Χέρμπερτ Τσάπμαν: Ο άνθρωπος που άλλαξε το ποδόσφαιρο

O Άγγλος μεσοεπιθετικός και αργότερα προπονητής, Χέρμπερτ Τσάπμαν (Herbert Chapman), γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου του 1878 στο Κίβετον Παρκ κοντά στο Σέφιλντ. Αν και είχε μια αδιευκρίνιστη καριέρα ως ποδοσφαιριστής, έγινε ένα από τα πιο επιτυχημένα και σημαίνοντα στελέχη για το αγγλικό ποδόσφαιρο στις αρχές του 20ου αιώνα, πριν από τον αιφνίδιο θάνατό του το 1934. Ως παίκτης, έπαιξε για πολλούς συλλόγους, σε επαγγελματικό και ημιεπαγγελματικό επίπεδο. Γενικά ήταν μέτριος ως παίκτης, έκανε λιγότερες από 40 επαγγελματικές εμφανίσεις κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας και δεν κέρδισε κανένα μεγάλο τίτλο.

Αντίθετα, βρήκε την επιτυχία ως μάνατζερ, πρώτα στη Νορθάμπτον μεταξύ 1908 και 1912, την οποία οδήγησε σε ένα πρωτάθλημα Southern League. Αυτό προσέλκυσε την προσοχή των μεγαλύτερων συλλόγων και μετακόμισε στη Λιντς Σίτι, όπου άρχισε να βελτιώσει τις τύχες της ομάδας πριν ξεσπάσει ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Αφού τελείωσε ο πόλεμος, λόγω εμπλοκής του συλλόγου σε σκάνδαλο δωροδοκιών, που οδήγησε στη διάλυσή του, ο Τσάπμαν βρέθηκε τιμωρημένος. Αρχικά του απαγορεύτηκε η ενασχόληση με το ποδόσφαιρο, αλλά άσκησε έφεση με επιτυχία. Ανέλαβε τη Χάντερσφιλντ, κερδίζοντας ένα Κύπελλο και δύο τίτλους πρωταθλητή κατά την περίοδο των τεσσάρων ετών.

Το 1925, ανέλαβε την Άρσεναλ και οδήγησε την ομάδα στην πρώτη επιτυχία της, το Κύπελλο Αγγλίας και δύο τίτλους πρωταθλήματος. Το έργο του στην Άρσεναλ είχε ως αποτέλεσμα να γίνει η κυρίαρχη ομάδα της δεκαετίας του 1930. Θα κερδίσει πέντε τίτλους πρωταθλήματος στη δεκαετία, αλλά δεν έζησε για να το δει, αφού πέθανε ξαφνικά από πνευμονία το 1934, σε ηλικία 55 ετών. Όχι μόνο πιστώνεται την ανάδειξη της Χάντερσφιλντ και της Άρσεναλ, σε κορυφαίους συλλόγους, αλλά θεωρείται ως ένας από τους πρώτους εκσυγχρονιστές του παιχνιδιού. Εισήγαγε νέες τακτικές και τεχνικές προπόνησης στο αγγλικό παιχνίδι, καθώς και καινοτομίες όπως φωταγώγηση των αγωνιστικών χώρων, συμμετοχή σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις και αριθμημένες φανέλες και έχει λάβει, μετά θάνατο, πολλές τιμητικές διακρίσεις σε αναγνώριση του έργου του. Το 2004 ανακηρύχθηκε ο καλύτερος Βρετανός προπονητής όλων των εποχών ξεπερνώντας τους Σερ Ματ Μπάσμπι (Matt Busby), Σερ Άλεξ Φέργκιουσον (Alex Ferguson), Μπιλ Σάνκλι (Bill Shankly), Μπομπ Πέισλι (Bob Paisley), Μπράιαν Κλαφ (Bryan Clough), Τζοκ Στιν (Jock Stein), Σερ Αλφ Ράμσεϊ (Alf Ramsey), Σερ Μπόμπι Ρόμπσον (Bobby Robson), Μπιλ Νίκολσον (Billy Nicholson), Ντον Ρέβι (Don Revie).

