Κάρλος Βαλντεράμα: Το Παιδί

Ο Κολομβιανός κεντρικός μέσος Κάρλος Βαλντεράμα (Carlos Alberto Valderrama Palacio),  γεννήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου του 1961, στη Σάντα Μάρτα, ένα παραθαλάσσιο θέρετρο στις ακτές της Καραϊβικής, στη Βόρεια Κολομβία. Επίσης γνωστός ως «El Pibe» (Το Παιδί), υπήρξε ένας δημιουργικός πλέι μέικερ, γνωστός για το ακριβές σουτ του, τις τεχνικές δεξιότητες και την κομψότητα με την μπάλα. Θεωρείται ως ένας από τους Καλύτερους Κολομβιανούς και Νοτιοαμερικανούς Ποδοσφαιριστές Όλων των Εποχών και από ορισμένους ως ο Καλύτερος Κολομβιανός της ποδοσφαιρικής ιστορίας. Το χαρακτηριστικό του χτένισμα, καθώς και το ταλέντο και το επιδέξιο στυλ παιχνιδιού του, τον καθιέρωσαν στην ελίτ και από τους πιο αναγνωρίσιμους ποδοσφαιριστές στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές αυτής του 1990. Κέρδισε το Βραβείο του Νοτιοαμερικανού Ποδοσφαιριστή της Χρονιάς το 1987 και το 1993, ενώ το 1999, ονομάστηκε ως ένας από τους 100 Κορυφαίους Παίκτες του 20ου Αιώνα από το περιοδικό “World Soccer”. Το 2004, συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο «FIFA 100», των 125 Εν Ζωή Μεγαλύτερων Ποδοσφαιριστών του Κόσμου που επέλεξε ο Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, “Pelé”) στο πλαίσιο του εορτασμού της εκατονταετηρίδας της FIFA.

Ήταν μέλος της εθνικής ομάδας της Κολομβίας από το 1985 έως το 1998, σκοράροντας 11 γκολ σε 111 διεθνείς αναμετρήσεις, επίδοση που τον καθιστά Ρέκορντμαν Συμμετοχών με την εθνική ομάδα της χώρας. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της Χρυσής Εποχής του κολομβιανού ποδοσφαίρου τη δεκαετία του 1990, αγωνιζόμενος σε 3 Παγκόσμια Κύπελλα και 5 τουρνουά Κόπα Αμέρικα. Αφού πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του, παίζοντας για συλλόγους στη Νότια Αμερική και την Ευρώπη, προς το τέλος της καριέρας του έπαιξε στη Major League Soccer (MLS), στο εναρκτήριο πρωτάθλημα που διοργάνωσε η Ένωση, το 1996. Ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους παίκτες του πρωταθλήματος κατά τη στιγμή της έναρξης του, βοήθησε στη διάδοση του αθλήματος κατά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και μέχρι σήμερα, είναι ένα είδωλο και θεωρείται ένας από τους Επιφανέστερους Παίκτες που έπαιξαν ποτέ στο MLS. Το 2005, ονομάστηκε στην Ιδανική 11άδα Όλων των Εποχών για το MLS.

Η καριέρα του άρχισε στα 20 του χρόνια, το 1981 από την Ουνιόν της Μαγκνταλένα και μετά από δύο χρόνια τράβηξε το ενδιαφέρον των μεγάλων ομάδων της χώρας, στις οποίες αγωνίστηκε, για μεν τη Μιγιονάριος τη περίοδο 1984/85, για δε τη Ντεπορτίβο Κάλι, τη διετία 1985-1987. Αργότερα, εντυπωσιασμένη από τις επιδόσεις του τον απέκτησε η γαλλική Μονπελιέ  και μαζί με τους Ρολάν Μπλαν (Laurent Robert Blanc) και Ερίκ Καντονά (Éric Daniel Pierre Cantona) κατέκτησε το κύπελλο Γαλλίας του 1990, με σκορ 2-1 επί της Ρασίνγκ Παρί. Ύστερα, μετακόμισε στο ισπανικό πρωτάθλημα για χάρη της Βαγιαδολίδ. Μετά από ένα χρόνο και 17 συμμετοχές επέστρεψε στη πατρίδα του και αγωνίστηκε με την Ιντεπεντιέντε του Μεντεγίν.

