Αμβούργο: Ο Δεινόσαυρος

Το Αμβούργο (γερμανικά: Hamburger Sport-Verein, συντετμημένα HSV - Χα Ες Φάου) είναι αθλητικός σύλλογος που εδρεύει στην ομώνυμη πόλη της βόρειας Γερμανίας. Ιδρύθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου του 1887 και είναι από τους παλιότερους και διασημότερους συλλόγους της χώρας. Από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρίσκεται συνεχώς μεταξύ των κορυφαίων συλλόγων του γερμανικού ποδοσφαίρου. Το Αμβούργο είναι ένα από τα μεγαλύτερα αθλητικά σωματεία στη Γερμανία με πάνω από 70.000 μέλη σε όλα τα τμήματα της που περιλαμβάνει επίσης τμήματα γυναικείου ποδοσφαίρου, καλαθοσφαίρισης (μπάσκετ), χειροσφαίρισης (βόλεϊ), χόκεϊ επί πάγου, μπέιζμπολ, μπάντμιντον, μπόουλινγκ, κρίκετ, πυγμαχίας, γκολφ, γυμναστικής, κ.α., καθώς και ξεχωριστό τμήμα καρδιοαναπνευστικών ασκήσεων αποκατάστασης. 

Ως χρώματα του συλλόγου επελέγησαν το χανσεατικό κόκκινο και το χρώμα της πόλης, το λευκό. Επίσης, το μπλε και το μαύρο που ήταν τα χρώματα της Γκερμάνια, της παλιότερης από τις τρεις ιδρυτικές ομάδες. Το μπλε και το μαύρο υπάρχουν και στο έμβλημα του σωματείου. Τα χρώματα των εμφανίσεων της ποδοσφαιρικής ομάδας είναι εναλλακτικά είτε το κόκκινο και το λευκό, είτε το μπλε και το μαύρο. Από τις 25 Μαΐου του 2014, τη διαχείριση των ποδοσφαιρικών τμημάτων του συλλόγου έχει αναλάβει η εταιρία ‘’HSV Fußball AG’’. Το γήπεδο που αγωνιζόταν η ομάδα από το 1953 ως το 2000 ήταν το ‘’Φολκσπαρκστάντιον’’ (Volksparkstadion -Στάδιο του Λαού), το οποίο είχε φιλοξενήσει αρκετούς διεθνείς αγώνες, όπως αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1974 και του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος 1988. Το 2000 αντικαταστάθηκε από το «AOL Arena», χωρητικότητας 57.274 θεατών, από τις οποίες περίπου 10.000 είναι θέσεις ορθίων. Το γήπεδο φιλοξένησε αγώνες του 4^ου ομίλου και έναν προημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2006, που διεξήχθη στη Γερμανία. Το 2007 μετονομάστηκε σε «HSH Nordbank Arena», ενώ λίγο αργότερα, μέσα στην ίδια χρονιά, μετονομάστηκε στη σημερινή ονομασία του «Imtech Arena».

Η σημαία της πόλης του Αμβούργου

Έχει διάφορα παρατσούκλια, όπως το αρχικό «Hanseaten» (Ενωμένοι), που προέρχεται από τον όρο Χάνσα (Hansa), ο οποίος στα παλαιά γερμανικά της Άνω Γερμανίας σημαίνει ένωση, όμιλος. Με αυτό το όνομα εμφανίστηκαν διάφοροι συνασπισμοί πόλεων με κύριο σκοπό τη διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και του εμπορίου στο χώρο της Βόρειας Θάλασσας. Κυρίως όμως, ο όρος αυτός αναφέρεται στην Χανσεατική Ένωση, δηλαδή την ένωση των γερμανικών κατά βάση πόλεων της Βαλτικής και της Βόρειας Θάλασσας (Γερμανική Χάνσα), που ήταν η μεγαλύτερη από αυτές τις ενώσεις. Τα πιο γνωστά παρατσούκλια του όμως είναι το «Urgestein» που σημαίνει Απολίθωμα, το «Bundesliga-Dino» (Δεινόσαυρος της Μπουντεσλίγκα), το οποίο –εν συντομία- εξελίχθηκε σε σκέτο «Dinosaur/s» (Ο/Οι Δεινόσαυρος/οι), που είναι και αυτό που έχει καθιερωθεί.

