Ερνστ Βιλιμόφσκι

Ο Γερμανο-Πολωνός κεντρικός επιθετικός Ερνστ Βιλιμόφσκι (Ernst Otto Wilimowski), γεννήθηκε στις 23 Ιουνίου του 1916, στο Κατοβίτσε της Σιλεσίας, στη νοτιοδυτική Πολωνία. Κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων σκόρερ στην ιστορία της εθνικής ομάδας της Πολωνίας, αλλά και του πολωνικού πρωταθλήματος. Μετά την ανάληψη από μέρους του της γερμανικής υπηκοότητας, έπαιξε επίσης και για την εθνική ομάδα της Γερμανίας. Σέντερ φορ μεγάλων δυνατοτήτων, άφησε άφωνη τη Πολωνία με τις εκτελεστικές του ικανότητες! Ακόμη και για τους Γερμανούς όμως, θύμιζε ένα παρελθόν που ήθελαν να ξεχάσουν. Πήρε μέρος και ξεχώρισε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1938 στη Γαλλία με τα χρώματα της Πολωνίας. Υπήρξε ο πρώτος παίκτης που σκόραρε 4 γκολ σε έναν αγώνα τελικής φάσης Παγκοσμίου Κυπέλλου. Κατά τη διάρκεια της ποδοσφαιρικής του καριέρας, σκόραρε συνολικά 1.175 γκολ, αν και αυτό το υψηλότατο ρεκόρ δεν έχει επαληθευτεί, συμπεριλαμβάνοντας φιλικές και ανεπίσημες αναμετρήσεις. Ο Rec. Sport. Soccer Statistics Foundation (RSSSF), ένας διεθνής, ερασιτεχνικός οργανισμός αφιερωμένος στη συλλογή στατιστικών στοιχείων σχετικά με το ποδόσφαιρο, πιστώνει στον Βιλιμόφσκι 554 επίσημα γκολ, κάτι που τον καθιστά τον το 11^ο πιο Παραγωγικό Σκόρερ στην ποδοσφαιρική ιστορία.

Γεννήθηκε στην γερμανο-πολωνικό μεθόριο, στο Κατοβίτσε της Σιλεσίας, τότε στη Πρωσία, το οποίο ανήκε στη Γερμανική Αυτοκρατορία. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ερνστ Πραντέλα (Ernst Otto Prandella). Ο πατέρας του, Έρνστ-Ρόμαν Πραντέλα, σκοτώθηκε στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πολεμώντας στο πλευρό των Γερμανών στο Δυτικό Μέτωπο. Η δημιουργία του Πολωνικού κράτους, μετά την ήττα της Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έκανε την Άνω Σιλεσία μέρος της Πολωνίας το 1922, με τον ίδιο να γίνεται Πολωνός πολίτης.  Η μητέρα του, Παυλίνα,  τον έστειλε σε γερμανικό νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο και όταν αυτή ξαναπαντρεύτηκε, νόμιμα υιοθετήθηκε από τον πατριό του, ο οποίος ήταν Πολωνός, παίρνοντας το επώνυμο Βιλιμόφσκι, στην ηλικία των 13 ετών.  

  

