Αρτούρ Φρίντενραϊχ: Ο Τίγρης που βαφόταν λευκός για να παίξει ποδόσφαιρο!

Ο Βραζιλιάνος κεντρικός επιθετικός Αρτούρ Φρίντενραϊχ (Arthur Friedenreich) γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου του 1892 στο Σάο Πάουλο. Ήταν ο πρώτος επαγγελματίας ποδοσφαιριστής με αφρο-βραζιλιάνικη καταγωγή, επειδή εκείνη την εποχή το ποδόσφαιρο κυριαρχούνταν από τους λευκούς και οι μαύροι δεν γίνονταν δεκτοί. Αντιμετώπισε πολλά εμπόδια εξαιτίας του ρατσισμού, αφού δεν μπορούσε να συχνάζει στα ίδια μέρη όπου πήγαιναν λευκοί παίκτες, όπως πισίνες, γήπεδα τένις κ.α. Με το παρατσούκλι «Ο Τίγρης», είναι αναμφισβήτητα ο πρώτος εξαιρετικός μαύρος ποδοσφαιριστής στην ιστορία του αθλήματος. Αναφέρεται από πολλούς ως ο Κορυφαίος Σκόρερ Όλων των Εποχών στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, με 1329 γκολ, αν και αυτός ο αριθμός είναι αμφισβητήσιμος.

Πατέρας του ήταν ο Γερμανός επιχειρηματίας Όσκαρ Φρίντενραϊχ, που μετανάστευσε στη Βραζιλία και μητέρα του μια μαύρη, η Ματθίλδη, πλύστρα στο επάγγελμα. Στο ταμπεραμέντο των μαύρων της Βραζιλίας χρωστούσε το μπρίο και τη φαντασία στο παιχνίδι του. Ο Αρτούρ Φρίντενραϊχ ήταν ο πρώτος μεγάλος γκολτζής που έβγαλε η Βραζιλία. Αυτός που άλλαξε τη φιλοσοφία του ποδοσφαίρου της. Ο σέντερ φορ μέχρι τότε ήταν ένας βαρύς τύπος, με εκτόπισμα. Με τον Φρίντενραϊχ έγινε ο καλλιτέχνης της μπάλας.

Μπροστά από τους συμπαίκτες του στην Παουλιστάνο

Ξεκίνησε την καριέρα του επηρεασμένος από τον πατέρα του, παίζοντας για SC Τζερμάνια, μια ομάδα που αποτελούνταν από Γερμανούς μετανάστες (σήμερα ονομάζεται EC Πινέιρος) το 1909. Σε ηλικία 18 χρόνων πήγε στην Ιπιράνγκα με την οποία έδειξε τις μεγάλες του δυνατότητες. Καθώς το ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό μόλις το 1934, η καριέρα του σημαδεύτηκε από μετακινήσεις που δεν είχαν σκοπό το κέρδος, αλλά έγιναν από ανάγκη. Η διάλυση της Ιπιράνγκα έφερε τη μεταγραφή στην CA Παουλιστάνο και αργότερα η προσωρινή διάλυση της την επιστροφή και πάλι στην Ιπιράνγκα που είχε και πάλι συγκροτηθεί. Αργότερα έπαιξε για την Σάο Πάουλο, την Ατλέτικο Μινέιρο, για να τελειώσει την καριέρα του στην Φλαμένγκο σε ηλικία 43 ετών. Κέρδισε 7 πολιτειακά πρωταθλήματα Σάο Πάουλο (Campeonato Paulista) (1918, 1919, 1921, 1926, 1927, 1929, 1931), ενώ 9 φορές αναδείχτηκε Πρώτος Σκόρερ (1912, 1914, 1917, 1918, 1919, 1921, 1927, 1928, 1929) στο πρωτάθλημα Paulista.

Με την φανέλα της Σάο Πάουλο

Στην εθνική ομάδα δεν πρόλαβε να παίξει πολλές φορές, αν και είχε διάρκεια αγωνιστικής παρουσίας που έφθασε τα 16 χρόνια. Από το 1914 μέχρι το 1930 έπαιξε 23 φορές και πέτυχε 10 γκολ. Είχε χάσει δύο δόντια στο πρώτο ματς της ιστορίας της Βραζιλίας, έστω και ανεπίσημο, στις 21 Ιουλίου του 1914, όταν η μικτή ομάδα του Ρίο και του Σάο Πάουλο, που ονομάστηκε «εθνική ομάδα» αντιμετώπισε την αγγλική Έξετερ (0-2). Στο Κόπα Αμέρικα του 1916 που έγινε στην Ουρουγουάη, οι εφημερίδες τον αποκάλεσαν «Ο Τίγρης» για να γλυτώσουν και τα πολλά γράμματα, του έτσι κι αλλιώς δύσκολου επιθέτου του!

