Ελίας Φιγκερόα

Ο Χιλιανός κεντρικός αμυντικός, Ελίας Φιγκερόα (Elías Ricardo Figueroa Brander), γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1946, στο Βολπαραΐσο της Χιλής. Θεωρείται ως ο Καλύτερος Χιλιανός Ποδοσφαιριστής Όλων των Εποχών, καθώς και ένας από τους Μεγαλύτερους Αμυντικούς στην ιστορία του ποδοσφαίρου! Αγωνίστηκε  για αρκετούς συλλόγους κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης καριέρας του, κυρίως στο σύλλογο της γενέτειράς του, τη Σαντιάγκο Γουόντερερς, τη βραζιλιάνικη Ιντερνασιονάλ του Πόρτο Αλέγκρε και τη Πενιαρόλ στην Ουρουγουάη. Επίσης, εκπροσώπησε τη Χιλή 47 φορές και εμφανίστηκε σε 3 Παγκόσμια Κύπελλα, το 1966, το 1974 και το 1982. Έχει πει μια από τις φράσεις-επιτομή του παιχνιδιού: «Η περιοχή είναι κτήμα μου. Εγώ αποφασίζω ποιος θα μπει σε αυτή!».

Ήταν γνωστός για το κομψό στυλ παιχνιδιού του, την ηρεμία του στο κέντρο της άμυνας και την ικανότητά του να ανακόπτει τις επιθέσεις της αντίπαλης ομάδας και αμέσως να ξεκινάει αντεπιθέσεις από την άμυνα. Σε ολόκληρη την καριέρα του, ήταν ένας Κύριος εντός και εκτός γηπέδου, εξ ου και το παρατσούκλι του, «Don Elías»!. Δύο φορές του απονεμήθηκε το «Bola de Ouro», του Καλύτερου Παίκτη στο Βραζιλιάνικο Πρωτάθλημα, ενώ έπαιζε για την Ιντερνασιονάλ το 1972 και το 1976. Επίσης του απονεμήθηκε το Βραβείο του Καλύτερου Νοτιοαμερικάνου Ποδοσφαιριστή της Χρονιάς 3 φορές σερί, το 1974, το 1975 και το 1976. Ονομάστηκε Καλύτερος Παίκτης στην Ουρουγουάη το 1967 και το 1968 και Καλύτερος Παίκτης στη Χιλή το 1977 και το 1978. Έχει ονομαστεί από τον Πελέ μέσα στους 125 Εν Ζωή Καλύτερους Παίκτες  Παγκοσμίως το 2004 και ψηφίστηκε επίσης ως ο 8^ος  Καλύτερος Νοτιοαμερικανός –ο μονός αμυντικός στη 10άδα!- και 37^ος Καλύτερος Παίκτης στον Κόσμο για το 20^ο  Αιώνα από την Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS) το 1999.

Στην παιδική του ηλικία είχε επιπλοκές με την υγεία του. Διφθερίτιδα που του προκάλεσε προβλήματα στην καρδιά και αργότερα, είχαν οδηγήσει σε άσθμα. Για το λόγο αυτό η οικογένεια Φιγκερόα αποφάσισε να μετακινηθεί στην κοντινή πόλη Κιλπουέ που φημίζεται για το καλό του αέρα. Σε νεαρή ηλικία, ο Ελίας έδειξε το ταλέντο του με την μπάλα, αλλά οι γιατροί απαγόρευσαν την ενασχόληση με τον αθλητισμό και μάλιστα οι διαγνώσεις προέβλεπαν ότι δεν θα ήταν ένα κανονικό παιδί.

