Βλογημένος: Ρενέ Χιγκίτα: Ο Τρελός Τερματοφύλακας

Ο Κολομβιανός τερματοφύλακας Ρενέ Χιγκίτα (José René Higuita Zapata), γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου του 1966, στο Μεντεγίν, στη βορειοκεντρική Κολομβία. Με το παρατσούκλι «El Loco» (Ο Τρελός) για το υψηλού κινδύνου παίξιμό του εκτός περιοχής, σε ρόλους λίμπετο/σκούπας και για τις κατά καιρούς εκκεντρικότητές του εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου, έγινε γνωστός στο παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα, πρώτα με την Ατλέτικο Νασιονάλ του Μεντεγίν, όντας από τους ακρογωνιαίους λίθους ώστε αυτή να γίνει ο πρώτος σύλλογος από την Κολομβία που κατέκτησε το Κόπα Λιμπερταδόρες, αλλά και ακόμη περισσόρερο με την εθνική κολομβιανή ομάδα. Το στυλ παιχνιδιού του Ρενέ Χιγκίτα, που για πρώτη φορά παρουσιάστηκε σε παγκόσμιο ακροατήριο κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1990, ήταν πρωτοποριακό στο να επηρεάσει άλλους τερματοφύλακες να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες, μακριά από το τέρμα και να συμμετέχουν πιο ενεργά στο παιχνίδι. Η Διεθνής Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS) κατατάσσει τον Χιγκίτα ως τον 8ο Καλύτερο Τερματοφύλακα στην ιστορία της Νότιας Αμερικής. Έχει μείνει στην Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ιστορία για το περίφημό του «Χτύπημα του Σκορπιού».

Το ξεκίνημα

Μεγάλωσε μέσα στην απόλυτη φτώχεια και ανατράφηκε από την γιαγιά του, αφού η άγαμη μητέρα του πέθανε νωρίς. Όλα ήταν δυσοίωνα για εκείνον και ο Κολομβιανός αστέρας δύσκολα φαινόταν ότι θα είχε την εύνοια της τύχης και την ευμένεια των Θεών. «Το ποδόσφαιρο είναι ο ένας τρόπος να βγεις από το αδιέξοδο» δήλωσε στον Guardian. «Ο άλλος είναι τα ναρκωτικά». Το ταλέντο του φάνηκε από νωρίς. Αρχικά ως σέντερ φορ και εντελώς τυχαία ως τερματοφύλακας. Εκεί βρήκε την κλίση του. «Όλοι οι επαγγελματίες αθλητές θέλουν να διασκεδάσουν και δείξουν τις ικανότητές τους. Έχω την τεχνική και το φυσικό ταλέντο και Θεού θέλοντος μία μέρα θα έχω την ευκαιρία να το κάνω» είχε πει.

Ποιος είναι ο άνθρωπος που τον «σημάδεψε»; Σίγουρα ο προπονητής της εθνικής ομάδας της Κολομβίας, ο Φρανσίσκο Ματουράνα (Francisco Antonio Maturana García), αφού παρέα με αυτόν έφτασε στο απόγειο της δόξας του. Ήταν σαν ένα δίδυμο από αυτά που γνωρίζει να δημιουργεί ο ποδοσφαιρικός χώρος και από αυτά τα δίδυμα που φτιάχνουν ιστορία. Με τον Ματουράνα έφτασαν στο Μουντιάλ του 1990, ο Ματουράνα ήταν που προσπάθησε να τον επαναφέρει στο Μουντιάλ του 1994, όταν και είχε μπλέξει με τον Εσκομπάρ, με τον Ματουράνα ταξίδεψαν στη Ρεάλ Βαγιαδολίδ. Ο Κολομβιανός προπονητής αποτελεί από τους ανθρώπους ορόσημο στη ζωή του τρελού, μία διαχρονική «συντροφιά» σε κάθε του νέο ξεκίνημα.

