Ο Γάλλος επιθετικός Ερίκ Καντονά (Éric Daniel Pierre Cantona), γεννήθηκε στις 24 Μαΐου του 1966, στη Μασσαλία. Έπαιξε για την Οσέρ, τη Μαρτίγκ, τη Μαρσέιγ, τη Μπορντό, τη Μονπελιέ, τη Νιμ στη πατρίδα του και τη Λιντς στην Αγγλία πριν τερματίσει τη καριέρα του με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, με την οποία κατέκτησε 4 Premier League τίτλους σε 5 χρόνια, 2 Λιγκ Καπ και 2 Κύπελλα Αγγλίας. Ένας σωματώδης, πολύ δυνατός σωματικά, εργατικός και επίμονος επιθετικός, του οποίου ο συνδυασμός της τεχνικής ικανότητας και δημιουργικότητας με τη δύναμη και την ικανότητα στο σκοράρισμα, θεωρείται ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αναβίωση και σταθεροποίηση της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ως ποδοσφαιρική δύναμη στη δεκαετία του 1990 και απολαμβάνει μια κατάσταση ειδώλου στο σύλλογο. Φορούσε τη φανέλα με το № 7 και είχε σήμα κατατεθέν το ανασηκωμένο κολάρο στη φανέλα. Αναφέρεται πάντα με αγάπη από τους οπαδούς των «μπέμπηδων» με το παρατσούκλι «Ο Βασιλιάς Ερίκ» και ψηφίστηκε ως ο Μεγαλύτερος Παίκτης στην Ιστορία της από το επίσημο περιοδικό του συλλόγου, το “Inside United”. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα αγωνιστικά επιτεύγματά του, κατείχε ένα κακό πειθαρχικό ρεκόρ ποινών για το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Αγγλία, συμπεριλαμβανομένης μιας καταδίκης του 1995 για επίθεση σε έναν οπαδό. Μετά την επιστροφή του από την τιμωρία των οκτώ μηνών, αυτό το πειθαρχικό ρεκόρ του, σχεδόν εξαφανίστηκε.
Γεννημένος σ’ ένα από τα κακόφημα προάστια της Μασσαλίας από οικογένεια μεταναστών, ο πατέρας του καταγόταν από τη Σαρδηνία, ενώ η οικογένεια της μητέρας του ήταν από την Καταλονία. Μάλιστα, ο Ρεπουμπλικάνος παππούς του πολέμησε τον εθνικιστικό στρατό του Φράνκο στον ισπανικό εμφύλιο το 1938 και μετά από ένα σοβαρό τραυματισμό έφυγε εσπευσμένα για τη Γαλλία, όπου και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του. Ίσως και το επαναστατικό πνεύμα του King Eric να είναι και θέμα γονιδίων. Ξεκίνησε το ποδόσφαιρο σε μικρή ηλικία, στην τοπική ομάδα SO Caillolais και μάλιστα ως τερματοφύλακας, όπως είχε κάνει και ο πατέρας του! Επειδή όμως το ταλέντο του περίσσευε έγινε γρήγορα αντιληπτό ότι κάτω από τα δοκάρια χαραμίζεται, με αποτέλεσμα να πάρει τελικά θέση στην επίθεση. Σε περισσότερα από 200 παιχνίδια στα οποία αγωνίστηκε, το σχόλιο που τον ακολουθούσε ήταν ότι ακόμη και σε ηλικία 9 ετών έπαιζε λες και ήταν τουλάχιστον 15!
Το 1981, κάνει το βήμα παραπάνω και βρίσκεται στη δεύτερη ομάδα της Οσέρ. Η 5η Νοεμβρίου του 1983 είναι ημερομηνία-σταθμός, για όσους νιώθουν τυχεροί που τον έχουν δει να αγωνίζεται στα ευρωπαϊκά γήπεδα, μιας και ήταν τότε που ο Καντονά έκανε το ντεμπούτο του σε επαγγελματική κατηγορία στη νίκη της Οσέρ με 4-0 επί της Νανσί. Η στρατιωτική του θητεία, την επόμενη χρονιά, βάζει την καριέρα του προς στιγμήν στον «πάγο». Η επιστροφή του τον βρίσκει δανεικό στη Μαρτίνγκ, που αγωνιζόταν στη δεύτερη κατηγορία της Γαλλίας. Το 1986 όμως υπογράφει επαγγελματικό συμβόλαιο με τον Οσέρ και ξεκινά την προσπάθειά του για μία ονειρεμένη ποδοσφαιρική καριέρα. Ήδη από το 1987 έδωσε κάποια στίγματα της… ιδιαίτερης προσωπικότητας του, όταν και υπέπεσε σε πειθαρχικό παράπτωμα, επειδή γρονθοκόπησε στο πρόσωπο τον συμπαίκτη του, τερματοφύλακα Μπρούνο Μαρτινί (Bruno Martini) για άγνωστο λόγο!
