Ρέι Γουίλκινς

Ο Άγγλος κεντρικός μέσος, Ρέι Γουίλκινς (Raymond Colin "Ray" Wilkins), γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1956, στο Χίλινγκτον, στην ευρύτερη περιοχή του δυτικού Λονδίνου. Από τα βασικά στελέχη για την εθνική ομάδα της Αγγλίας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, απόλαυσε επιτυχία σε συλλογικό επίπεδο, αγωνιζόμενος για την Τσέλσι, την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, την Μίλαν, τη Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς και τη Ρέιντζερς στη Σκωτία. Έξυπνος, ομαδικός, σταθερός σε απόδοση, ουσιώδης και με ομαδικό πνεύμα, απαραίτητος σε κάθε ομάδα, θεωρείται ως ένας από τους κορυφαίους μέσους που φάνηκαν ποτέ στα αγγλικά γήπεδα και ένας από τους καλύτερους της γενιάς του!  Πολύτιμος για τους προπονητές του σε συλλογικό αλλά και εθνικό επίπεδο, δεν κατόρθωσε να συνδυάσει την υψηλή αγωνιστική προσφορά με την κατάκτηση ικανού αριθμού τροπαίων! Ιστορικά, είναι ο πρώτος Άγγλος που αποβλήθηκε σε Μουντιάλ, στη πρώτη και μοναδική φορά που τιμωρήθηκε στη καριέρα του! Όταν τελείωσε την ποδοσφαιρική του καριέρα, εργάστηκε ως τηλεοπτική αυθεντία και ως προπονητής για τη Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς, τη Φούλαμ, την Τσέλσι, την εθνική ομάδα της Ιορδανίας και βοηθός προπονητή για την Άστον Βίλα.

Ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα στην Τσέλσι σε ηλικία 17 ετών, κάνοντας ντεμπούτο στο πρωτάθλημα, ως αλλαγή σε μια εντός έδρας νίκη 3-0 εναντίον της Νόριτς, στις 26 Οκτωβρίου του 1973. Τα αδέλφια του, ο Γκράχαμ και  ο Στέφεν ήταν μαζί του στη Τσέλσι όλο αυτό το διάστημα, αν και δεν είχαν την ίδια επιτυχία στο παιχνίδι όπως ο Ρέι. Έκανε σποραδικές εμφανίσεις για το υπόλοιπο της σεζόν, πριν πάρει θέση βασικού την επόμενη χρονιά, αν και δεν κατάφερε να αποτρέψει τον υποβιβασμό της Τσέλσι εκείνη τη σεζόν.

Το 1975, μετά τον υποβιβασμό του συλλόγου και την αποχώρηση πολλών καταξιωμένων παικτών, στον 18χρονο Γουίλκινς παραδόθηκε η αρχηγία της Τσέλσι, από τον νέο προπονητή της, τον Έντι ΜακΓκρίντι (Eddie McCreadie), αντικαθιστώντας τον επί πολύ καιρό αρχηγό των «μπλε», Τζον Χόλινς (John Hollins). Τα πήγε καλά στο ρόλο, διατηρώντας το περιβραχιόνιο για 4 χρόνια. Είχε αναδειχθεί σε σημαντικό «γρανάζι» της «μηχανής» της Τσέλσι αυτή τη περίοδο, οδηγώντας μια ομάδα αποτελούμενη κυρίως από νεαρούς παίκτες στην άνοδο και πάλι τη σεζόν 1976/77. Η ξαφνική αποχώρηση του προπονητή Έντι ΜακΓκρίντι, αποδείχθηκε ένα πλήγμα για την απόδοση της ομάδας, η οποία και υποβιβάστηκε στη Β’ κατηγορία, τη σεζόν 1978/79. Έτσι, λίγο αργότερα το καλοκαίρι του 1979, η καταχρεωμένη Τσέλσι, αποδέχθηκε την προσφορά των £ 800.000 στερλινών από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και ο Ρέι Γουίλκινς, μετά από 6 περιόδους στους «μπλε», έχοντας συμμετάσχει σε 179 αγώνες τους και έχοντας σκοράρει 30 γκολ, έφυγε για τα βόρεια της Αγγλίας.

