Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2016

Μπομπ Πέισλι: Ένας Ήρεμος Άνθρωπος

Ο Άγγλος αριστερός μέσος και αργότερα προπονητής Μπομπ Πέισλι (Robert "Bob" Paisley), γεννήθηκε στις 23 Ιανουαρίου του 1919, στο Χέτον-λε-Χόουλ (Hetton-le-Hole), ένα μικρό χωριό κοντά στο Σάντερλαντ. Πέρασε σχεδόν πενήντα χρόνια υπηρτώντας την Λίβερπουλ ως ποδοσφαιριστής, φυσιοθεραπευτής, βοηθός προπονητή και τελικά προπονητής της. Λόγω των επιτευγμάτων του ως προπονητής  της, είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους προπονητές του αγγλικού ποδοσφαίρου Όλων των Εποχών και θεωρείται επίσης ως ένας από τους μεγαλύτερους προπονητές Παγκοσμίως Όλων των Εποχών. Μαζί με τον Ιταλό Κάρλο Αντσελότι (Carlo Ancelotti) είναι οι μοναδικοί προπονητές που έχουν κερδίσει τα Κύπελλο Πρωταθλητριών 3 φορές. Κατά τη διάρκεια των 9 ετών της θητείας του ως προπονητής της Λίβερπουλ, κέρδισε τίτλους σε ποσοστό 2,2 ανά σεζόν, ένα ποσοστό που ξεπεράστηκε μόνο από τον Πεπ Γκουαρντιόλα (Pep Guardiola). Είναι ένας από τους 5 προπονητές που έχουν κερδίσει το αγγλικό πρωτάθλημα της Α’ Κατηγορίας τόσο ως παίκτης, όσο και σαν προπονητής  με στον ίδιο σύλλογο, με τους άλλους 4 να είναι ο Μπιλ Νίκολσον (Bill Nicholson) με την Τότεναμ, ο Χάουαρντ Κένταλ (Howard Kendall) με την Έβερτον, ο Τζορτζ Γκρέιαμ (George Graham) με την Άρσεναλ και ο Κένι Νταλγκλίς (Kenny Dalglish) με τη Λίβερπουλ, ο τελευταίος ως παίκτης / προπονητής.


Υπέγραψε για τη Λίβερπουλ το 1939. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υπηρέτησε στον βρετανικό στρατό και δεν μπορούσε να κάνει το ντεμπούτο του για τον σύλλογο μέχρι το 1946. Τη περίοδο 1946/47, ήταν μέλος της ομάδας που κέρδισε το αγγλικό πρωτάθλημα για πρώτη φορά σε 24 χρόνια. Το 1951, έγινε ο αρχηγός της και παρέμεινε εκεί μέχρι την αποχώρησή της από την ενεργό δράση, το 1954. Έμεινε στους «κόκκινους», έχοντας δύο ρόλους, του προπονητή της αναπληρωματικής ομάδας και του φυσιοθεραπευτή του συλλόγου. Η Λίβερπουλ είχε υποβιβαστεί στην Β’ κατηγορία και ήταν σε παρακμή. Τον Δεκέμβριο του 1959, ο Μπίλι Σάνκλι (Bill Shankly) διορίστηκε προπονητής της και πήρε τον Πέισλι στο τεχνικό επιτελείο του μαζί με τον Τζο Φάγκαν (Joe Fagan) και τον Ρούμπεν Μπένετ (Reuben Bennett). Υπό την τεχνική καθοδήγησή τους, οι τύχες της γύρισαν δραματικά και την σεζόν 1961/62, η ομάδα κέρδισε την άνοδο και κατέκτησε πολλές τιμητικές διακρίσεις κατά τη διάρκεια των επόμενων δώδεκα ετών.


Το 1974, ο Σάνκλι παραιτήθηκε από προπονητής και παρά τη αρχική απροθυμία του, ο Μπομπ Πέισλι  διορίστηκε διάδοχος του. Οδήγησε τη Λίβερπουλ σε εγχώρια και ευρωπαϊκή κυριαρχία, κερδίζοντας 20 τίτλους σε 9 σεζόν: 6 πρωταθλήματα Αγγλίας, 3 Λιγκ Καπς, 6 Τσάριτι Σιλντς, 3 Κύπελλα Πρωταθλητριών Ευρώπης, ένα Κύπελλο UEFA και ένα Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ. Κατά τη στιγμή της αποχώρησής του, είχε κερδίσει το Βραβείο του Προπονητή της Χρονιάς (ρεκόρ) 6 φορές. Αποσύρθηκε από τη προπονητική το 1983 και τον διαδέχθηκε ο Τζο Φάγκαν. Πέθανε το 1996, σε ηλικία 77 ετών, συνέπεια της νόσου Αλτσχάιμερ, από την οποία έπασχε για αρκετά χρόνια.