Ωστόσο, στα 8 του χρόνια γράφτηκε στην Άλτο Φλόριντα, έναν ερασιτεχνικό σύλλογο της πόλης. Η πολιομυελίτιδα στην ηλικία των 11, τον άφησε κλινήρη για σχεδόν ένα χρόνο. Στα 12, έπρεπε πρακτικά να ξαναμάθει να περπατάει με πατερίτσες και τη βοήθεια των αδελφών του. Εκεί ήταν που ο Φιγκερόα ανακάλυψε τα όριά του μέχρι την ηλικία των 14 ετών. Αργότερα αγωνίστηκε για την Ντεπορτίβο Λίτσεο στην ίδια πόλη το 1961. Ένα χρόνο αργότερα, χάρη στον πατέρα του Γκονζάλο, που ήταν φίλος με τον βοηθό προπονητή της Σαντιάγκο Γουόντερερς του Βολπαραΐσο, τον Βίκτορ Πάρα (Victor Parra), ο νεαρός δοκιμάστηκε στην ομάδα της γενέτειράς του, η οποία και τον ενέταξε στην εφηβική της ομάδα. Το 1963, σε ηλικία 15 ετών, εμφανίστηκε στην πρώτη κατηγορία του επαγγελματικού πρωταθλήματος της Χιλής, παίζοντας για την Γουόντερερς του Βαλπαραΐσο και σχεδόν αμέσως δόθηκε δανεικός στην Ουνιόν της Λα Καλέρα, για να πάρει παιχνίδια στα πόδια του.  Ένα χρόνο αργότερα, το 1964, έπαιξε και στην εθνική ομάδα Νέων του έθνους των Άνδεων. Την επόμενη χρονιά, ξαναγύρισε στην Γουόντερερς, παίζοντας πλέον στην πρώτη ομάδα.

Στα 20 του χρόνια, έπαιξε στο πρώτο του Παγκόσμιο Κύπελλο, στην Αγγλία το 1966. Εκεί ήταν που του κόλλησαν το πρώτο του παρατσούκλι, «La Muralla Roja» (Το Κόκκινο Τείχος)! Με κυριότερο χαρακτηριστικό την αυτοκυριαρχία σε μια από τις πιο δύσκολες θέσεις στο ποδόσφαιρο, αυτή του κεντρικού αμυντικού, έστρεψε πάνω του τα πρώτα βλέμματα των εμπειρογνωμόνων του ποδοσφαίρου. Αυτό οδήγησε στην πρώτη του μεταγραφή, το 1967 και μάλιστα στο εξωτερικό. Μεταγράφηκε στην Πενιαρόλ του Μοντεβιδέο στην Ουρουγουάη, έναν από τους μεγαλύτερους συλλόγους στον κόσμο εκείνη την εποχή, όντας συμπαίκτης με τον  Λαδισλάο Μαζουρκιέβιτς (Ladislao Mazurkiewicz), Νέστορ Γκονσάλβες (Néstor Gonçalves), Αλμπέρτο Σπένσερ (Alberto Spencer) και Πέδρο Ρότσα (Pedro Rocha)!. Με τους «κιτρινόμαυρους», κατέκτησε 3 πρωταθλήματα (1967, 1968 και 1969) Το  Διηπειρωτικό Supercup του 1969 εναντίον της μεγάλης Σάντος του Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, “Pelé”) και ονομάστηκε ως ο Καλύτερος Παίκτης της Ουρουγουάης για τις διοργανώσεις του 1967 και του 1968.

Μέχρι τότε ήταν ένας ιδιαίτερα εκπαιδευμένος αθλητής, με ανησυχίες για την περαιτέρω εξέλιξή του. Ένας ιδιαίτερα ταλαντούχος ποδοσφαιριστής, ο οποίος λόγω των δεξιοτήτων του, τράβηξε και την προσοχή κι άλλων συλλόγων της Νοτίου Αμερικής. Ενδιαφέρθηκε γι’ αυτόν και τον απέκτησε, το 1972, η βραζιλιάνικη Ιντερνασιονάλ του Πόρτο Αλέγκρε, στην οποία ανήκε μέχρι το 1976. Το 1974 κέρδισαν 18 στα 18 παιχνίδια και ανακηρύχθηκαν  πρωταθλητές! Το 1975, ήταν ο αρχηγός της όταν αυτή κατέκτησε το πρωτάθλημα Βραζιλίας, για πρώτη φορά στην ιστορία της, σκοράροντας το καθοριστικό γκολ στον τελικό εναντίον της Κρουζέιρο, το περίφημο  «El Gol Iluminado» (Το Φωτεινό Γκολ), διατηρώντας το στέμμα της και την επόμενη σεζόν, με 19 νίκες σε 23 παιχνίδια.

