Φερνάντο Ρεδόνδο: Ο Πρίγκιπας της Μαδρίτης

Ο Αργεντίνος ανασταλτικός μέσος Φερνάντο Ρεδόνδο (Fernando Carlos Redondo Neri), γεννήθηκε στις 6 Ιουνίου του 1969, στο Ανδρογέ, μια πόλη στην ευρύτερη περιοχή του Μπουένος Άιρες, περίπου 25 χλμ. νότια της πρωτεύουσας της Αργεντινής. Ένας αμυντικός μέσος με την ικανότητα να συμβάλει τόσο επιθετικά, όσο και δημιουργικά, αγωνίστηκε για μια πλήρη δεκαετία στην ισπανική La Liga, κυρίως για την Ρεάλ Μαδρίτης, ενώ στη συνέχεια τελείωσε την καριέρα του, η οποία χαρακτηρίστηκε  από αρκετά προβλήματα τραυματισμών, στην Ιταλία με τη Μίλαν.

Γραμμένος στη Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ιστορία για ένα μυθικό τακουνάκι-ντρίμπλα, πάνω στον Νορβηγό αμυντικό της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Χένινγκ Μπεργκ (Henning Berg), υπήρξε ένας ποδοσφαιριστής με εξαιρετικά τεχνικά χαρίσματα, ενώ διακρίθηκε για τη σπάνια αίσθηση του χώρου, την ακριβή πάσα του, ιδιαίτερα τις 40ρες μπαλιές με το αριστερό πόδι και την πανεύκολη εναλλαγή των ρόλων του από αμυντικό σε πλεϊμέικερ, συνδυάζοντάς τα με εντυπωσιακή ευστροφία, διορατικότητα και στοιχεία ηγέτη. Έχει χαρακτηριστεί ως ένας τέλειος τακτικά παίκτης και θεωρείται ένας από τους πιο Ολοκληρωμένους Αμυντικούς Μέσους που πάτησαν ποδοσφαιρικό γρασίδι, αν και αρκετές φορές μετατρεπόταν σε εξτρέμ και ακόμα περισσότερες, κινούμενος στον άξονα, ως δημιουργικός μέσος/δεύτερος-κρυφός επιθετικός αυτό που οι ισπανόφωνοι αποκαλούν «enganche» και οι Ιταλοί «trequartista». Μέλος της εθνικής ομάδας της Αργεντινής στη δεκαετία του 1990, εκπροσώπησε τη χώρα στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, αλλά και τη κατάκτηση του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών το 1992 και το Κόπα Αμέρικα του 1993. Δυστυχώς, οι τραυματισμοί άφησαν μια αίσθηση ότι ποτέ δεν ολοκλήρωσε τις προσδοκίες που  ο ίδιος με την απόδοσή του δημιούργησε.

Αγάπησε το ποδόσφαιρο όσο τίποτε άλλο. Δεν το αγάπησε για να ξεφύγει από την φτώχεια, όπως τόσοι συμπατριώτες του. Το αντίθετο. Ο πατέρας του είχε εργοστάσιο κατασκευής ψυγείων. Πολλά λεφτά. Από πιτσιρίκος λάτρεψε την Ιντεπεντιέντε και θαύμασε όσο τίποτε άλλο τον Ρικάρντο Μποκίνι (Ricardo Enrique Bochini), μέσο της Ιντεπεντιέντε, χωρίς μεγάλες στιγμές στο ποδόσφαιρο. Το ξεκίνημά του στο ποδόσφαιρο ήταν εντυπωσιακό, με το παρατσούκλι "Κοκκαλιάρης", αν αναλογιστεί κανείς πως μόλις στα 16 του χρόνια έκανε ντεμπούτο στην Αρχεντίνος Τζούνιορς, τη πρώτη ομάδα του θρυλικού Ντιέγκο Μαραντόνα (Diego Armando Maradona), ενώ πέντε χρόνια αργότερα, στα 21 του, έκανε το μεγάλο άλμα στη ισπανική La Liga, με την Τενερίφη να τον εμπιστεύεται και να μην το μετανιώνει λεπτό.