Για τη γενέτειρά του, την κομητεία του Ντάραμ, δήλωνε πως «ο άνθρακας είναι ο βασιλιάς και το ποδόσφαιρο η θρησκεία». Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, ο 18χρονος Μπομπ ήταν ιδιαιτέρως «θρήσκος», ωστόσο για βιοποριστικούς λόγους όταν δεν έπαιζε μπάλα στην Μπίσκοπ Όκλαντ έβγαζε το ψωμί του δουλεύοντας από μικρή ηλικία σε οικοδομές. Παράλληλα, όμως, εντυπωσίαζε με τις ποδοσφαιρικές του ικανότητες και οδηγούσε σε συνεχείς κατακτήσεις τίτλων την ομάδα του σχολείου του. 

Σε ηλικία 20 ετών, το 1939, έρχεται η στιγμή να αποφασίσει. Δουλειά με λίγα χρήματα ως οικοδόμος, ή δουλειά με λίγα χρήματα ως ποδοσφαιριστής αλλά με καλύτερες προοπτικές; Διάλεξε το δεύτερο και στις 8 Μαΐου του 1939 υπογράφει επαγγελματικό συμβόλαιο με τη Λίβερπουλ. Το πριμ της μεταγραφής ήταν δέκα λίρες και ο μισθός του πέντε λίρες την εβδομάδα. Ήταν μια καλή αρχή. Όχι όμως για πολύ. Ο Πέισλι ποδοσφαιριστής στη Λίβερπουλ, πήγε 20 χρόνων και έπαιξε σε επίσημο ματς στα 25 του!


Πριν προλάβει να παίξει το πρώτο του παιχνίδι, ξεκινά ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος Από τις 8 Μαΐου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου που ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος μεσολάβησαν κάτι λιγότερο από τέσσερις μήνες και οι υποχρεώσεις της χώρας ήταν άλλες. Η αθλητική κίνηση περιορίστηκε σημαντικά, τα πρωταθλήματα διακόπηκαν και οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές ντύθηκαν στο χακί. Υπηρετεί στα τεθωρακισμένα, στην Αγγλία και τον Αύγουστο του 1941 πηγαίνει στην Αίγυπτο και μετά στη Βόρειο Αφρική και την Ιταλία. Με τη λήξη του πολέμου να τον βρίσκει υγιή, έτοιμο για ένα αισιόδοξο μέλλον, συνεχίζει να παίζει ποδόσφαιρο. Δεν είναι περίεργο λοιπόν που ο Πέισλι χρειάστηκε να περιμένει εφτά ολόκληρα χρόνια για να παίξει σε επίσημο αγώνα της ομάδας του.
  

Ήταν στις 5 Ιανουαρίου 1946 όταν έπαιξε στον αγώνα κυπέλλου με την Τσέστερ (2-0). Όσο για το πρώτο του γκολ έπρεπε να περιμένει κάτι περισσότερο. Εννιά χρόνια. Το σημείωσε την Πρωτομαγιά του 1948, στον εντός έδρας αγώνα με τη Γουλβς (2-1). Μπορεί να είχε χάσει πολλά χρόνια λόγω πολέμου, αλλά ο Πέισλι, ως αριστερός μέσος, βοήθησε αποφασιστικά τους «κόκκινους» στο πρώτου τους πρωτάθλημα μετά από 24 χρόνια τη σεζόν 1946/47, παίζοντας στα 34 από τα 42 ματς που έδωσε η ομάδα του.

Το 1954, στα 35 του χρόνια και για αδιευκρίνιστο λόγο, λέει αντίο στο ποδόσφαιρο, αλλά θέλει να μείνει στο χώρο. Αντί να γίνει προπονητής και χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις, αναλαμβάνει φυσιοθεραπευτής! Εμπειρικός φυσικά, δεδομένου πως δεν ήταν ειδικός επί του θέματος, αλλά με την ικανότητα να βλέπει και να διαπιστώνει από τι υποφέρει ο κάθε ποδοσφαιριστής. Σιγά σιγά άρχισε και τη δουλειά στα τμήματα υποδομής της Λίβερπουλ, θέλοντας να έχει πιο άμεση σχέση με το ποδόσφαιρο. Γίνεται βοηθός προπονητή διαδοχικά των Ντον Γουέλς (Don Welsh -1954-56), Φιλ Τέιλορ (Phil Taylor -1956-59) και Μπιλ Σάνκλι (Bill Shankly). Δίπλα στον τελευταίο, τραβάει τις γνώσεις σαν σφουγγάρι. 