Έγινε γνωστός αμέσως για την ευκολία στο σκοράρισμα, αφού σε όλη του την καριέρα πέτυχε 44 γκολ, αλλά το πιο σημαντικό ήταν η επιθυμία του να παίζει ως λίμπερο. Σε αυτόν στηρίχτηκε και το τακτικό πλάνο της εθνικής Κολομβίας. Ήταν ένα σχέδιο που το πλήρωσε η Κολομβία, όπως το περίφημο σφάλμα στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990, όπου ο Ροζέ Μιλά (Albert Roger Mooh Miller, “Roger Milla”) του κλέβει την μπάλα και σκοράρει. Ο κόουτς Ματουράνα είχε δηλώσει: «δεν θυμώσαμε, επειδή είχε εκφράσει την κολομβιανή ψυχή»!

«Άλλος κόσμος, αφεντικό»

Υπό τις οδηγίες του Ματουράνα λάμπει. Στο Γουέμπλεϊ το 1988, ο Μπόμπι Ρόμπσον (Sir Robert William "Bobby" Robson) είχε δηλώσει μετά το τέλος του παιχνιδιού: «Έφυγε από την περιοχή 5 φορές του κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, μάρκαρε τον Γκάρι Λίνεκερ (Gary Winston Lineker) έξω από την περιοχή, έκανε παιχνιδάκια με τον Πίτερ Μπίρτσλι (Peter Andrew Beardsley)» και όταν ο Ρόμπσον ρώτησε τον Στιβ Μακμάχον (Stephen Joseph "Steve" McMahon), τι του είπαν οι Κολομβιανοί, εκείνος απάντησε: «Τίποτα. Άλλος κόσμος, αφεντικό»! Από το 1989, ο «τρελός» έγινε πραγματικά διάσημος. Η δημοτικότητα εκτοξεύτηκε και στο μουντιάλ του 1990 έκλεψε την παράσταση. Ο Ματουράνα είχε δηλώσει μετά την κλήρωση για τον όμιλο: «σε αυτόν τον όμιλο υπάρχουν οι ιδιοφυίες και οι τρελοί. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα (Diego Armando Maradona) και ο Ρενέ Χιγκίτα!»

Το Μπακότερμα

Η εθνική Κολομβίας ήταν άλλη ομάδα με τον Χιγκίτα. Η ικανότητά του να παίζει με την μπάλα στα πόδα μακριά από το τέρμα έδινε την τακτική πολυτέλεια να ανεβάζει τις γραμμές και να δίνει ουσιαστικά αριθμητικό πλεονέκτημα. Κοινώς ο Ρενέ έπαιζε μπακότερμα (Ναι! Αυτό που παίζαμε πιτσιρικάδες, όταν δεν συμπληρώναμε! …) σε ΥΨΗΛΟΤΑΤΟ επίπεδο! Η πρωτοπορία του αυτή σφυρηλάτησε και την υπόλοιπη ομάδα, αφού με τον Χιγκίτα η Κολομβία γνώρισε τις καλύτερες ποδοσφαιρικές μέρες, στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Με τον Χιγκίτα πίσω τους, η αμυντική γραμμή γινόταν συμπαγέστερη, είχε περισσότερες επιλογές στην ανάπτυξη και απειλούσε τον αντίπαλο. Το κέντρο ήταν δημιουργικότερο και η επίθεση απελευθερωνόταν δημιουργικά. Η καινοτομία μπορεί να συγκριθεί τακτικά και στρατηγικά με τον Άγιαξ του 1974!

