Ο Τσέχος κεντρικός επιθετικός Γιαν
Κόλερ (Jan Koller), γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου του 1973, στην Πράγα. Ήταν
γνωστός για το ύψος του, την δυνατή σωματική του διάπλαση και την ικανότητά του
στο σκοράρισμα. Ξεκίνησε την καριέρα του στην Σπάρτα Πράγας και στη συνέχεια
μετακόμισε στο Βέλγιο, όπου έγινε ο Πρώτος Σκόρερ στη βελγική Κορυφαία
Κατηγορία παίζοντας για τη Λόκερεν. Κέρδισε το πρωτάθλημα Βελγίου δύο φορές με
την Άντερλεχτ και το βελγικό Χρυσό Παπούτσι. Το 2001, εντάχθηκε στη Μπορούσια
του Ντόρτμουντ, κατακτώντας τη γερμανική Μπουντεσλίγκα, στην πρώτη του σεζόν.
Σκόραρε 73 γκολ σε 167 επίσημους αγώνες, σε πάνω από πέντε σεζόν με τους
Βεστφαλούς. Αργότερα, στη μετέπειτα καριέρα του, είχε θητείες με στάσεις στη
Γαλλία, για τη Μονακό και τις Κάννες, στη Γερμανία με τη Νυρεμβέργη και τη
Ρωσία με τη Κρίλια Σόβετοφ της Σαμάρα. Είναι ο Κορυφαίος Σκόρερ Όλων των Εποχών
για την εθνική ομάδα της Τσεχίας, με 55 γκολ σε 91 εμφανίσεις, σε μια δεκαετή
διεθνή σταδιοδρομία που ξεκίνησε το 1999, εκπροσωπώντας το έθνος σε 3 Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα και στο
Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006.
Ξεκίνησε
την καριέρα του σαν …τερματοφύλακας, αλλά μετατράπηκε σε επιθετικό, από τη
στιγμή που ξεκίνησε να παίζει σαν επαγγελματίας με την Σπάρτα Πράγας. Έκανε το
ντεμπούτο του, την άνοιξη του 1995, σε έναν αγώνα ενάντια στην Μπένεσοφ, σαν
αλλαγή στο τελευταίο 20λεπτο. Το 1996, υπέγραψε στην βελγική Λόκερεν για αμοιβή
που ισοδυναμούσε με 102.000 €. Μετά από μια επιτυχημένη θητεία 3 ετών, κατά την
διάρκεια της οποίας κατάφερε να τερματίσει Πρώτος Σκόρερ την τελευταία του
χρονιά στη Λόκερεν, υπέγραψε στην Άντερλεχτ. Γρήγορα δημιούργησε ένα
επιτυχημένο δίδυμο με τον Καναδό επιθετικό Τόμας Ραντζίνσκι (Tomasz Radzinski),
καταφέρνοντας την πρώτη κιόλας χρονιά στον μεγάλο σύλλογο των Βρυξελλών, το
2000, να κατακτήσει τον τίτλο του Πρώτου Σκόρερ του βελγικού Πρωταθλήματος! Στο
τέλος αυτής της σεζόν, αποκτήθηκε από την Μπορούσια Ντόρτμουντ.
Εν
μέρει, χάρη στα 11 γκολ που σημείωσε στο πρωτάθλημα, βοήθησε την Ντόρτμουντ
στην κατάκτηση του πρωταθλήματος της περιόδου 2001/02! Εκτός από τον τίτλο του
πρωταθλητή, η μεγαλύτερη επιτυχία του, ήταν η συμμετοχή στον τελικό του
Κυπέλλου UEFA της ίδιας περιόδου, όπου ηττήθηκαν (2-3) από την Φέγενορντ. Η
προϋπηρεσία του ως τερματοφύλακας, φάνηκε χρήσιμη την περίοδο 2002/03! Σε έναν
αγώνα πρωταθλήματος εναντίον της Μπάγερν Μονάχου, ο τερματοφύλακας της
Ντόρτμουντ, ο Γενς Λέμαν (Jens Lehmann), αποβλήθηκε στο Β’ ημίχρονο, με δεύτερη
κίτρινη κάρτα και είχαν ήδη γίνει οι
τρεις αλλαγές.
Ο
Κόλερ, ο οποίος είχε ήδη ανοίξει το σκορ στο 8ο λεπτό, πήρε τη θέση
του τερματοφύλακα, στο 67ο λεπτό του αγώνα, με το σκορ στο 2-1 για
την Μπάγερν! Όχι μόνο απέτρεψε οποιαδήποτε περαιτέρω παραβίαση της εστίας του,
με την Ντόρτμουντ μάλιστα να αγωνίζεται με 9 παίκτες, λόγω της αποβολής ΚΑΙ του
Τόρστεν Φρινγκς (Torsten Frings), αλλά ανακηρύχθηκε από το μεγαλύτερο γερμανικό
αθλητικό περιοδικό «kicker» ως ο κορυφαίος τερματοφύλακας της αγωνιστικής στην
Μπουντεσλίγκα, για την απόδοσή του!