Η συνεργασία του με τον άνθρωπο που μεταμόρφωσε τη Λίβερπουλ έμελλε να είναι καθοριστική για τη ζωή του. Δίπλα στον Σάνκλι έμαθε τον τρόπο σκέψης του, αλλά και έζησε στιγμή στιγμή τη προσπάθεια να φθάσει η ομάδα στη κορυφή. Στον δυναμισμό και το ποδοσφαιρικό μυαλό του Πέισλι, προστίθεται και ο εμψυχωτικός τρόπος ομιλίας προς τους ποδοσφαιριστές, προτέρημα για το οποίο ο Σάνκλι φημιζόταν πάρα πολύ. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Τζον Τόσακ (John Toshack), «αν μιλάς όπως ο Σάνκλι και σκέφτεσαι όπως ο Πέισλι, δεν μπορείς να κάνεις λάθος».


Κι όλα κυλούσαν ήρεμα με τίτλους και διακρίσεις, έως τις 12 Ιουλίου του 1974 όταν ο Σάνκλι είπε «τέλος» κι έφυγε από τη Λίβερπουλ. Οι υπεύθυνοι της ομάδας άναψαν το «πράσινο φως» στον Πέισλι. Το «ναι» το είπε τρέμοντας κι αφού προσπάθησε να μεταπείσει τον μέντορά του. Το πρόβλημα του Πέισλι ήταν, ότι κάθε ώρα και στιγμή οι οπαδοί της ομάδας από τους φανατικούς στο πέταλο έως τους πολύ χαλαρούς θα τον συνέκριναν με τον προκάτοχό του. Κι αυτό τον συνέθλιβε. Για 15 ολόκληρα χρόνια ο Σάνκλι είχε καταφέρει να ανεβάσει την ομάδα στην Α’ κατηγορία, να κερδίσει τρία πρωταθλήματα, δύο Κύπελλα κι ένα Κύπελλο UEFA. Ποιος να μπορούσε να προβλέψει ότι ο μαθητής θα ξεπερνούσε το δάσκαλο!

Με το… καλημέρα λίγο έλειψε να κερδίσει το πρωτάθλημα. Τη σεζόν 1974/75 έμεινε δύο βαθμούς πίσω από την πρωταθλήτρια Ντέρμπι Κάουντι. Η επόμενη όμως χρονιά ήταν ιδανική. Μπορεί η μάχη με την ΚΠΡ να ήταν σκληρή, αλλά ο τίτλος βάφτηκε κόκκινος με ένα βαθμό περισσότερο από τους διώκτες της. Την ίδια χρονιά κέρδισε και το UEFA (3-2 και 1-1 με τη Βελγική Μπριζ). Ο Πέισλι δεν δημιούργησε απλά μια καλή ομάδα που κέρδιζε τίτλους στη Βρετανία, αλλά και στην Ευρώπη. Είχε καταφέρει να φτιάξει ένα καλοδουλεμένο σύνολο που θα μπορούσε να αναπληρώσει οποιαδήποτε απουσία. Έτσι μόλις έφευγε μια βεντέτα της ομάδας υπήρχε κάποια άλλη για να την αναπληρώσει. Από το 1974 κι έπειτα, όλα είναι ιστορία. Οι κατακτήσεις των τροπαίων, η ανάδειξη «μύθων» της Λίβερπουλ, οι βραβεύσεις ως κορυφαίου προπονητή ανά σεζόν, αλλά και η ψηφοφορία των φίλων των «κόκκινων» που τον κατατάσσουν ως την κορυφαία προσωπικότητα στην ιστορία της ομάδας.


Το πρώτο έπος της Ρώμης
Στο κατάμεστο Ολύμπικο της Ρώμης το 1977, περίπου 57 χιλιάδες άνθρωποι στην κερκίδα παρακολουθούν τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ανάμεσα στη Λίβερπουλ και την Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ. Η Λίβερπουλ είναι το φαβορί, ως κάτοχος του Κυπέλλου UEFA την προηγούμενη χρονιά.

Φθάνει στη Ρώμη, έχοντας αποκλείσει τη βορειοϊρλανδική Κρουσέιντερς, την τουρκική Τράμπζονσπορ, τη γαλλική Σεντ Ετιέν και την ελβετική Ζυρίχη. Σε όλες τις περιπτώσεις πλην της Σεντ Ετιέν, οι «κόκκινοι» έχουν περάσει εμφατικά στην επόμενη φάση. Ο Πέισλι, παίζει εκτός από τον τίτλο και για την υστεροφημία του, φιλοδοξώντας να γίνει ο πρώτος προπονητής που κατακτά συνεχόμενα το Κύπελλο UEFA και το Πρωταθλητριών.


