Άρτσι Γκέμιλ

Ο Σκωτσέζος κεντρικός μέσος Άρτσι Γκέμιλ (Archibald "Archie" Gemmill), γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου του 1947, στο Πέισλι, μια πόλη δυτικά της Γλασκόβης. Έχει γράψει τ' όνομά του με Χρυσά Γράμματα στην Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ιστορία για ένα γκολ που σκόραρε εναντίον της Ολλανδίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978. Τόσο διάσημο ώστε να επισκιάζει μια άκρως επιτυχημένη καριέρα, στην οποία κέρδισε το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης με τη Νότιγχαμ Φόρεστ, τρεις τίτλους στο αγγλικό πρωτάθλημα, τους 2 με την Ντέρμπι και έναν με τη Νότιγχαμ, ενώ ήταν επί σειρά ετών ο αρχηγός της εθνικής ομάδας της Σκωτίας! Έχοντας ξεκινήσει μια καριέρα που κόντεψε να κοπεί στο ξεκίνημά της,. υπήρξε μια από τις εμβληματικότερες φυσιογνωμίες του αγγλικού ποδοσφαίρου, ένα πολυεργαλείο για τους προπονητές του και ένας από τους μεγαλύτερους πεισματάρηδες που αγωνίστηκαν στα αγγλικά γήπεδα!

Η καριέρα του στην Σεντ Μίρεν, απ’ όπου ξεκίνησε, κόντεψε να καταστραφεί από διαδοχικούς  τραυματισμούς, με αποκορύφωμα ένα σπασμένο αστράγαλο στις αρχές του 1966. Αντικατέστησε  τον Τζιμ Κλούνι (Jim Clunie) στις 13 Αυγούστου του 1966 και έγινε ο πρώτος που πήρε θέση ως αλλαγή στην ιστορία του Σκωτσέζικου ποδοσφαίρου.  Μεταγράφηκε  για 13.000 λίρες στην Πρέστον Νορθ Εντ, τραβώντας την προσοχή του Πίτερ Τέιλορ (Peter Taylor), βοηθού του Μπράιαν Κλαφ στην Ντέρμπι Κάουντι.  Μίλησε στον Κλαφ για τον νεαρό Γκέμιλ, λέγοντάς του ότι μελετά να υπογράψει στην πρωταθλήτρια Έβερτον.

Ο Κλαφ, διέκρινε έναν ποδοσφαιριστή-πολυεργαλείο, με εξαιρετική μεταβίβαση, ασίγαστο πάθος και απίστευτο πείσμα, που θα μπορούσε να τον χρησιμοποιήσει, κυρίως για την επίθεση της ομάδας.  Πήγε ο ίδιος  στο σπίτι του Γκέμιλ και όταν ο παίκτης αρνήθηκε να υπογράψει για την Ντέρμπι, η οποία ποτέ δεν είχε κερδίσει τον τίτλο του πρωταθλητή, ο Κλαφ  του είπε ότι επρόκειτο να κοιμηθεί έξω, στο αυτοκίνητο, μέχρι να τον πείσει! «Αλλά», λέει ο Gemmill, «η γυναίκα μου τον κάλεσε μέσα και έμεινε όλη τη νύχτα!». Τελικά, απέσπασε την υπογραφή του για 60.000 λίρες, όταν έτρωγαν τηγανητά αυγά για πρωινό!

Σκόραρε μόνο 3 γκολ για τα «κριάρια» εκείνη την σεζόν (1970/71), αλλά αναδείχθηκε πρωταθλητής Αγγλίας την επόμενη περίοδο. Δεν αγωνίστηκε στον αμφιλεγόμενο ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1973, εναντίον της Γιουβέντους, αλλά έγινε ο αρχηγός της ομάδας, στη θέση του τραυματία Ρόι ΜακΦάρλαντ (Roy McFarland), όταν η Ντέρμπι κέρδισε το δεύτερο πρωτάθλημά της, το 1975. Έκανε 324 εμφανίσεις συνολικά για τον σύλλογο και σκόραρε 25 γκολ.