Οι σύλλογοι που συγχωνεύτηκαν για να ιδρύσουν το Hamburger Sport-Verein.
Η Sports Club Germania, η Hamburg Fußball Club και η Fußball Club Falke

Οι ρίζες του συλλόγου ανάγονται στις 29 Σεπτεμβρίου 1887. Τότε συγχωνεύτηκαν οι σύλλογοι Ντερ Χόενφελντερ ΣπορτΚλουμπ (Der Hohenfelder Sportclub) και Βάντσμπεκ-Μάριεντχαλ ΣπορτΚλουμπ (Wandsbek-Marienthaler Sportclub) και δημιούργησαν τη Σπορτς Κλουμπ Γκερμάνια (Sports Club Germania). Ένα χρόνο αργότερα, το 1888, ιδρύθηκε στην πόλη η Αμβούργο Φούσμπαλ Κλουμπ (Hamburg Fußball Club) και το 1906 η Φούσμπαλ Κλουμπ Φάλκε (Fußball Club Falke). Το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε και τις τρεις ομάδες αποδυναμωμένες. Έτσι αποφάσισαν να συνενωθούν, ώστε να δημιουργηθεί μια ισχυρή ομάδα που να αντιπροσωπεύει την πόλη. Η συνένωση έγινε το 1919 και ο νέος σύλλογος ονομάστηκε Αμβούργο Σπορτ-Φεράιν (Hamburger Sport-Verein). Έτσι μέσω της προδρόμου ομάδας, της Γκερμάνια, το Αμβούργο μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι ο αρχαιότερος γερμανικός ποδοσφαιρικός σύλλογος. Σε αυτό υπάρχουν αντιρρήσεις, διότι η Γκερμάνια ήταν αρχικά μόνο αθλητικό σωματείο. Ποδοσφαιρικό τμήμα ίδρυσε το 1891, έπειτα από την ένταξη στο σύλλογο 6 Άγγλων ποδοσφαιρόφιλων.

Η πράξη της ενοποίησης και η αναφορά στον πρόδρομο σύλλογο, 
τη Γκερμάνια, που το έτος ίδρυσής της θεωρείται και 
έτος ίδρυσης  του Αμβούργου.

Το Αμβούργο σύντομα άρχισε να διακρίνεται σε παγγερμανικό επίπεδο. Το 1922 έφτασε στον τελικό του πρωταθλήματος με αντίπαλο τη Νυρεμβέργη. Ο αγώνας διακόπηκε λόγω σκότους. Έπειτα από συνολικά 3 ώρες και 10’ λεπτά ήταν ακόμα ισόπαλος 2-2! Ο επαναληπτικός έληξε επίσης ισόπαλος 1-1. Την εποχή εκείνη δεν γίνονταν αλλαγές. Έτσι στην παράταση η Νυρεμβέργη έμεινε κάποια στιγμή με 7 παίκτες και ο διαιτητής αποφάσισε να διακόψει τον αγώνα. Η Ομοσπονδία ανακήρυξε νικήτρια του αγώνα την ομάδα του Αμβούργου αλλά υπέδειξε στο σύλλογο να αρνηθεί τον τίτλο του πρωταθλητή στο όνομα του «ευ αγωνίζεσθαι». Έτσι, το έτος αυτό δεν απονεμήθηκε τίτλος πρωταθλήματος. Το Αμβούργο επανήλθε δριμύτερο το επόμενο έτος και κέρδισε το Πρωτάθλημα Γερμανίας. Στον τελικό επικράτησε της Ουνιόν Όμπερσενβάιντε (Union Oberschöneweide). Το 1924 ηττήθηκε στον τελικό, ενώ το κατέκτησε και πάλι το 1928. Έτσι ο σύλλογος καθιερώθηκε στο γερμανικό βορρά, στην κατηγόρια Όμπερλίγκα Νορντ (Oberliga Nord), ως πρωταγωνιστής. Διατηρεί χαρακτηριστική αντιπαλότητα με τη Βέρντερ Βρέμης, στο επονομαζόμενο «Nordderby» (Βόρειο ντέρμπι).