Η Λίβερπουλ μπαίνει μπροστά στο σκορ με γκολ του Τέρι Μακντέρμοτ (Terry McDermott) στο 28΄, πριν ισοφαρίσει για την Γκλάντμπαχ ο Άλαν Σίμονσεν (Allan Simonsen) στο 52΄. Με δύο γκολ από τον Τόμι Σμιθ (Tommy Smith) και τον Φιλ Νιλ (Phil Neal), η Λίβερπουλ κατακτά τον πρώτο της τίτλο Κυπέλλου Πρωταθλητριών, με το πλήθος να παρακολουθεί εκστασιασμένο. Οι φίλοι της Λίβερπουλ, με παντελόνια καμπάνες, μουστάκια, καπέλα, σκούφους και κασκόλ, παρακολουθούν τον Πέισλι να ανεβαίνει στο βάθρο, λίγο πιο πίσω από τον αρχηγό Eμλιν Χιουζ (Emlyn Hughes), αλλά και τον Κέβιν Κίγκαν (Kevin Keegan). Η δήλωση του Πέισλι είναι εντυπωσιακή, καθώς έρχεται στη μνήμη του η προηγούμενη παρουσία του στη Ρώμη, 33 χρόνια πριν. «Μπήκα πρώτη φορά στη Ρώμη το 1944 καβάλα σε ένα τανκ του βρετανικού στρατού. Τώρα ξαναήρθα και έγινα Πρωταθλητής Ευρώπης. Μου φέρνει τύχη αυτή η πόλη».


Ο Πέισλι γίνεται πρωταθλητής Ευρώπης, επίτευγμα που επανέλαβε άλλες δύο φορές στην καριέρα του ως προπονητής. Τη μία στο Γουέμπλεϊ και την άλλη στο Παρίσι. Οι συνολικά τρεις κατακτήσεις Κυπέλλου Πρωταθλητριών από έναν προπονητή, είναι επίτευγμα που δεν έχει επαναληφθεί ποτέ ξανά μέχρι σήμερα. Το 1983 πλήρης τίτλων και δόξας αποφάσισε να αποσυρθεί υποδεικνύοντας τον διάδοχό του στο πρόσωπο του δικού του συνεργάτη Τζο Φάγκαν (Joe Fagan). Ονειρευόταν να επαναλάβει το όνειρο που είχε ζήσει κι αυτός ως συνεργάτης του Σάνκλι. Μόνο που τα θαύματα, ακόμα και τα πιο… εξτρίμ ποτέ δεν γίνονται δύο φορές.


Από το σαφάρι των τίτλων, ο Πέισλι έχασε μόνο το Κύπελλο Αγγλίας, όταν το 1977 έφθασε στον τελικό, αλλά έχασε 2-1 από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και το Διηπειρωτικό όπου επίσης έφθασε στον τελικό το 1981, αλλά έχασε 3-0 από τη Φλαμένγκο. Στον πάγκο της Λίβερπουλ κάθισε ως πρώτος προπονητής από τις 26 Αυγούστου του 1974 έως τις 23 Μαΐου του 1983. Σε 490 αγώνες είχε 275 νίκες, 124 ισοπαλίες και 91 ήττες. Ποσοστό επιτυχίας 56,12%!

Ο «ήρεμος άνθρωπος» που ήξερε να ηγείται
Σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ότι κι αν πέτυχε, ότι κι αν κέρδισε, όσα επιτεύγματα και αν χαρακτήρισαν την πορεία του, δεν άλλαξε ποτέ. Είναι κάτι που μαρτυρά όλη του η ζωή, καθώς έμεινε ανεπηρέαστος από τα όσα κατάφερε κατά την παρουσία του στο ποδοσφαιρικό στερέωμα. Βοήθησε τη Λίβερπουλ από όλες τις δυνατές θέσεις. Προπονητής, παίκτης, φυσιοθεραπευτής, προπονητής ακαδημιών, σύμβουλος του Κέβιν Κίγκαν, τεχνικός διευθυντής. Μια από τις χαρακτηριστικότερες ατάκες του προκειμένου να πείθει τους παίκτες του για το συνεχές ομαδικό πνεύμα που απαιτείται, ήταν όταν έλεγε πως «αν το πάτωμα χρειάζεσαι καθάρισμα, θα πάρω μια σκούπα και θα το κάνω».


