Ο Δανός λίμπερο ή και αμυντικός μέσος Μόρτεν
Όλσεν (Morten Per Olsen), γεννήθηκε στις 14 Αυγούστου του 1949, στο
Βόρντινγκμποργκ, μια πόλη στη Σχετλάνδη, στο νησιωτικό σύμπλεγμα νοτιοανατολικά
της δανικής χερσονήσου. Ήταν ο προπονητής της δανικής εθνικής ομάδας για 15
χρόνια από το 2000 έως το 2015, οδηγώντας τη στα Παγκόσμια Κύπελλα του 2002 και
του 2012 και στα Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα του 2004 και του 2012. Επίσης, έχει οδηγήσει
τη Μπρόντμπι σε δύο δανικά πρωταθλήματα και τον Άγιαξ στο double του 1998. Είναι
ο μόνος άνθρωπος στη Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ιστορία που έχει πάνω από 100
διεθνείς αγώνες, τόσο ως παίκτης όσο και ως προπονητής! Ο Μεγάλος Δανός στη
καριέρα του, έχει αγωνιστεί σε όλες τις
θέσεις εντός παιδιάς, εκτός δηλαδή του τερματοφύλακα! Διακρίθηκε για την
εξαιρετική τεχνική του κατάρτιση, την ικανότητα στη ντρίμπλα, τον έλεγχο του
ρυθμού και τις απαράμιλλες ηγετικές του ικανότητες! Έπαιξε επαγγελματικά στο
Βέλγιο και τη Γερμανία, κατακτώντας το Κύπελλο UEFA του 1983 και 3 βελγικά
πρωταθλήματα με την Άντερλεχτ. Έπαιξε συνολικά 102 αγώνες και σκόραρε 4 γκολ
για τη δανική εθνική ομάδα, από το 1970 μέχρι το 1989, ενώ ονομάστηκε Δανός
Παίκτης της Χρονιάς το 1983 και το 1986. Αρχηγός της εθνικής ομάδας σε 50
παιχνίδια κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, εκπροσώπησε τη χώρα στα
Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα του 1984 και του 1988, καθώς και στο Παγκόσμιο Κύπελλο του
1986. Προς το τέλος της ενεργού σταδιοδρομίας του, χαρακτηρίστηκε ως ο πιο
Σημαντικός Παίκτης στην ιστορία του δανέζικου ποδοσφαίρου.
Άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο στα νεανικά τμήματα
στον τοπικό σύλλογο το 1957. Ξεκίνησε την καριέρα του παίζοντας ως δεξί εξτρέμ.
Το 1970, στην ηλικία των 20 ετών, αποκτήθηκε από τη Β 1901, αγωνιζόμενος στο
πρωτάθλημα της Α’ Κατηγορίας, από δεξί εξτρέμ έως κεντρικός μέσος. Έπαιξε 3
σεζόν στην Β 1901, πριν μετακινηθεί στο εξωτερικό για να παίξει επαγγελματικά στη
βέλγικη Σερκλ Μπρυζ, το 1972, η οποία είχε ανέβει στη Α’ Κατηγορία του βέλγικου
πρωταθλήματος ένα χρόνο νωρίτερα. Έπαιξε μαζί με τον συμπατριώτη του διεθνή Μπένι
Νίλσεν (Benny Nielsen), ο οποίος είχε συστήσει τον Όλσεν στον προπονητή του,
Ούρμπεν Μπραμς (Urbain Braems). Τη πρώτη το περίοδο εκεί, τη 1972/73, τερμάτισε
στην 11η θέση στο πρωτάθλημα και χρησιμοποιήθηκε ως παίκτης
πολλαπλών χρήσεων, παίζοντας δηλαδή κάθε θέση, εκτός από αυτή του
τερματοφύλακα. Το 1976, μεταγράφηκε στη
Ρασίνγκ Γουάιτ του Μόλενμπεκ με την οποία κατάφερε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα
στο πρωτάθλημα, τερματίζοντας στην κορυφαία τριάδα του πρωταθλήματος.