Κάπου στο μεταξύ, έλαβε χώρα το πρώτο σκηνικό μεταξύ του Φερνάντο και της Εθνικής του. Βλέπετε, ενώ άλλοι σκίζονται και θεωρούν ύψιστη τιμή την φανέλα της Εθνικής, ο Ρεδόνδο έβαζε πάντα ως προτεραιότητα τον εαυτό του και τον σύλλογό του. Αρνείται λοιπόν την κλήση στην Εθνική το 1990 γιατί θέλει να επικεντρωθεί στις σπουδές του. Άλλος λόγος ήταν ότι δεν γούσταρε το αμυντικό παιχνίδι του Κάρλος Μπιλάρδο (Carlos Salvador Bilardo), προπονητή της Εθνικής τότε. Η δήλωσή του για την μη συμμετοχή του στο Μουντιάλ του 1990 μοναδική. «Ήξερα ότι δεν θα ήμουν στην πρώτη ενδεκάδα και δεν ήθελα να είμαι απλά μέρος. Οπότε προτίμησα να μείνω σπίτι μου»!

Στα Κανάρια Νησιά, ο Αργεντίνος άσος έμεινε μία τετραετία, κάνοντας 103  συμμετοχές, πετυχαίνοντας  8 γκολ και ήταν το πρώτο βιολί στην μάχη για την παραμονή στην κατηγορία, φτάνοντας μέχρι και την πέμπτη θέση, έχοντας μάλιστα για προπονητή τον συμπατριώτη του Χόρχε Βαλντάνο (Jorge Valdano). Η Ρεάλ τους πήρε και τους δύο μαζί! Όταν ο Βαλντάνο μετακόμισε στο "Μπερναμπέου", το καλοκαίρι του 1994, τον πήρε μαζί του σε μία μεταγραφή που κόστισε 5.000.000 δολάρια στους "μερένγκες"!

Η ώρα για την εκτόξευσή του είχε έρθει. Με το που πήγε στην Ρεάλ έβαλε τέλος μαζί με τους Μίκαελ Λάουντρουπ (Michael Laudrup), Φερνάντο Ιέρο (Fernando Ruiz Hierro) και Μανουέλ Σαντσίς (Manuel 'Manolo' Sanchís Hontiyuelo) στην τετραετή κυριαρχία της Μπαρτσελόνα στα εγχώρια. Η επόμενη χρονιά ήταν καταστροφική για την ομάδα και ο Φάμπιο Καπέλο (Fabio Capello) ως νέος προπονητής το 1996 ήταν σκεπτικός για τον Ρεδόνδο καθώς τον θεωρούσε αρκετά soft και ταυτόχρονα πολύ μπαλαδόρο για την θέση του αμυντικού χαφ. Σύντομα κατάλαβε ότι είχε να κάνει με έναν σπάνιο παίκτη, τον καθιέρωσε και ήθελε να τον πάρει στην Μίλαν. Αυτό θα συνέβαινε αργότερα.

Το 1998 το Τσάμπιονς Λιγκ επιστρέφει μετά από 32 χρόνια και ο Ρεδόνδο είναι βασικός και αναντικατάστατος. Με την έλευση του Βιθέντε Ντελ Μπόσκε (Vicente del Bosque), που ανέλαβε μεσούσης της σεζόν, ο καλύτερος τότε μέσος στον κόσμο γίνεται αρχηγός! Ο Ντελ Μπόσκε τον χρησιμοποιούσε ως δίδυμο στον άξονα μαζί με τον Στιβ ΜακΜάναμαν (Steve McManaman) και ο Αργεντίνος έκανε το ένα παιχνίδι καλύτερο από το άλλο, καθηλώνοντας άπαντες με το παιχνίδι του, ειδικά στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση που τον βρήκε στο φινάλε να κερδίζει τον τίτλο του MVP. Δεν θα ενδιαφερθεί ξανά και τόσο να συμμετάσχει στην Εθνική, παίζοντας σποραδικά σε κάτι φιλικά μόνο, γιατί ήθελε να αφοσιωθεί στην Ρεάλ. Η καταστροφική στο πρωτάθλημα πορεία κατά την περίοδο 1999-2000 σήμαινε ότι μόνο η κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ θα έσωζε την χρονιά. Ακόμη ένας λόγος, γιατί οι παίκτες της Ρεάλ παρουσιάζονταν διστακτικοί στους προημιτελικούς με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ειδικά μετά την ισοπαλία στο πρώτο παιχνίδι στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου», πριν εισέλθουν στον αγωνιστικό χώρο του Ολντ Τράφορντ!