Η κορυφή και η αρχή του τέλους

Πάντα αυτό γίνεται όταν νομίζεις ότι έχεις πιάσει κορυφή. Στα καλύτερά του, ο «τρελός» βρέθηκε από το 1987 μέχρι το 1990. Υπό τις οδηγίες του Μαρουράνα έπαιξε στη Νασιονάλ και στην εθνική Κολομβίας, έλαμψε και πραγματοποίησε αυτό που θα ζήλευε κάθε ποδοσφαιριστής: έβγαλε την προσωπικότητά του και λατρεύτηκε για αυτήν. Το 1989, ιδιαίτερα, η Ατλέτικο Νασιονάλ του Μεντεγίν, έγινε η πρώτη κολομβιανή ομάδα που κατακτά το Κόπα Λιμπερταδόρες, όταν κέρδισε στα πέναλτι 5-4 την Ολύμπια της Ασουνσιόν, με τον «τρελό» να πιάνει 4. Τον Οκτώβρη, η Κολομβία επέστρεψε στο Μουντιάλ για πρώτη φορά μετά το 1962, ενώ τον Δεκέμβρη, στο Διηπειρωτικό, έχασε στις καθυστερήσεις από τη Μίλαν του Αρίγκο Σάκι (Arrigo Sacchi), με τον Χιγκίτα να είναι στο κέντρο και να ντριπλάρει τους αντίπαλους… χάφ!

Το 1990 έπιασε την κορυφή. Εδραιωμένος πια και φημισμένος μπήκε στο αεροπλάνο και μαζί με τον μέντορά του, τον Ματουράνα, προσγειώθηκε στην Ιταλία. Η πρόκληση ήταν ήδη εκεί, η παράσταση είχε προετοιμαστεί, το κοινό ψοφούσε για Χιγκίτα, η Κολομβία πήγαινε με ελπίδες για τη διοργάνωση. Ο «τρελός» δεν απογοήτευσε κανέναν μέχρι που ο βετεράνος Μιλά, αφού είχε ήδη σκοράρει στην αρχή της παράτασης, εκμεταλλεύθηκε το μοιραίο λάθος που στιγμάτισε τον Χιγκίτα μέχρι το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας. Ήταν στην παράταση, η άμυνα της Κολομβίας είχε ανάβει ψηλά και ο Χιγκίτα άλλαζε πάσες με το δεξί μπακ. Το Καμερούν πίεσε, ο Μιλά του έκλεψε την μπάλα και προχώρησε προς την κενή αστεία. Μάταια η προσπάθεια του Χιγκίτα να τον προλάβει με ένα τάκλιν, αλά λίμπερο. Κάπου εκεί τελείωσαν όλα για τον Χιγκίτα. Σε αυτό το αποτυχημένο τάκλιν, ο διαβασμένος φίλαθλος μπορούσε να διακρίνει την κάθοδο, ένα μοιραίο λάθος από το οποίο δεν θα ξεκολλούσε ποτέ.

Τα κολλητιλίκια με τον Εσκομπάρ και η πτώση

Το 1991 ακολούθησε τον Ματουράνα στην Ρεάλ Βαγιαδολίδ, αλλά το πέρασμα δεν ήταν επιτυχημένο και επέστρεψε στη Νασιονάλ. Τον Μάιο του 1993 ενεπλάκη στο σκάνδαλο της απαγωγής της 11χρονης κόρης του Κάρλος Μολίνα, συνεργάτη του βαρόνου των ναρκωτικών Πάμπλο Εσκομπάρ. Φυλακίστηκε για συμμετοχή σε απαγωγή, αφού ενεργώντας ως ενδιάμεσος ο κολομβιανός τερματοφύλακας ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για την απελευθέρωση της κόρης του. Ο Χιγκίτα πήρε 64.000 δολάρια για τις υπηρεσίες του, που σημαίνει ότι παρανόμησε, αφού επωφελήθηκε από μια απαγωγή. Είχε φυλακιστεί για 7 μήνες, ποινή μη εξαγοράσιμη. Σχολιάζοντας την υπόθεση, ο ίδιος είχε δηλώσει ότι «είμαι ένας ποδοσφαιριστής, δεν ήξερα τίποτα για τους νόμους περί απαγωγής». Λόγω της φυλάκισης δεν ταξίδεψε στην Αμερική για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994! Τον Μάρτιο επιβεβαιώθηκε ότι θα μείνει έξω. «Έχει προβλήματα που δεν μπορούμε να λύσουμε», δηλώνει ο Ματουράνα. «Μου κλέψανε την ευκαιρία να είμαι μαζί με την οικογένειά μου, την εθνική ομάδα» αντιμίλησε ο «τρελός» στο Sports Illustrated το 2008 και «όταν τελικά αποδείχθηκα αθώος δεν είπαν σχεδόν τίποτα. Δεν ξέρει ο κόσμος ότι είμαι αθώος».