Στις 14 το Δεκεμβρίου του 1975, στο “Gigante da Beira-Rio” η γηπεδούχος Ιντερνασιονάλ του Πόρτο Αλέγκρε, στέφθηκε πρωταθλήτρια Βραζιλίας για την πρώτη φορά στην ιστορία της. Με 11 λεπτά να απομένουν για τη λήξη του αγώνα, ο μέσος Βαλντομίρο (Valdomiro Vaz Franco) κέρδισε φάουλ, δεξιά έξω από τη περιοχή της Κρουζέιρο. Το αποτέλεσμα ήταν 0-0 και ο ουρανός ήταν γεμάτος σύννεφα. Ο ίδιος ο Βαλντομίρο εκτέλεσε το φάουλ, ψάχνοντας για το κέντρο της περιοχής όπου είχε προωθηθεί ο Φιγκερόα . Την ίδια στιγμή, μια απροσδόκητη λάμψη από ακτίνες του ήλιου έπεσαν  στο ακριβές σημείο που σηκώθηκε ο Φιγκερόα, ψηλότερα από τους αμυντικούς της  Κρουζέιρο και με μια δυνατή κεφαλιά έστειλε τη μπάλα στα δίχτυα. Η έκρηξη και το παραλήρημα στο Beira-Rio από τους οπαδούς της Ιντερνασιονάλ, έχουν μείνει στην ιστορία!

Όλα τα βίντεο και οι φωτογραφίες έδειξαν ξεκάθαρα πως, σε αυτό το σκοτεινό απόγευμα, ο σκόρερ Φιγκερόα περιλούστηκε από μια ισχυρή ακτίνα φωτός που προέρχονταν από τον ουρανό! Ο μύθος λέει ότι από εκείνη την ημέρα, στο Πόρτο Αλέγκρε, αρκετές από τις συζύγους  των οπαδών της Ιντερνασιονάλ, πήγαν στο σπίτι του παίκτη ώστε να αγγίξει τα άρρωστα παιδιά τους και να θεραπεύσουν τις ασθένειες τους με το «θαυματουργή δώρο! Για πολλούς, ο «Δον Ελίας» ήταν στο εξής «El Dios de Beira-Río» (Ο Θεός του Beira-Rio)! Μαζί της κατέκτησε και 5 πολιτειακούς τίτλους του Ρίο Γκράντε ντο Σουλ.  Ο Ελίας Φιγκερόα ήταν ο άξονας αυτής της ομάδας. Ψηφίστηκε ως ο Καλύτερος Κεντρικός Αμυντικός του πρωταθλήματος κατά τις περιόδους 1973, 1974, 1975 και 1976 και Παίκτης της Χρονιάς το 1975 και το 1976. Ανακηρύχθηκε επίσης ως ο Καλύτερος Παίκτης στην Νότιο Αμερική για 3 χρονιές σερί, το 1974, το 1975 και το 1976.

Επέστρεψε στην πατρίδα του, το 1977, για να φορέσει τα χρώματα της Παλεστίνο, μιας μέτριας μέχρι τότε ομάδας, με την οποία κατέκτησε το Κύπελλο της Χιλής το 1977 και έγινε εθνικός πρωταθλητής το 1978, κάνοντας το απίστευτο αήττητο ρεκόρ 44 παιχνιδιών, το οποίο ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1977 και έληξε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1978. Είναι μέχρι στιγμής το μεγαλύτερο αήττητο ρεκόρ στην ιστορία του ποδοσφαίρου της Χιλής και το δεύτερο σε όλο τον κόσμο!  Όπως και πολλά άλλα αστέρια του ποδοσφαίρου, το 1981 πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου έπαιξε για ένα χρόνο, στη Βορειοαμερικάνικη ποδοσφαιρική Λίγκα για τους Φορτ Λαουτερντέιλ Στράικερς, συμπαίκτης με τον περουβιανό Τεόφιλο Κουμπίγιας (Teófilo Cubillas) και τον Δυτικογερμανό Γκερντ Μίλερ (Gerd Müller). Ακολούθησε η Κόλο-Κόλο, πίσω στη Χιλή, όπου και έκλεισε την τεράστια καριέρα του, τη 1^η Ιανουαρίου του 1983 μετά από ένα ντέρμπι εναντίον της Ουνιβερσιδάδ ντε Τσίλε.

