Ο Έντσο Φραντσέσκολι (Enzo Francescoli Uriarte) γεννήθηκε στις 12 Νοεμβρίου του 1961 στο Μοντεβιδέο.. Λόγω της κομψού στυλ παιχνιδιού του, είχε το παρατσούκλι «El Príncipe» (Ο Πρίγκιπας). Έπαιξε 73 φορές για την εθνική ομάδα της Ουρουγουάης μεταξύ του 1982 και του 1997, καθιστώντας τον ρέκορντμαν συμμετοχών για την Ουρουγουάη στην εποχή του. Θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες της Ουρουγουάης, ίσως ο μεγαλύτερος να έχει παίξει ποτέ για τους δύο μεγαλύτερους συλλόγους της χώρας. Ήταν γνωστός για το κλασικό και κομψό στυλ του, όπως το «Ελ Πρινστίπε, σε σχέση με τον Χάνιμπαλ Τσιόκα (Hannibal Ciocca), τον πρώην Ουρουγουανό παίκτης των δεκαετιών του 1930 και 1940. Αργότερα, ήταν ο μόνος Ουρουγουανός που περιλαμβάνεται στον κατάλογο «FIFA 100» που συντάχθηκε από τον Πελέ και επιλέχθηκε από τη Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου ως ο 6ος Μεγαλύτερος Παίκτης της χώρας και 24ος Καλύτερος Νοτιοαμερικανός στον 20ο Αιώνα.
Ο πρώην μεσοεπιθετικός, θεωρήθηκε ένας ελιτίστικος πλέι-μέικερ σε μια παρακμιακή περίοδο για την «τσελέστε». Με την εθνική ομάδα της Ουρουγουάης, συμμετείχε σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, το 1986 και το 1990, όπου η Ουρουγουάη αποκλέιστηκε στο γύρο των 16 και στις δύο περιπτώσεις, μετά την πρόκριση για τον 2ο γύρο, ως μια από τις καλύτερες 3ες των ομίλων στον πρώτο γύρο και στις δύο περιπτώσεις. Συνολικά, έπαιξε σε 8 αγώνες Παγκοσμίου Κυπέλλου, κερδίζοντας μόνο έναν, την τότε πολύ άπειρη Νότια Κορέα και μόνο 1-0. Ένας από τους μεγαλύτερους θριάμβους του, φορώντας τη γαλάζια φανέλα, ήταν με την ομάδα που συμμετείχε στο Κόπα Αμέρικα 1989. Έπαιξε σε 4 από τα 5 παιχνίδια, κερδίζοντας τρία από αυτά, βοηθώντας την Ουρουγουάη για να φτάσει στον τελικό με τις εμφανίσεις του, χάνοντας μόνο από τη Βραζιλία, ο οποία είχε το πλεονέκτημα ότι αγωνιζόταν εντός έδρας. Κατέλαβαν τη 2η θέση στο τουρνουά, με τον Φραντσέσκολι να σκοράρει το πρώτο και το τελευταίο γκολ για την «τσελέστε».
Ο ίδιος θαύμαζε ποδοσφαιρικά την διεθνή αντίπαλό του, την Αργεντινή, όπου ένιωθε ότι εκτιμήθηκε περισσότερο σε σχέση με την πατρίδα του, όπου δεν γιόρτασε κανένα από τους τρεις μεγάλους τίτλους της καριέρας του. Στη γειτονική Αργεντινή, όπου ζει τώρα, αγωνίστηκε για την Ρίβερ Πλέιτ και είναι ένας από τους μεγαλύτερους οπαδούς του συλλόγου, με τον οποίο έπαιξε για πολλά χρόνια! Ήταν ο Κορυφαίος Σκόρερ και παίκτης-κλειδί για τη 2η νίκη του συλλόγου στο Κόπα Λιμπερταδόρες, κερδίζοντας συνολικά 5 τίτλους στις 6 σεζόν που υπηρέτησε την ομάδα. Αργότερα απολάμβανε την επιτυχία με δύο ομάδες παίζοντας στη Γαλλία, παρά τα άσχημα αποτελέσματα του στον πρώτο γαλλικό σύλλογο, τη Ρασίνγκ του Παρισιού, αλλά και το εφήμερο πέρασμά του με τον δεύτερο, την Ολιμπίκ Μαρσέιγ, όπου η συμβολή του αποδείχθηκε καθοριστική καθώς η ομάδα κατέκτησε τον τίτλο.
