Χέκτορ Τσούμπιταζ: Ο Αρχηγός της Αμερικής

Ο Περουβιανός κεντρικός αμυντικός Χέκτορ Τσούμπιταζ (Héctor Eduardo Chumpitaz Gonzales), γεννήθηκε στις 12 Απριλίου του 1943, στο Κανιέτε, μια πόλη στη περιφέρεια της Λίμα. Μαζί με τον Τεόφιλο Κουμπίγιας (Teófilo Cubillas) και τον Χούγκο Σοτίλ (Hugo Sotil), είναι οι πιο αναγνωρίσιμοι περουβιανοί ποδοσφαιριστές. Ήταν ο αρχηγός της εθνικής περουβιανής ομάδας που ήταν η νικήτρια του Κόπα Αμέρικα του 1975 και στα  Παγκόσμια Κύπελλα του 1970 και 1978. Με το παρατσούκλι «El Capitan de America» (Ο Αρχηγός της Αμερικής), λόγω της τεχνικής του κατάρτισης, των ηγετικών και οργανωτικών ικανοτήτων του στο γήπεδο, είχε επιλεγεί για αρχηγός της αντιπροσωπευτικής ομάδας της αμερικανικής ηπείρου. Θεωρείται ένας από τους Μεγαλύτερους Νοτιοαμερικάνους Αμυντικούς όλων των εποχών και ονομάστηκε στη λίστα των Καλύτερων Παικτών του Παγκοσμίου Κυπέλλου Όλων των Εποχών από την ιστοσελίδα “Terra.com” το 2006. Εξελέγη ως ο 35ος Καλύτερος Νοτιοαμερικανός Ποδοσφαιριστής του 20^ου Αιώνα σε ένα δημοσκόπηση από την Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS) το 2000.

 

Στην ηλικία των 19 ετών, αγωνίστηκε στην δεύτερη κατηγορία με τη Ουνιδάδ Βεσινάλ και έγινε παίκτης της πρώτης κατηγορίας το 1964, όταν μεταγράφηκε στην Ντεπορτίβο Μουνισιπάλ, στην οποία έμεινε για μια μόνο περίοδο. Κατά τη διάρκεια της περιόδου1965/66, μεταγράφηκε στην Ουνιβερσιτάριο, για την οποία αγωνίστηκε για μια δεκαετία, κατακτώντας 5 πρωταθλήματα Περού (1966, 1967, 1969, 1971 και 1974). Ήταν ο αρχηγός της ομάδας που έπαιξε στον τελικό του Κόπα Λιμπερταδόρες του 1972 και ηττήθηκε (1-2) από την αργεντίνικη Ιντεπεντιέντε

.

Τον  Οκτώβριο του 1973, συμμετείχε σε έναν αγώνα επιλέκτων της αμερικανικής ηπείρου εναντίον της αντίστοιχης ευρωπαϊκής που έγινε στην Βαρκελώνη. Συμμετείχαν όλοι οι μεγάλοι αστέρες της εποχής όπως ο Γιόχαν Κρόιφ (Johan Cruyff), ο Φραντς Μπεκενμπάουερ (Franz Beckenbauer), ο Ρομπέρτο Ριβελίνο (Roberto Rivelino), ο Τεόφιλο Κουμπίγιας (Teófilo Cubillas) κ.α. Ο Τσούμπιταζ ορίστηκε αρχηγός της αμερικανικής ομάδας, κερδίζοντας έτσι το παρατσούκλι «El Capitan de America»! Με την ευρωπαϊκή ομάδα να κερδίζει 3-4 και με 10 λεπτά να απομένουν, σκόραρε το γκολ της ισοφάρισης οδηγώντας το παιχνίδι στα πέναλτι, όπου η Αμερική κέρδισε 7-6!