Είχε έξι δάχτυλα στο δεξί του πόδι (!!!) και αγωνιζόταν στην αριστερή πλευρά της επίθεσης, όντας εξαιρετικός ντριμπλέρ, με ιδιαίτερο χάρισμα στο σκοράρισμα. Ξεκίνησε την καριέρα του, στα 9 του χρόνια, με την εθνοτική γερμανική ομάδα της Κατοβίτσε. Εκτός από το ποδόσφαιρο, λάτρευε και το χόκεϊ επί πάγου, έχοντας μάλιστα και δελτίο στην Πογκόν του Κατοβίτσε! Το 1933 στην ηλικία των 17 ετών, πήγε στην πολωνική Ruch Wielkie Hajduki, τη σημερινή Ρουχ του Χορζόφ. Γρήγορα έγινε ο Καλύτερος Παίκτης της ομάδας, σκοράροντας στην πρώτη του σεζόν 33 γκολ, οδηγώντας την στο πρωτάθλημα. Το πρώτο του παιχνίδι στην κορυφαία πολωνική κατηγορία, το έδωσε στις 8 Απριλίου του 1934, ενώ λίγες εβδομάδες αργότερα, έκανε το ντεμπούτο του για την πολωνική εθνική ομάδα. Η Ρουχ κυριάρχησε στο πολωνικό ποδόσφαιρο και ήταν πρωταθλήτρια τις χρονιές 1934, 1935, 1936 και 1938. Έπαιξε 86 παιχνίδια για τη Ρουχ, σκοράροντας 112 γκολ και ήταν ο Πρώτος Σκόρερ του πρωταθλήματος το 1934 και το 1936. Ηγήθηκε επίσης στο σκοράρισμα στο πρωτάθλημα το 1939, μέχρι τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία. Στις 21 Μαΐου του 1939, σκόραρε 10 γκολ σε έναν αγώνα εναντίον της Ουνιόν Τούρινγκ του Λοτζ, με την ομάδα του να κερδίζει 12-1, με αυτή του την επίδοση να στέκεται μέχρι και σήμερα ακόμα ως ρεκόρ στο πολωνικό πρωτάθλημα!

Κέρδισε την πρώτη του διεθνή συμμετοχή για την Πολωνία, κάνοντας  το ντεμπούτο του εναντίον της Δανίας στην Κοπεγχάγη, στις 21 Μαΐου του 1934, στην ήττα με 2-4, σε ηλικία μόλις 17 ετών και 332 ημερών. Σε ένα σύνολο 22 εμφανίσεων για την Πολωνία, σημείωσε 21 γκολ, σχεδόν ένα γκολ ανά παιχνίδι! Ωστόσο, η συμπεριφορά του εκτός γηπέδων, η έκλυτη ζωή και οι νεανικές τρέλες, οδήγησαν την Ομοσπονδία να του επιβάλει τιμωρία ενός έτους, λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Βερολίνο, το 1936. Χωρίς τα γκολ του,  οι Πολωνοί τερμάτισαν στη 4^η θέση στο Ολυμπιακό τουρνουά. Πολλοί θεώρησαν ότι η παρουσία του θα μπορούσε να φέρει ακόμα και το χρυσό μετάλλιο στην ομάδα!

Οι εμφανίσεις του Βιλιμόφσκι για την Πολωνία, περιλαμβάνουν δύο αγώνες που ήταν ιστορικοί. Στον αγώνα εναντίον της Βραζιλίας, στο Στρασβούργο, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1938, στη Γαλλία, στην ήττα με 5-6, έγινε  ο πρώτος παίκτης που σκόραρε 4 γκολ σε έναν αγώνα Παγκοσμίου Κυπέλλου! Συνέχισε τις επιθέσεις του, καταφέρνοντας μάλιστα να κερδίσει και πέναλτι, το οποίο οδήγησε στο 5^ο πολωνικό γκολ, από τον επίσης γερμανικής καταγωγής Φριτζ Σέρφκε (Fritz Scherfke), από το Πόζναν. Το ρεκόρ του αργότερα ισοφαρίστηκε, αλλά ξεπεράστηκε μόλις 56 χρόνια αργότερα, όταν ο Ρώσος Όλεγκ Σαλένκο (Oleg Salenko) σκόραρε 5 γκολ κόντρα στο Καμερούν (τελικό 6-1) κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994. Μέχρι και  το 2014 εξακολουθεί να παραμένει ο μόνος αγώνας Παγκοσμίου Κυπέλλου που ένας παίκτης από την πλευρά των ηττημένων σκόραρε 4 γκολ!