Μεταγράφηκε στη  Νότιγχαμ Φόρεστ, όταν ο Κλαφ προσπάθησε να πάρει τον πυρήνα των ποδοσφαιριστών που κατέκτησαν το πρωτάθλημα με την Ντέρμπι. Μαζί με τον Τζον Ο’Χερ (John O'Hare) και  τον Τζον ΜακΓκόβερν (John McGovern), συνέθεσαν μια τρομερή μεσαία γραμμή, που έφερε μεγάλη επιτυχία για τον σύλλογο, στην Αγγλία και την Ευρώπη. Υπέγραψε στη Νότιγχαμ, τον Σεπτέμβριο του 1977, για 25.000 λίρες. Χρησιμοποιήθηκε κυρίως, ως κεντρικός μέσος, βοηθώντας τα μέγιστα στις επικίνδυνες αντεπιθέσεις.

Έπαιξε 58 φορές για την Φόρεστ στο πρωτάθλημα, σκοράροντας 3 γκολ. Ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της επιτυχίας του συλλόγου στα τέλη της δεκαετίας του 1970, αλλά προς έκπληξη όλων, δεν αγωνίστηκε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1979! Ο ίδιος ο Γκέμιλ, είπε αργότερα: 

«Μου κατέστρεψε την στιγμή! Είχα οδηγηθεί στο συμπέρασμα θα έπαιζα στο ματς ... ήμουν παραπάνω από χαρούμενος. Μισούσα κάθε λεπτό του 90λεπτου και μισούσα και τη συνέχεια!»

Αυτή η διαμάχη, τον οδήγησε να φύγει από το Σίτι Γκράουντ και να υπογράψει στην Μπέρμιγχαμ . Έκανε το ντεμπούτο του στις 18 Αυγούστου του 1979, στην ήττα με 3-4, εντός έδρας, από την Φούλαμ. Έπαιξε 97 αγώνες πρωταθλήματος για τους «μπλε», σκοράροντας 12 γκολ. Στις αρχές του 1982, διέσχισε τον Ατλαντικό για να παίξει για τους Τζάκσονβιλ Τίιμεν, στην βορειοαμερικάνικη Λίγκα.  Έμεινε μόνο για μία σεζόν, παίζοντας σε 32 παιχνίδια πρωταθλήματος. Τον Σεπτέμβριο του 1982, αγωνίστηκε για τον πρώην συμπαίκτη του και προπονητή, Λάρι Λόιντ (Larry Lloyd) στη Γουίγκαν. Έμεινε μόνο για 11 αγώνες,  πριν επιστρέψει στην Ντέρμπι Κάουντι ως παίκτης-προπονητής, για να γίνει στην συνέχεια η πρώτη επιλογή του Πίτερ Τέιλορ, όταν τα ‘σπασε με τον Κλαφ και ανέλαβε την Ντέρμπι, το 1982. Αποσύρθηκε από το επαγγελματικό ποδόσφαιρο  το 1984.

Αγωνίστηκε σε  43 αγώνες της εθνικής Σκωτίας και σκόραρε 8 γκολ. Ήταν ο αρχηγός της σε 22 περιπτώσεις. Η πιο διάσημη στιγμή του, ήταν το γκολ ενάντια στην Ολλανδία, στον 4ο  όμιλο, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978. Η Σκωτία έπρεπε να κερδίσει το παιχνίδι με 3 γκολ διαφορά για να καταφέρει να προκριθεί στην επόμενη φάση του τουρνουά, αφού είχε πολύ άσχημα αποτελέσματα στα πρώτα δύο παιχνίδια της. Με την ομάδα του να προηγείται ήδη με  2-1 στο 68ο λεπτό, σκόραρε ένα γκολ που περιγράφηκε από την εφημερίδα «The Scotsman» ως εξής:

«Στο 68ο λεπτό, ωστόσο, η Σκωτία έκανε το 3-1, όταν ο Άρτσι Γκέμιλ σκόραρε ένα από τα καλύτερα γκολ της σ’ αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο μέχρι τώρα. Ο βραχύσωμος παίκτης, πήρε την μπάλα στην μεσαία γραμμή, έπαιξε ένα υπέροχο ένα-δύο με τον Νταλγκλίς (Kenny Dalglish) και στη συνέχεια, με συνεχείς ελιγμούς μέσα στη περιοχή,  με τρομερό σουτ παραβίασε την εστία του Γιόνγκμπλοντ (Jan Jongbloed), για να αναπτερώσει τις ελπίδες που είχαν σχεδόν πεθάνει το προηγούμενο δεκαπενθήμερο. Ήταν ένα εξαιρετικό γκολ σε μια εξαιρετική στιγμή. Ξαφνικά η Σκωτία ονειρεύονταν δόξα και πάλι!».

 Δείτε το γκολ του Γκέμιλ ...

... και εκτεταμένα στιγμιότυπα απ' αυτόν τον αγώνα 

Το γκολ έχει γίνει τραγούδι, χορός, και του γίνεται αναφορά στην ταινία «Trainspotting»! Δυστυχώς για τη Σκωτία, τρία λεπτά αργότερα ο Τζόνι Ρεπ (Johnny Rep) σημείωσε το δεύτερο γκολ της Ολλανδίας και το παιχνίδι έληξε 3-2, στερώντας από τη Σκωτία μια θέση στο δεύτερο γύρο. Το γκολ του Γκέμιλ έχει βαθμολογηθεί ανάμεσα στα καλύτερα γκολ που έχουν σημειωθεί σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου!

Όταν αποσύρθηκε από την ενεργό δράση, επέστρεψε στην Νότιγχαμ Φόρεστ, ως βοηθός του Κλαφ (!!!), με τον οποίο αποκατέστησε την σχέση του, το 1984. Αργότερα προπόνησε την  Ρόδεραμ, για δύο σεζόν, στα μέσα της δεκαετίας του 1990.

Ο γιος του, Σκοτ, έγινε επαγγελματίας ποδοσφαιριστής στη δεκαετία του 1990. Το 1970, οδήγησε την έγκυο γυναίκα του πίσω στη Σκωτία για να εξασφαλιστεί ότι Σκοτ θα γεννηθεί εκεί! Διετέλεσε προπονητής της σκωτσέζικης εθνικής κάτω των 19, τερματίζοντας δεύτερος στο αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2006, κερδίζοντας συμμετοχή στο Παγκόσμιο που έγινε στον Καναδά, το 2007.

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Επαγγελματική καριέρα

• 1964–1967: St Mirren Football Club, 65 (9)
• 1967–1970: Preston North End Football Club, 99 (13)
• 1970–1977: Derby County Football Club, 261 (17)
• 1977–1979: Nottingham Forest Football Club, 58 (4)
• 1979–1982: Birmingham City Football Club, 97 (12)
• 1982: Jacksonville Tea Men, 32 (2)
• 1982: Wigan Athletic Football Club, 11 (0)
• 1982–1984: Derby County Football Club, 63 (8)

Σύνολο καριέρας: 686 (65)

Διεθνής

• 1971–1981: Σκωτία, 43 (8)

Προπονητική καριέρα

• 1994–1996: Rotherham United Football Club
• 2005–2009: Εθνική Εφήβων Σκωτίας

 Τίτλοι

Ως ποδοσφαιριστής

Με την Derby County

• Πρωτάθλημα Αγγλίας: 2 (1971/72, 1974/75)
• Τσάριτι Σιλντ: 1975

Με την Nottingham Forest

• Πρωτάθλημα Αγγλίας: 1977/78
• Λιγκ Καπ Αγγλίας: 2 (1977/78, 1978/79)
• Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης: 1978/79

Ως προπονητής

Με την Rotherham United

• Football League Trophy: 1995/96