Ο πρώην μεσοεπιθετικός, θεωρήθηκε ένας ελιτίστικος πλέι-μέικερ σε μια παρακμιακή περίοδο για την «τσελέστε». Με την εθνική ομάδα της Ουρουγουάης, συμμετείχε σε δύο Παγκόσμια Κύπελλα, το 1986 και το 1990, όπου η Ουρουγουάη αποκλέιστηκε στο γύρο των 16 και στις δύο περιπτώσεις, μετά την πρόκριση για τον 2ο γύρο, ως μια από τις καλύτερες 3ες των ομίλων στον πρώτο γύρο και στις δύο περιπτώσεις. Συνολικά, έπαιξε σε 8 αγώνες Παγκοσμίου Κυπέλλου, κερδίζοντας μόνο έναν, την τότε πολύ άπειρη Νότια Κορέα και μόνο 1-0. Ένας από τους μεγαλύτερους θριάμβους του, φορώντας τη γαλάζια φανέλα, ήταν με την ομάδα που συμμετείχε στο Κόπα Αμέρικα 1989. Έπαιξε σε 4 από τα 5 παιχνίδια, κερδίζοντας τρία από αυτά, βοηθώντας την Ουρουγουάη για να φτάσει στον τελικό με τις εμφανίσεις του, χάνοντας μόνο από τη Βραζιλία, ο οποία είχε το πλεονέκτημα ότι αγωνιζόταν εντός έδρας. Κατέλαβαν τη 2η θέση στο τουρνουά, με τον Φραντσέσκολι να σκοράρει το πρώτο και το τελευταίο γκολ για την «τσελέστε».
Ο ίδιος θαύμαζε ποδοσφαιρικά την διεθνή αντίπαλό του, την Αργεντινή, όπου ένιωθε ότι εκτιμήθηκε περισσότερο σε σχέση με την πατρίδα του, όπου δεν γιόρτασε κανένα από τους τρεις μεγάλους τίτλους της καριέρας του. Στη γειτονική Αργεντινή, όπου ζει τώρα, αγωνίστηκε για την Ρίβερ Πλέιτ και είναι ένας από τους μεγαλύτερους οπαδούς του συλλόγου, με τον οποίο έπαιξε για πολλά χρόνια! Ήταν ο Κορυφαίος Σκόρερ και παίκτης-κλειδί για τη 2η νίκη του συλλόγου στο Κόπα Λιμπερταδόρες, κερδίζοντας συνολικά 5 τίτλους στις 6 σεζόν που υπηρέτησε την ομάδα. Αργότερα απολάμβανε την επιτυχία με δύο ομάδες παίζοντας στη Γαλλία, παρά τα άσχημα αποτελέσματα του στον πρώτο γαλλικό σύλλογο, τη Ρασίνγκ του Παρισιού, αλλά και το εφήμερο πέρασμά του με τον δεύτερο, την Ολιμπίκ Μαρσέιγ, όπου η συμβολή του αποδείχθηκε καθοριστική καθώς η ομάδα κατέκτησε τον τίτλο.
Κάθε αρχή και δύσκολη
Το ποδόσφαιρο κέντρισε το ενδιαφέρον του πολύ νωρίς. Οι γονείς του, πού τον έχαναν πού τον έβρισκαν... στις αλάνες της πρωτεύουσας της Ουρουγουάης! Στην ηλικία των 6 ετών είχε ήδη πραγματοποιήσει τα πρώτα του ποδοσφαιρικά «χιλιόμετρα». Το ταλέντο του ήταν τόσο αστείρευτο και εξωπραγματικό που του επέτρεπε να απουσιάζει από το σχολείο, προκειμένου να προετοιμάζεται καταλλήλως για τους μαθητικούς αγώνες. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του παίκτη, όταν κάποια στιγμή -το περιστατικό διαδραματίστηκε όταν ο «Πρίγκιπας» πήγαινε στην τετάρτη δημοτικού- αρρώστησε και οι γονείς του τηλεφώνησαν στο διευθυντή προκειμένου να δικαιολογήσουν την απουσία του κανακάρη τους, η απάντηση, τόσο της «κεφαλής» του σχολείου όσο και των υπολοίπων δασκάλων ήταν η εξής: «Ας μην έρθει ούτε την Πέμπτη ούτε την Παρασκευή. Ας γίνει καλά, γιατί έχουμε κρίσιμο αγώνα μπροστά μας».