Μεγάλωσε σε οικογένεια ανθρακωρύχων και σπούδασε μηχανικός ορυχείων. Κυνήγησε το όνειρο του να παίξει ποδόσφαιρο και αγωνίστηκε ως επιθετικός σε αρκετές επαγγελματικές και ερασιτεχνικές ομάδες. Έπαιξε ποδόσφαιρο πρώτα στην Στάλμπριτζ και στη συνέχεια στις Ροτσντέιλ, Γκρίμσμπι, Σουίντον, Σέπει Γιουνάιτεντ, Γουόρκσοπ, Νορθάμπτον, Νοτς Κάουντι και τέλος στην Τότεναμ χωρίς να κερδίσει κάποιο σημαντικό τρόπαιο στην καριέρα του. Η επιλογή των ομάδων γινόταν με βάση τις πιθανότητες να βρει δουλειά στις πόλεις που μετακινούνταν και λιγότερο λόγω καριέρας.

Την προπονητική την είχε στο αίμα του. Το 1907, σε ηλικία 29 ετών(!), έγινε προπονητής στην Νορθάμπτον. Ωστόσο, ως επάγγελμα του προέκυψε αναγκαστικά, όταν τα Χριστούγεννα του 1920 έκλεισε η εταιρεία όπου εργαζόταν. Τότε αποφάσισε ότι θα ζούσε αποκλειστικά από το ποδόσφαιρο, στο οποίο θα αφοσιωνόταν και θα εξελισσόταν τελικά σε έναν από τους σημαντικότερους «πατέρες» του. Το καλοκαίρι που ακολούθησε, έγινε προπονητής στην Χάντερσφιλντ κατακτώντας το 1922, στην πρώτη του σεζόν στην ομάδα του Γιορκσάιρ, το Κύπελλο Αγγλίας. Εκεί όχι απλά θα άφηνε έργο, μα θα την οδηγούσε σε δύο διαδοχικούς τίτλους (1924, 1925) ενώ θα έβαζε και τις βάσεις για τον τρίτο στη σειρά, κάτι που ουδέποτε είχε συμβεί μέχρι τότε.

Τον τελευταίο βέβαια ο Χέρμπερτ Τσάπμαν δεν θα τον πανηγύριζε, μιας και το 1925 θα έπαιρνε μία περίεργη απόφαση που θα σόκαρε τον Τύπο της εποχής. Το χατ-τρικ στους τίτλους δεν άφησε ασυγκίνητη την διοίκηση της Άρσεναλ που βρίσκονταν σε αναζήτηση προπονητή και ο ιδιοκτήτη της είχε βάλει αγγελία. 

«Η διοίκηση της Άρσεναλ είναι πρόθυμη να λάβει αιτήσεις για την θέση του προπονητή. Πρέπει να είναι έμπειροι και να κατέχουν τα υψηλότερα προσόντα για την θέση, τόσο στις γνώσεις όσο και στον χαρακτήρα. Οι Κύριοι που η μοναδική τους ικανότητα για να χτίσουν μία καλή ομάδα εξαρτάται από την απόκτηση ακριβών μεταγραφών, δεν χρειάζεται να κάνουν αίτηση», 

αναγράφονταν στην αγγελία της Άρσεναλ.

Ο Χέρμπερτ Τσάπμαν ανέλαβε το 1925 την Άρσεναλ αλλάζοντας μία για πάντα τον τρόπο που θα κυλούσε το τόπι στο χορτάρι, αλλάζοντας την μοίρα της και επιδρώντας σημαντικά στο ποδόσφαιρο της Αγγλίας. Οι "κανονιέρηδες" υπό τις οδηγίες του πήραν δύο πρωταθλήματα (1931, 1933) και ένα Κύπελλο (1929). Το να αφήσει τους πρωταθλητές, για να κοουτσάρει μία μικρομεσαία ομάδα, όπως ήταν τότε οι Κανονιέρηδες, προκάλεσε τεράστια έκπληξη αν και ο ίδιος κάποια χρόνια αργότερα εξήγησε πως: «Έβλεπα τη δυναμική που υπήρχε σε αυτό το club και ακολούθησα το ένστικτο μου». Όπως κατέγραψε η ιστορία, τελικά δικαιώθηκε και δικαίωσε αν και αρχικά υπήρξαν τρομερά προβλήματα. Ο 47χρονος τεχνικός βέβαια φρόντισε να ενημερώσει τον αμφιλεγόμενο ιδιοκτήτη, Λέσλι Νάιτον πως: «Τίτλο να περιμένεις μετά από πέντε χρόνια!» Και το φοβερό ήταν πως έτσι ακριβώς συνέβη!