Μεταπολεμικά σε 16 περιόδους, από το 1947 έως το 1963 που ιδρύθηκε η Μπουντεσλίγκα, κατέκτησε τον τίτλο της κατηγορίας 14 φορές ενώ άλλη μια φορά έχασε τον τίτλο από τη Ζανκτ Πάουλι λόγω χειρότερης διαφοράς τερμάτων. Κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου, τέσσερις φορές σημείωσε πάνω από 100 γκολ τη σεζόν (1951, 1955, 1961, 1962). Όμως, η κυριαρχία του στο βορά δε συνοδεύτηκε από εθνικούς τίτλους. Μόλις μια φορά πήρε το πρωτάθλημα, το 1960, ενώ άλλες δυο φορές, το 1957 και το  1958 ηττήθηκε στον τελικό.

Το Αμβούργο ήταν μία από τις 16 ομάδες που ίδρυσαν την Μπουντεσλίγκα, την επαγγελματική Ποδοσφαιρική Ένωση της Γερμανίας, το 1963. Είχε το προνόμιο να ήταν η μοναδική από τις 16 ιδρύτριες ομάδες που δεν υποβιβάστηκε ποτέ, κάτι που, δυστυχώς συνέβη τον Μάιο του 2018. Το ίδιο ίσχυε και για την Μπάγερν, αλλά η βαυαρική ομάδα δεν μετείχε στις πρώτες δύο σεζόν του ομοσπονδιακού Πρωταθλήματος. Τη διάκριση αυτή αναγνώρισε επίσημα η Μπουντεσλίγκα, όταν κατά τον εορτασμό των 40 ετών από την ίδρυσή της διοργάνωσε, στις 24 Αυγούστου του 2004, εορταστικό αγώνα ανάμεσα στην παλαιότερη ομάδα της Ένωσης, το Αμβούργο, και στην πιο επιτυχημένη, την Μπάγερν Μονάχου. Το Αμβούργο είχε ένα ακόμα μεγαλύτερο ρεκόρ: από το 1919 αγωνιζόταν ΠΑΝΤΑ στην ανώτερη κατηγορία και δεν είχε ποτέ υποβιβαστεί σε χαμηλότερη! Εξ αιτίας αυτού απέκτησε το παρατσούκλι «Δεινόσαυρος». Υπάρχει και το περίφημο «Ρολόι που δεν Μηδενίζει Ποτέ» (που πλέον μηδένισε) στο στάδιο που αγωνίζεται και που έδειχνε από τα χρόνια μέχρι και τα δευτερόλεπτα συνεχούς παρουσίας του συλλόγου στην Μπουντεσλίγκα!

Ο Ρούντι Νόακ (Rudolf ‘’Rudi’’ Noack), ο Αλι Μπάιερ (Albert ‘’Ali’’ Beier) και ο Ερβιν Ζέελερ (Erwin Seeler) υπήρξαν οι τρεις σπουδαιότεροι παίκτες στα προπολεμικά χρόνια. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 το Αμβούργο εμπλουτίστηκε με παίκτες παγκόσμιας κλάσης, με πρώτους και καλύτερους τους γιούς του Ερβιν Ζέελερ, τους επιθετικούς Ούβε (Uwe Seeler) και Ντίτερ (Dieter Seeler), αλλά και τον Γιόζεφ Πόσιπαλ (Josef Posipal), τον αμυντικό που στέφθηκε πρωταθλητής κόσμου το 1954 με τη Δυτική Γερμανία. Μαζί τους ήταν και οι Κλάους Στούρμερ (Klaus Stürmer), Γιούργκεν Βέρνερ (Jürgen Werner). Με κορυφαίο παίκτη τον Ούβε Ζέελερ το Αμβούργο κατέκτησε το Πρωτάθλημα του 1960, αφήνοντας πίσω του τους χαμένους τελικούς του 1957 και του 1958 από τις Μπορούσια Ντόρτμουντ και Σάλκε αντίστοιχα. Η ομάδα έφτασε ως τα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της περιόδου 1960/61 κι αποκλείστηκε από την Μπαρτσελόνα με το εκτός έδρας γκολ (1-0 στη Βαρκελώνη, 1-2 στον επαναληπτικό που έγινε στις Βρυξέλλες).