Το ποδόσφαιρο κέντρισε το ενδιαφέρον του πολύ νωρίς. Οι γονείς του, πού τον έχαναν πού τον έβρισκαν... στις αλάνες της πρωτεύουσας της Ουρουγουάης! Στην ηλικία των 6 ετών είχε ήδη πραγματοποιήσει τα πρώτα του ποδοσφαιρικά «χιλιόμετρα». Το ταλέντο του ήταν τόσο αστείρευτο και εξωπραγματικό που του επέτρεπε να απουσιάζει από το σχολείο, προκειμένου να προετοιμάζεται καταλλήλως για τους μαθητικούς αγώνες. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του παίκτη, όταν κάποια στιγμή -το περιστατικό διαδραματίστηκε όταν ο «Πρίγκιπας» πήγαινε στην τετάρτη δημοτικού- αρρώστησε και οι γονείς του τηλεφώνησαν στο διευθυντή προκειμένου να δικαιολογήσουν την απουσία του κανακάρη τους, η απάντηση, τόσο της «κεφαλής» του σχολείου όσο και των υπολοίπων δασκάλων ήταν η εξής: «Ας μην έρθει ούτε την Πέμπτη ούτε την Παρασκευή. Ας γίνει καλά, γιατί έχουμε κρίσιμο αγώνα μπροστά μας».
Όμως, παρά το πηγαίο ταλέντο του,
καμία ομάδα δεν επιθυμούσε να τον δεχθεί στις ακαδημίες της. Ο λόγος ήταν το
παρουσιαστικό του. «Είναι πολύ αδύνατος. Πολύ παιδάκι. Ελάτε του χρόνου» ήταν η
συνηθισμένα επαναλαμβανόμενη απάντηση-δικαιολογία που άκουγαν οι γονείς του,
αλλά και ο ίδιος. Οι αρνήσεις διαδέχονταν η μία την άλλη με την ταχύτητα του
φωτός. Και ίσως να εγκατέλειπε μια για πάντα το όνειρό του να ασχοληθεί
επαγγελματικά με το ποδόσφαιρο, αν δεν είχε τη στήριξη-σανίδα σωτηρίας του
παιδικού-κολλητού του φίλου, Γκουστάβο Περντόμο (Gustavo Perdomo).
Ο τελευταίος είχε γίνει δεκτός στις ακαδημίες των Wanderers του Μοντεβιδέο. Κατά τη διάρκεια μίας φιλικής αναμέτρησης ανάμεσα στο δημοτικό του Φραντσέσκολι και του «Περιπλανώμενους» του Περντόμο, ο «Πρίγκιπας» κέντρισε το ενδιαφέρον του αντίπαλου προπονητή. Ο Γκουστάβο μίλησε με τα καλύτερα λόγια για τον αδερφικό του φίλο και, κάπως έτσι, το «νερό μπήκε στο αυλάκι». Στις ακαδημίες των Wanderers, ο Έντσο ήταν αλτρουιστικά μοναδικός. Ήταν ένας ρολίστας πολυτελείας, ο οποίος μεταμορφώθηκε στο αστέρι της ομάδας. Έπαιζε 10αρι (η φυσική του θέση), striker και πλάγιος επιθετικός. Η μόνιμη εντολή που άκουγαν οι συμπαίκτες του από το τεχνικό team της ομάδας ήταν «δώστε την μπάλα στον Έντσο και τα υπόλοιπα θα τα κάνει αυτός».
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασής
του από τη διοίκηση της νέας του -τότε- ομάδας, ο Φραντσέσκολι έδειξε πως,
εκτός από αστείρευτο ταλέντο, διέθετε μία, ξεχωριστής πάστας προσωπικότητα.
Θέλετε απόδειξη; Πολύ ευχαρίστως.
«Δυστυχώς για όλους μας, τα προσόντα μου έχουν μεγαλοποιηθεί και ελπίζω να μη σας εξαπατήσω. Έχω τη φιλοδοξία να ανταποκριθώ στις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν, αλλά είμαι απλά ένας ακόμα καλός παίκτης, ανάμεσα στους παίκτες πρώτου επιπέδου της Ρίβερ. Δε με θεωρώ το σωτήρα της ομάδας. Το μόνο που θα κάνω την Κυριακή είναι να μη σκέφτομαι όλα τα μάτια που θα είναι στραμμένα πάνω μου»,
ήταν, λέξη προς λέξη, τα λόγια του
«γαλαζοαίματου» Ουρουγουανού.