Το 1975 και για 2 περιόδους, αγωνίστηκε στο Μέξικο με τα χρώματα της Άτλας της Γκουαδαλαχάρα, επιστρέφοντας το 1977 στο Περού, για λογαριασμό της Σπόρτινγκ Κριστάλ. Με τους «Γαλάζιους» έπαιξε μέχρι το 1984, όταν και αποσύρθηκε από το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, πλουτίζοντας το παλμαρέ του με 3 ακόμα πρωταθλήματα Περού (1979, 1980 και 1983). Είναι μέχρι σήμερα, ο Κορυφαίος Σκόρερ που αγωνιζόταν ως αμυντικός, στο περουβιανό πρωτάθλημα με 65 γκολ σε 456 αγώνες, παρά το σχετικά μέτριο ανάστημά του (1,71 μ.). Συμμετείχε σε 74 παιχνίδια στο Κόπα Λιμπερταδόρες (σκοράροντας 8 γκολ), σε ολόκληρη τη σταδιοδρομία του, επίδοση η οποία αποτελεί ρεκόρ για έναν Περουβιανό ποδοσφαιριστή.

Έκανε το ντεμπούτο του για την εθνική ομάδα του Περού, στις 3  Απριλίου του 1965, σε μια φιλική ήττα από την Παραγουάης 0-1, στη Λίμα και για τα επόμενα χρόνια αποτέλεσε ένα από τα προπύργια του εθνικού περουβιανού συγκροτήματος. Στις 16 Μαΐου του 1965, έπαιξε το πρώτο του αγώνα για τα προκριματικά Παγκοσμίου Κυπέλλου, όταν το Περού νίκησε τη Βενεζουέλα με 1-0, στη Λίμα, με το πρώτο του παιχνίδι εκτός έδρας να είναι η ρεβάνς στο Καράκας, όταν οι Περουβιανοί επικράτησαν με 6-3, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να προκριθούν στη διοργάνωση του 1966. Εξασφάλισε τη πρόκριση για τη διοργάνωση του 1970, αποκλείοντας την Αργεντινή, νικώντας με 1-0 στη Λίμα και φέρνοντας ισοπαλία 2-2, στις 31 Αυγούστου του 1969, στο Μπουένος Άιρες.

Έπαιξε το πρώτο παιχνίδι του σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου, στις 2 Ιουνίου του 1970, όταν οι Περουβιανοί νίκησαν τη Βουλγαρία με 3-2, στη Λεόν, σκοράροντας το δεύτερο γκολ. Αποκλείστηκε στα προημιτελικά, από τη Βραζιλία, στην ήττα 2-4 στην Γκουανταλαχάρα. Έπαιξε στο Κύπελλο Ανεξαρτησίας της Βραζιλίας, μια διοργάνωση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 18 και 25 Ιουνίου του 1972, στο Μανάους, βοηθώντας στη νίκη με 1-0 επί της Βενεζουέλας, αλλά ηττήθηκε στο τελευταίο παιχνίδι από τη Γιουγκοσλαβία με 1-2. Στο 1975, ήταν ο αρχηγός της ομάδας που κατέκτησε το Κόπα Αμέρικα.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978, ξανά ως αρχηγός, έφτασε έως τα προημιτελικά και είχε συμμετοχή στο πιο πολυσυζητημένο παιχνίδι στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων, την ήττα με 1-6 από την Αργεντινή. Έπαιξε σε έξι παιχνίδια σ’ αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο, κερδίζοντας τα τρία απ’ αυτά. Η τελευταία εμφάνιση με την εθνική ομάδα, έγινε στις 6 Σεπτεμβρίου του 1981, (0-0) εναντίον της Ουρουγουάης, για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1982. Έπαιξε 105 φορές για την εθνική ομάδα του Περού και σημείωσε 3 γκολ, όντας 2^ος στην σχετική λίστα συμμετοχών. Είναι ο ποδοσφαιριστής της περουβιανής ομάδας με τον υψηλότερο αριθμό εμφανίσεων ως αρχηγός της (90 παιχνίδια).