Έπαιξε το πρώτο παιχνίδι του για την εθνική ομάδα της Χιλής, τον Σεπτέμβριο του 1965, σ’ ένα φιλικό με την αργεντίνικη Βελέζ του Σάρσφιλντ και πέντε μήνες αργότερα, στις 23 Φεβρουαρίου του 1966  έκανε το επίσημο ντεμπούτο, σε μια συνάντηση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης στο Εθνικό Στάδιο του Σαντιάγκο, στα 19 του χρόνια. Εκπροσώπησε τη Χιλή σε 47 διεθνή παιχνίδια, πετυχαίνοντας 2 γκολ. Εμφανίστηκε με τα εθνικά χρώματα σε 3 Παγκόσμια Κύπελλα, το 1966, το 1974 και το 1982. Το 1974, παρ’ όλο ότι η Χιλή δεν πέρασε στην επόμενη φάση, ο ίδιος ονομάστηκε ως ο Καλύτερος Κεντρικός Αμυντικός και μέλος της Ιδανικής 11άδας της Διοργάνωσης αυτού του Παγκοσμίου Κυπέλλου! Ήταν επίσης ο αρχηγός της όταν αυτή τερμάτισε 3^η, στο πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής (πρόγονος του Κόπα Αμέρικα) του 1967 και στη 2^η θέση του Κόπα Αμέρικα του 1979.

Αποβλήθηκε για μια και μοναδική φορά στη καριέρα του, στις 24 Οκτωβρίου του 1979, μία ημέρα πριν από τα 33 γενέθλιά του, σ’ έναν αγώνα εναντίον του Περού στα ημιτελικά του Copa America. Στις 8 Μαρτίου του 1984, τον αποχαιρετιστήριο αγώνα προς τιμή του, μεταξύ της Χιλής και της Μικτής Κόσμου, τον παρακολούθησαν πάνω από 70.000 θεατές στο Εθνικό Στάδιο. Το 2-2 στο τέλος ήταν ιστορία σε έναν αγώνα που χαρακτηρίστηκε από συγκίνηση και αναμνήσεις. Αργότερα έγινε ένα τηλεοπτικός σχολιαστής στη Χιλή και στη Βραζιλία, Διετέλεσε προπονητής της Παλεστίνο, την διετία 1994-1996 και τον Δεκέμβριο του 2006 της εθνικής Χιλής σ’ ένα φιλικό παιχνίδι εναντίον επίλεκτων της Αραγονίας. Τον Μάρτιο του 2011 αποκάλυψε ότι σκεφτόταν να διεκδικήσει την εκλογή στην Προεδρεία της  FIFA. Η θητεία του στην Ιντερνασιονάλ, ήταν τόσο επιτυχής, ώστε πολλοί έγκριτοι Βραζιλιάνοι δημοσιογράφοι διαιρούν την ιστορία της σε «Πριν και Μετά τον Φιγκερόα Εποχή»!

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές ((Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• 1962–1964: Club de Deportes Santiago Wanderers

Επαγγελματική καριέρα

• 1964–1966: Σαντιάγκο Γουόντερερς, 54 (0)
• 1964: (δανεικός) → Club Deportivo Unión La Calera, 30 (0)
• 1967–1972: Club Atlético Peñarol, 214 (6)
• 1972–1976: Sport Club Internacional, 336 (26)
• 1977–1980: Club Deportivo Palestino, 118 (6)
• 1981: Fort Lauderdale Strikers, 22 (0)
• 1981/82: Club Social y Deportivo Colo-Colo, 17 (0)

Σύνολα καριέρας: 791 (38)

Διεθνής

• 1966–1982: Χιλή, 47 (2)
  

Προπονητική καριέρα

• 1994–1996: Palestino

Τίτλοι

Συλλογικοί

Με την Peñarol

• Πρωτάθλημα Ουρουγουάης: 2 (1967, 1968)
• Διηπειρωτικό Κύπελλο: 1969
• Κύπελλο Μοντεβίδεο: 1971

Με την Internacional

• Πολιτειακό Πρωτάθλημα Ρίο Γκράντε ντο Σουλ (Campeonato Gaúcho): 5 (1972, 1973, 1974, 1975, 1976
• Πρωτάθλημα Βραζιλίας (Campeonato Brasileiro Série A): 2 (1975, 1976)