Οι… ιδιομορφίες του Καντονά -αν μπορούμε ποτέ να χαρακτηρίσουμε έτσι τις επιθετικές τάσεις ενός ποδοσφαιριστή όταν αυτές δεν αφορούν τα αντίπαλα δίχτυα, αλλά συμπαίκτες και αντιπάλους- συνεχίστηκαν και την επόμενη χρονιά, καθώς τιμωρήθηκε από την ομοσπονδία με ποινή τριών αγωνιστικών για ένα πολύ επικίνδυνο τάκλιν στον Μισέλ Ντερ Ζακαριάν (Michel Der Zakarian), παίκτη τότε της Ναντ! Υπό τις απειλές της Οσέρ, ότι δε θα επιτρέψει τη συμμετοχή του με τη δεύτερη Εθνική ομάδα της χώρας, η ποινή για τον Καντονά μειώθηκε στις δύο αγωνιστικές. Η συμβολή του στην κατάκτηση της πρώτης θέσης στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Νέων του 1988 με τα χρώματα της Γαλλίας, καθόρισε σε πολύ μεγάλο βαθμό τη μεταγραφή του στη Μαρσέιγ, που ήταν πάντα -και λόγω καταγωγής- η μεγάλη του αγάπη! Και πέρα από τις εμφανίσεις του με τη Μαρσέιγ, δύο πράγματα έχουν να θυμούνται οι Γάλλοι της Μασσαλίας από την παρουσία του εκεί. Τον ετήσιο αποκλεισμό του από τους διεθνείς αγώνες, λόγω των προσβλητικών του δηλώσεων σε τηλεοπτικό σταθμό κατά του προπονητή του στην Εθνική ομάδα, Ανρί Μισέλ (Henri Michel), και τον μηνιαίο αποκλεισμό που του επέβαλλε η ίδια η ομάδα του μετά την κίνησή του να… σκίσει τη φανέλα του και να κλωτσήσει την μπάλα στις κερκίδες, όταν τον Ιανουάριο του 1989 αντικαταστάθηκε σε ένα… φιλικό παιχνίδι της Μαρσέιγ με την Τορπέντο Μόσχας!
Η πρώτη παραίτηση
Οι κινήσεις του αποδείχθηκαν μοιραίες σε ό,τι αφορούσε την παραμονή του στη Μαρσέιγ. Μετά από έναν εξάμηνο δανεισμό στη Μπορντό, συνέχισε και πάλι ως δανεικός στη Μονπελιέ για ένα χρόνο. Και εκεί έδωσε το δικό του πολύ… ιδιαίτερο ρεσιτάλ. Μετά από έναν ισχυρό καβγά με τον άτυχο συμπαίκτη του, Ζαν Κλωντ Λεμούλτ (Jean-Claude Lemoult), ο οποίος στο τέλος βρέθηκε με τα… παπούτσια του Καντονά στο πρόσωπο, 6 από τους συμπαίκτες του επαναστάτησαν και ζήτησαν την αποπομπή του!
Με τη στήριξη όμως του Λοράν Μπλαν (Laurent Blanc) και του Κάρλος Βαλντεράμα (Carlos Valderrama), η συμπεριφορά του Καντονά του στοίχισε μόλις μία δεκαήμερη τιμωρία! Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι πολύ καλές εμφανίσεις του στη συνέχεια και η πολύ σημαντική του συμβολή στην προσπάθεια που κατέβαλλε η ομάδα του για την κατάκτηση του Κυπέλλου Γαλλίας, τον έφεραν και πάλι στη Μαρσέιγ. Μολονότι ξεκίνησε καλά με τον Ζεράρντ Ζιλί (Gérard Gili) και αργότερα τον Φραντς Μπεκενμπάουερ (Franz Beckenbauer) στον πάγκο της ομάδας, δε συνέβη το ίδιο με το διάδοχο του Γερμανού, Ραϊμόντ Γκετάλς (Raymond Goethals), ενώ και οι συνεχείς κόντρες του με τον πρόεδρο της ομάδας, Μπερνάρντ Ταπί (Bernard Tapie), οδήγησαν στη μεταγραφή του στη Νιμ την επόμενη σεζόν. Κι ας είχε συμβάλει τα μέγιστα στην κατάκτηση του Πρωταθλήματος από τη Μαρσέιγ την προηγούμενη χρονιά.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, ήρθε για τον Ερίκ Καντονά, το 1991 και συγκεκριμένα τον Δεκέμβριο εκείνης της σεζόν, όταν σε έναν αγώνα της Νιμ εξέφρασε τη διαφωνία του σε μία απόφαση του διαιτητή της αναμέτρησης πετώντας του την μπάλα στο πρόσωπο! Η ομοσπονδία τον κάλεσε σε ακρόαση και τον τιμώρησε με ένα μήνα αποκλεισμό. Η αντίδραση του Καντονά ήταν ακόμη πιο… εντυπωσιακή από το λόγο για τον οποίο είχε βρεθεί να απολογείται. Μόλις λοιπόν άκουσε την ποινή, σηκώθηκε, πήρε το μοναδικό του ύφος και πήγε στο πρώτο από τα μέλη της επιτροπής που βρήκε μπροστά του: «είσαι ηλίθιος» του είπε αγέρωχα και συνέχισε στον επόμενο και στον επόμενο, μέχρι να απονείμει… τιμές σε κάθε μέλος ξεχωριστά! Και όντως η κίνησή του είχε αντίκρισμα: η ποινή του αυξήθηκε από έναν σε τρεις μήνες αποκλεισμό από την αγωνιστική δράση! Και ήταν τότε, που ο Ερίκ Καντονά ανακοίνωσε για πρώτη φορά, ότι τα παρατάει και εγκαταλείπει μια για πάντα το ποδόσφαιρο!