Το πρώτο που έπρεπε να κάνει ήταν να ξεπεράσει τον μεγαλύτερο σκόπελο, που ήταν ο ίδιος ο Νάιτον. Ο εν λόγω πρόεδρος είχε πολλά «κολλήματα», με μεγαλύτερο όλων ότι δεν ήθελε στην ομάδα παίκτες πιο κοντούς από 1,85.  Αμέσως απέκτησε τον κοντούλη Τζακ Μπάτλερ, ο οποίος ανέλαβε να κάνει παιχνίδι σε αυτό το καινούργιο που σκόπευε να παρουσιάσει. Ο Τσάπμαν σκεφτόταν να πάει κόντρα στο ρεύμα της εποχής από τότε που καθοδηγούσε τη Χάντερσφιλντ. Η αφορμή όμως του δόθηκε το καλοκαίρι του 1925, όταν και αποφασίστηκε η αλλαγή του οφσάιντ. Μέχρι τότε ο κανονισμός απαιτούσε ο επιθετικός να καλύπτεται από τρεις (σ.σ.: μαζί με τον τερματοφύλακα), ενώ πλέον το νούμερο θα μειωνόταν κατά έναν παίκτη (αυτό που ισχύει τώρα δηλαδή).

Η καθιέρωση του "WM"

Ελάχιστοι προπονητές έχουν την τύχη και την τιμή να έχουν… κατοχυρωμένο στο όνομά τους ένα σύστημα ποδοσφαίρου. Ο Τσάπμαν είναι ένας από αυτούς. Το σύστημα WM ή με σημερινούς όρους το 3-4-3 ήταν δική του ιδέα και έμπνευση. Το σύστημα 2-3-5 κυριαρχούσε στο ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή, που ήταν ένα άκρως επιθετικό σύστημα. Ειδικά οι Άγγλοι και οι Σκωτσέζοι το θεωρούσαν αδιαπραγμάτευτο. Ο Τσάπμαν έβαλε σε εφαρμογή ένα περίεργο για την εποχή σχήμα, που τελικά κατέκτησε τον κόσμο και φυσικά οδήγησε στην σημερινή μορφή του αθλήματος. Ήταν ο  πρώτος που εφάρμοσε τις παγίδες με το οφσάιντ, εκμεταλλευόμενος την αλλαγή του κανονισμού με την εμφάνιση του τρίτου οπισθοφύλακα. Ο ευρηματικός προπονητής  ζήτησε από τον έναν κεντρικό μέσο του να μετατραπεί σε τρίτο αμυντικό. Τούτο οδήγησε αλυσιδωτά σε αλλαγές θέσεων και εκείνο που προέκυψε ήταν το περίφημο WM. Εκείνος έκρινε πως δεν χρειαζόταν να έχει πέντε επιθετικούς, καθώς με τον νέο κανονισμό του οφσάιντ, εκείνο που μετρούσε περισσότερο από την επίθεση, ήταν η αντεπίθεση.

Αυτομάτως αυξήθηκε εντυπωσιακά ο αριθμός των γκολ που έμπαιναν σε κάθε αγώνα. Ο Τσάπμαν λοιπόν ήταν ο πρώτος που κατανόησε ποιο ήταν το πρόβλημα που προέκυπτε και το πως θα μπορούσε να το μετατρέψει σε πλεονέκτημα. Με τον παλιό κανονισμό, άπαντες προσπαθούσαν να βρουν με βαθιές μπαλιές τους πέντε επιθετικούς. Η Αρσεναλ όμως προσπαθούσε να παίξει κάτι διαφορετικό. Οι τρεις πίσω της επέτρεπαν να μπορεί να μαρκάρει τους εξτρέμ και μετά να εκμεταλλεύεται τους τέσσερις μέσους της, ώστε να βγαίνει γρήγορα μπροστά. Με κάποιον μαγικό τρόπο σταδιακά οι αντίπαλοι της ανακάλυπταν έκπληκτοι ότι η Άρσεναλ την ίδια στιγμή που είχε περισσότερους παίκτες όταν αμυνόταν, αυτομάτως είχε και πιο πολλούς όταν έβγαινε μπροστά. Βέβαια και η ίδια η ομάδα του Τσάπμαν δυσκολευόταν να κατανοήσει και να εφαρμόσει απόλυτα τις οδηγίες του. Γι αυτό άλλωστε και εκείνος είχε δώσει στον εαυτό του εκείνη την πενταετή διορία, όταν αναλάμβανε τις τύχες της.