Ο Ούβε Ζέελερ

Ο Ούβε Ζέελερ αγωνίστηκε 19 χρόνια στο Αμβούργο από το 1953 έως το 1972, σημείωσε 404 γκολ σε 476 αγώνες, ενώ σκόραρε 43 φορές σε 72 αγώνες της εθνικής ομάδας της Δυτικής Γερμανίας και –φυσικά- αποτελεί την εμβληματικότερη μορφή του συλλόγου! Στην ομάδα είχαν προστεθεί κι οι επίσης διεθνείς Γκερτ Ντέρφελ, Βίλι Σουλτς (Willi Schulz), ωστόσο ο τίτλος στη Bundesliga δεν ερχόταν. Τα δύο Κύπελλα, του 1963 και του 1976 χρύσωσαν, κάπως, το χάπι! Ως κάτοχος του Κυπέλλου, το HSV πήρε μέρος στο Κύπελλο Κυπελλούχων της σεζόν 1976/77. Η ομάδα του Κούνο Κλέτσερ (Kuno Klötzer) κατέκτησε το πρώτο της ευρωπαϊκό τρόπαιο κερδίζοντας με 2-0 στον τελικό του Άμστερνταμ την Αντερλεχτ, με τα γκολ, στο 78^ο λεπτό με πέναλτι του Γκέοργκ Φόλκερτ (Georg Volkert) και στο 88^ο λεπτό του Φέλιξ  Μάγκατ (Felix Magath). Το Αμβούργο μπήκε πλέον στην ελίτ του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Είχε προηγηθεί, πάντως, ο χαμένος τελικός του 1968, πάλι στο Κύπελλο Κυπελλούχων, πάλι στην Ολλανδία, στο Ρότερνταμ, με 0-2 από τη Μίλαν.

Η ομάδα είχε πλέον στις τάξεις της καταξιωμένους παίκτες όπως τον τερματοφύλακα Ρούντι Κάργκους (Rudi Kargus), τους αμυντικούς Μάνφρεντ Καλτς (Manfred Kaltz) και Πέτερ Νόγκλι (Peter Nogly), τους  μέσους Φέλιξ Μάγκατ και Κάσπερ Μέμερινγκ (Caspar Memering), καθώς και τους επιθετικούς Γκέργκ Φόλκερτ, Βίλι Ράιμαν (Willi Reimann), Άρνο Στεφενάγκεν (Arno Steffenhagen) κ.α. Έλειπε, όμως, το πιο σημαντικό κομμάτι του παζλ.

Ο Κέβιν Κίγκαν

Ο Φραντς Μπεκενμπάουερ

Το καλοκαίρι του 1977, το Αμβούργο τάραξε τα νερά του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, αποκτώντας τον πρωταθλητή Ευρώπης με τη Λίβερπουλ Κέβιν Κίγκαν (Kevin Keegan). Ο Άγγλος διεθνής επιθετικός άλλαξε το χάρτη του γερμανικού ποδοσφαίρου. Μ’ αυτόν στη σύνθεσή του και με τεχνικό τον Γιουγκοσλάβο, κροατικής καταγωγής Μπράνκο Ζέμπετς (Branko Zebec)  το Αμβούργο κατέκτησε 2 τίτλους στη Μπουντεσλίγκα, αυτούς των περιόδων 1978/79 και 1979/80. Έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1980, χάνοντας 0-1 από τη Νότιγχαμ Φόρεστ, στο ‘’Σαντιάγκο Μπερναμπέου’’ της Μαδρίτης. Ο Κίγκαν αναδείχθηκε δύο συνεχόμενες σεζόν (1978 και 1979) Κορυφαίος Παίκτης της Ευρώπης και το Αμβούργο καθιερώθηκε στις συνειδήσεις των Ευρωπαίων φιλάθλων ως μία από τις καλύτερες ομάδες της «γηραιάς ηπείρου». Ο Άγγλος, επέστρεψε στην πατρίδα του το 1980.