Το απόγευμα της 27^ης Μαΐου του 1919, έχει καταγραφεί ως το Μεγαλύτερο της ποδοσφαιρικής ιστορίας. Περισσότεροι από 26.000 θεατές είχαν κατακλύσει το Δημοτικό Στάδιο στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Δεν ήταν ένα απλό ποδοσφαιρικό ματς, αλλά ο επαναληπτικός τελικός του Κόπα Αμέρικα εκείνης της χρονιάς. Δύο μέρες πριν, Βραζιλία και Ουρουγουάη είχαν μείνει στο 0-0 και το κύπελλο χωρίς κάτοχο. Αυτό το απόγευμα όμως νικητής θα υπήρχε. Ακόμα κι αν έπαιζαν μέχρι το επόμενο πρωί! Όσο τα λεπτά περνούσαν τόσο μεγάλωνε η αγωνία. Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που ο μεγαλύτερος γκολτζής εκείνης της εποχής, ο Αρτούρ Φρίντενραϊχ, στο 129^ο λεπτό (!) νίκησε τον Ουρουγουανό τερματοφύλακα. Η Βραζιλία ήταν «βασίλισσα» της Νότιας Αμερικής, μετά από 150’ λεπτά παιχνιδιού (!) και το πλήθος ζητωκραύγαζε για τον μιγά σκόρερ.

Η κατάκτηση του κυπέλλου από τη Βραζιλία, έφερε ένα εξτρά καρναβάλι στις αρχές του καλοκαιριού. Ο κόσμος ξεχύθηκε στους δρόμους. Μέσα στον πανικό, ο «Τίγρης» έχασε το παπούτσι του. Αυτό με το οποίο πέτυχε το «χρυσό γκολ». Το είδε το ίδιο βράδυ να το περιφέρουν στους δρόμους με την επιγραφή «το δοξασμένο παπούτσι του Φρίντενραϊχ». Την επομένη τοποθετήθηκε στη βιτρίνα ενός κοσμηματοπωλείου στο κέντρο της πόλης και σήμερα αποτελεί ένα «ακριβό ποδοσφαιρικό ενθύμιο»! Κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής περιοδείας της Παουλιστάνο το 1925, της πρώτης που έκανε οποιαδήποτε βραζιλιάνικη ομάδα στη Γηραιά Ήπειρο, τον υποδέχονταν παντού ως ο «Βασιλιάς του Ποδοσφαίρου»!

 

Με την Παουλιστάνο, στην ευρωπαϊκή της περιοδεία, το 1925

Ο Αρτούρ Φρίντενραϊχ έπαιξε για 26 ολόκληρα χρόνια ποδόσφαιρο χωρίς να πάρει λεφτά! Έχει παίξει περισσότερα από 1200 παιχνίδια και έχει σημειώσει πάνω από 1200 γκολ. Φέρεται να πέτυχε 1.329 γκολ (τόσα δέχεται η FIFA) σε 1239 παιχνίδια στην καριέρα του (επιδόσεις που αμφισβητούνται), έχοντας σημειώσει περισσότερα γκολ κι από αυτόν τον θρυλικό Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, ‘’Pelé’’) που έμεινε στα 1.289. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία, λαμβάνουν υπόψη φιλικά παιχνίδια και αγώνες νεανικών ομάδων που δεν έχουν επίσημο χαρακτήρα. Το όνομα του Αρτούρ Φρίντενραϊχ δεν εμφανίζεται στους καταλόγους των σκόρερ με πάνω από 500 γκολ σταδιοδρομίας, που τηρείται από τους στατιστικολόγους του  ποδοσφαίρου. Ωστόσο, ο Alexandre da Costa του RSSSF (Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation -είναι ένας διεθνής, ερασιτεχνικός οργανισμός αφιερωμένος στη συλλογή στατιστικών στοιχείων σχετικά με το ποδόσφαιρο), του αναγνωρίζει 557 γκολ σε 562 αγώνες μεταξύ 1909 και 1935.

 

Οι 3 διαχρονικά μεγαλύτεροι σκόρερ του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου, ο Λεονίντας ντα Σίλβα αριστερά , ο Αρτούρ Φρίντενραϊχ στο κέντρο και ο Πελέ δεξιά

Σε μια καριέρα που δεν ήταν πάντα ανέμελη, αφού στη Βραζιλία, την εποχή που μεσουρανούσε το άστρο του Φρίντενραϊχ, το να μην είσαι λευκός και να θέλεις να παίξεις ποδόσφαιρο έμοιαζε περίπου με ποινικό αδίκημα, ο «Τίγρης» είναι ο πρώτος που απενοχοποίησε το ποδόσφαιρο των μαύρων στα μάτια των λευκών. Τους έδωσε να καταλάβουν ότι η Βραζιλία χωρίς τους μαύρους ή τους μιγάδες ποδοσφαιριστές, όπως αυτός, δεν θα μπορούσε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο «Τίγρης» όπως και οι άλλοι ομόχρωμοί του έβαζαν πούδρα στο πρόσωπό τους για να φαίνονται… περισσότερο λευκοί! Ο Φρίντενραϊχ έβγαινε πάντα τελευταίος στον αγωνιστικό χώρο. Όχι από βεντετισμό, αλλά από τον χρόνο που αφιέρωνε στο… μακιγιάζ!