Εφάρμοσε συστήματα με ακραίους φουλμπάκ, με τους εξτρέμ που έχουν την σημερινή χρησιμότητα στο παιχνίδι του ποδοσφαίρου. Ήταν ο πρώτος που έβαλε στο παιχνίδι την πίεση στην μπάλα, την γρήγορη αντεπίθεση. Σε μία εποχή που τα συστήματα στο ποδόσφαιρο ήταν σε νηπιακό στάδιο, ο Τσάπμαν οραματίστηκε το άθλημα και το οδήγησε σε μονοπάτια που κανένας δεν είχε σκεφτεί ότι υπάρχουν. Ορισμένες ομάδες προσαρμόστηκαν πιο γρήγορα από κάποιες άλλες. Ο κανόνας του οφσάιντ δεν είχε αλλάξει από το 1866 και σύμφωνα με αυτόν έπρεπε για να είναι ένας επιθετικός σε κανονική θέση, να υπάρχουν ανάμεσα στον επιθετικό και στην αντίπαλη εστία 3 ποδοσφαιριστές της άλλης ομάδας (συνήθως ο τερματοφύλακας και δύο αμυντικοί).

Το WM και η αγαπημένη 11άδα του Τσάπμαν

Το τέλος της σεζόν 1925/26 θα την έβρισκε για πρώτη φορά στην ιστορία της στη 2η θέση του πρωταθλήματος αν και μέχρι το 1930 και την κατάκτηση του Κυπέλλου, θα υπήρχαν αρκετά σκαμπανεβάσματα απόρροια της δυσκολίας στην εφαρμογή του WM. Εκείνο το Κύπελλο Αγγλίας (κόντρα στην παλιά ομάδα του Τσάπμαν μάλιστα) θα ήταν και ο παρθενικός τίτλος που θα έμπαινε στην τροπαιοθήκη της, με τα καλύτερα να έπονται. Το 1931 οι Κανονιέρηδες πανηγύρισαν το πρώτο πρωτάθλημα που σήκωσε ποτέ ομάδα του Λονδίνου και επανέλαβαν την επιτυχία τους δύο χρόνια αργότερα. Πλέον είχαν γίνει παντοδύναμοι και κάποιοι αντίπαλοι επιχειρούσαν να τους αντιγράψουν.

Ωστόσο, θα χρειάζονταν με τη σειρά τους κάποια χρόνια, ώστε να αφομοιώσουν όσες καινοτομίες είχε περάσει στην Αρσεναλ ο Τσάπμαν από τότε που την είχε αναλάβει. Η μεγαλύτερη δυσκολία για να αντιγραφούν όσα εκείνος δίδασκε, ήταν ότι ακόμα και εάν παρακολουθούσαν αυτό που συνέβαινε, δεν μπορούσαν να το κατανοήσουν. Πόσο μάλλον όταν έβλεπαν ακόμα και πιο ταλαντούχους παίκτες των Λονδρέζων να μένουν στον πάγκο, ώστε να παίξουν εκείνοι που υπηρετούσαν πιο πιστά το πλάνο. Για τον Τσάπμαν τούτο το τελευταίο ήταν πάντα το σημαντικότερο και το μοναδικό κριτήριο επιλογής της 11άδας του.

Αυτός ο εφευρέτης του ποδοσφαίρου τρέλαινε ακόμα και τους ίδιους τους παίκτες του, αλλάζοντας τους θέσεις και μοιράζοντας νέους ρόλους, όπως επίτασσε το WM. Κάπως έτσι πήρε τον καλό Σκωτσέζο σέντερ φορ, Αλεξ Τζέιμς και τον μεταμόρφωσε στον κορυφαίο playmaker (μέσα δεξιά) στην προπολεμική Μεγάλη Βρετανία. Ή ακόμα και τον παγκίτη Ουαλό επιθετικό Μπομπ Τζον, ο οποίος εξελίχτηκε στο κορυφαίο ανασταλτικό μηχανάκι της εποχής.