Το 1980, μεταγράφηκε στην 16άκις
πρωταθλήτρια Βελγίου, την Άντερλεχτ, με την οποία κατέκτησε το πρώτο πρωτάθλημα
της καριέρας του. Στην πρώτη του χρονιά εκεί, το 1979/80, ο σύλλογος κέρδισε τον
βέλγικο τίτλο δεχόμενος μόλις 24 γκολ σε 34 παιχνίδια. Αγωνίστηκε 6 χρόνια με
την Άντερλεχτ, κερδίζοντας 3 πρωταθλήματα με τον σύλλογο, ενώ ονομάστηκε και
αρχηγός της ομάδας! Κατά το μεγαλύτερο μέρος του 1982, υπέφερε από ένα σοβαρό
τραυματισμό στη κνήμη, γεγονός που οδήγησε τον τότε προπονητή του στην
Άντερλεχτ, τον Τόμισλαβ Ίβιτς (Tomislav Ivic) να τον μετακινήσει πίσω από το
κέντρο, στη θέση του λίμπερο. Με τον Όλσεν, ξεκίνησε να εφαρμόζει μια επιθετική
μορφή του τεχνικού off-side, η οποία είχε 3-4 παίκτες να συγκλίνουν προς τον
παίκτη που έχει τη μπάλα, να ανακτούν κατοχή και με τους παίκτες αυτούς ως
ελατήρια, κατάφερνε αντεπιθέσεις με αριθμητική υπεροχή!
Ήταν μέλος της ομάδας η οποία νίκησε τις
Πόρτο και Βαλένθια, μεταξύ άλλων, για να φτάσει στον τελικό του Κυπέλλου UEFA
της περιόδου 1982/83 όπου αντιμετώπισε την πορτογαλική Μπενφίκα και κέρδισε 2-1
στο συνολικό αποτέλεσμα. Στη συνέχεια ονομάστηκε Καλύτερος Δανός Ποδοσφαιριστής
το 1983! Έφτασε επίσης στον τελικό του Κυπέλλου UEFA της περιόδου 1983/84,
εναντίον της Τότεναμ, όπου σκόραρε ένα γκολ στο πρώτο παιχνίδι, αλλά έχασε το
πρώτο πέναλτι στη διαδικασία, με το τρόπαιο να καταλήγει στην αγγλική ομάδα! Στα
36 του χρόνια πλέον, άφησε την Άντερλεχτ μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986. Μετακόμισε
στη Γερμανία, για να παίξει για τη Κολωνία, στη Μπουντεσλίγκα. Με τους
«τράγους», αγωνίστηκε κυρίως ως αμυντικός μέσος, βοηθώντας τη να φτάσει στη 3η
και 2η θέση τις περιόδους 1987/88 και 1988/89 αντίστοιχα. Έπαιξε 80
αγώνες και σκόραρε 2 γκολ για την Κολωνία στη Μπουντεσλίγκα, πριν από τη απόσυρσή
του από την ενεργό σταδιοδρομία, τον Ιούνιο του 1989, σε ηλικία 39 ετών!
Έκανε το ντεμπούτο του για την εθνική
ομάδα Νέων της Δανίας (U-21), τον Σεπτέμβριο του 1970, σκοράροντας ένα γκολ σε μια
φιλική ισοπαλία 2-2 με την αντίστοιχη της Πολωνίας. Τρεις εβδομάδες αργότερα,
κλήθηκε για την ανδρική εθνική ομάδα από την αυστριακό προπονητή της, τον
Ρούντι Στρίτιχ (Rudi Strittich) και έκανε το ντεμπούτο του, εναντίον της
Νορβηγίας. Έπαιξε το πρώτο παιχνίδι του στην εθνική ομάδα ως δεξί εξτρέμ, αλλά
τελικά καθιερώθηκε ως αμυντικός μέσος. Βοήθησε τη Δανία να προκριθεί στους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 1972 στο Μόναχο, αλλά δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στο τουρνουά, καθώς
είχε ήδη υπογράψει επαγγελματικό συμβόλαιο με την Σερκλ Μπριζ, λίγο νωρίτερα!
Ενώ ήταν στην Άντερλεχτ, έγινε ο 7ος
Δανός που έπαιξε 50 παιχνίδια για την εθνική ομάδα, τον Ιούνιο του 1981. Από το
53ο διεθνές παιχνίδι του, τον Απρίλιο του 1983, ο Γερμανός εθνικός προπονητής
της Δανίας, ο Σεπ Πιόντεκ (Sepp Piontek), έχρισε τον Όλσεν μόνιμο αρχηγό της εθνικής
ομάδας, καθώς ο Όλσεν αντικατέστησε τον αποχωρήσαντα Περ Ρόντβεντ (Per Røntved),
τόσο σαν λίμπερο, όσο και ως αρχηγός της ομάδας. Ο Όλσεν ήταν ένας επιθετικός
λίμπερο και είχε σαν αμυντικό μέσο τον Γιενς Μπέρτελσεν (Jens Jørn Bertelsen) να
τον καλύπτει όταν έβγαινε στην επίθεση. Μαζί με τον έτερο αμυντικό ογκόλιθο, τον Σόρεν
Μπουσκ (Søren Busk), έπεισαν τον Πιόντεκ
να εφαρμόσουν την επιθετική παγίδα του τεχνικού off-side που εφάρμοζαν στην Άντερλεχτ!