Το 1921, στο επόμενο Κόπα Αμέρικα, ο Φρίντενραϊχ δεν ήταν παρών. Αιτία; Η απόφαση του πρόεδρου της Βραζιλίας Επιτάσιο Πεσόα (Epitácio Pessoa) να μην αγωνιστούν με την ομάδα οι έγχρωμοι ποδοσφαιριστές! Η τιμωρία ήρθε στη διάρκεια των αγώνων! Η… λευκή, σαν διαφήμιση απορρυπαντικού, Βραζιλία έχασε τους δύο από τους τρεις αγώνες που έδωσε! Το 1922 η Βραζιλία επανήλθε στον θρόνο της βασίλισσας με τον Φρίντενραϊχ στην συνθεσή της και τους άλλους έγχρωμους ποδοσφαιριστές. Δεν συμμετείχε με τη Βραζιλία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1930, επειδή υπήρξε μια σοβαρή διαφωνία μεταξύ των ποδοσφαιρικών Ενώσεων του Ρίο ντε Τζανέιρο και του Σάο Πάουλο. Τελικά μόνο παίκτες από το Ρίο ταξίδεψαν στην Ουρουγουάη, ενώ τα αστέρια από το  Σάο Πάουλο σαν κι αυτόν, τότε 38 ετών, τον Φίλιο Γκουαρίζι (Amphilóquio Guarisi Marques), ο οποίος θα γινόταν Παγκόσμιος Πρωταθλητής, παίζοντας όμως για την Ιταλία, το 1934 και τον Φεϊτίσο (Luis Macedo Matoso, ‘’Feitiço’’), δεν πήγαν στην Ουρουγουάη.

Ο Αρτούρ Φρίντενραϊχ έφυγε από τη ζωή στις 6 Σεπτεμβρίου του 1969, στο Σάο Πάουλο, στα 77 του χρόνια, χτυπημένος από τη Νόσο του Πάρκινσον. Τα κατορθώματά του όμως κυκλοφορούν ακόμη από στόμα σε στόμα στις φτωχογειτονιές του Ρίο. Κι όπως έγραψε ο Παππούς του Ποδοσφαίρου, ο Ουρουγουανός συγγραφέας Εντουάρντο Γκαλεάνο (Eduardo Galeano): «Ο Φρίντενραϊχ γέννησε το ποδόσφαιρο με στιλ και φαντασία που προτιμά την ευχαρίστηση από το αποτέλεσμα. Με αυτόν το Βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο έγινε αληθινά Βραζιλιάνικο. Δεν έχει ορθές γωνίες, όπως δεν έχουν και τα βουνά του Ρίο ντε Τζανέιρο και τα κτίρια του Όσκαρ Νιμάγερ (Oscar Niemeyer)!».

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Επαγγελματική καριέρα

• ·         1909: Sport Club Germânia (Esporte Clube Pinheiros)                     
• ·         1910: Clube Atlético Ypiranga                    
• ·         1911: Sport Club Germânia (Esporte Clube Pinheiros)                                     
• ·         1912: Associação Atlética Mackenzie College                      
• ·         1913–1915: Clube Atlético Ypiranga                        
• ·         1916: Club Athletico Paulistano                
• ·         1917: Clube Atlético Ypiranga                    
• ·         1918–1929: Club Athletico Paulistano
• ·         1930–1933: São Paulo Futebol Clube                      
• ·         1933: Clube Atlético Mineiro                      
• ·         1933–1935: São Paulo Futebol Clube                      
• ·         1935: Clube de Regatas do Flamengo     

Σύνολα καριέρας: 1239 (αμφισβητείται), (1329 -αμφισβητείται)

Διεθνής

• ·         1914–1925: Βραζιλία, 23 (10)

Τίτλοι

Συλλογικοί

Με την Paulistano

• ·         Πολιτειακό Πρωτάθλημα Σάο Πάουλο (Campeonato Paulista): 6 (1918, 1919, 1921, 1926, 1927, 1929)

Με την São Paulo

• ·         Πολιτειακό Πρωτάθλημα Σάο Πάουλο (Campeonato Paulista): 1931

Διεθνείς

Με την Βραζιλία

• ·         Κόπα Αμέρικα: 2 (1919, 1922)
• ·         Roca Cup: 1914

 Προσωπικές Διακρίσεις

• ·         Καλύτερος Παίκτης Διοργάνωσης Copa América: 1919
• ·         Πρώτος Σκόρερ Διοργάνωσης Copa América: 1919
• ·    5^ος Καλύτερος Βραζιλιάνος Ποδοσφαιριστής του 20^ου Αιώνα από την Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS)
• ·    13^ος Καλύτερος Νοτιοαμερικανός Ποδοσφαιριστής του 20^ου Αιώνα από την Διεθνή Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου (IFFHS)

Η πηγή, από το retrosport.