Η σκοτσέζικη ομοσπονδία ήταν η πρώτη που υιοθέτησε την αλλαγή στο οφσάιντ με την ύπαρξη δύο αντί τριών ποδοσφαιριστών ανάμεσα στον επιθετικό και την εστία. Την εποχή που η 'Αρσεναλ κέρδισε το Κύπελλο Αγγλίας του 1930, το νέο αγωνιστικό σύστημα είχε πάρει οριστική μορφή. Οι αμυντικοί μάρκαραν τους ακραίους επιθετικούς και οι ακραίοι μέσοι τους επιθετικούς των αντιπάλων που έπαιζαν μέσα δεξιά και μέσα αριστερά, ο σέντερ χαφ είχε γίνει σέντερ μπακ και έπαιζε πάνω στον αντίπαλο σέντερ φορ, και οι δύο μέσα επιθετικοί οπισθοχωρούσαν λίγο, έτσι που το 2-3-5 γινόταν 3-2-2-3 ή το σημερινό 3-4-3.

Ο Χέρμπερτ Τσάπμαν δεν είχε απλά μία σαφή αντίληψη στο πως πρέπει να παίζεται το ποδόσφαιρο αλλά παράλληλα ήταν ικανός να εφαρμόσει αυτή του την αντίληψη. Ο Μπέρναρντ Τζόι, που εντάχθηκε στην Άρσεναλ το 1935, έγραψε για το σύστημα του WM: 

"Το μυστικό του συστήματος δεν ήταν η επίθεση αλλά η αντεπίθεση. Είχαμε σχεδιάσει την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του κάθε ποδοσφαιριστή με τέτοιον τρόπο έτσι που είχαμε έναν επιπλέον ποδοσφαιριστή κάθε στιγμή μέσα στην μεγάλη περιοχή, είτε την δική μας είτε την περιοχή των αντιπάλων. Ούτε ο έλεγχος του παιχνιδιού στην μεσαία γραμμή ούτε ο αποκλεισμός της μεγάλης περιοχής των αντιπάλων ήταν ο σκοπός του παιχνιδιού. Δίναμε σκόπιμα χώρο στους αντιπάλους μας, αφήνοντας τους να φτάνουν μέχρι τη μεγάλη περιοχή, και τότε φεύγαμε στην αντεπίθεση με βαθιές μπαλιές στους πλάγιους επιθετικούς μας".

 Το σύστημα έγινε αντικείμενο συζήτησης και κριτικής. Οι επικριτές του υποστήριζαν ότι ο τρίτος αμυντικός είχε αρνητικό αντίκτυπο στο παιχνίδι. Ωστόσο, δεν ήταν λίγες οι ομάδες που προσπάθησαν να αντιγράψουν το σύστημα του WM αλλά δεν είχαν τους κατάλληλους παίκτες να το εφαρμόσουν. Το αγγλικό ποδόσφαιρο βρίσκονταν σε καμπή όταν πέθανε ο Χέρμπερτ Τσάπμαν. Παρά την φήμη της προηγμένης ποδοσφαιρικά χώρας η Αγγλία έμεινε στάσιμη με αποτέλεσμα να αμφισβητηθεί από άλλες ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές δυνάμεις.

Παρότι, τα επόμενα χρόνια εμφανίστηκαν σπουδαίοι προπονητές στο ποδόσφαιρο της Αγγλίας κανείς δεν κατάφερε να επηρεάσει το άθλημα τόσο πολύ όσο ο σπουδαίος Χέρμπερτ Τσάπμαν!

Η κληρονομιά του Τσάπμαν

Ο Χέρμπερτ Τσάπμαν υπήρξε στην ουσία ο πρώτος μάνατζερ με τη σημερινή έννοια του όρου. Απαιτούσε να έχει τον ολοκληρωτικό έλεγχο της ομάδας. Έκανε ασκήσεις τακτικής και πρώτος αυτός έφερε στο ποδόσφαιρο φυσιοθεραπευτές, μασέρ και γενικότερα την έννοια της φυσικής κατάστασης. Έκανε το σκάουτινγκ ποδοσφαιριστών αλλά και αντιπάλων, κανόνα. Χρησιμοποίησε μεθόδους στον τρόπο λειτουργίας των ομάδων που μέχρι τότε ήταν άγνωστες στο ποδοσφαιρικό κοινό και ακολουθούνται μέχρι σήμερα. Η πιο φημισμένη αλλαγή στην Άρσεναλ αφορούσε τις προπονήσεις της Παρασκευής. Μετά το τέλος της προπόνησης, ο Τσάπμαν συγκέντρωνε τους παίκτες του μπροστά από ένα μαγνητικό πίνακα και ανέλυε την τακτική για το επικείμενο ματς, ενώ παράλληλα έκανε τις παρατηρήσεις του για το τελευταίο παιχνίδι που είχε παίξει η ομάδα του.