Η πρώτες του σεζόν με τους «μπέμπηδες» ήταν μεν «γεμάτες», με τους τίτλους όμως να συνεχίζουν να του ξεφεύγουν. Σημείωσε το πρώτο γκολ του για τη Γιουνάιτεντ, σε μια νίκη 4-0 επί της Στόουκ το 1979. Η θητεία του στους «κόκκινους διαβόλους» διήρκεσε 5 σεζόν και ήταν πλήρης, αναδεικνυόμενος σε βασικότατο στέλεχος της ομάδας, έναν ποδοσφαιριστή που όλο το παιχνίδι της περνούσε απ’ τα πόδια του! Συμμετείχε σε 160 αγώνες της και σημείωσε 7 γκολ, ενώ κατά τη διάρκειά της, χάρηκε και τον πρώτο τίτλο της σταδιοδρομίας του, το Κύπελλο Αγγλίας του 1983! Σκόραρε στον πρώτο τελικό εναντίον της Μπράιτον, βάζοντας μπροστά τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 2-1. Το παιχνίδι έληξε τελικά 2-2, μετά από παράταση και πήρε το μετάλλιο του νικητή, ύστερα από τη νίκη με 4-0 στον επαναληπτικό τελικό, ενώ λίγους μήνες αργότερα, βοήθησε τους «μπέμπηδες» να κατακτήσουν και το Τσάριτι Σιλντ.

Ένα χρόνο αργότερα, το καλοκαίρι του 1984, η Γιουνάιτεντ αποδέχθηκε την προσφορά του £ 1,5 εκατομμυρίου στερλινών από τη Μίλαν. Ο Γουίλκινς και η οικογένειά του, εγκαταστάθηκαν γρήγορα στην Ιταλία και οι «ροσονέρι» έφτασαν στον τελικό του Κυπέλλου Ιταλίας του 1985, όπου ηττήθηκαν και στους 2 αγώνες του διπλού τελικού (0-1 στο Μιλάνο και 1-2 στη Γένοβα) από τη Σαμπντόρια. Αγωνίστηκε για 3 σεζόν με επιτυχία, στον μεγάλο ιταλικό σύλλογο, έχοντας συμμετοχή σε 73 συναντήσεις με 2 γκολ,  αλλά γενικά, βρέθηκε σε μια όχι και τόσο  επιτυχημένη εποχή για τη Μίλαν, από την οποία έφυγε το 1987 για να ενταχθεί στη γαλλική Παρί Σεν Ζερμέν, όπου έπαιξε για 4 μόνο μήνες.

Επέστρεψε στη Μεγάλη Βρετανία και εντάχθηκε στη Ρέιντζερς της Γλασκόβης, έναντι αμοιβής £ 250.000 στερλινών. Φόρεσε τη φανέλα τους για 2 σεζόν, σε 70 ματς με 2 τέρματα, κατακτώντας μαζί τους το Λιγκ Καπ του 1988 και το πρωτάθλημα Σκωτίας του 1989. Σημείωσε ένα αξέχαστο γκολ στο ντέρμπι του Old Firm εναντίον της Σέλτικ και ήταν τέτοια η αγάπη των οπαδών της Ρέιντζερς για τον ίδιο, ώστε ξέσπασε σε κλάματα μετά τον τελευταίο αγώνα του με τον σύλλογο! Επόμενος σταθμός του ήταν το Λονδίνο, όταν εντάχθηκε στη Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς, αφού η οικογένειά του αποφάσισε ότι μια δεκαετία μακριά από το σπίτι ήταν ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Πέρασε 4 χρόνια με τη QPR, παίζοντας σε 155 αναμετρήσεις της και ένα γκολ. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, υπήρχε έντονη φημολογία ότι θα επανέλθει στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, πλέον με τον Άλεξ Φέργκιουσον (Alex Ferguson) στον πάγκο της, αλλά αυτό δεν συνέβη ποτέ. Παρέμεινε στο ‘’Loftus Road’’, μέχρι το καλοκαίρι του 1994.