Για τη διετία 1993-1995, υπήρξε παίκτης της Ατλέτικο Τζούνιορ, κατακτώντας και δύο πρωταθλήματα Κολομβίας (1993 και 1995) κατά τη διάρκεια της παραμονής του εκεί. Στα 35 του χρόνια, πήρε την απόφαση να ξενιτευτεί ξανά, αυτή τη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου αγωνίστηκε 6 σεζόν με 3 διαφορετικές ομάδες! Με την Τάμπα Μπέι κατέκτησε το πρωτάθλημα του 1996, ανακηρύχτηκε πολυτιμότερος παίκτης του πρωταθλήματος, μέλος της ιδανικής 11άδας, ενώ κατέχει μέχρι σήμερα το ρεκόρ με τις περισσότερες ασίστ στην ομάδα (81)! Ακολούθησε για μια περίοδο η Μαϊάμι Φιούζιον, ενώ επέστρεψε στην Τάμπα  για τη διετία 1999-2001.

Έκλεισε την πλούσια καριέρα του στους Κολοράντο Ράπιντς, στα 42 του χρόνια το 2002. Αποτελεί μέχρι και σήμερα μια ηγετική φυσιογνωμία στην Αμερική αν και δεν αγωνίστηκε πολλά χρόνια εκεί, Είναι ο 2^ος σε ασίστ με 114, πίσω από τον πρώην συμπαίκτη του Στιβ Ράλστον (Steve Ralston), που έχει 135. Το Φεβρουάριο του 2004, στο Μητροπολιτικό Στάδιο της Μπαρανκουίλα, έδωσε ένα αποχαιρετιστήριο παιχνίδι παρουσία πολλών ποδοσφαιριστών από την Λατινική Αμερική, όπως οι Ντιέγκο  Μαραντόνα (Diego Armando Maradona), ο Ένζο Φραντζεσκόλι (Enzo Francescoli Uriarte), ο Χοσέ Λουί Σιλαβέρτ (José Luis Félix Chilavert), o Ιβάν Ζαμοράνο (Iván Luis Zamorano Zamora), ο Άλεξ Αγκινάγα (Álex Dario Aguinaga Garzón) και πολλών συμπαικτών του στην Εθνική.

Αγωνίστηκε από το 1985 έως το 1998 σε 111 παιχνίδια της εθνικής Κολομβίας, κάτι που τον κάνει τον ρέκορτντμαν συμμετοχών, ενώ σημείωσε 11 γκολ. Ήταν ο καλύτερος μια πραγματικά Χρυσής Γενιάς, με συμπαίκτες τον Ρενέ Χιγκίτα (José René Higuita Zapata), τον Λεονέλ Άλβαρεζ (Leonel de Jesús Álvarez Zuleta), τον Φρέντι Ρινκόν (Freddy Eusebio Rincón Valencia), τον Αντόλφο Βαλέντσια (Adolfo José Valencia Mosquera), τον Φαουστίνο  Ασπρίγια (Faustino Hernán Asprilla Hinestroza), τον αδικοχαμένο Αντρές Εσκομπάρ (Andrés Escobar Saldarriaga) και τόσους άλλους! Πήρε μέρος σε 3 Παγκόσμια Κύπελλα, αυτά του 1990, του 1994 και του 1998. Διεθνώς, έγινε γνωστός από το Κόπα Αμέρικα του 1987, όταν η Κολομβία επικράτησε της οικοδέσποινας Αργεντινής στον μικρό τελικό με 2-1 και ο Βαλντεράμα του Μαραντόνα κατά κράτος!

Κατέκτησε άλλες 2 φορές την 3^η θέση σε Κόπα Αμέρικα: το 1993 νικώντας με 1-0 το Εκουαδόρ και το 1995 με 4-1 τις ΗΠΑ (το 2^ο γκολ ο Βαλντεράμα). Στο Μουντιάλ της Ιταλίας το 1990, η Κολομβία κέρδισε 2-0 τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ηττήθηκε 0-1 από τη Γιουγκοσλαβία, ενώ με δική ασίστ στον Ρινκόν, η Κολομβία έφερε 1-1 με τη μετέπειτα πρωταθλήτρια Κόσμου Δυτική Γερμανία και προκρίθηκε στην επόμενη φάση. Μάλιστα το γκολ αυτό ήταν σπάνιας ομορφιάς, αφού για να επιτευχθεί, οι Κολομβιανοί έπαιξαν 6 πάσες χωρίς να παρεμβληθεί κανένας Γερμανός, ενώ ο Βαλντεράμα άλλαξε τη μπάλα 2 φορές με τους συμπαίχτες προτού τη περάσει στον Ρινκόν κοιτώντας αλλού (!!) στην ασίστ για το γκολ. Στους «16» ηττήθηκε στην παράταση από το Καμερούν (1-2) του τρομερού Ροζέ Μιλά (Albert Roger Mooh Miller, ‘’Roger Milla’’) που πέτυχε και τα 2 γκολ των λιονταριών!!