Επίσης, μπορείς κάποιος να αναφέρει την αλλαγή της εμφάνισης των "κανονιέρηδων" με άσπρα μανίκια από κατακόκκινη που ήταν τα προηγούμενα χρόνια. Ακόμα και τα νούμερα που βλέπουμε μέχρι σήμερα στις φανέλες, εκείνος τα πρωτοεφάρμοσε στις ομάδες του. Διότι, θεωρούσε πως αν η κάθε θέση είχε έναν συγκεκριμένο αριθμό στη φανέλα, θα ήταν πιο εύκολο για τους παίκτες να ξέρουν που βρίσκεται κάθε συμπαίκτης τους στον αγωνιστικό χώρο αν διέκριναν τον αριθμό στη φανέλα του. Ανάγκασε τους παίκτες του να χειροκροτούν τους θεατές σε όλες τις πλευρές του γηπέδου δείχνοντας με αυτό τον τρόπο την ευγνωμοσύνη τους προς αυτούς. Πρότεινε την τοποθέτηση επόπτη γραμμής στο τέρμα (!) και δύο διαιτητές στα ματς.

Ακόμα και την προσθήκη προβολέων για τις βραδινές προπονήσεις της Άρσεναλ, ο Τσάπμαν είναι υπεύθυνος. To 1932, μετά από δική του εισήγηση, τοποθετήθηκαν προβολείς στο Χάιμπουρι ώστε να διεξάγονται αγώνες το βράδυ, αν και για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν το 1950, δηλαδή 16 χρόνια μετά τον θάνατο του. Επί των ημερών του τοποθετήθηκε πίνακας με το σκορ του αγώνα στο γήπεδο και τροποποίησε την ονομασία της ομάδας αφαιρώντας το οριστικό άρθρο "The" πριν την λέξη Άρσεναλ και αυτό για να εμφανίζεται πρώτη στην λίστα των ομάδων του πρωταθλήματος.

Το περίφημο ρολόι στο Χάιμπουρι τοποθετήθηκε με δική του πρωτοβουλία στο πέταλο που βρίσκεται στη νότια πλευρά του γηπέδου και η θύρα ονομάστηκε "The Clock End". Το ρολόι αρχικά μετρούσε αντίστροφα ωστόσο αυτό θεωρήθηκε ότι υπονόμευε το επίσημο ρολόι των διαιτητών και άλλαξε με απλή ενημέρωση της ώρας. Πλέον, κοσμεί το "Έμιρειτς". Η Άρσεναλ είναι η μόνη ομάδα που έχει σταθμό του μετρό με το όνομα της στην περιοχή του Χάιμπουρι. Και αυτό μετά από απαίτηση του Χέρμπερτ Τσάπμαν να αλλάξει η ονομασία του σταθμού "Gillespie Road" που λεγόταν μέχρι το 1932.

Προς τιμήν του στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας το 1930 οι παίκτες της Χάντερσφιλντ και τη Άρσεναλ, για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, βγήκαν μαζί στο γήπεδο, η μία ομάδα δίπλα στην άλλη όπως γίνεται στις ημέρες μας.  Σε αντίθεση με τους Βρετανούς της εποχής, που δε συζητούσαν καν για την ανωτερότητα του ποδοσφαίρου τους, παρακολουθούσε διεθνές ποδόσφαιρο! Έβλεπε την ομάδα θαύμα της εποχής του, την περίφημη «Βούντερτιμ», την αυστριακή εθνική ομάδα και αναγνώριζε την αξία της. Ότι καλό έβλεπε στο εξωτερικό, προσπαθούσε να το εφαρμόσει και σχεδόν πάντα το κατάφερνε καλύτερα. Καθιέρωσε την διεξαγωγή φιλικών αγώνων με ομάδες εκτός Αγγλίας στο εξωτερικό κάνοντας διάσημη την Άρσεναλ, ενώ 20 χρόνια πριν την έναρξη του Κυπέλλου Πρωταθλητριών οραματίστηκε πρώτος την ύπαρξη ευρωπαϊκών διοργανώσεων και πρότεινε να δημιουργηθεί μία διοργάνωση μεταξύ των ομάδων στην Δυτική Ευρώπη.