Το ότι οι Ευρωπαίοι φίλαθλοι κατάφεραν τελικά να τον θαυμάσουν στα γήπεδα της Πρέμιερ Λιγκ το οφείλουν κατά κύριο λόγο στον τότε ομοσπονδιακό προπονητή της Εθνικής ομάδας της Γαλλίας και μετέπειτα πρόεδρο της UEFA, Μισέλ Πλατινί (Michel Platini), στο μεγάλο θαυμαστή του Καντονά, Ζεράρντ Ουγιέ (Gérard Houllier), καθώς και στον προσωπικό του ψυχαναλυτή, που τον έπεισαν να συνεχίσει το ποδόσφαιρο όχι όμως στη Γαλλία. Σημείωση: ο Ερίκ έκανε ότι του είπε ο ψυχαναλυτής του σε μία εποχή που όσοι συμβουλεύονταν ψυχαναλυτές ήταν μετρημένοι στα δάκτυλα ή ακόμη-ακόμη τους έδειχναν με το δάκτυλο …
Το νησί υποδέχεται το Βασιλιά
Οι φίλοι της Λίβερπουλ πάλι, μπορούν άνετα να… «τραβήξουν» τα μαλλιά τους, που δεν είδαν τον Γάλλο αστέρα με τα χρώματα της ομάδας τους, αλλά με αυτά της μισητής τους αντιπάλου, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στην οποία μάλιστα θα χάριζε αργότερα τέσσερα Πρωταθλήματα! Και μπορούν να αποδώσουν την ολοκληρωτική ευθύνη στον πρώην ποδοσφαιριστή και προπονητή της ομάδας τους, Γκρέιαμ Σούνες (Graeme Souness)! Και εξηγούμαστε …
Στις 6 Νοεμβρίου του 1991, η Λίβερπουλ υποδέχεται στο Άνφιλντ την Οσέρ, την οποία και κερδίζει 3-0. Μετά το τέλος του αγώνα, σε κατ’ ιδίαν συζήτηση που είχε ο τότε μάνατζερ της Λίβερπουλ, Γκρέιαμ Σούνες με τον Μισέλ Πλατινί -που όπως αναφέραμε ήδη ήταν μεγάλος θαυμαστής του Ερίκ Καντονά- ο Γάλλος, ομοσπονδιακός τεχνικός ακόμη εκείνη την περίοδο, είχε πει στον Σούνες, ότι ο Καντονά είναι ελεύθερος και μπορεί ανά πάσα στιγμή να μεταγραφεί στην ομάδα του. Ο Σούνες ευχαρίστησε τον Πλατινί για την πληροφορία, προτίμησε ωστόσο να μη δώσει συνέχεια, καθώς θέλησε να δώσει προτεραιότητα στην τάξη, την πειθαρχία και την ηρεμία στα αποδυτήριά του και ένας παίκτης όπως ο Καντονά δεν ενδεικνυόταν και τόσο εδώ που τα λέμε… Τώρα το αν ο Σούνες έπραξε σωστά, το έχει κρίνει ήδη η ίδια η ιστορία …
Πάμε παρακάτω όμως… Τον Ιανουάριο του 1992, ο Καντονά πηγαίνει για μία εβδομαδιαία δοκιμή στη Σέφιλντ Γουένσντεϊ, η οποία με τον Τρέβορ Φράνσις (Trevor Francis) στον πάγκο της, έκανε μία εντυπωσιακή πορεία ως νεοφώτιστη στην Πρέμιερ Λιγκ. Ο Άγγλος τεχνικός όμως ζήτησε από τον 26χρονο τότε ποδοσφαιριστή να δοκιμαστεί άλλη μία εβδομάδα. Φυσικά, ο Καντονά δεν υπήρχε περίπτωση να δεχθεί… Έτσι βρέθηκε στη Λιντς Γιουνάιτεντ, που μάλιστα εκείνη τη χρονιά τερμάτισε πρώτη στο αγγλικό Πρωτάθλημα, πριν αυτό πάρει τη μορφή που έχει σήμερα και μετονομαστεί σε Πρέμιερ Λιγκ. Η μεταγραφή του από τη γαλλική Νιμ κόστισε στους Άγγλους 900.000 λίρες.
Αυτό που θυμούνται όλοι οι φίλοι της Λιντς από την παρουσία του Καντονά στην ομάδα τους, ήταν η τρομερή συνεργασία που είχε με τον Λι Τσάπμαν (Lee Chapman), που σίγουρα ακόμη μπορεί να διηγείται τις ασίστ του Γάλλου! Είναι ο πρώτος παίκτης χρονικά, που έχει πετύχει χατ-τρικ στην Πρέμιερ Λιγκ την πρώτη κιόλας χρονιά της αλλαγής του αγγλικού πρωταθλήματος. Το πέτυχε και πάλι με τη φανέλα της Λιντς σε αγώνα πρωταθλήματος κόντρα στην Τότεναμ, στις αρχές της σεζόν 1992/93, πριν μεταγραφεί στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Ο Ερίκ Καντονά ανήκει στην ελίτ εκείνη των ποδοσφαιριστών που έχουν πετύχει χατ-τρικ στο ιστορικό Γουέμπλεϊ! Το πέτυχε με τη φανέλα της Λιντς Γιουνάιτεντ, στον τελικό του Charity Shield το 1992, όταν και φιλοδώρησε τη Λίβερπουλ με τρία γκολ και συνέβαλε με τον πλέον εντυπωσιακό τρόπο στη νίκη της ομάδας του με τελικό σκορ 4-3!