Είναι στην 35^η θέση ως καλύτερος Νοτιοαμερικάνος ποδοσφαιριστής του 20^ου αιώνα από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου. Τον Φεβρουάριο του 2008, στην επέτειο των 50 ετών από την πρώτη κατάκτηση Παγκοσμίου Κυπέλλου από την Βραζιλία, είχε επιλεγεί ως βασικό μέλος της All-Star ομάδας της Αμερικής για τα τελευταία 50 χρόνια. Μαζί με τον Ελίας Φιγκερόα (Elias Figueroa), τον Ντανιέλ Πασαρέλα (Daniel Passarella) και τον Χοσέ Νασάτζι (José Nasazzi), θεωρείται ο Καλύτερος Κεντρικός Αμυντικός στη Νότια Αμερική.

Στις 24 Ιουλίου του 1967, παντρεύτηκε με τη Maria Esther Dulanto, με την οποία απέκτησε 4 παιδιά. Όταν αποσύρθηκε από το ποδόσφαιρο, ασχολήθηκε αποσπασματικά σαν προπονητής. Λόγω της δημοφιλίας του, συνέχισε να είναι ένα δημόσιο πρόσωπο και μάλιστα το 1998, συμμετείχε στην εκστρατεία του πρώην υπουργού Χουάν Κάρλος Χουρτάδο να εκλεγεί δήμαρχος της Λίμα. Το 2004, κατηγορήθηκε και κρίθηκε ένοχος για αποδοχή 30.000 δολαρίων ΗΠΑ από τον σύμβουλο Βλαδιμίρο Μοντεσίνος, δεξί χέρι του τότε προέδρου της χώρας, Αλμπέρτο Φουτζιμόρι.  Καταδικάστηκε σε 4 χρόνια φυλάκιση με αναστολή. Μετά τη διαδικασία εφέσεων, στις 8 Απριλίου του 2005, το Ανώτατο Δικαστήριο του Περού ακύρωσε την ποινή εναντίον του.

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• ·         Club Universitario de Deportes

Επαγγελματική καριέρα

• ·         1964/65: Club Centro Deportivo Municipal                          
• ·         1966–1975: Club Universitario de Deportes, ? (46)
• ·         1975–1977: Atlas Fútbol Club, 60 (6)
• ·         1977–1984: Club Sporting Cristal, ? (8)

Διεθνής

• ·         1965–1981: Περού, 105 (3)

Προπονητική καριέρα

• ·         1985: Club Sport Unión Huaral
• ·         1985/86: Club Sporting Cristal
• ·         1991: Club Deportivo Asociación Estadio La Unión
• ·         2012: Club Centro Deportivo Municipal

Τίτλοι

Συλλογικοί

Με την  Universitario de Deportes

• ·         Πρωτάθλημα Περού: 5 (1966, 1967, 1969, 1971, 1974) και επιλαχών 1972
• ·         Copa Libertadores: φιναλίστ  1972

Με την Sporting Cristal

• ·         Πρωτάθλημα Περού: 3 (1979, 1980, 1983) και επιλαχών 1977

Διεθνείς

Με το Περού

• ·         Copa America: 1975
  

Προσωπικές Διακρίσεις

• ·  Καλύτερος Αμυντικός για την Νότια Αμερική από την Νοτιοαμερικάνικη Συνομοσπονδία (CONMEBOL):  2 (1969, 1971)
• ·         Αρχηγός Επιλέκτων Νοτιοαμερικάνικης Συνομοσπονδίας (CONMEBOL All Stars): 1973
• ·         Στους 100 Καλύτερους Ποδοσφαιριστές Όλων των Εποχών από το περιοδικό «World Soccer»: 2000
• ·         Στη θέση #35 Νοτιοαμερικάνος Παίκτης του Αιώνα: 2004
• ·         Μέλος Ιδανικής Ενδεκάδας Όλων των Εποχών για το Κόπα Αμέρικα: 2007
• ·         Μέλος Ιδανικής Ενδεκάδας για την Νότιο Αμερική των τελευταίων 50 ετών: 2008