Ήταν αρχηγός της ομάδας που προκρίθηκε
στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1984, την πρώτη διεθνή συμμετοχή της Δανίας από τους
Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972. Η Δανία έφτασε στα ημιτελικά, πριν αποκλειστούν
από την Ισπανία στα πέναλτι. Τον Οκτώβριο του 1985, έγινε ο 2ος Δανός, μετά τον Περ Ρόντβεντ, που έπαιξε 75
παιχνίδια για την εθνική ομάδα! Ήταν ο αρχηγός της Δανίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο
του 1986, τη πρώτη συμμετοχή της Δανίας σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου, η
οποία τελείωσε σε μια ήττα στον δεύτερο γύρο από την Ισπανία. Η πιο αξιοσημείωτη προσπάθεια του στο
τουρνουά, έγινε στη νίκη στους ομίλους με 2-0 επί της Δυτικής Γερμανίας. Πήρε
την μπάλα από το δική του περιοχή και έκανε μια ακαταμάχητη εντυπωσιακή κούρσα
που διακόπηκε με ένα φάουλ-πέναλτι, που μετέτρεψε σε γκολ ο Γιέσπερ Όλσεν (Jesper
Olsen), πετυχαίνοντας το 1-0! Αναγνωρίστηκε ως ένας από τους Καλύτερους Παίκτες
στο Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ στη συνέχεια ονομάστηκε Καλύτερος Ποδοσφαιριστής για
τη Δανία, το 1986!
Παρότι κινήθηκε σε θέση μέσου στη
Κολωνία, συνέχισε να παίζει ως λίμπερο για τη Δανία. Ήταν ο αρχηγός της Δανίας
στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1988, με την παρουσία να τελειώνει στους ομίλους.
Κατά τη διάρκεια του τουρνουά, αποδείχθηκε σχετικά αργός πλέον για τη θέση λίμπερο
και μεταφέρθηκε ως αμυντικός μέσος, αφήνοντας τη θέση του λίμπερο για τον Λαρς
Όλσεν (Lars Olsen). Ο Μόρτεν Όλσεν τελείωσε
τη διεθνή του καριέρα μετά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1988, έχοντας παίξει 99 διεθνείς
αγώνες, όπως αποδείχθηκε προσωρινά! Κλήθηκε
και πάλι 10 μήνες αργότερα και έγινε ο πρώτος Δανός που έπαιξε 100 παιχνίδια
για την εθνική ομάδα, τον Απρίλιο του 1989, πριν τερματίσει οριστικά την διεθνή
του καριέρα, τον Ιούνιο του 1989. Έπαιξε -ένα ρεκόρ- 102 διεθνή παιχνίδια και
σκόραρε 4 γκολ για την εθνική του ομάδα, έχοντας παράλληλα θέσει ένα ρεκόρ 50
παιχνιδιών ως ο αρχηγός της! Το ρεκόρ αρχηγίας, έσπασε από τον Λαρς Όλσεν το
1992, ενώ το ρεκόρ συμμετοχών, ξεπεράστηκε από τον Πέτερ Σμάιχελ (Peter
Schmeichel) το 1998! Σε ολόκληρη τη 19ετή (!!!) διεθνή του καριέρα, πήρε μόνο
μια κίτρινη κάρτα!
Ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα
τον Ιανουάριο του 1990, αναλαμβάνοντας τη Μπρόντμπι στη πατρίδα του. Την
οδήγησε στη κατάκτηση 2 δανικών πρωταθλημάτων, φτάνοντας μάλιστα στους
ημιτελικούς του Κυπέλλου UEFA της περιόδου 1990/91. Απολύθηκε τον Μάιο του
1992. Τον Απρίλιο του 1993, ανέλαβε την Κολωνία, σώζοντάς την από τον
υποβιβασμό, κάνοντας 6 νίκες στα ισάριθμα τελευταία παιχνίδια της σεζόν 1992/93
στη Μπουντεσλίγκα! Παρά την οικονομική και αγωνιστική ένδεια κατάφερε αξιοπρεπείς θέσεις τις 2 επόμενες
σεζόν, μέχρι και την έναρξη της περιόδου
1995/96, που αποκλείστηκαν στο Κύπελλο Γερμανίας από μια ερασιτεχνική ομάδα, τη
Μπέκουμ, με αποτέλεσμα να απολυθεί τον Αύγουστο του 1995. Περίμενε σχεδόν δύο
χρόνια μέχρι να αναλάβει τον Άγιαξ στην Ολλανδία, τον Ιούλιο του 1997. Έφερε
στον σύλλογο τον αρχηγό της εθνικής Δανίας, τον Μίκαελ Λάουντρουπ (Michael
Laudrup) και μαζί κατέκτησαν το double του ολλανδικού πρωταθλήματος και
Κυπέλλου! Τη δεύτερη σεζόν του στο Άμστερνταμ, αντιμετώπισε την ανταρσία των
αδελφών Ντε Μπουρ (Ronald & Frank de Boer) που πίεζαν για τη μεταγραφή τους
στη Μπαρτσελόνα! Μια σειρά αποτυχημένων αποτελεσμάτων, οδήγησαν στην απόλυσή
του, τον Δεκέμβριο του 1998.