Πάντα εργατικός, πάντα ήρεμος και προσηλωμένος στη δουλειά του, έτοιμος να βοηθήσει με οποιοδήποτε τρόπο χρειαστεί, αναφέρουν για τον Πέισλι άνθρωποι που τον είδαν να προπονεί. Από εκεί προήλθε και το παρατσούκλι του του, «ο ήρεμος άνθρωπος».

Για τον Πέισλι έχουν μιλήσει πάρα πολύ, εντός και εκτός της Λίβερπουλ. Αν μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε μια δήλωση, αυτή πιθανότατα θα ήταν του Κένι Νταλγκλίς (Kenny Dalglish): «Υπήρξε ένας, μονάχα ένας Μπομπ Πέισλι. Έπαιξε, προπόνησε, μας έμαθε πολλά και ήταν ο διευθυντής μας. Μπορούσε να σου πει αν είσαι τραυματίας, απλώς κοιτάζοντάς σε. Χρωστάω σε αυτόν, περισσότερο από κάθε άλλον τα όσα ξέρω για το παιχνίδι. Δεν θα υπάρξει ποτέ ξανά κάποιος σαν τον Μπομπ», ανέφερε η παλιά δόξα της Λίβερπουλ.


Ένα απόγευμα του 1992, μαζί με την σύζυγό του Τζέσι, επέστρεφαν από ένα εντός παιχνίδι της Λίβερπουλ σπίτι τους. Φτάνοντας στην κορυφή του δρόμου στον οποίο έμεναν ο Μπομπ απόρησε: «Που ακριβώς πηγαίνουμε τώρα;» H Τζέσι του απάντησε: «Μην λες χαζομάρες Μπομπ, ξέρεις ότι μένουμε εδώ πέρα». Η αλήθεια είναι ότι δεν ήξερε!

Λίγο καιρό μετά όλα εξηγήθηκαν. Σε ηλικία 73 χρονών ο Μπομπ Πέισλι διαγνώστηκε ότι πάσχει από Αλτσχάιμερ. Ήταν η αρχή του τέλους της ζωής του, ήταν η αρχή του τέλους της σχέσης του με την Λίβερπουλ. Στις 14 Φεβρουαρίου του 1996, την «Ημέρα των ερωτευμένων» δηλαδή, μια από τις μεγαλύτερες και πιο όμορφες ερωτικές σχέσεις στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο έφτασε στο τυπικό τέλος της, με τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο τελειώνουν αυτές οι αγάπες. Ο Μπόμπ Πέισλι άφησε την τελευταία του πνοή σε ένα γηροκομείο του Μέρσισαϊντ αλλά όλοι ξέρουν ότι σε κάποιες περιπτώσεις ο θάνατος δεν είναι το τέλος και ότι ο Πέισλι θα ζει μαζί με την αγαπημένη του Λίβερπουλ για πάντα. Όπως δημιουργήθηκε στο Ανφιλντ «Θύρα Μπιλ Σάνκλι», έτσι δημιουργήθηκε και «Θύρα Μπομπ Πέισλι».

PALMARES


Περίοδος, Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

  • 1937–1939: Bishop Auckland Football Club

Επαγγελματική καριέρα

  • 1939–1954: Liverpool Football Club, 253 (10)

Προπονητική καριέρα


  • 1959–1974: Liverpool Football Club (βοηθός προπονητή)
  • 1974–1983: Liverpool Football Club

Τίτλοι

Ως ποδοσφαιριστής

Με την Liverpool
  • Πρωτάθλημα Αγγλίας: 1946/47

Ως προπονητής

Με την Liverpool
  • Πρωτάθλημα Αγγλίας: 6 (1975/76, 1976/77,  1978/79,  1979/80 , 1981/82, 1982/83)
  • Λίγκ Καπ: 1980/81, 1981/82, 1982/83
  • Τσάριτι Σιλντ: 6 (1974, 1976, 1977, 1979, 1980, 1982)
  • Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης: 3 (1976/77, 1977–78, 1980–81)
  • Κύπελλο UEFA: 1975/76
  • UEFA Super Cup: 1977

Προσωπικές Διακρίσεις


  • Ιππότης Αξιωματικός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας: 1983
  • Μέλος του Hall of Fame του Αγγλικού Ποδοσφαίρου: 2002
  • Μέλος του Hall of Fame του Ευρωπαϊκού Ποδοσφαίρου: 2008
  • Προπονητής της Χρονιάς:6 (1975/76, 1976/77, 1978/79, 1979/80, 1981/82, 1982/83)
ΠΗΓΕΣ: kathimerini.gr - podosfairistis.blogspot.gr