Στο Μάντσεστερ για τη… στέψη
Το Νοέμβριο του 1992, ο πρόεδρος της Λιντς, Μπιλ Φόθερμπαϊ (Bill Fotherby), θέλοντας να ενισχύσει την άμυνα της ομάδας του, καλεί τον τότε πρόεδρο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Μάρτιν Έντουαρντς (Martin Edwards) και του ζητά τον Ντένις Έργουϊν (Dennis Irwin). Τη στιγμή εκείνη, ο Έντουαρντς βρίσκεται σε επαγγελματική συνάντηση με τον προπονητή της ομάδας, Άλεξ Φέργκιουσον (Alex Ferguson). Ο Σκωτσέζος μόλις πληροφορείται την πρόταση του Φόθερμπάι, κάνει ξεκάθαρο, ότι ο Έργουιν δεν πωλείται. Επί της ευκαιρίας όμως και μιας και στη Γιουνάιτεντ εκείνη την περίοδο έψαχναν για επιθετικό, έβαλε τον Έντουαρντς να ρωτήσει αν είναι διαθέσιμος ο Καντονά. Λίγες μέρες μετά το εν λόγω τηλεφώνημα και συγκεκριμένα στις 26 Νοεμβρίου του 1992, ο Ερίκ Καντονά μετακινείται από τη Λιντς στη Μάντσεστερ έναντι 1,2 εκατομμυρίων λιρών! …
Ο Καντονά πετυχαίνει το πρώτο του γκολ με τη Γιουνάιτεντ, στις 19 Δεκεμβρίου, στο Στάμφορντ Μπριτζ, όπου Μάντσεστερ και Τσέλσι αναδεικνύονται ισόπαλες με σκορ 1-1. Και για να μην αρχίσετε να ανησυχείτε… ο Ερίκ Καντονά δεν έκοψε τις κακές συνήθειες επειδή μετακόμισε στο Μάντσεστερ. Κάθε άλλο… Η αρχή έγινε, όταν επέστρεψε ως αντίπαλος στο «Έλαντ Ρόουντ», στις αρχές του 1993 και κατά τη διάρκεια του αγώνα έφτυσε έναν οπαδό της Λιντς, για να τιμωρηθεί με πρόστιμο 1.000 λιρών από την αγγλική ομοσπονδία. Τι είναι όμως 1000 λίρες μπροστά σε ένα Πρωτάθλημα και μάλιστα μετά από 26 ολόκληρα χρόνια; Ναι, η Γιουνάιτεντ δεν είχε ξεκινήσει καθόλου καλά τη σεζόν, είχε πρόβλημα στο σκοράρισμα και έχανε βαθμούς με το… τσουβάλι. Με τον Γάλλο όμως στη σύνθεσή της κατάφερε να πιάσει εκπληκτική απόδοση στο δεύτερο μισό της χρονιάς και να στεφθεί πρωταθλήτρια Αγγλίας για πρώτη φορά μετά το 1967 κόντρα σε όλα τα μέχρι τότε προγνωστικά για το στέμμα του πρωταθλητή!
Με το πρωτάθλημα που κατέκτησε με τη Λιντς το 1992 και με την πρώτη θέση, που κατέλαβε στην πρώτη χρονιά της Πρέμιερ Λιγκ με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 1993, ο Ερίκ Καντονά είναι ο μοναδικός παίκτης μέχρι σήμερα στο Νησί, που έχει κατακτήσει δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα με διαφορετικές ομάδες!
Η Γιουνάιτεντ κατακτά τον τίτλο και την επόμενη σεζόν, μόνο που αυτή τη φορά συνοδεύεται και από την κατάκτηση του ιστορικού Κυπέλλου Αγγλίας. Ο Καντονά είναι πρωταγωνιστής και στους δύο θεσμούς. Εκείνη τη σεζόν, μάλιστα, ανακηρύχθηκε παίκτης της χρονιάς, από την Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών. Αλλά επειδή, μιλάμε για τον Ερίκ Καντονά, οι στιγμές έντασης και… σαματά δεν μπορούν να λείψουν σε καμία περίπτωση. Μέσα σ’ όλα λοιπόν, ο Γάλλος επιθετικός εκείνη τη σεζόν σε αγώνα Τσάμπιονς Λιγκ της Γιουνάιτεντ κόντρα στη Γαλατασαράι είχε αποβληθεί λόγω του καβγά που άνοιξε με το διαιτητή της αναμέτρησης, ενώ στη συνέχεια αποβλήθηκε από δύο συνεχόμενα παιχνίδια πρωταθλήματος της Γιουνάιτεντ κόντρα στη Σουίντον και την Άρσεναλ. Μάλιστα, οι αποβολές αυτές του κόστισαν ποινή 5 ολόκληρων αγωνιστικών από την αγγλική ομοσπονδία. Ένα ακόμη γεγονός που σημάδεψε τη χρονιά εκείνη, τόσο τον Καντονά όσο τον κόσμο της Γιουνάιτεντ, ήταν το «№ 7», που πήρε στην… πλάτη του ο Γάλλος. Οι προκάτοχοι της φανέλας με το № 7 στη Γιουνάιτεντ, όπως ο Τζορτζ Μπεστ (George Best) και ο Μπράιαν Ρόμπσον (Bryan Robson), καταδεικνύουν από μόνοι τους τη σημασία του εν λόγω γεγονότος στο Ολντ Τράφορντ!
Το Κουνγκ Φου, τα ροκ συγκροτήματα και οι… γλάροι!
Η επόμενη χρονιά (1994/95) του Ερίκ Καντονά στο Ολντ Τράφορντ, σημάδεψε όχι μόνο τον ίδιο και την ομάδα του, αλλά και ολόκληρη την Πρέμιερ Λιγκ! Ποιος δε θυμάται τον τρόπο, με τον οποίο ξυλοφόρτωσε ο Γάλλος τον οπαδό της Κρίσταλ Πάλας, που είχε τη φαεινή ιδέα να τον βρίσει! Ήταν 25 Ιανουαρίου του 1995, σε έναν εκτός έδρας αγώνα της Γιουνάιτεντ με την Πάλας, όταν ο Καντονά αποβλήθηκε για τη… δολοφονική κλωτσιά με την οποία φιλοδώρησε τον αντίπαλό του, Ρίτσαρντ Σο (Richard Shaw), που νωρίτερα είχε… τολμήσει να του τραβήξει τη φανέλα! Καθώς λοιπόν ο ήρωας μας έπαιρνε την άγουσα για τα αποδυτήρια, άκουσε έναν οπαδό της Πάλας, που αργότερα μάθαμε, ότι λεγόταν Μάθιου Σίμονς (Matthew Simmons), να τον βρίζει! Έξαλλος ο Καντονά και μην μπορώντας για εκατομμυριοστή φορά στη ζωή του να ελέγξει τα νεύρα του, αρχίζει το… ξύλο στον Μάθιου. Οι φωτογραφίες και τα βίντεο από εκείνη τη σκηνή έκαναν το γύρο του κόσμου και συγκαταλέγονται μέχρι και σήμερα στις πλέον κλασικές στιγμές της ευρωπαϊκής ποδοσφαιρικής καθημερινότητας!