Ο επίσης Γιουγκοσλάβος, βοσνιακής καταγωγής Αλεξάνταρ Ρίστιτς (Aleksandar Ristić) αντικατέστησε τον Ζέμπετς, αλλά το Αμβούργο έμεινε στη 2^η θέση το 1981, πίσω από την Μπάγερν. Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς, ο Ρίστιτς αντικαταστάθηκε από τον Ερστ Χάπελ (Ernst Happel). Ο Αυστριακός τεχνικός, γνωστός για την αυστηρότητά του, την πειθαρχία του, αλλά και τη μεθοδικότητά του, είχε ήδη δώσει δείγματα της δουλειάς του, δημιουργώντας σπουδαίες ομάδες, όπως η Φέγενορντ, η Κλαμπ Μπριζ και η εθνική Ολλανδίας του 1978. Το Αμβούργο κατέκτησε αμέσως το Πρωτάθλημα στη Γερμανία, αφήνοντας πίσω του την Μπάγερν. Είχε δε στις τάξεις του τον παίκτη–σύμβολο των Βαυαρών, τον Φραντς Μπέκενμπαουερ (Franz Beckenbauer), ο οποίος επέστρεψε στα πάτρια εδάφη μετά την εμπειρία του στον Κόσμο της Νέας Υόρκης ως συμπαίκτης του Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, ‘’Pelé’’)! Το 1982, έφτασε έως τον τελικό του Κυπέλλου UEFA, όπου ηττήθηκε στον διπλό τελικό από τη σουηδική  Γκέτεμποργκ  (0-1 στο Αμβούργο και 0-3 στο Γκέτεμποργκ).

Στόχος του Χάπελ δεν ήταν άλλος από το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Το HSV κατάπιε… τη μία μετά την άλλη τις αντιπάλους του ως τον τελικό. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Ολυμπιακός, στο 2^ο γύρο με 1-0 στο ‘’Volkspark Stadion’’ και 4-0 στον επαναληπτικό του ‘’ΟΑΚΑ’’. Το ‘’Σπύρος Λούης’’ φιλοξένησε και τον τελικό της διοργάνωσης, στον οποίο προκρίθηκε εκτός από το Αμβούργο και η Γιουβέντους. Η Αθήνα γέμισε από τιφόζι της «Vecchia Signora» (Γηραιά Κυρία), οι οποίοι αποτέλεσαν και την πλειοψηφία στις εξέδρες του, που γέμισε από 75.000 θεατές. Στον αγωνιστικό χώρο όμως, η κατάσταση ήταν διαφορετική. Με ένα εκπληκτικό σουτ του Φέλιξ Μάγκατ, νωρίς στο ματς, μόλις στο 8^ο λεπτό του αγώνα, το Αμβούργο κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών κι απέκτησε οπαδούς και στον ελλαδικό χώρο.

Η σύνθεση του Αμβούργου στον τελικό: Ούλι Στάιν (Uli Stein), Μάνφρεντ Καλτς, Χόλγκερ Ιερόνιμους (Holger Hieronymus), Ντίτμαρ Γιάκομπς (Ditmar Jakobs), Μπερντ Βεμέιερ (Bernd Wehmeyer), Γιούργκεν Γκρο (Jürgen Groh), Βόλφγκανγκ Ρολφ (Wolfgang Rolff), Φέλιξ Μάγκατ, Γιούργκεν Μιλέβσκι (Jürgen Milewski), Χορστ Χρούμπες (Horst Hrubesch –ο αρχηγός της ομάδας), Λαρς Μπάστρουπ (Lars Bastrup), ο οποίος αντικαταστάθηκε στο 55^ο λεπτό από τον Τόμας φον Χέεζεν (Thomas von Heesen).