Με το που ακούμπησε για πρώτη φορά τη μπάλα ως παίκτης της Ρίβερ Πλέιτ, λατρεύτηκε όσο λίγοι. Τρία χρόνια (1983-1986), 113 συμμετοχές και 68 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις που συμμετείχε. Το πρώτο του μάλιστα τέρμα το πέτυχε στις 27 Απριλίου του 1983. Ένα γκολ που τον βοήθησε να απελευθερωθεί από το άγχος που τον είχε κυριέψει, όπως δήλωσε και ο ίδιος μετά την απόσυρσή του. Η Ρίβερ όμως ταλαιπωρούταν από τριγμούς, κυρίως οικονομικούς, με αρκετούς παίκτες να οδηγούνται στην έσχατη λύση της απεργίας, προκειμένου να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους, ενώ την ίδια στιγμή ο Έντσο ταλαιπωρήθηκε από τραυματισμούς. Για ένα μάλιστα διάστημα χρησιμοποιήθηκε ελάχιστα, με το όνομά του να μπαίνει στα υποψήφια προς αποδέσμευση-μεταγραφή. Ο ίδιος αρνήθηκε κατηγορηματικά, τονίζοντας πως στόχος του ήταν να μείνει στην ομάδα, βοηθώντας τη να αναγεννηθεί από τις στάχτες της.
Εν τέλει, η σεζόν 1985-1986 αποδείχθηκε «ονειρεμένη», τόσο για τον ίδιο όσο και για το σύλλογο. Η καριέρα του Φραντέσκολι πήρε την ανιούσα. Η βελτίωσή του, παιχνίδι με το παιχνίδι, ήταν τόσο ουσιαστική και ταχύτατη που οδήγησε τους οπαδούς της Ρίβερ σε εκδηλώσεις λατρείας-σχιζοφρένειας. Η κατάκτηση του πρωταθλήματος Αργεντινής ήταν απλώς το κερασάκι στη μεγαλειώδη τούρτα της προσωπικής του καταξίωσης και δικαίωσης. Η χάρη του έφτασε και στην Ευρώπη, με την Ρασίνγκ Κλαμπ (Racing Club de France football Colombes 92) να προσφέρει το αστρονομικό ποσό -εν έτη 1986- των 4 εκατομμυρίων δολαρίων για να τον αποκτήσει. Η μεταγραφή στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία, με τον Φραντσέσκολι, λίγο πριν αναχωρήσει για τη Γαλλία, να δηλώνει:
«Να θυμάστε ένα πράγμα. Θα τελειώσω την καριέρα μου στη Ρίβερ. Να θυμάστε αυτό που σας λέω απόψε».
Για τρία χρόνια (1986-1989), αν και διέπρεψε σε ατομικό επίπεδο (89 συμμετοχές στο πρωτάθλημα Γαλλίας, πετυχαίνοντας 32 γκολ), δεν κατέκτησε -στην πραγματικότητα, η ομάδα του δεν ήταν καν ανάμεσα στους σοβαρούς διεκδικητές κάποιου τροπαίου, με το τελευταίο της πρωτάθλημα να χρονολογείται στο μακρινό 1936- κάποιο τίτλο. Έτσι, η αγωνιστική περίοδος 1989-1990 τον βρήκε στην Μαρσέιγ. Κατέκτησε το πρωτάθλημα Γαλλίας, ενώ ανακηρύχθηκε «Καλύτερος ξένος παίκτης της χρονιάς». Επίσης, έφτασε μία ανάσα από τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όμως το εμπόδιο της Μπενφίκα στα ημιτελικά αποδείχθηκε πολύ «υψηλό», με τον ίδιο να παραδίδει δωρεάν μαθήματα ποδοσφαιρικής τελειότητας.