Έκανε αποδεκτή μια προσφορά για να γίνει παίκτης-προπονητής της Κρίσταλ Πάλας, η οποία είχε μόλις προαχθεί στην Premier League, με προπονητή τον Άλαν Σμιθ (Alan Smith). Ωστόσο, έσπασε το αριστερό πόδι του στο ντεμπούτο του για τον σύλλογο, με αποτέλεσμα να μη παίξει σε κανένα ανταγωνιστικό παιχνίδι για την Πάλας. Όταν επανήλθε από τον τραυματισμό του, δέχτηκε μια προσφορά από την Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς για να γίνει ο νέος παίκτης-προπονητής τους, όταν ο Τζέρι Φράνσις (Gerry Francis) άφησε την ομάδα, τον Νοέμβριο του 1994. Oi εμφανίσεις του κατά τη διάρκεια της θητείας του ως παίκτης-προπονητής της QPR ήταν λιγότερο συχνές. Στην πρώτη του σεζόν τα πήγε αρκετά καλά, τερματίζοντας 8^ος στην Premier League και φτάνοντας μέχρι τα προημιτελικά του Κυπέλλου Αγγλίας. Όμως, η πώληση του κορυφαίου σκόρερ Λες Φέρντιναντ (Les Ferdinand) στη Νιούκαστλ, στο κλείσιμο της σεζόν 1994/95 και η αδυναμία εύρεσης ενός κατάλληλου διαδόχου, κόστισαν την έλλειψη γκολ στη QPR και εν τέλει την ίδια τη παραμονή τους στην Premier League, τερματίζοντας στην προτελευταία 19^η θέση στο τέλος της περιόδου 1995/96.

Άφησε τη QPR στην αρχή της σεζόν 1996/97, μετά που ο σύλλογος αγοράστηκε από τον μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης Chris Wright, μετά τον υποβιβασμό του από την Premier League. Ακολούθησαν διαδοχικές μικρές παρουσίες στη Γουίκομ, στη Χιμπέρνιαν του Εδιμβούργου, στη Μίλγουολ και τη Λέιτον Όριεντ, με τα χρώματα της οποίας, κρέμασε τα παπούτσια του το 1997.

Συμπλήρωσε 84 συμμετοχές με την εθνική ομάδα της Αγγλίας, σημειώνοντας 3 γκολ. Έκανε ντεμπούτο με τον Ντον Ρέβι (Don Revie), το 1976, εναντίον της Ιταλίας κατά τη διάρκεια ενός μίνι τουρνουά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πήρε μέρος στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1980, όπου σημείωσε κι ένα πολύ όμορφο εναντίον του Βελγίου και σε 2 Παγκόσμια Κύπελλα, αυτά του 1982 και του 1986 με την εθνική Αγγλίας. Ιστορικά, είναι ο πρώτος Άγγλος διεθνής που αποβλήθηκε σε αγώνα τελικής φάσης Παγκοσμίου Κυπέλλου αφού είδε την κόκκινη κάρτα στο ματς με το Μαρόκο, για πρώτη και μοναδική φορά στην καριέρα του, στη Φάση των Ομίλων, για τη διοργάνωση του 1986! Διαφώνησε με μια απόφαση της Παραγουανού διαιτητή Γκαμπριέλ Γκονζάλεζ (Gabriel González) και πέταξε την μπάλα προς αυτόν, η οποία και "ακούσια" τον χτύπησε! Τιμωρήθηκε για 2 αγώνες και δεν αγωνίστηκε στον περίφημο αγώνα με την Αργεντινή. Έκανε την 84^η και τελευταία διεθνή εμφάνιση του για την Αγγλία, τον Νοέμβριο του 1986. Ήταν ο αρχηγός των «Λιονταριών» σε 10 περιπτώσεις.

Παραμένει στον χώρο του ποδοσφαίρου, ως προπονητής πλέον. Έχει κοουτσάρει τη Φούλαμ, τη Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς, τη Τσέλσι και την εθνική ομάδα της Ιορδανίας, ενώ έχει χρηματίσει και μέλος του τεχνικού επιτελείου της Τσέλσι, της Γουότφορντ, της Φούλαμ, της Μίλγουολ, της Άστον Βίλα και της εθνικής Ελπίδων της Αγγλίας. Ακόμη, θεωρούμενος ως ποδοσφαιρική αυθεντία, συχνότατα καλείται να σχολιάσει ποδοσφαιρικούς αγώνες για λογαριασμό κυρίως του BBC, αλλά και του ITV. Το 2011, αντικατέστησε τον Άντι Γκρέι (Andy Gray), σε ρόλο συν-σχολιαστή παιχνιδιών της Premier League και του Champions League.