Στο Μουντιάλ του 1994 στις ΗΠΑ προκρίθηκε με το 5-0 επί της Αργεντινής, μέσα στο Μπουένος Άιρες (!!!), με τον Βαλντεράμα να βγάζει μάτια. Στα τελικά όμως έχασε από τις Ρουμανία (1-3) και ΗΠΑ (1-2) κερδίζοντας μόνο την Ελβετία (2-0), ενώ στο Παγκόσμιο της Γαλλίας γνώρισε την ήττα από τις Ρουμανία (0-1) και Αγγλία (0-2) και επιβλήθηκε της Τυνησίας με 1-0. Μάλιστα, κάποιο χρέος του στο γαλλικό κράτος από τότε που έπαιζε στη Μονπελιέ, παραλίγο να του στοιχίσει τη συμμετοχή του στο Μουντιάλ του 1998. Υπήρχε ένταλμα σύλληψής του μόλις μπει στη χώρα, αλλά κατέβαλε το ποσό και μπόρεσε να αγωνιστεί.

Ο Κάρλος Βαλντεράμα συχνά θεωρήθηκε ως ένα «Κλασικό 10άρι», λόγω της δημιουργικότητάς του και της ικανότητας στο σκοράρισμα, ενώ στην πραγματικότητα δεν ήταν ένας κλασικός παραγωγικός παίκτης με την παραδοσιακή έννοια. Αν και συχνά φορούσε την φανέλα με το № 10 σε όλη τη σταδιοδρομία του και αναπτύχθηκε ως μεσοεπιθετικός κατά καιρούς, έπαιξε κυρίως σε πιο κεντρικές θέσεις στην μεσαία γραμμή, συχνά λειτουργώντας ως δημιουργικός πλέι μέικερ από ρόλους σχεδόν αμυντικού μέσου, παρά σε πιο προωθημένες θέσεις στο κέντρο, ή πίσω από τους επιθετικούς, έχοντας μεγαλύτερη επιρροή στο παιχνίδι. Ένας ομαδικός παίκτης, ήταν επίσης γνωστός για την ανιδιοτέλειά του, ο οποίος προτιμούσε να βοηθήσει τους συμπαίκτες του να σκοράρουν, παρά να το κάνει ο ίδιος. Η τακτική ευφυΐα του, οι εξαιρετικές τοποθετήσεις, η αποτελεσματική κίνηση του και το ευρύ φάσμα των μεταβιβάσεων, του επέτρεψαν τόσο να ρυθμίζει τον ρυθμό της ομάδας στη μεσαία γραμμή, όσο και να δημιουργεί ευκαιρίες με μακρινές μπαλιές.

Τα πιο άμεσα αναγνωρίσιμα φυσικά χαρακτηριστικά του ήταν το μεγάλο αφρο-ξανθό χτένισμά του, τα κοσμήματα και το μουστάκι του, αλλά ήταν περισσότερο γνωστός για τη χάρη και την κομψότητα του με την μπάλα, καθώς και την ευκινησία του και την ταχύτητά του ως ποδοσφαιριστής. Ο έλεγχος της μπάλας και η ικανότητα στην ντρίμπλα, ήταν παρόμοια με εκείνα παικτών με μικρότερη σωματοκατασκευή, αρκετά ασυνήθιστα για παίκτη του μεγέθους και φυσικής κατασκευής του Βαλντεράμα, ενώ συχνά ξεχώριζε καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του, για την ικανότητά του να χρησιμοποιεί τη δύναμη, την ισορροπία, την φανταστική τεχνική στο να προστατεύει τη μπάλα από τους αντιπάλους όταν ήταν υπό πίεση και να διατηρεί την κατοχή σε δύσκολες καταστάσεις, προσόντα που τον κατέστησαν εξαιρετικά δημοφιλή στους οπαδούς. Το μείγμα της φυσικής δύναμης, της ικανότητας με τα 2 πόδια, οι απρόβλεπτες κινήσεις και η αίσθηση του χώρου, του επέτρεψαν να παράγει εντυπωσιακές επιδόσεις εναντίον ομάδων υψηλού επιπέδου, ενώ η παγκοσμίου επιπέδου αντίληψη του παιχνιδιού και η εξαιρετική ικανότητα μεταβιβάσεων με το δεξί του πόδι, τον έκαναν έναν από τους Καλύτερους Πασαδόρους της εποχής του. Το ύψος, η σωματική διάπλαση και το άλμα του, τον καθιστούσαν επίσης αποτελεσματικό στον αέρα.  Ήταν επίσης ένας σπεσιαλίστας ελεύθερων λακτισμάτων, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν ιδιαίτερα παραγωγικός σκόρερ.