Από «διάδοχος του θρόνου», Βασιλιάς
Αγωνίστηκε την δεύτερη περίοδό
του στη Ρίβερ για μια τριετία, από το 1994 έως το 1997. Τρία χρόνια, κατά τη
διάρκεια των οποίων ο Έντσο, κυριολεκτικά, εξάπλωσε τη Βασιλεία του στη
Λατινική Αμερική. Κατέκτησε το Copa Libertadores του 1996, το Supercopa
Sudamericana του 1997 (το οποίο παρεμπιπτόντως ήταν και το τελευταίο), καθώς
και τα πρωταθλήματα Αργεντινής του 1996 και του 1997. Ενίσχυσε την ομάδα του
-σε αυτά τα τρία χρόνια που σηματοδότησαν το «Λυκόφως» της καριέρας του- σε 84
ματς, βρίσκοντας το δρόμο προς τα δίχτυα 47 φορές (συνολικά, σε 510
αναμετρήσεις σε διασυλλογικό επίπεδο, πέτυχε 198 γκολ).
Βέβαια, οι επιτυχημένες
ποδοσφαιρικές «Ραψωδίες» του δεν περιορίζονται σε επίπεδο συλλόγων. Με την
Εθνική ομάδα της Ουρουγουάης (73 συμμετοχές, 17 γκολ) έχει κατακτήσει τρεις
φορές το Copa America (1983, 1987 και 1995) επικρατώντας, κατά σειρά, της
Βραζιλίας (2-0, 1-1), της Χιλής (1-0) και εκ νέου της Βραζιλίας με 5-3 στα
πέναλτι (το σκορ και στα 120 λεπτά της αναμέτρησης έμεινε στο 1-1). Μάλιστα,
στον πρώτο από τους δύο τελικούς του 1983 κόντρα στη Βραζιλία, ο Φραντσέσκολι, άνοιξε
το σκορ στο 41ο λεπτό της αναμέτρησης. Επιπρόσθετα, βοήθησε την Ουρουγουάη να
προκριθεί δύο φορές στη νοκ-άουτ φάση του Παγκόσμιου Κυπέλλου (1986 και 1990),
αδυνατώντας βέβαια να προσφέρει το κάτι παραπάνω απέναντι στην Αργεντινή (1-0)
και την Ιταλία (2-0). Οι εξωπραγματικές εμφανίσεις του, καθ’ όλη τη διάρκεια της
καριέρας του, του χάρισαν και αρκετά ατομικά βραβεία.
PALMARES
Περίοδος: Σύλλογος (Club), Συμμετοχές (Γκολ)
Επαγγελματική καριέρα
- 1980–1982: Montevideo Wanderers Fútbol Club, 74 (20)
- 1983–1986: Club Atlético River Plate, 113 (68)
- 1986–1989: Racing Club de France football Colombes 92, 89 (32)
- 1989/90: Olympique de Marseille, 28 (11)
- 1990–1993: Cagliari Calcio, 98 (17)
- 1993/94: Torino Football Club, 24 (3)
- 1994–1997: Club Atlético River Plate, 84 (47)
Σύνολο καριέρας: 510 (198)
Διεθνής
- 1982–1997: Ουρουγουάη,73 (17)
Τίτλοι
Συλλογικοί
Με την Ρίβερ Πλέιτ
- Πρωτάθλημα Αργεντινής: 5 (1985/86, 1994 Apertura, 1996 Apertura, 1997 Clausura, 1997 Apertura)
- Copa Libertadores: 1996
- Supercopa Sudamericana: 1997
Με την Μαρσέιγ
- Πρωτάθλημα Γαλλίας: 1989/90
Διεθνείς
- Πρωτάθλημα Νέων Νοτίου Αμερικής: 1981
- Nehim Cup: 1983
- Copa América: 3 (1983, 1987, 1995).
- Παγκόσμιο Κύπελλο:Γύρος των 16: 2 (1986, 1990)
- Καλύτερος Παίκτης της Διοργάνωσης Κόπα Αμέρικα: 2 (1983, 1995)
- Καλύτερος Παίκτης για την Νότιο Αμερική : 2 (1984, 1995)
- Πρώτος Σκόρερ Πρωταθλήματος Αργεντινής: 3 (1984 Metropolitano, 1985/86, 1994 Apertura)
- Παίκτης της Χρονιάς στην Αργεντινή: 2 (1985, 1995)
- Ξένος Παίκτης της Χρονιάς στη Γαλλία: 1990
- Μέλος Καλύτερης 11άδας Νοτίου Αμερικής: 4 (1994, 1995, 1996, 1997)
- Μέλος της λίστας των 125 Εν Ζωή Καλύτερων Παικτών του Κόσμου, για τα 100 Χρόνια της FIFA, που συνέταξε ο Πελέ: 2004