Τόμισλαβ Ίβιτς

Ο Γιουγκοσλάβος, κροάτικης καταγωγής μέσος και αργότερα προπονητής Τόμισλαβ Ίβιτς (Tomislav Ivić), γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου του 1933, στο Σπλιτ. Συχνά περιγράφεται για την στρατηγική ευφυΐα του, ενώ  πιστώνεται τη σύγχρονη μορφή του παιχνιδιού, αφού είναι ο πρώτος που καθιέρωσε τη «ζώνη», τη δεκαετία του 1980, σύστημα πρωτοποριακό για εκείνη της εποχή. Τον Απρίλιο του 2007 η ιταλική αθλητική εφημερίδα «La Gazzetta dello Sport», τον ανακήρυξε ως τον πιο Επιτυχημένο Προπονητή στην ιστορία του ποδοσφαίρου, λόγω της κατάκτησης 8 τίτλων πρωταθλητή σε 6 διαφορετικές χώρες. Προπόνησε 25 ομάδες σε 14 χώρες και οδήγησε 4 εθνικά συγκροτήματα, κατακτώντας τίτλους πρωταθλητή σε 7 χώρες (3 στη Γιουγκοσλαβία και από ένα στην Ολλανδία, το Βέλγιο, την Πορτογαλία και τη Γαλλία), έχοντας ήδη αποχωρήσει όταν ο Παναθηναϊκός κέρδισε τον τίτλο πρωταθλήματος στην Ελλάδα, 6 εθνικά κύπελλα (4 στη Γιουγκοσλαβία και από ένα στην Ισπανία και την Πορτογαλία), ένα ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ και ένα Διηπειρωτικό Κύπελλο.

Μετά από μια 10ετή (1953-1963), μάλλον μέτρια ποδοσφαιρική καριέρα,  παίζοντας για 2 συλλόγους στη γενέτειράς του, την RNK Σπλιτ (1953-1957) και τη Χάιντουκ (1957-1963) στο Γιουγκοσλαβικό πρωτάθλημα, ξεκίνησε τη προπονητική του σταδιοδρομία με την ομάδα NK του Σπλιτ, μεταξύ 1969 και 1972. Έγινε γνωστός στις αρχές της καριέρας του τελειώνοντας πρωταθλητής σε κάθε σύλλογο που ανέλαβε: τη Χάιντουκ Σπλιτ (1973/74 και 1974/75), τον Άγιαξ (1976/77 ), πάλι τη Χάιντουκ (1978/79 ) και την Άντερλεχτ (1980/81). Έκανε κάποιες λιγότερο επιτυχημένες χρονιές, στη Ντιναμό Ζάγκρεμπ, στην Γαλατασαράι στην Τουρκία, με την ιταλική Αβελίνο και στον Παναθηναϊκό. Προσελήφθη το καλοκαίρι του 1986, μετά την αποπομπή του προπονητή του double της προηγούμενης σεζόν, Πιετρ Πάκερτ (Petr Packert). Οι ιδέες του (θιασώτης του 3-5-2) δεν έφεραν γρήγορα αποτελέσματα, με συνέπεια ο Γιώργος Βαρδινογιάννης να τον απολύσει με συνοπτικές διαδικασίες τον Νοέμβριο και να τον διαδεχτεί ο Βασίλης Δανιήλ που οδήγησε τους «πράσινους» σε νέο double.

Μετά τον Παναθηναϊκό, ο Κροάτης τεχνικός βρήκε «στέγη» στη Χάιντουκ, όπου έμεινε μέχρι και το τέλος της συγκεκριμένης χρονιάς. Έκανε τη πιο επιτυχημένη χρονιά της καριέρας του, τη περίοδο 1987/88, όταν αντικατέστησε τον Αρτούρ Ζόρζε (Artur Jorge) στον πάγκο της Πόρτο, που είχε κατακτήσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης, νικώντας στο τελικό του Πράτερ, στη Βιέννη, τη Μπάγερν Μονάχου με 2-1. Κατέκτησε μαζί της το Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ, το Διηπειρωτικό Κύπελλο, κερδίζοντας 2-1 τη Πενιαρόλ στη παράταση και οδήγησε τους «δράκους»  σε ένα νέο τίτλο εθνικού πρωταθλητή.