Γιος του επαγγελματία ποδοσφαιριστή Τζορτζ Γουίλκινς, έχει δύο αδελφές και τρεις αδελφούς, όλους επαγγελματίες  ποδοσφαιριστές, σε καμμιά περίπτωση όμως με τη δική του επιτυχία, τον Γκράχαμ, ο οποίος έπαιξε ως αμυντικός για την Τσέλσι, τη Μπρέντφορντ και τη Σάουθεντ, τον Ντιν, πρώην παίκτη και προπονητή της Μπράιτον και τον Στέφεν, για λίγο στη Τσέλσι και τη Μπρέντφορντ και αργότερα σε ημιεπαγγελματικές ομάδες. Το 2012 είχε κατηγορηθεί για οδήγηση σε κατάσταση μέθης, αφού τον σταμάτησε η αστυνομία επιστρέφοντας στο σπίτι από μια τελετή στο Μπόρνμουθ. Παρά τον ισχυρισμό του ότι τα αποτελέσματα του αλκοτέστ ήταν αναξιόπιστα, είχε καταδικαστεί. Τον Μάρτιο του 2013, ενώ ήταν σε αναστολή για την προηγούμενη παράβαση, τον σταμάτησαν και βρέθηκε να είναι «σχεδόν τέσσερις φορές» πάνω από το νόμιμο όριο!


Τον Φεβρουάριο του 2014 αποκάλυψε ότι πάσχει από ελκώδη κολίτιδα. Τον Ιούλιο του 2016 τιμωρήθηκε με απαγόρευση οδήγησης 4 ετών για οδήγηση σε κατάσταση μέθης. Ο Ρέι Γουίλκινς, πέθανε στην ηλικία των 61 ετών, στις 4 Απριλίου 2018. Νοσηλευόταν σε κωματώδη κατάσταση εξαιτίας καρδιακής προσβολής π[ου υπέστη στις 28 Μαρτίου του 2018. 

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Επαγγελματική καριέρα

• ·         1973–1979: Chelsea Football Club, 179 (30)
• ·         1979–1984: Manchester United Football Club, 160 (7)
• ·         1984–1987: Milan, 73 (2)
• ·         1987: Paris Saint-Germain Football Club, 13 (0)
• ·         1987–1989: Rangers Football Club, 70 (2)
• ·         1989–1994: Queens Park Rangers Football Club, 155 (8)
• ·         1994: Crystal Palace Football Club, 1 (0)
• ·         1994–1996: Queens Park Rangers Football Club, 21 (0)
• ·         1996: Wycombe Wanderers Football Club, 1 (0)
• ·         1996/97: Hibernian Football Club, 16 (0)
• ·         1997: Millwall Football Club, 3 (0)
• ·         1997: Leyton Orient Football Club, 3 (0)

Σύνολο καριέρας:            695 (49)

Διεθνής

• ·         1976–1986: Αγγλία, 84 (3)

Προπονητική καριέρα

• ·         1994–1996: Queens Park Rangers Football Club
• ·         1997/98: Fulham Football Club
• ·         1998–2000: Chelsea Football Club (βοηθός)
• ·         2000–2002: Watford Football Club (βοηθός)
• ·         2003–2005: Millwall Football Club (βοηθός)
• ·         2004–2007: Εθνική Νέων Αγγλίας (βοηθός)
• ·         2008/09: Chelsea Football Club (βοηθός)
• ·         2009: Chelsea Football Club (υπηρεσιακός)
• ·         2009/10: Chelsea Football Club (βοηθός)
• ·         2013/14: Fulham Football Club (βοηθός)
• ·         2014/15: Ιορδανία
• ·         2015: Aston Villa Football Club (βοηθός)

Τίτλοι

Συλλογικοί

Με τη Manchester United

• ·         Κύπελλο Αγγλίας: 1982/83
• ·         FA Charity Shield: 1983

Με τη Rangers

• ·         Πρωτάθλημα Σκωτίας: 1988/89
• ·         Λιγκ Καπ Σκωτίας: 1987/88

Διεθνείς

Με την Αγγλία

• ·         Rous Cup: 1986
• ·         Βρετανικό Εσωτερικό Πρωτάθλημα: 3 (1977/78, 1981/82, 1982/83)

Ως Βοηθός Προπονητή

Με την Chelsea

• ·         Πρωτάθλημα Αγγλίας: 2009/10
• ·         Κύπελλο Αγγλίας: 2009/10
• ·         FA Community Shield: 2009