Η αρχική τιμωρία αφορούσε ποινή φυλάκισης δύο εβδομάδων για τον Γάλλο, ο οποίος όμως… αρκέστηκε σε 120 ώρες κοινωφελούς εργασίας μετά τη σχετική έφεση. Η Γιουνάιτεντ από την πλευρά της, υπό τις επιταγές της αγγλικής ομοσπονδίας, τον απέκλεισε από τις αγωνιστικές δραστηριότητες της ομάδας για το υπόλοιπο της σεζόν, ενώ του επέβαλε και πρόστιμο της τάξης των 20.000 λιρών, καθώς και αφαίρεση 20 ημερομίσθιων, με τον τότε πρόεδρο της αγγλικής ομοσπονδίας να κάνει λόγο για «ένα βρώμικο λεκέ στο παιχνίδι μας, που αποτελεί ντροπή για το ποδόσφαιρο!». Η Ευρωπαϊκή Ποδοσφαιρική Συνομοσπονδία (UEFA) από την πλευρά της, αύξησε στη συνέχεια την ποινή στους έξι μήνες -δηλαδή μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 1995- και του επέβαλε έξτρα πρόστιμο της τάξης των 10.000 λιρών. Τέλος, σειρά στις… ποινές πήρε η FIFA, που αναγνώρισε την παγκόσμια ισχύ της τιμωρίας του Καντονά, καθιστώντας έτσι αδύνατη την παύση αυτής, αν τυχόν ο Γάλλος μεταγραφόταν σε κάποια ομάδα εκτός Ευρώπης.
Επιπλέον, ο Καντονά έπαψε από εκείνη την ημέρα να είναι ο αρχηγός της Εθνικής ομάδας της χώρας του. Όλο το επόμενο διάστημα οι φήμες, τα σενάρια και τα δημοσιεύματα περί αποχώρησης του Καντονά από το αγγλικό πρωτάθλημα, έδιναν κι έπαιρναν, ο Άλεξ Φέργκιουσον όμως έπεισε τον Γάλλο να παραμείνει στην ομάδα και να μείνει ανεπηρέαστος από το ενδιαφέρον της Ίντερ. Η αγωνιστική απραξία, ωστόσο, έκανε τον Καντονά να νιώθει σαν θηρίο στο κλουβί και ακόμη και όταν υπέγραψε το νέο του συμβόλαιο, βλέποντας ότι δεν μπορεί να αγωνιστεί ούτε σε… οικογενειακό δίτερμα της Γιουνάιτεντ, στις 8 Αυγούστου του 1995, ζήτησε από την ομάδα να τον αποδεσμεύσει για να φύγει μια για πάντα από την Αγγλία.! Ο Φέργκιουσον όμως, ο οποίος πίστευε πολύ στον Γάλλο και εξακολουθούσε να τον θέλει στην ομάδα του σαν τρελός, έφτασε μέχρι το Παρίσι και κατάφερε να πείσει τον «Βασιλιά Ερίκ» να μείνει στην ομάδα. Τέλος, σχετικά με το πόσο στοίχισε αγωνιστικά η απουσία του Καντονά από τη Γιουνάιτεντ αρκεί να πούμε, ότι ενώ οι «κόκκινοι διάβολοι» ξεκίνησαν τη σεζόν με σκοπό να κάνουν ένα δεύτερο συνεχόμενο νταμπλ, απώλεσαν τελικά το πρωτάθλημα από τη Μπλάκμπερν.
Σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε αργότερα για το περιστατικό, ο Καντονά είχε αφήσει δημοσιογράφους και κοινό άφωνους, όταν σηκώθηκε και έφυγε ατάραχος από την αίθουσα, λίγα δευτερόλεπτα μετά τη μοναδική του δήλωση: «Οι γλάροι ακολουθούν την τράτα, επειδή νομίζουν, ότι οι σαρδέλες θα πεταχτούν στη θάλασσα. Σας ευχαριστώ πολύ!». Με τη δήλωσή του αυτή φυσικά, ο Καντονά δεν αναφερόταν στο περιστατικό αυτό καθαυτό, αλλά στον τρόπο, με τον οποίο οι Άγγλοι δημοσιογράφοι αντιμετώπιζαν τον ίδιο και τα εκάστοτε κατορθώματά του! Βέβαια, οι ανατρεπτικές έως και προκλητικές δηλώσεις του Γάλλου για το συμβάν δε σταμάτησαν ούτε 12 ολόκληρα χρόνια μετά. Μόλις το 2007 ο King Eric δήλωνε: «Έχω ζήσει πολλές ωραίες στιγμές, η κλωτσιά στον χούλιγκαν ήταν η καλύτερη στιγμή της ποδοσφαιρικής και θεατρικής μου καριέρας»! Μόλις πρόσφατα είπε και το μνημειώδες: «Η κλωτσιά εκείνη είναι από τις αναμνήσεις, που χαίρομαι να θυμάμαι»… Άβυσσος η ψυχή του Έρικ …
Η ιστορική φωτογραφία με τον Ερίκ Καντονά να κλωτσά τον οπαδό της Κρίσταλ Πάλας, χρησιμοποιήθηκε μετά από σχετική άδεια, από το αγγλικό ροκ συγκρότημα «Ash», που λάνσαραν το σιγνκ τους με τίτλο «Kung Fu» με την εν λόγω φωτογραφία στο εξώφυλλό του. Ο Καντονά και οι κλωτσιές του έδωσαν στο γκρουπ την 57η θέση στα charts εκείνης της χρονιάς.