Τον Ιούλιο του 2000, αντικατέστησε τον
Σουηδό προπονητή Μπο Γιόχανσον (Bo Johansson) ως προπονητής της εθνικής ομάδας
της Δανίας. Ως βοηθό του, επέλεξε τον Μίκαελ Λάουντρουπ. Οδήγησε την ομάδα στο
Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002, όπου αποκλείστηκε στους 16 από την Αγγλία, χάνοντας
0-3. Προκρίθηκε στη τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 2004, όπου
αποκλείστηκε πάλι στον πρώτο νοκ-άουτ αγώνα, χάνοντας στους 8 από την Τσεχία με
0-3. Απέτυχε να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 και στο Ευρωπαϊκό
Πρωτάθλημα του 2008. Στις 10 Οκτωβρίου του 2009 οδήγησε για 100η
φορά ως προπονητής τη εθνική ομάδα, στη νίκη με 1-0 επί της Σουηδίας για τα
προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010. Είναι ο Μοναδικός Άνθρωπος στη
Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ιστορία που έχει πάνω από 100 διεθνείς αγώνες, τόσο ως
παίκτης όσο και ως προπονητής! Στη τελική φάση της διοργάνωσης, αποκλείστηκε
στους ομίλους. Την ίδια τύχη είχε και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2012.
Απέτυχε να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 και το κύκνειο άσμα ήλθε,
κοινή συναινέσει, όταν η δανική εθνική ομάδα απέτυχε να προκριθεί για το Euro
του 2016, όταν ηττήθηκε από τη Σουηδίας στα μπαράζ, 3-4 στο σύνολο, στις 17
Νοεμβρίου του 2015. Τα 15 χρόνια της θητείας του, τον καθιστούν τον
μακροβιότερο προπονητή της εθνικής Δανίας, με προηγούμενο τον Σεπ Πιόντεκ με 11
χρόνια!
Έχει παντρευτεί βελγίδα και ζουν στο Μπέερσελ,
κοντά στις Βρυξέλλες. Εκτός από τα δανικά μιλά επίσης ολλανδικά, γερμανικά,
γαλλικά και αγγλικά.
PALMARES
Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)
Εφηβική καριέρα
- · 1957–1969: Vordingborg Idræts Forening
Επαγγελματική καριέρα
- · 1970–1972: (Nykøbing Falster) Boldklub af 1901, 40 (2)
- · 1972–1976: Cercle Brugge Koninklijke Sportvereniging, 132 (8)
- · 1976–1980: Racing White Daring Molenbeek, 106 (4)
- · 1980–1986: Royal Sporting Club Anderlecht, 173 (2)
- · 1986–1989: 1. Fußball-Club Köln 01/07, 80 (2)
Σύνολο καριέρας: 531 (18)
Διεθνής
Προπονητική καριέρα
- · 1990–1992: Brøndbyernes Idrætsforening
- · 1993–1995: 1. Fußball-Club Köln 01/07
- · 1997/98: Amsterdamsche Football Club Ajax
- · 2000–2015: Δανία
Τίτλοι
Ως ποδοσφαιριστής
Με την Anderlecht
- · Πρωτάθλημα Βελγίου: 3 (1980/81, 1984/85, 1985/86)
- · Κύπελλο UEFA: 1982/83
Προσωπικές Διακρίσεις
- · Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς για τη Δανία: 2 (1983, 1986)
- · Μέλος Ιδανικής 11άδας της Διοργάνωσης Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος: 1984
- · Μέλος του Hall of Fame του Δανικού Ποδοσφαίρου
Ως προπονητής
Με τη Brøndby IF
- · Πρωτάθλημα Δανίας: 2 (1990, 1991)
Με τον Ajax
- · Πρωτάθλημα Ολλανδίας: 1997/98
- · Κύπελλο Ολλανδίας: 1997/98