Στα χρόνια που ακολούθησαν, το Αμβούργο δεν κατάφερε να ξαναπάρει Πρωτάθλημα. Περιορίστηκε στη 2^η θέση του 1987 και στο Κύπελλο εκείνης της χρονιάς, νικώντας με 3-1 τους Κίκερς της Στουτγάρδης στον τελικό, της τελευταίας του Χάπελ στον πάγκο της ομάδας, ένα Λίγκ Καπ, το 2003 και μερικές μέτριες παρουσίες στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Αξίζει ωστόσο να αναφερθούν οι δυο παρουσίες του συλλόγου στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ (Champions League), τις περιόδους, 2000/01 και 2006/07.  Τα οικονομικά προβλήματα και η «αποψίλωση» των καλών παικτών, που έφευγαν γρήγορα για άλλες ομάδες,  έφεραν το Αμβούργο στο χείλος του γκρεμού. Απέφυγε τον υποβιβασμό, χάρη στα πλέι-άουτ, το 2013/14 κόντρα στη Γκρόιτερ Φιρτ (0-0 εντός και 1-1 εκτός) και το 2014/15 κόντρα στην Καρλσρούη (1-1 εντός και 2-1 στην παράταση εκτός), αλλά δεν τα κατάφερε στο τέλος της περιόδου 2017/18!

Ο «Δεινόσαυρος» υποβιβάστηκε και το περίφημο ρολόι σταμάτησε να μετράει, περιμένοντας να ξαναρχίσει …

Τίτλοι

Εθνικοί

• ·         Πρωτάθλημα Γερμανίας: 6 (1922/23, 1927/28, 1959/60, 1978/79, 1981/82, 1982/83) +1 (1921/22 -επίσημα δεν απονεμήθηκε) και επιλαχών: 8 (1923/24, 1956/57, 1957/58, 1975/76, 1979/80, 1980/81, 1983/84, 1986/87)
• ·      Κύπελλο Γερμανίας: 3 (1962/63, 1975/76, 1986/87) και φιναλίστ: 3 (1955/56, 1966/77, 1973/74)
• ·         Λιγκ Καπ Γερμανίας: 2 (1972/73, 2003)
• ·         Σούπερ Καπ Γερμανίας: φιναλίστ: 3 (1977, 1983, 1987)

Η Ιδανική 11άδα Όλων των Εποχών

Ευρωπαϊκοί

• ·         Κύπελλο Πρωταθλητριών: 1982/83 και φιναλίστ 1979/80
• ·         Κύπελλο Κυπελλούχων: 1976/77 και φιναλίστ 1967/68
• ·         Κύπελλο UEFA: φιναλίστ  1981/82
• ·         UEFA Intertoto Cup: 2 (2005, 2007 -Outright Winners), φιναλίστ το 1999, Νικήτρια ομίλου: 2 (1970, 1994)
• ·         Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ: φιναλίστ: 2 (1977, 1983)

Παγκόσμιοι

• ·         Διηπειρωτικό Κύπελλο: φιναλίστ το 1983

Τοπικοί

• ·         Πρωτάθλημα Βόρειας Γερμανίας: 10 (1921, 1922, 1923, 1924, 1925, 1928, 1929, 1931, 1932, 1933) (ρεκόρ)
• ·         Oberliga Nord: 15 (1948, 1949, 1950, 1951, 1952, 1953, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1963) (ρεκόρ)
• ·         Gauliga Nordmark: 4 (1937, 1938, 1939, 1941)
• ·         Gauliga Hamburg: 1945
• ·         Stadtliga Hamburg: 1946
• ·         Πρωτάθλημα Βρετανικής Ζώνης Κατοχής: 2 (1947, 1948) (ρεκόρ)

 Συμπληρωματικά στοιχεία από το sportit.gr