The King is back…
Όταν έφτανε η ώρα για την επιστροφή του Καντονά στα γήπεδα, οι φόβοι των ανθρώπων της Γιουνάιτεντ, ότι δε θα μπορέσει να ανταποκριθεί με ψυχραιμία στις προκλήσεις των αντιπάλων -παικτών και οπαδών- ήταν έντονοι. Οι φόβοι όμως δεν επιβεβαιώθηκαν. Ο Καντονά επέστρεψε την 1η Οκτωβρίου του 1995, σε παιχνίδι Πρωταθλήματος κόντρα στη Λίβερπουλ. Στον πρώτο γύρο τα πράγματα δεν πήγαιναν όπως θα ήθελε ο Άλεξ Φέργκιουσον, στο δεύτερο μισό του Πρωταθλήματος ωστόσο οι «κόκκινοι διάβολοι» ανέβασαν στροφές και πέρασαν στην αντεπίθεση, καταφέρνοντας στο τέλος να κατακτήσουν το 3ο τους πρωτάθλημα σε τέσσερα χρόνια, με τον Καντονά να σκοράρει ανελλιπώς. Όπως έκανε και στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας του 1996, όταν η Γιουνάιτεντ έκανε το πολυπόθητο 2ο νταμπλ της επικρατώντας της Λίβερπουλ με 1-0!
Την επόμενη χρονιά ο Στιβ Μπρους (Steve Bruce), μετακομίζει στο Μπέρμιγχαμ και ο Καντονά φορά το περιβραχιόνιο του αρχηγού και κατακτά το 4ο του πρωτάθλημα με τη Γιουνάιτεντ σε πέντε χρόνια παρουσίας του στο Μάντσεστερ. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, κατακτά και το Κύπελλο Αγγλίας, με τον Ερίκ Καντονά να γίνεται ο πρώτος μη Άγγλος ποδοσφαιριστής, που σηκώνει το Κύπελλο Αγγλίας, ως αρχηγός στον τελικό του πιο ιστορικού ποδοσφαιρικού θεσμού στον πλανήτη! Πριν από τη λήξη της σεζόν, ανακοινώνει ότι αποσύρεται από την ενεργό δράση σε ηλικία μόλις 30 χρόνων, προκαλώντας έκπληξη στο ποδοσφαιρικό κοινό και θλίψη στους οπαδούς της Γιουνάιτεντ. «Δεν έχω πια το ίδιο πάθος για την μπάλα. Δεν περνάω άσχημα, αλλά θέλω πλέον να μπορώ να ξενυχτάω, να περνάω καλά με τους φίλους μου, να κάνω αυτά που κάνουν οι άνθρωποι σε μία φυσιολογική ζωή». Απλά, κυνικά και στο βάθος… Καντονά! Εξηγεί τους λόγους για τους οποίους αποχωρεί και ανοίγει την πόρτα της… κατάθλιψης στους απανταχού ανθρώπους του μεροκάματου… Το 2001, ψηφίστηκε ως ο ποδοσφαιριστής του αιώνα για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ! Ο King Eric αποτελεί έναν από τους 100 League Legends, ενώ έχει εξέχουσα θέση στο English Football Hall of Fame.
Αρκετά χρόνια μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, ο Καντονά δε δίστασε να τα βάλει με την ομάδα που αγάπησε και που τον αγάπησε όσο καμία άλλη. «Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έχει χάσει την ψυχή της και οι παίκτες που παίζουν τώρα μοιάζουν με ένα μάτσο πρόβατα», φερόταν να είχε δηλώσει ο Γάλλος στην εφημερίδα «The Sun», αναπολώντας κατά κάποιον τρόπο τις εποχές που στο Ολντ Τράφορντ μεσουρανούσαν αστέρια, όπως το δικό του ή εκείνο του αείμνηστου Τζορτζ Μπεστ. Παράλληλα καλούσε τα μέλη της ομάδας να σεβαστούν το παρελθόν της! Όσον αφορά το διχασμό που επέφερε στις κερκίδες του Ολντ Τράφορντ, η υπόθεση με την οικογένεια Γκλέιζερ (είναι γνωστή η ιστορία με τα… πράσινο-κίτρινα κασκόλ των οπαδών, που διαφωνούν με τους χειρισμούς της εν λόγω διοίκησης), ο Καντονά είχε ταχθεί εξαρχής κατά της ανάληψης της ομάδας από τους Γκλέιζερς δηλώνοντας μάλιστα, ότι δεν πρόκειται ποτέ να επιστρέψει στο Μάντσεστερ όσο θα υπάρχουν και αυτοί στην ομάδα. Το 2004, ο Καντονά είχε δηλώσει για τους οπαδούς της Γιουνάιτεντ: «Είμαι πολύ περήφανος, που οι οπαδοί φωνάζουν ακόμη το όνομά μου, αλλά φοβάμαι μήπως κάποια μέρα σταματήσουν να το κάνουν. Το φοβάμαι, γιατί είναι κάτι που αγαπώ πολύ. Κι ό,τι αγαπάς, φοβάσαι μην το χάσεις».
Ο… τρικολόρε Καντονά
Τον Αύγουστο του 1987, σε αγώνα κόντρα στη Δυτική Γερμανία, η Εθνική ομάδα της Γαλλίας έχει τον Ανρί Μισέλ στον πάγκο της και τον Ερίκ Καντονά στη σύνθεσή της να κάνει το ντεμπούτο του με τα εθνικά χρώματα. Το 1988, ο Μισέλ τολμά να μην καλέσει τον Καντονά στην Εθνική και ο Γάλλος επιθετικός έχει την απάντηση έτοιμη: «Ο Μισέλ είναι μία σακούλα με σκατά!». Τιμωρείται με αποκλεισμό αλλά και ο Μισέλ απολύεται λίγο αργότερα, αφού δεν καταφέρνει να οδηγήσει τη Γαλλία στο Μουντιάλ του 1990. Διάδοχός του ο μέγιστος φαν του Καντονά -όπως προαναφέραμε- Μισέλ Πλατινί, που φυσικά καλεί και πάλι τον King Eric στην Εθνική Γαλλίας. Τη θέση του Πλατινί παίρνει στη συνέχεια ο Ουγιέ, που όμως φεύγει και αυτός ως αποτυχημένος και πλέον τα ηνία της ομάδας αναλαμβάνει ο Εμέ Ζακέ (Aimé Jacquet), ο οποίος δίνει στον Καντονά το περιβραχιόνιο του αρχηγού. Ο Βασιλιάς Έρικ, όμως χάνει τα πάντα μετά την τιμωρία του 1995. Και στέκεται… άτυχος, όταν στην επιστροφή του στην ενεργό δράση το αστέρι του Ζινεντίν Ζιντάν (Zinedine Zidane) έχει ήδη αρχίσει να λάμπει! Δυσαρεστημένος από τη μη επανένταξή του στην εθνική ομάδα μετά την τιμωρία του 1995, ο Καντονά στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2004 και στο Μουντιάλ του 2006 είχε δηλώσει υποστηρικτής της Αγγλίας και όχι της Γαλλίας!