Και επειδή σε μία πεντανόστιμη τούρτα πρέπει να υπάρχει και το... κερασάκι, ο Αργεντίνος το πρόσφερε στους φίλους του ποδοσφαίρου με τον πλέον μεγαλοπρεπή τρόπο, στον δεύτερο προημιτελικό κόντρα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στο "Θέατρο των Ονείρων". Στις 19 Απριλίου του 2000, ο κόσμος έμεινε με το στόμα ανοιχτό όταν ο Φερνάντο Ρεδόνδο έκανε στο 52^ο  λεπτό ΤΟ «τακουνάκι-ντρίμπλα» μύθο του Παγκόσμιου ποδοσφαίρου! Είναι η ημέρα που ο Κος Φερνάντο Ρεδόνδο έγινε κολλητός με την αιωνιότητα! "Θύμα" του ήταν ο Νορβηγός αμυντικός των "κόκκινων διαβόλων", ο Χένινγκ Μπεργκ (Henning Berg) τον οποίο ντρίμπλαρε με αριστουργηματικό τακουνάκι πριν βγάλει μία ασίστ πάρε-βάλε στον Ραούλ (Raúl González Blanco), σε μία φάση που έμεινε στην ιστορία όπως και η ατάκα του Σερ Άλεξ Φέργκιουσον (Alex Ferguson), αρχιτέκτονας του μυθικού τότε τρεμπλ της Μάντσεστερ,  αμέσως μετά τον αγώνα: «Τι διάολο έχει στα παπούτσια του αυτός ο παίκτης; Μαγνήτη; Ήταν φανταστικός, υπέροχος! Κάθε φορά που ξεκινούσαμε επίθεση, η μπάλα κατέληγε στα πόδια του»

Για να καταλάβουμε την σημασία αυτής της αξέχαστης ντρίπλας αξίζει να σταθούμε και στα γεγονότα που μεσολάβησαν πριν από το παιχνίδι. Ο Ιβάν Ελγκέρα (Iván Helguera Bujía) είχε δηλώσει ότι είχαν μπει με φόβο εκεί μέσα. Πρωταθλητές τρεμπλ, οι παίκτες της Μάντσεστερ είχαν διαλύσει με 7-1 την Γουέστ Χαμ και περίμεναν την Ρεάλ για τον επαναληπτικό του 0-0 στο Μπερναμπέου. Και ένα δεύτερο στοιχείο που δίνει ακόμη περισσότερη αξία στην θρυλική αυτή στιγμή είναι τα υποτιμητικά σχόλια της Guardian για τον Ρεδόνδο πριν το πρώτο παιχνίδι. Περιγράφονταν ως ασταθής στην απόδοσή του αλλά ανυποχώρητος μέσος που ξέρει να χρησιμοποιεί καλά τους αγκώνες του και η μονομαχία του με τον Ρόι Κιν (Roy Keane) θα προκαλούσε μεγάλο ενδιαφέρον.

Ο Ρεδόνδο δεν χρειάστηκε να πει τίποτε. Στον επαναληπτικό νίκησε κατά κράτος όλο το κέντρο της Μάντσεστερ, με Πολ Σκόουλς (Paul Scholes) και Ρόι Κιν στο peak τους, με έναν τρόπο που θα αποτελούσε αντικείμενο μελέτης. Είχε κάνει αυτό που δεν έκαναν ο Έντγκαρ Ντάβιντς (Edgar Steven Davids) και ο Ζινεντίν Ζιντάν (Zinedine Yazid Zidane) με την Γιουβέντους τότε, έναν χρόνο πριν. Απλά εκείνη η μαγική πάσα συμπεριλάμβανε όλη την μαγεία που μπορούσε να προσφέρει αυτός ο παίκτης. Για την Αγγλία και τον απλό κοσμάκη σαν εμάς ήταν ένα σοκ, για τον Ρεδόνδο ήταν μια μέρα ακόμη στην δουλειά.

Εκείνο το τακουνάκι εκλέχτηκε αρκετά χρόνια αργότερα (σε ψηφοφορία της Marca) ως το κορυφαίο τακουνάκι σε όλη την ιστορία της Ρεάλ Μαδρίτης (!), αφήνοντας στη 2^η θέση το τακουνάκι του Γκούτι (José María Gutiérrez Hernández, “Guti”) κόντρα στη Ντεπορτίβο Λα Κορούνια (Ιανουάριος 2010), στην 3^η αυτό του Κριστιάνο Ρονάλντο (Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro) με αντίπαλο τη Ράγιο Βαγεκάνο και στην 4^η ένα ιστορικό του Αλφρέδο Ντι Στέφανο (Alfredo Stéfano Di Stéfano Laulhé) σε ντέρμπι με την Ατλέτικο.