Ο Σκορπιός

Για την εθνική έπαιξε ξανά το 1995 για το Κόπα Αμέρικα και όλα έδειχναν πως θα ξαναπρωταγωνιστήσει, αφού η Κολομβία τερμάτισε 3η. Εκείνη τη χρονιά σε ένα ισόπαλο και αδιάφορο 0-0 φιλικό με την Αγγλία, έκανε τον Σκορπιό. Η φήμη του αναζωπυρώθηκε και φάνηκε πώς η παράσταση δεν είχε τελειώσει για τον εκκεντρικό perfomer. Σε μία συνέντευξή του, σε τηλεοπτικό κανάλι της Κολομβίας, ο Χιγκίτα εξήγησε πώς του ήρθε η ιδέα για την κίνηση του Σκορπιού: «Κάναμε μία τηλεοπτική διαφήμιση και κάποιο από τα παιδιά έκανε ένα από τα κόλπα με τη μπάλα στο στήθος του και πίσω από την πλάτη του. Έτσι αποφάσισα να το κάνω και εγώ. Στην αρχή δεν ήξερα πώς θα αντιδράσει ο κόσμος, αλλά εκείνη τη στιγμή ο σκορπιός βγήκε από μέσα μου». Οι θαυμαστές και οι φίλοι του, βλέποντας το τηλεοπτικό, του ζητούσανε επίμονα να επαναλάβει το κόλπο σε ένα πραγματικό αγώνα. Παρά την εκκεντρικότητά του κανείς δεν πίστευε πραγματικά ότι θα δοκίμαζε την κίνηση του σκορπιού, μέχρι που ήρθε η 6η Σεπτεμβρίου του 1995.

Με τις μνήμες από την δολοφονία του Πάμπλο Εσκομπάρ, λίγους μήνες πριν, ακόμη νωπές και ενώ προσπαθούσε να χτίσει από την αρχή, την ποδοσφαιρική και προσωπική του υπόληψη, ήρθε ο φιλικός αγώνας με την Αγγλία, στο παλαιό Γουέμπλεϊ. Η εθνική ομάδα και πολύ περισσότερο, ο λαός πίσω στην Κολομβία, είχε ανάγκη, από μία σπουδαία παράσταση. Ο Κάρλος Βαλντεράμα (Carlos Valderrama) και ο Φαουστίνο Ασπρίγια (Faustino Asprilla), ήταν οι επικρατέστεροι για να την προσφέρουν, αλλά ο Χιγκίτα τους έκλεψε κυριολεκτικά την δόξα. Η μπάλα έφυγε από τα πόδια του Τζέιμι Ρέντκναπ (Jamie Redknapp), σε κάτι που ξεκίνησε σαν σέντρα, αλλά κατέληξε να πάρει τροχιά προς την εστία της Κολομβίας. Ο Higuita φάνηκε για ένα μόνο κλάσμα του δευτερολέπτου, να το σκέφτεται. Αμέσως μετά, έκανε ένα βήμα πίσω και εκτινάχθηκε προς τα εμπρός, σε μια κίνηση, που θυμίζει τους σημερινούς skydivers. Τα πόδια του, σαν άλλο κεντρί σκορπιού, γύρισαν προς το κεφάλι του και απομάκρυναν με εντυπωσιακό τρόπο την μπάλα.