Πήγε στη Γαλλία την επόμενη σεζόν, υπογράφοντας στη Παρί Σεν Ζερμέν, με την οποία τερμάτισε 2^ος τη πρώτη σεζόν, 3 βαθμούς πίσω από την Ολυμπίκ Μαρσέιγ, αλλά ύστερα από μια απογοητευτική δεύτερη περίοδο, αφού οι Παριζιάνοι αποκλείστηκαν απ’ τη Γιουβέντους στο Κύπελλο UEFA και τερμάτισαν 5^οι στη Ligue 1, έφυγε για την Ατλέτικο Μαδρίτης, οδηγώντας στη 2^η θέση στη La Liga. Επέστρεψε στη Γαλλία το 1991, για λογαριασμό της Μαρσέιγ, αλλά απολύθηκε μετά από τέσσερις μήνες, κυρίως λόγω του αμυντικού στυλ της ομάδας και αντικαταστάθηκε από τον Ρεϊμόντ Γκέταλς (Raymond Goethals). Γύρισε στη Πορτογαλία, τώρα όμως για λογαριασμό της Μπενφίκα και μετά από μια σεζόν ανέλαβε ξανά τη Πόρτο.

Στο 1994, ήταν υπηρεσιακός στην εθνική ομάδα της Κροατίας, για λιγότερο από ένα χρόνο, πριν αναλάβει την Ντιναμό Ζάγκρεμπ, ενώ λίγο αργότερα, το 1995, πήγε στη Τουρκία, αναλαμβάνοντας τη Φενέρμπαχτσε. Ανέλαβε  τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και μετά για 2 χρόνια την Αλ Γουάσλ στο Ντουμπάι. Το 1997, έφυγε για μια νέα πρόκληση στο Ιράν, όπου παρέμεινε μία σεζόν σε έναν από τους μεγαλύτερους συλλόγους της χώρας, την FC Περσέπολη, πριν πάρει τα ηνία της ιρανικής εθνικής ομάδας. Από το 1998 έως τον Σεπτέμβριο του 1999 και από τον Μάιο έως τον Δεκέμβριο του 2000, οδήγησε την Σταντάρ Λιέγης, χωρίς να γνωρίσει μεγάλη επιτυχία, έχοντας πολλές σκληρές αντιπαραθέσεις με τους παίκτες, ενώ έχασε και 2 τελικούς Κυπέλλου Βελγίου.

Επέστρεψε στη Μαρσέιγ τον Απρίλιο του 2001, κατόπιν αιτήματος του Προέδρου της Ρομπέρ Λουίς Ντρέιφους (Robert Louis-Dreyfus) και του Μπερνάρ Ταπί (Bernard Tapie), τότε αθλητικού διευθυντή, για να τη βοηθήσει στη μάχη του υποβιβασμού. Ο στόχος επετεύχθη, αλλά ζήτησε να αντικατασταθεί λόγω σωματικής κόπωσης και προβλημάτων υγείας. Από το 2002 έως τον Νοέμβριο του 2004, ήταν αθλητικός διευθυντής στην Αλ Ιτιχάντ, στη Σαουδική Αραβία και το 2006, διορίστηκε διευθυντής του νέου προπονητικού κέντρου της Σταντάρ Λιέγης, μια θέση απ’ την οποία παραιτήθηκε  λίγο αργότερα.

Σύμφωνα με την Gazzetta dello Sport πρόκειται για τον πιο πετυχημένο προπονητή στην ιστορία του ποδοσφαίρου, αφού κατέκτησε 8 πρωταθλήματα σε 6 διαφορετικές χώρες. Πρόκειται για τις Χάιντουκ (Γιουγκοσλαβία, 3 πρωταθλήματα), Άγιαξ (Ολλανδία, ένα πρωτάθλημα), Άντερλεχτ (Βέλγιο, ένα πρωτάθλημα), Παναθηναϊκός (Ελλάδα, ένα πρωτάθλημα), Πόρτο (Πορτογαλία, ένα πρωτάθλημα) και Μαρσέιγ (Γαλλία, ένα πρωτάθλημα). Σε 4 διαφορετικές χώρες έχουν κατακτήσει πρωτάθλημα:

• ·      ο Αυστριακός Ερνστ Χάπελ (Ernst Happel) σε Αυστρία (Τιρόλ Ίνσμπρουκ), Ολλανδία (Φέγενορντ), Βέλγιο (Μπριζ) και Γερμανία (Αμβούργο) …
• 
  
• ·         ο Ιταλός Τζιοβάνι Τραπατόνι (Giovanni Trapattoni) σε Ιταλία (Γιουβέντους, Ίντερ), Γερμανία (Μπάγερν),  Πορτογαλία (Μπενφίκα) και Αυστρία (Σάλτσμπουργκ) και  …
• 
  
• ·         ο Ζοζέ Μουρίνιο (José Mourinho) σε Πορτογαλία (Πόρτο), Αγγλία (Τσέλσι), Ιταλία (Ίντερ) και Ισπανία (Ρεάλ Μαδρίτης)

Ο Τόμισλαβ Ίβιτς πέθανε στις 24 Ιουνίου του 2011, μόλις μια βδομάδα πριν τα 78^α γενέθλιά του, σε κλινική του Σπλιτ, στην οποία είχε εισαχθεί 2 μέρες νωρίτερα. Τα αίτια του θανάτου του δεν έγιναν γνωστά αλλά υπέφερε από διαβήτη, ενώ στο νοσοκομείο εισήχθη, λόγω καρδιακών προβλημάτων.

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• ·         Radnički Nogometni Klub Split

Επαγγελματική καριέρα

• ·         1953–1957: Radnički Nogometni Klub Split          
• ·         1957–1963: Hrvatski Nogometni Klub Hajduk Split            

Προπονητική καριέρα

• ·         1967/68: Hrvatski Nogometni Klub Hajduk Split
• ·         1968–1972: Hrvatski Nogometni Klub Hajduk Split (τμήματα υποδομής)
• ·         197273: Hrvatski Nogometni Klub Šibenik
• ·         1973/74: Γιουγκοσλαβία
• ·         1973–1976: Hrvatski Nogometni Klub Hajduk Split
• ·         1976–1978: Amsterdamsche Football Club Ajax
• ·         1978–1980: Hrvatski Nogometni Klub Hajduk Split
• ·         1980–1983: Royal Sporting Club Anderlecht
• ·         1983/84: Galatasaray Spor Kulübü
• ·         1984/85: Građanski nogometni klub Dinamo Zagreb
• ·         1985/86: Unione Sportiva Avellino 1912
• ·         1986: Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος
  
• ·         1986/87: Hrvatski Nogometni Klub Hajduk Split
• ·         1987/88: Futebol Clube do Porto
• ·         1988–1990: Paris Saint-Germain Football Club
• ·         1990/91: Club Atlético de Madrid
• ·         1991/92: Olympique de Marseille
• ·         1992/93: Sport Lisboa e Benfica
• ·         1993/94: Futebol Clube do Porto
• ·         1994: Κροατία (υπηρεσιακός)
• ·         1995: Fenerbahçe Spor Kulübü
• ·         1995/96: Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
• ·         1996: Al-Wasl Football Club
• ·         1997: Hrvatski Nogometni Klub Hajduk Split
• ·         1997/98: Persepolis Football Club
• ·         1997/98: Ιράν
• ·         1998/99: Royal Standard de Liège
• ·         2000: Royal Standard de Liège
• ·         2001: Olympique de Marseille
• ·         2003/04: Al-Ittihad Club

Τίτλοι

Με τη Hajduk Split

• ·         Πρωτάθλημα Γιουγκοσλαβίας: 3 (1974, 1975, 1979)
• ·         Κύπελλο Γιουγκοσλαβίας: 4 (1972, 1973, 1974, 1976)

 Με τον Ajax

• ·         Πρωτάθλημα Ολλανδίας: 1977

Με τη Anderlecht

• ·         Πρωτάθλημα Βελγίου: 1981

Με τον Παναθηναϊκό

• ·         Πρωτάθλημα Ελλάδος: 1986

Με τη FC Porto

• ·         Ευρωπαϊκό Super Cup: 1987
• ·         Διηπειρωτικό Κύπελλο: 1987
• ·         Πρωτάθλημα Πορτογαλίας: 1988
• ·         Κύπελλο Πορτογαλίας: 1988

Με τη Marseille

• ·         Πρωτάθλημα Γαλλίας: 1992