Παρά το φυσικό του ταλέντο και την ικανότητά του ως ποδοσφαιριστής, είχε τη φήμη για ένα "νωθρό" στυλ παιχνιδιού, καθώς δεν διέθετε αξιοσημείωτο ρυθμό και σχεδόν κακή αμυντική λειτουργία, κάτι που φάνηκε με τις φυσικές επιπτώσεις της γήρανσης στη μεταγενέστερη καριέρα του στο MLS. Στην πρώτη του σεζόν στη Γαλλία, προσπαθούσε αρχικά να προσαρμοστεί στον ταχύτερο ρυθμό, στη πιο φυσική και πιο τακτικά αυστηρή ευρωπαϊκή αντίληψη του παιχνιδιού, που τον είδε να παίζει σε μια άγνωστη θέση που του έδινε λιγότερο χώρο και χρόνο με την μπάλα, στο να ρυθμίζει τις επιθετικές κινήσεις της ομάδας. Επικρίθηκε μερικές φορές λόγω της έλλειψης συμμετοχής στο παιχνίδι και της χαμηλής αμυντικής συμβολής του, η οποία αρχικά περιόρισε τις εμφανίσεις του με την ομάδα, αν και αργότερα έγινε με επιτυχία ο βασικός δημιουργικός παίκτης στην ομάδα του, λόγω της πειθαρχίας του, της ικανότητάς του και της ακριβούς και αποτελεσματικής μεταβίβασής του. Παρά τους ισχυρισμούς αυτούς, νωρίτερα στην καριέρα του, ο Βαλντεράμα είχε να επιδείξει ουσιαστικό ρυθμό, αντοχή και αμυντική ικανότητα. Ο πρώην Γάλλος αμυντικός Λοράν Μπλαν (Laurent Blanc), συμπαίκτης του στη Μονπελιέ, έδωσε μία από τις πιο ακριβείς περιγραφές για τον Κάλος Βαλντεράμα: «Στο γρήγορο και μανιασμένο ευρωπαϊκό παιχνίδι δεν είχε πάντα στην ευκολία του, αλλά ήταν τόσο προικισμένος που του δίναμε την μπάλα όταν δεν ξέραμε τι άλλο να κάνουμε με αυτήν, γνωρίζοντας ότι δεν θα τη χάσει ... και συχνά έκανε πράγματα που οι περισσότεροι από εμάς μόνο ονειρευόμασταν.»

Όσο αγωνιζόταν στη Βαγιαδολίδ, σ’ έναν αγώνα με την Ρεάλ Μαδρίτης και ενώ περίμενε την εκτέλεση ενός κόρνερ, ο Μίτσελ (José Miguel González Martín del Campo, ‘’Míchel’’) του έπιασε 2 φόρες τα… γεννητικά όργανα (!!!) Ο Βαλντεράμα έδειξε έκπληκτος αλλά παρέμεινε ψύχραιμος. Έχει γράψει τη δική του ιστορία ως ποδοσφαιριστής, αλλά από το πόστο του βοηθού προπονητή δύσκολα ελέγχει τον θυμό του. Την 1η Νοεμβρίου του 2007, σ’ έναν αγώνα της ομάδας του, της Ατλέτικο Τζούνιορ με την Ντεπορτίβο Κάλι, εξοργίστηκε από μια απόφαση του διαιτητή και άρχισε να του κουνάει ειρωνικά ένα χαρτονόμισμα των 50.000 πέσος, κάτι που του επέφερε τιμωρία 10 αγωνιστικών! Ο ίδιος αποβλήθηκε, η ομάδα του έχασε 1-4 και δεν μπήκε στα πλέι-οφ, ενώ προκάλεσε και την έκπληξη του διαιτητή που τον θεωρούσε ίνδαλμα του!