Σε μια αιφνιδιαστική κίνηση, το 2006, υπέγραψε με τη γαλλική Μονακό, αλλά μετά από δύο απογοητευτικές σεζόν, παρά τα αξιοπρεπή στατιστικά του, επέστρεψε στη Γερμανία για λογαριασμό της Νυρεμβέργης. Παρά την παρουσία των συμπατριωτών του Τόμας Γκαλάσεκ (Tomáš Galásek) και Γιάρομιρ Μπλάζεκ (Jaromír Blazek), ο σύλλογος δεν απέφυγε τον υποβιβασμό, στο τέλος της σεζόν 2007/08. Στις 23 Ιουνίου του 2008, υπέγραψε στη ρωσική Κρίλια Σόβετοφ της Σαμάρα, σε μια συμφωνία αξίας 1 εκατομμυρίου €. Στις 5 Δεκεμβρίου του 2009, επέστρεψε στη Γαλλία, για να αγωνιστεί στις Κάννες, με συμβόλαιο μέχρι τον Ιούνιο του 2011. Ανήγγειλε την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, τον Αύγουστο του 2011 μετά από μια σειρά από τραυματισμούς.
Έκανε
το ντεμπούτο του για την εθνική Τσεχίας, σ’ ένα φιλικό με το Βέλγιο, στο στάδιο
«Βασιλιάς Μποντουέν» στις Βρυξέλλες, στις 9 Φεβρουαρίου του 1999, σκοράροντας
το μοναδικό γκολ του αγώνα, στο 73ο λεπτό. Σκόραρε 6 γκολ σε 6
παιχνίδια προκριματικών για το Euro του 2000. Αγωνίστηκε και στα 3 παιχνίδια
της φάσης των ομίλων, όπου και αποκλείστηκε η Τσεχία. Η καλύτερη απόδοση του σε
μεγάλο τουρνουά, ήταν στο Euro του 2004, όταν έφτασε στον ημιτελικό, όπου
αποκλείστηκε από την μετέπειτα θριαμβεύτρια, Ελλάδα!
Σκόραρε δύο γκολ,
φτιάχνοντας ένα αχτύπητο ντουέτο με τον Μίλαν Μπάρος (Milan Baros). Έγινε ο
Πρώτος Σκόρερ Όλων των Εποχών για την Τσεχία, στις 8 Ιουνίου του 2005,
σκοράροντας 4 γκολ σε μόλις 11 λεπτά (!!!) εναντίον της FYROM, σε μια νίκη με
6-1, φτάνοντας τα διεθνή τέρματά του σε
39. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006, πέτυχε το πρώτο γκολ στη νίκη (3-0) επί των
ΗΠΑ, στο πρώτο παιχνίδι τους, αλλά αργότερα υπέστη ένα τραυματισμό στο μηρό. Η
Τσεχία ηττήθηκε στα δύο επόμενα παιχνίδια της, χωρίς αυτόν και αποκλείστηκε.
Τελείωσε
τη διεθνή σταδιοδρομία του με 55 γκολ, πετυχαίνοντας το τελευταίο στην φάση των
ομίλων του Euro του 2008, εναντίον της Τουρκίας. Ωστόσο, οι Τσέχοι δέχτηκαν
τρία γκολ στα τελευταία 15 λεπτά, χάνοντας τον αγώνα 2-3, αποκλειόμενοι από την
συνέχεια, με αποτέλεσμα, ο Κόλερ, να ανακοινώσει την αποχώρησή του από την
εθνική ομάδα. Τον Ιούλιο του 2009, λόγω των κακών αποτελεσμάτων στα
προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010, αγωνίστηκε στον αγώνα κατά της
Σλοβακίας, που ήταν και ο τελευταίος του στο διεθνές ποδόσφαιρο. Έκανε συνολικά
91 εμφανίσεις και σημείωσε 55 γκολ.
PALMARES
Περίοδος:
Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)
Εφηβική καριέρα
- 1978–1989: TJ Smetanova Lhota
- 1989–1994: ZVVZ Milevsko
Επαγγελματική καριέρα
- 1994–1996: Athletic Club Sparta Praha Fotbal, 29 (5)
- 1996–1999: Koninklijke Sporting Club Lokeren Oost-Vlaanderen, 97 (43)
- 1999–2001: Royal Sporting Club Anderlecht, 65 (42)
- 2001–2006: Ballspielverein Borussia 09 Dortmund, 138 (59)
- 2006–2008: Association Sportive de Monaco Football Club, 50 (12)
- 2008: 1. Fußball-Club Nürnberg Verein für Leibesübungen, 14 (2)
- 2008/09: Professional Football
Club Krylia Sovetov Samara, 46 (16)
- 2009–2011: Association Sportive de Cannes Football, 44 (20)
Σύνολο καριέρας: 483 (199)
Διεθνής
- 1995/96: Εθνική Νέων Τσεχίας, 3 (1)
- 1999–2009: Τσεχία, 91 (55)
Τίτλοι
Συλλογικοί
Με
την Sparta Prague
- Πρωτάθλημα Τσεχίας: 1994/95
- Κύπελλο Τσεχίας: 1996
Με
την Anderlecht
- Πρωτάθλημα Βελγίου: 2 (1999–2000, 2000/01)
- Σούπερ Καπ Βελγίου: 2 (2000, 2001)
Με
την Borussia Dortmund
- Πρωτάθλημα Γερμανίας: 2001/02
Προσωπικές Διακρίσεις
- Πρώτος Σκόρερ Βελγικού Πρωταθλήματος: 2 (1998/99, 1999-2000)
- Παίκτης της Χρονιάς για την Τσεχία: 19993