Επίσης, κανείς δεν μπορούσε τότε να ζήσει με τον τόσο αφοσιωμένο τρόπο που βίωνε εκείνος τη μπάλα. Ο Τσάπμαν γιόρτασε την Πρωτοχρονιά του 1934 στο Λονδίνο, πριν ταξιδέψει βόρεια για να δει το παιχνίδι Μπάρι – Νοτς Κάουντι, μέσα στα πλαίσια του σκάουτινγκ που ο ίδιος είχε εφαρμόσει. Την επόμενη μέρα ταξίδεψε στην γενέτειρά του (Γιορκσάιαρ) για να παρακολουθήσει την Σέφιλντ Γουένσντεϊ, που θα ήταν η επόμενη αντίπαλος της ομάδας του Άρσεναλ. Γύρισε στο Λονδίνο, έχοντας αρπάξει ένα κρυολόγημα και ο γιατρός του είπε να παραμείνει στο σπίτι. Τον παράκουσε και πήγε να παρακολουθήσει τους αναπληρωματικούς του. Δεν μπορούσε να μείνει στιγμή μακριά τους, που αγωνίζονταν κόντρα στην Γκίλντφορντ Σίτι. Επιστρέφοντας έπεσε στο κρεβάτι. Η κατάστασή του χειροτέρεψε ξαφνικά και το κρύωμα εξελίχτηκε δραματικά σε πνευμονία.

Πέθανε λίγες μέρες πριν τα 56α γενέθλια του, στις 6 Ιανουαρίου στο σπίτι του στο Χέντον. Ο Τσάπμαν άφησε πίσω του γυναίκα, την Άνι, δύο γιους. Τον Μπρους και τον Κεν και δύο κόρες, την Μόλι και την Τζόις. Αυτές ήταν οι τελευταίες μέρες του Τσάπμαν. Έντονες, γεμάτες ταξίδια και αφιερωμένες 100% στο ποδόσφαιρο. Ένα βαρυφορτωμένο πρόγραμμα ενδεικτικό της τελειομανίας του Χέρμπερτ Τσάπμαν. Ωστόσο, άφησε και παρακαταθήκη μία ομάδα που θα κατακτούσε τρία ακόμα πρωταθλήματα (1934, 1935, 1938), ζώντας ίσως την κορυφαία περίοδο της ιστορία της. Πάνω απ' όλα όμως ο Χέρμπερτ Τσάπμαν και εκείνη η Αρσεναλ άλλαξαν τον τρόπο που αντιλαμβανόταν ο κόσμος το παιχνίδι...

 PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• Kiveton Park Football Club

Επαγγελματική καριέρα

• 1895–1897: Ashton North End Football Club
  
• 1897: Stalybridge Rovers Football Club
• 1897/98: Rochdale Association Football Club
• 1898/99: Grimsby Town Football Club, 10 (4)
• 1899: Swindon Town Football Club, 3 (2)
• 1899–1900:  Sheppey United Football Club,
• 1900/01: Worksop Town Football Club
• 1901/02: Northampton Town Football Club, 22 (14)
• 1902/03: Sheffield United Football Club, 22 (2)
• 1903–1905: Notts County Football Club, 7 (1)
• 1904/05: (δανεικός) → Northampton Town Football Club,
• 1905–1907: Tottenham Hotspur Football Club, 42 (16)
• 1907/09: Northampton Town Football Club

Προπονητική καριέρα

• 1907–1912: Northampton Town Football Club
• 1912–1918: Leeds City Football Club
• 1921–1925: Huddersfield Town Football Club
• 1925–1934: Arsenal Football Club

Τίτλοι

Ως Προπονητής

Με την  Northampton Town

• Southern League: 1908/09

Με την  Huddersfield Town

• Κύπελλο Αγγλίας: 1921/22
• Πρωτάθλημα Αγγλίας: 2 (1923/24, 1924/25)

Με την Arsenal

• Κύπελλο Αγγλίας: 1929-30
• Πρωτάθλημα Αγγλίας: 2 (1930/31, 1932/33)

ΠΗΓΕΣ: sport24.gr - mentality10.com - gazzetta.gr