Η άλλη αξέχαστη εμφάνιση του, ήλθε στις 27 Αυγούστου του 1939, στην Βαρσοβία σε ένα διεθνές φιλικό εναντίον της Ουγγαρίας, που ήταν τότε μια από τις Καλύτερες Ομάδες στον κόσμο, φιναλίστ στο  Παγκόσμιο Κύπελλο του 1938. Μετά από 33 λεπτά παιχνιδιού, οι Ούγγροι ήταν μπροστά 2-0. Σκόραρε 3 γκολ, κερδίζοντας το πέναλτι απ’ το οποίο ο Λέοναρντ Πιάτεκ (Leonard Piątek), διαμόρφωσε το τελικό σκορ σε 4-2. Αυτός  αγώνας ήταν το τελευταίο παιχνίδι που έπαιξε πριν την έναρξη του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, μόλις τέσσερις ημέρες αργότερα!

Μετά τη διαίρεση της Πολωνίας, πήρε τη γερμανική υπηκοότητα, όπως και η πλειοψηφία των κατοίκων του ανατολικού τμήματος της Άνω Σιλεσίας, μεταξύ των οποίων και άλλοι παίκτες της πολωνικής εθνικής ομάδας που προέρχονταν από την περιοχή αυτή. Δεν είχαν το δικαίωμα να συμμετέχουν, ως Πολωνοί, σε αθλητικές δραστηριότητες κάτω από την ναζιστική κατοχή. Τις πρώτες ημέρες του πολέμου, κρυβόταν  από τους Ναζί, λόγω της εχθρότητας ενός τοπικού παράγοντα με το όνομα Georg Joschke που είχε εναντιωθεί στη μεταγραφή του, το 1933, από την εθνοτικά γερμανική Κατοβίτσε στην πολωνική Ρουχ Χορζόφ. Απειλούσε τον Βιλιμόφσκι ότι θα έπρεπε να φορά το γράμμα "P" (Pole = Πολωνός) στα ρούχα του. Αυτό δεν συνέβη ποτέ, καθώς ήταν πάρα πολύ καλός παίκτης και εκτιμούνταν από άλλους Γερμανούς αξιωματούχους του ποδόσφαιρο. Ωστόσο, η μητέρα του, τοποθετήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, η οποία επέζησε. Ο Βιλιμόφσκι, στα τελευταία στάδια του πολέμου έγινε φίλος με το θρυλικό πιλότο της Λουφτβάφε, Χέρμαν Γκραφ (Hermann Graf), καταφέρνοντας να τη σώσει με τη βοήθεια του!

Για λόγους προπαγάνδας στα σπορ, οι αξιωματούχοι των Ναζί έκαναν τη Κατοβίτσε ένα μοντέλο συλλόγου-εκπροσώπου της γερμανικής Άνω Σιλεσίας. Αγωνίστηκε εκεί μέχρι το Φεβρουάριο του 1940, πριν πάει στο Κέμνιτζ, το μετέπειτα Καρλ-Μαρξ Στατ, στη Σαξονία, στην πρώην Ανατολική Γερμανία,  όπου πήρε μια δουλειά ως αστυνομικός, ενώ έπαιζε ποδόσφαιρο για την τοπική ομάδα Polizei-Sportverein Chemnitz (1940-1942). Κατά την διάρκεια του πολέμου, έπαιξε για την Μόναχο 1860 (1942-1944), κατακτώντας το Κύπελλο Γερμανίας του 1942. Στον τελικό, στο Ολυμπιακό Στάδιο στο Βερολίνο, σκόραρε το πρώτο γκολ, στη νίκη με 2-0. Στα τελευταία χρόνια του πολέμου, έγινε στρατιώτης της Βέρμαχτ, αλλά είχε την άδεια για να παίξει με ποδοσφαιρικές ομάδες του στρατού, (LSV Mölders) στη κατεχόμενη Κρακοβία.