Με την Palestino

• Πρωτάθλημα Χιλής: 1978
  
• Κύπελλο Χιλής: 1977

Προσωπικές Διακρίσεις

• Καλύτερος Ποδοσφαιριστής του Κόσμου από την FIFA: 2 (1975, 1976)
• Μέλος Ιδανικής 11κάδας Διοργάνωσης Παγκοσμίου Κυπέλλου: 1974
• Καλύτερος Αμυντικός Διοργάνωσης Παγκοσμίου Κυπέλλου: 1974
• Παίκτης της Χρονιάς για τη Νότιο Αμερική: 3 (1974, 1975, 1976) και 3^η το 1977
• Καλύτερος Αμυντικός της Χρονιάς για τη Νότιο Αμερική: 6 (1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977)
• Καλύτερος Αμυντικός του Κόσμου: 4 (1974, 1975, 1976, 1977)
• Καλύτερος Παίκτης Βραζιλιάνικου Πρωταθλήματος –Χρυσή Μπάλα (Bola de Ouro): 2 (1972, 1976)
• Καλύτερος Παίκτης στη Βραζιλίας από το περιοδικό ‘’Placar’’: 4 (1972, 1974, 1975, 1976)
• Καλύτερος Παίκτης του Πρωταθλήματος Ουρουγουάης: 3 (1967, 1968, 1971)
  
• Καλύτερος Ξένος Παίκτης του 20^ου  Αιώνα» για τη Βραζιλία: 2001
• Καλύτερος Ξένος Παίκτης του 20^ου Αιώνα» για την Ουρουγουάη: 2000
• Παίκτης της Χρονιάς στη Χιλή: 2 (1966, 1981)
• Αθλητής της Χρονιάς στη Χιλή: 1981
• Καλύτερος Χιλιανός Ποδοσφαιριστής στην Ιστορία από τους Χιλιανούς Αθλητικογράφους: 1999
• 37^ος Καλύτερος Παίκτης του 20^ου Αιώνα από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου: 2000
• 8^ος Καλύτερος Νοτιοαμερικάνος Παίκτης του 20^ου Αιώνα (ο μόνος κεντρικός αμυντικός) από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου: 2000
• Καλύτερος Χιλιανός Παίκτης του 20^ου Αιώνα από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου: 2000
• Καλύτερος Νοτιοαμερικάνος Αμυντικός του 20^ου Αιώνα από τον Διεθνή Οργανισμό Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου: 2000
• Μέλος της λίστας των 125 Εν Ζωή Καλύτερων Παικτών του Κόσμου που συνέταξε ο Πελέ για τα 100 Χρόνια της FIFA: 2004
  
  
• Μέλος Ιδανικής 11άδας 20^ου Αιώνα για τη Νότια Αμερική: 1999
• Μέλος της Ιστορικής 11άδας του Κόπα Αμέρικα: 2011
• Μέλος της Ονειρικής 11άδας Όλων των Εποχών για την Peñarol: 2002
• Μέλος της 11άδας της 100ετηρίδας της Santiago Wanderers: 2010
• Ποδοσφαιριστής με την Μεγαλύτερη Επιρροή στην ιστορία της Internacional του  Porto Alegre: 2012
• Στη θέση № 19 της λίστας των Καλύτερων Ποδοσφαιριστών του Κόσμου Όλων των Εποχών του βραζιλιάνικου περιοδικού Placar: 1999
• Μέλος των 50 Καλύτερων Ποδοσφαιριστών Όλων των Εποχών από το περιοδικό «World Soccer»: 2010
• Μέλος της Ιδεώδους 11άδας του Νοτιοαμερικάνικου Ποδοσφαίρου των Τελευταίων 50 Ετών, από το περιοδικο Sports Illustrated Latino: 2012
• Διάκριση ως Πρεσβευτής του ΟΗΕ στο Πρόγραμμα Αθλητισμός για την Ειρήνη και την Ανάπτυξη: 2002
• Διάκριση της τάξης Ιππότης του Ρίο Μπράνκο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Βραζιλίας: 2000 
• Βραβείο της Νοτιοαμερικάνικης Ποδοσφαιρικής Συνομοσπονδίας για την Εξύψωση του Νοτιοαμερικάνικου Ποδοσφαίρου: 2009
• Μέλος της Οδού της Δόξας στο Στάδιο Maracana: 2000

• Επιλεγόταν συνεχώς στις αντιπροσωπευτικές ομάδες του Κόσμου και της Νότιας Αμερικής από τα 19 του χρόνια και μέχρι το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας: 1966–1982

• Μαζί με τον Μεξικάνο Χούγκο Σάντσεζ (Hugo Sanchez) είναι οι μόνοι ποδοσφαιριστές που έχουν συμμετάσχει σε 3 Παγκόσμια Κύπελλα εναλλάξ: 1966 – 1974 - 1982

• Αποβλήθηκε μόνο μια φορά σε 18 χρόνια καριέρας

• Διετέλεσε αρχηγός σε όλες τις ομάδες που συμμετείχε: 1966–1982.