Ο Higuita σηκώθηκε αμέσως και ύψωσε τα χέρια του, δείχνοντας στους συμπαίκτες του τον επόπτη, ο οποίος όμως δεν είχε υποδείξει οφσάιντ! Ο Ρενέ προσπάθησε να δικαιολογήσει την ενέργεια του, αλλά είναι βέβαιο ότι βαθιά μέσα του, ήταν ιδιαίτερα χαρούμενος. Με αυτοπεποίθηση που ταίριαζε σε έναν απόλυτο σταρ, πραγματοποίησε ένα από τα εκπληκτικότερα ποδοσφαιρικά κόλπα όλων των εποχών. Το πλήθος των 20.038 ανθρώπων που είχε συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσει το φιλικό ξετρελάθηκε! Και το θαύμα έγινε! Όλο το στάδιο έμεινε… παγωτό! Ο φλεγματικός σχολιαστής, με τον βρετανικό αξεπέραστο τρόπο σχολίασε: «Παναγία μου! Έχετε δει ποτέ κάτι τέτοιο στη ζωή σας από έναν τερματοφύλακα;»

Το 1996 ανακοίνωσε ότι θα αποσυρθεί λόγω της φόρμας του και πράγματι έμεινε εκτός δράσης για 6 μήνες. Η βόμβα στο σπίτι του στη Μπογκοτά τον Ιανουάριο του 1997 τον ανάγκασε να μετακομίσει στο Μέξικο από το οποίο επέστρεψε τον Οκτώβριο του 1998 και υπόγραψε τελικά για την Ιντεπεντιέντε του Μεντεγίν το 1999. Αυτή τη χρονιά αποσύρθηκε και από το διεθνές ποδόσφαιρο, έχοντας σημειώσει 7 γκολ σε 68 διεθνείς συμμετοχές. Αφού γυρολόγησε, τον Οκτώβριο του 2002 τιμωρήθηκε για 6 αγώνες αφού βρέθηκε θετικός σε ένα τεστ κοκαΐνης. Έφυγε για το γειτονικό Εκουαδόρ για λογαριασμό της Άουκας, αλλά τον Ιανουάριο του 2004 πιάστηκε ξανά για κοκαΐνη και ο πρόεδρος της ομάδας του τελειώνει την ιστορία Χιγκίτα.

Ένας «τρελός» στο γυαλί

Από το 2005 δοκίμασε την τύχη του στην τηλεόραση. Ούτως ή άλλως θα ήταν πολύ δύσκολο για έναν τέτοιο σταρ να μείνει εκτός σκηνής μακριά από οποιαδήποτε φώτα δημοσιότητας. «Έκανα αποτοξίνωση» είχε δηλώσει. «Ευτυχώς που βρήκα την τηλεόραση ως διέξοδο». Κάπου εκεί ξεκίνησε τα Reality shows για να ακολουθήσουν όλων των ειδών οι ακρότητες, όπως survivor και άλλα τηλεοπτικά shows που τον διατήρησαν στο προσκήνιο. Τον Αύγουστο του 2007, λίγο πριν τα 41^α γενέθλια του, επιχείρησε τη μεγάλη επιστροφή. Υπόγραψε για την Γκάουρος, μία ομάδα από τη Βενεζουέλα, αλλά το εγχείρημα δεν τράβηξε. Υποστήριξε ότι δεν πληρώθηκε παρά μόνο για τον 1ο μήνα από ένα ετήσιο συμβόλαιο και έφυγε από την ομάδα. «Δεν μπορούν να πούνε κουβέντα» δήλωσε και υπέγραψε για την 2^ης κατηγορίας Ριονέγκρο.

Τον Ιανουάριο του 2010 κρέμασε τα γάντια του (και τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια) σε ένα αποχαιρετιστήριο παιχνίδι όπου μάλιστα δοκίμασε για τελευταία φορά την κίνηση του σκορπιού.