Όπως και άλλοι αξιωματούχοι, ο Σεπ Χερμπέργκερ (Sepp Herberger), ο προπονητής-θρύλος της γερμανικής εθνικής ομάδας, είχε σε τρομερή εκτίμηση τον Βιλιμόφσκι. Έκανε το ντεμπούτο του για τη Γερμανία εναντίον της Ρουμανίας, την 1η Ιουνίου του 1941, στο Βουκουρέστι, σκοράροντας 2 φορές στη νίκη με 4-1. Ακολούθησαν 3 τέρματα εναντίον της Φινλανδίας, στο Ελσίνκι, στις 5 Οκτωβρίου του 1941 σε μια εύκολη νίκη με 6-0. Ο  μόνος διεθνής αγώνας που έπαιξε  ποτέ στην πατρίδα του, την Άνω Σιλεσία, ήταν στο Μπίτομ, στις 16, Αυγούστου του 1942, εναντίον της Ρουμανίας, σκοράροντας ένα γκολ στη νίκη με 7-0.  Ο αγώνας ήταν η μεγαλύτερη αθλητική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε εκεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, μπροστά σε 55.000 φιλάθλους!

Η πιο αξιομνημόνευτη επίδοση του Βιλιμόφσκι για τη γερμανική εθνική ομάδα, ήρθε στις 18 Οκτωβρίου του 1942 στη Βέρνη της Ελβετίας, όταν οι Γερμανοί νίκησαν την αξιόλογη ελβετική εθνική ομάδα με σκορ 5-3. Ο "Ezi" σκόραρε τα 4 από τα 5 γκολ με το άλλο να έρχεται από τον Φριτζ Βάλτερ (Fritz Walter)! Αγωνίστηκε συνολικά 8 φορές για τη Γερμανία, σκοράροντας 13 γκολ (1,63 γκολ ανά αγώνα!). Η τελευταία του εμφάνιση για τη Γερμανία, ήταν σε μια νίκη 5-2 επί της Σλοβακίας στη Μπρατισλάβα, στις 22 Νοεμβρίου του 1942. Μετά από αυτό το ματς η Γερμανία δεν έπαιξε πλέον άλλο διεθνή φιλικό αγώνα λόγω του πολέμου.

Μετά τον πόλεμο, θεωρήθηκε από την πολωνική κυβέρνηση ως προδότης και δεν του επετράπη να επισκεφθεί τη πατρίδα του κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού καθεστώτος. Έπαιξε στην SG Chemnitz-West στο 1946/47 και είχε μια σύντομη περίοδο με το Στρασβούργο, το 1949. Εγκαταστάθηκε στην Καρλσρούη, ανοίγοντας ένα εστιατόριο εκεί. Ακόμα κι αν ήταν ήδη στα 30 του, όταν διοργανώθηκαν  ξανά ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα, συνέχισε τη καριέρα που διήρκεσε μέχρι το 1959, σε ηλικία 43 ετών! Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έπαιξε ή είχε εμφανίσεις με αρκετές γερμανικές ομάδες συμπεριλαμβανομένων της Ντέτμολντ, της Όφενμπουργκ, ως παίκτης-προπονητής, της Άουγκσμπουργκ, για μια σύντομη περίοδο το φθινόπωρο του 1948, της Σίγκεν 04, όπου είχε μια καλή περίοδο, σκοράροντας 16 γκολ στο περιφερειακό πρωτάθλημα της Ομπερλίγκα Νορντ της σεζόν 1950/51 και της VfR Καϊζερσλάουτερν, συμπεριλαμβανομένων 70 γκολ σε 89 αγώνες για το περιφερειακό πρωτάθλημα Ομπερλίγκα Σουντγουέστ, για την τελευταία. Όλα τα γκολ τα σκόραρε όταν ήταν άνω των 35 ετών!  Μετά τη απόσυρσή του, μαζί με τη σύζυγό του, διαχειρίστηκε για λίγο το εστιατόριο και στη συνέχεια εργάστηκε στη βιομηχανία ραπτομηχανών Πφαφ (Pfaff), συνταξιοδοτούμενος το 1978.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, σκόραρε συνολικά 1.175 γκολ.  Αν και αυτό το υψηλό ρεκόρ είναι ανεπιβεβαίωτο, συμπεριλαμβάνοντας φιλικές και ανεπίσημες αναμετρήσεις ο Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF), ένας διεθνής, ερασιτεχνικός οργανισμός αφιερωμένος στη συλλογή στατιστικών στοιχείων σχετικά με το ποδόσφαιρο, πιστώνει στον Βιλιμόφσκι 554 επίσημα γκολ, κάτι που τον καθιστά τον το 11^ο πιο Παραγωγικός Σκόρερ στην ποδοσφαιρική ιστορία! 

Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 στη Γερμανία, θέλησε να επισκεφτεί την πολωνική εθνική ομάδα που έμενε στο Μούρχαρτ, κοντά στη Στουτγάρδη, αλλά του αρνήθηκαν την άδεια οι αξιωματούχοι της Πολωνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Ο θρυλικός προπονητής της πολωνικής εθνικής ομάδας, ο Κάζιμιρ Γκόρσκι (Kazimierz Górski), συναντήθηκε μαζί του σε ένα ξενοδοχείο, κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, αναγνωρίζοντάς τον αμέσως μιας και υπήρξε το είδωλό του! Ωστόσο, έχοντας παρατηρήσει ότι παρακολουθούνταν από έναν πράκτορα της πολωνικής μυστικής αστυνομίας, ο Πολωνός προπονητής-μύθος τον χαιρέτησε ψυχρά, έχοντας μια σύντομη συνομιλία μαζί του!  Το 1995, προσκλήθηκε από τη Ρουχ να έρθει στην Άνω Σιλεσία για την 75^η επέτειο του συλλόγου. Σύμφωνα με την κόρη του, Sylvia Haarke, ήθελε να πάει στην Πολωνία, λέγοντας ότι αν δεν ήταν ο πόλεμος, δεν θα άφηνε ποτέ το Κατοβίτσε. Ωστόσο, η γυναίκα του Κλάρα ήταν άρρωστη τότε και έπρεπε να μείνει μαζί της. Σύμφωνα πάλι με την κόρη του, μία από τις μεγαλύτερες απογοητεύσεις του πατέρα της, ήταν η μη συμμετοχή του με τη γερμανική ομάδα που κέρδισε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954.

Ο Ερνστ Βιλιμόφσκι πέθανε στην Καρλσρούη της Γερμανίας, στις 30 Αυγούστου του 1997, στα 81 του χρόνια, αφήνοντας πίσω τέσσερα παιδιά, 3 κόρες, τις Sylvia, Sigrid και Ülle και ένα γιο, τον Rainer.

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• ·         Erster Fussball-Club Kattowitz 1905

Επαγγελματική καριέρα

• ·         1934–1939: Ruch Chorzów Spółka Akcyjna, 86 (112)
• ·         1939/40: Erster Fussball-Club Kattowitz 1905                      
• ·         1940–1942: PSV Chemnitz (Chemnitzer Fußballclub)                       
• ·         1942–1944: Turn- und Sportverein München von 1860                   
• ·         1946/47: BSG Motor West Karl-Marx-Stadt                         
• ·         1948: Ballspiel-Club Augsburg                   
• ·         1949/50: Offenburger Fussball Verein 1907                         
• ·         1950/51: Fussball Club Singen 1904                         
• ·         1951–1955: Verein für Rasenspiele 1906 Kaiserslautern                

Διεθνής

• ·         1934–1939: Πολωνία, 22 (21)
• ·         1941/42: Γερμανία, 8 (13)

Τίτλοι

Με τη Ruch Hajduki Wielkie

• ·         Πρωτάθλημα Πολωνίας: 4 (1934, 1935, 1936, 1938)

Με τη PSV Chemnitz

• ·         Κύπελλο Ράιχ: 1941

Με τη TSV 1860 Munich

• ·         Κύπελλο Γερμανίας: 1942

Προσωπικές Διακρίσεις

• ·         Πρώτος Σκόρερ Πολωνικού Πρωταθλήματος: 3 (1934, 1936, 1939)
• ·         Κορυφαίος σκόρερ Κύπελλου Γερμανίας: 1942
• ·         Κορυφαίος σκόρερ της Σαξονίας: 1941
• ·         Κορυφαίος σκόρερ της Βαυαρίας: 1942
• ·         Κορυφαίος σκόρερ Oberliga Südwest: 1955