 Είναι ο μόνος Κολομβιανός που έχει συμπεριληφθεί στην επίσημη λίστα των 125 κορυφαίων ποδοσφαιριστών της FIFA το 2004! Είναι επίσης ο πρώτο και μοναδικός, μέχρι στιγμής Κολομβιανός που έχει εγκατασταθεί στο Hall of Fame του Παγκόσμιου Ποδοσφαίρου, διάκριση που πραγματοποιήθηκε στις 12 Νοεμβρίου του 2014, στην πόλη Πατσούκα του Μέξικο. Έχει επίσης ψηφιστεί ως ο Κορυφαίος Ποδοσφαιριστής στη Λατινική Αμερική 2 φορές, το 1987 και 1993! Κατατάσσεται στη 39^η θέση στην κατάταξη των Κορυφαίων Παικτών του 20^ου Αιώνα για τη Νότια Αμερική, από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου! Το 2006 στην γενέτειρά του, τη Σάντα Μάρτα, κατασκευάστηκε ένα χάλκινο άγαλμα προς τιμή του! Άξιο αναφοράς είναι πως στο εξώφυλλο πολλών ηλεκτρονικών ποδοσφαιρικών παιχνιδιών δεν εμφανίζεται με το πραγματικό του όνομα αλλά με το παρατσούκλι του, (El Pibe)! Είναι παντρεμένος και έχει 3 παιδιά. Σήμερα είναι προπονητής σε μια ακαδημία ποδοσφαίρου που ονομάζεται Clearwater Galactics στην ομώνυμη πόλη στη Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών.

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Επαγγελματική καριέρα

• ·         1981–1984: Club Unión Magdalena, 94 (5)
• ·         1984: Millonarios Fútbol Club, 33 (0)
• ·         1985–1988: Asociación Deportivo Cali, 131 (22)
• ·         1988–1991: Montpellier Hérault Sport Club, 77 (4)
• ·         1991/92: Real Valladolid Club de Fútbol, 17 (1)
• ·         1992/93: Deportivo Independiente Medellín, 10 (1)
• ·         1993–1995: Club Deportivo Popular Junior F.C., 82 (5)
• ·         1996/97: Tampa Bay Mutiny, 43 (7)
• ·         1996/97: (δανεικός) → Asociación Deportivo Cali, 19 (4)
• ·         1997–1999: Miami Fusion Football Club, 24 (3)
• ·         1999–2001: Tampa Bay Mutiny, 71 (5)
• ·         2001/02: Colorado Rapids, 39 (1)

Σύνολο καριέρας: 619 (54)

Διεθνής

• ·         1985–1998: Κολομβία, 111 (11)

Προπονητική καριέρα

• ·         2007: Club Deportivo Popular Junior F.C. (βοηθός προπονητή)

Τίτλοι

Συλλογικοί

Με τη Montpellier HSC

• ·         Κύπελλο Γαλλίας: 1990

Με την Atletico Junior

• ·         Πρωτάθλημα Κολομβίας: 2 (1993, 1995)

Με την Tampa Bay Mutiny

• ·         MLS Supporters' Shield: 1996

Προσωπικές Διακρίσεις

• ·         Πολυτιμότερος Παίκτης (MVP) Διοργάνωσης Copa América: 1987
• ·         Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς για τη Νότια Αμερική: 2 (1987, 1993)
• ·         Μέλος Ιδανικής 11άδας της Χρονιάς για τη Νότια Αμερική: 3 (1987, 1993, 1996)
• ·         Μέλος Ιδανικής 11άδας της Χρονιάς για το πρωτάθλημα MLS: 1996
• ·         Πολυτιμότερος Παίκτης (MVP) της Χρονιάς για το πρωτάθλημα MLS:: 1996
• ·         Μέλος της λίστας των 125 Εν Ζωή Καλύτερων Παικτών του Κόσμου που συνέταξε το 2004 ο Πελέ για τα 100 Χρόνια της FIFA.
• ·         Χρυσό Παπούτσι, ως Ένας Θρύλος του Ποδοσφαίρου: 2013
• ·       Στους 100 Μεγαλύτερους Ποδοσφαιριστές Όλων των Εποχών από το αγγλικό περιοδικό «World Soccer»

Στοιχεία από εδώ: opadikospanikos.wordpress.com