Από ποδοσφαιριστής… πρεσβευτής
Αφού ως ποδοσφαιριστής ήταν καλλιτέχνης και μιας και σταμάτησε πολύ νωρίς να μαγεύει με την μπάλα στα πόδια, ο Ερίκ Καντονά είπε να εκμεταλλευτεί το ταλέντο, που του περίσσεψε και έγινε ηθοποιός! Και φυσικά το’ πε και το ’κανε! Εκτός από διάφορα διαφημιστικά σποτ και κάποιες μικρότερες παραγωγές η σημαντικότερη κινηματογραφική παρουσία του ήρθε μόλις το 1998 με την παρουσία του στην ταινία «Elizabeth» με πρωταγωνίστρια την Κέιτ Μπλάνσετ και τον ίδιο σε ρόλο Γάλλου πρεσβευτή, ενώ πρωταγωνίστησε και στο «Looking for Eric» του Κεν Λόουτς. Το 2010 έκανε ντεμπούτο και στο θέατρο σε ένα έργο που σκηνοθέτησε η σύζυγός του. Επειδή όμως, όπως λένε και τα περισσότερα αστέρια του ποδοσφαίρου που έχουν σταματήσει το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, η μπάλα είναι… καψούρα, ο Καντονά ουσιαστικά δε σταμάτησε να παίζει ποδόσφαιρο. Απλά μετά το… χορτάρι συνέχισε να παίζει στην άμμο. Μάλιστα το 2005 με τη Εθνική ομάδα της Γαλλίας πήρε την πρώτη θέση στο παγκόσμιο Κύπελλο beach soccer στο Ρίο Ντε Τζανέιρο! Στις 18 Ιανουαρίου του 2011, προσελήφθη ως τεχνικός διευθυντής στη New York Cosmos, ομάδα του MLS, την οποία ο Γάλλος θέλει να φτάσει πολύ ψηλά, όπως είχε δηλώσει μετά τη σχετική ανακοίνωση.
Το bank run ως λύση στην κρίση…
Ως γνήσιος επαναστάτης των ημερών του, ο Ερίκ Καντονά δε θα μπορούσε να μην πιάσει στο στόμα του την παγκόσμια οικονομική κρίση. Ο Γάλλος σούπερ σταρ το Δεκέμβριο του 2010 -και λίγο μετά την προβολή της τελευταίας διαφήμισης της τράπεζας LCL με πρωταγωνίστρια τη γυναίκα του- είχε καλέσει όλους τους καταθέτες ανά τον πλανήτη να αντιδράσουν μαζικά, κηρύσσοντας πόλεμο ενάντια στις τράπεζες, τις οποίες και θεωρεί ως άμεσο υπαίτιο της σημερινής κατάστασης. Η διαδικτυακή καμπάνια που ξεκίνησε ως συνέχεια των δηλώσεών του Καντονά ονομάστηκε «bank run» και ουσιαστικά αφορούσε και αφορά ένα κίνημα πολιτών, οι οποίοι αντιδρούν στην κρίση παίρνοντας τις καταθέσεις τους από τις τράπεζες!
«Δε θα πάρουμε τα όπλα, δεν θα σκοτώσουμε ανθρώπους. Μπορούμε να κάνουμε κάτι απλό. Το σύστημα είναι δομημένο πάνω στη δύναμη των τραπεζών. Οπότε μπορεί να καταστραφεί μέσω των τραπεζών», φέρεται να αναφέρει, μεταξύ άλλων, ο Γάλλος, σε ένα βίντεο από συνέντευξή του στην τοπική εφημερίδα, «Presse Ocean» με ημερομηνία 6 Οκτωβρίου 2010. «Αντί να βγεις στους δρόμους και να διανύσεις χιλιόμετρα, πήγαινε στην τράπεζά σου και απόσυρε τις καταθέσεις σου. Αν υπάρξουν 20 εκατομμύρια άνθρωποι που αποσύρουν τις καταθέσεις τους το σύστημα θα καταρρεύσει χωρίς όπλα, χωρίς αίμα, τίποτα. Τρία εκατομμύρια, δέκα εκατομμύρια και τότε θα υπάρξει πραγματική απειλή. Και τότε θα γίνει η πραγματική επανάσταση. Η επανάσταση θα γίνει μέσω των τραπεζών» συμπληρώνει ο Καντονά.
Το κίνημα που ξεκίνησε από τις εν λόγω δηλώσεις, βρήκε υποστηρικτές, που κήρυξαν την 7η Δεκεμβρίου (το 7 δεν είναι καθόλου τυχαίο προφανώς) ως μέρα επανάστασης, καθώς στις 7 Δεκεμβρίου του 2010 καλούνταν όλοι οι καταθέτες να χτυπήσουν το σύστημα αποσύροντας τις καταθέσεις τους! Επανάσταση δεν έγινε, το σύστημα δεν κλονίστηκε, οι τράπεζες συνέχισαν να λειτουργούν, μπορεί κι ο ίδιος εκείνη τη μέρα να μην έκανε την παραμικρή ανάληψη. Αρκετά μέλη του συστήματος όμως μάλλον ενοχλήθηκαν. «Είμαι οπαδός της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και πιστεύω πως ο Καντονά είναι καλύτερος ποδοσφαιριστής από ότι οικονομολόγος», είχε δηλώσει σχετικά επίτροπος για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Όλι Ρεν, ενώ ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ σχολίασε: «Θα πρότεινα στους ποδοσφαιριστές να αλλάξουν βουλευτές».
Επιμύθιο
Ο Ερίκ Καντονά, ποδοσφαιρικά ήταν ο άνθρωπος που συνέβαλε όσο λίγοι στην αναγέννηση της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και που πρόσφερε θέαμα με το τσουβάλι στους απανταχού ποδοσφαιρόφιλους. Η διαφορά με τους υπόλοιπους που έκαναν κάτι αντίστοιχο είναι ότι… δεν ήταν μόνο αυτό! Ήταν και είναι πολλά περισσότερα!
Δεν αποτελεί μια από τις περιπτώσεις ανθρώπων τους οποίους είτε τους λατρεύει κανείς, είτε τους μισεί. Είναι από τις περιπτώσεις που απλά τις «παραδέχεσαι». Και όχι επειδή μαζί με τα γκολ του θυμόμαστε και τις κλωτσιές τους. Όχι επειδή έβριζε, έφτυνε και χτυπούσε, όποιον προκαλούσε το εύθραυστο νευρικό του σύστημα. Όχι επειδή συνέδεσε την επιτυχία με την ποδοσφαιρική «αλητεία». Όχι ακόμη-ακόμη κι επειδή έδινε μέρα παρά μέρα ισχυρότατες γροθιές στην αστική ευγένεια, τον καθωσπρεπισμό και τη δυτική κουλτούρα.
Αλλά επειδή με το σηκωμένο γιακά, το θολωμένο βλέμμα, την πρόκληση για την πρόκληση και όλη την τρέλα του έδωσε μία άλλη διάσταση στην καλώς εννοούμενη παράνοια και την υπερβολή που κυνηγά και δεν αφήνει όλους, όσους αγαπούν τους 22 παλαβούς, που παλεύουν να βάλουν ένα φουσκωμένο πανί σε ένα ανοιχτό κουτί… Απλά σκεφτείτε: δε θα ήταν πολύ πιο φτωχή η ποδοσφαιρική σας μνήμη χωρίς τον Ερίκ Καντονά;
PALMARES
Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)
Εφηβική καριέρα
- 1980/81: SO Les Caillols
- 1981–1983: Association de la Jeunesse Auxerroise
Επαγγελματική καριέρα
- 1983–1988: Association de la Jeunesse Auxerrois, 82 (23)
- 1985/86: (δανεικός) → Football Club de Martigues, 15 (4)
- 1988–1991: Olympique de Marseille, 40 (13)
- 1989: (δανεικός) → Football Club des Girondins de Bordeaux, 11 (6)
- 1989/90: (δανεικός) → Montpellier Hérault Sport Club, 33 (10)
- 1991: Nîmes Olympique Football Club, 17 (2)
- 1992: Leeds United Football Club, 28 (9)
- 1992–1997: Manchester United Football Club, 143 (64)
Σύνολο καριέρας: 369 (131)
Διεθνής
- 1987–1995: Γαλλία, 45 (20)
Προπονητική καριέρα
- 2010–2012: New York Cosmos (διευθυντής ποδοσφαίρου)
Τίτλοι
Συλλογικοί
Με την Marseille
- Πρωτάθλημα Γαλλίας: 2 (1988/89, 1990/91)
Με την Montpellier
- Κύπελλο Γαλλίας: 1989/90
Με την Leeds United
- Πρωτάθλημα Αγγλίας: 1991/92
- Charity Shield: 1992
Με την Manchester United
- Πρωτάθλημα Αγγλίας: 4 (1992/93, 1993/94, 1995/96, 1996/97)
- Κύπελλο Αγγλίας: 3 (1993/94, 1995/96)
- Charity Shield: 3 (1993, 1994, 1996)
Διεθνείς
Με την Γαλλία
- Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Νέων: 1988
Προσωπικές Διακρίσεις
- Καλύτερος Πρωτοεμφανιζόμενος Παίκτης της Χρονιάς στη Γαλλία: 1987
- Χρυσή Μπάλα: 3η θέση το 1993
- Γκολ του Μήνα από το BBC Sport: 2 (Φεβρουάριος 1994, Δεκέμβριος 1996)
- Μέλος Καλύτερης 11άδας της Χρονιάς από την Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών Αγγλίας: 1993/94
- Παίκτης της Χρονιάς από την Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών Αγγλίας: 1993/94
- Παίκτης της Χρονιάς από την Ένωση Επαγγελματιών Δημοσιογράφων Αγγλίας: 1995/96
- Παίκτης του Μήνα για την Premier League: Μάρτιος 1996
- Παίκτης της Χρονιάς από τους Οπαδούς της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (Sir Matt Busby Award): 1995/96
- Καλύτερος Παίκτης στην Ευρώπη από το γαλλικό περιοδικό «Onze» (Onze d'Or): 1996
- Μέλος Καλύτερης 11άδας της Χρονιάς από την Ένωση Ευρωπαίων Επαγγελματιών Δημοσιογράφων: 1995/96
- Βραβείο της Δεκαετίας της Premier League (1992/93 έως 2001/02)
- Μέλος Ιδανικής 11άδας της Δεκαετίας της Premier League (1992/93 έως 2001/02)
- Μέλος Ιδανικής 11άδας των Ξένων της Δεκαετίας της Premier League (1992/93 έως 2001/02)
- Μέλος του Hall of Fame του Αγγλικού Ποδοσφαίρου 2002
- Στη θέση #42ως Καλύτερος Ευρωπαίος της 50ετίας για το Ιωβιλαίο της UEFA
- Μέλος της λίστας των 125 Εν Ζωή Καλύτερων Παικτών του Κόσμου που συνέταξε το 2004 ο Πελέ για τα 100 Χρόνια της FIFA
ΠΗΓΗ: cobrasports.gr