Εκείνη την χρονιά ψηφίστηκε ο καλύτερος παίκτης της UEFA μιας και οδήγησε την Ρεάλ στον τελικό με την Βαλένθια (3-0). Ήταν αρχηγός της ομάδας αλλά αρνήθηκε να σηκώσει το κύπελλο. Είπε μετά: «Δεν θα μπορούσα να το κάνω από την στιγμή που αρχηγός της ομάδας αυτής ήταν ο Σαντσίς!» Δυστυχώς αυτό θα ήταν το τελευταίο λαμπερό παιχνίδι του. Οι τραυματισμοί στον γόνατο δεν επέτρεψαν σε έναν μεγάλο παίκτη να λάμψει ακόμη περισσότερο. Κατά τη διάρκεια της χρυσής εξαετίας του στη Μαδρίτη, (165 συμμετοχές - 4 γκολ) κατέκτησε τα πάντα, δύο πρωταθλήματα Ισπανίας (1994/95, 1996/97) και ισάριθμα Champions League (1997/98, 1999-2000), το Διηπειρωτικό του 1998, όλους τους δυνατούς τίτλους, αποκτώντας μάλιστα το προσωνύμιο «El Príncipe de Madrid» (Ο Πρίγκιπας της Μαδρίτης), από όταν είχε προπονητή τον Καπέλο, ενώ τον Απρίλιο του 2013 εισέπραξε ένα ακόμα παράσημο όταν η μαδριλένικη "Marca" τον συμπεριέλαβε στην κορυφαία ξένη ενδεκάδα στην ιστορία της Ρεάλ Μαδρίτης!

Και επειδή σε μία ποδοσφαιρική ιστορία πρέπει να υπάρχει και η άσχημη όψη, αυτήν την βίωσε ο Αργεντίνος στη δύση της καριέρας του. Αρχικά με την μετακίνησή του στη Μίλαν και στη συνέχεια με τα προβλήματα τραυματισμών που τον "τσάκισαν" και δεν τον άφησαν ποτέ να δείξει στην Ιταλία ούτε ένα μικρό δείγμα των τρομερών ικανοτήτων του.

Όπως συμβαίνει πολλές φορές με τους καλύτερους, τον πρόδωσε το ίδιο του το κορμί. Το δεξί γόνατο είχε πρόβλημα. Το ήξεραν στη Ρεάλ και ο Φλορεντίνο Πέρεθ (Florentino Pérez Rodríguez) έσπευσε, με το που βγήκε πρόεδρος, να τον πουλήσει τη Μίλαν, το 2000, έναντι 11.000.000 λιρών, με τους συλλόγους να έχουν έρθει σε συμφωνία χωρίς να ρωτήσουν ποτέ τον ίδιο! Αρχικά ο Ρεδόνδο έπεσε θύμα του Πέρεθ και της έναρξης της εποχής των «galacticos». Υποστηρίζοντας ανοιχτά τον Λορέντζο Σανθ (Lorenzo Sanz Mancebo), έπεσε θύμα της ιμπεριαλιστικής πολιτικής του. Έρχεται ο Λουίς Φίγκο (Luís Filipe Madeira Caeiro Figo), αγοράζεται ο Κλοντ Μακελελέ (Claude Makélélé Sinda) και ο Πέρεθ βλέποντας την επιρροή που είχε ο Ρεδόνδο στα αποδυτήρια, αποφασίζει να τον διώξει, χωρίς να θέλει κάτι τέτοιο ο παίκτης βέβαια. Ο Πέρεθ ήθελε να βάλει την δική του σφραγίδα καθαρίζοντας ότι έχει σχέση με την ομάδα του Σανθ σταδιακά.

Ο Ρεδόντο ήταν τότε 30 ετών και παρακαλούσε να μείνει στη Μαδρίτη. Δεν τον κράτησαν. Υπήρχαν μάλιστα οπαδοί της Ρεάλ που συγκεντρώθηκαν έξω από το "Μπερναμπέου" για να διαμαρτυρηθούν για την πώλησή του! Από την Ιταλία, η Μίλαν έβλεπε τους ανταγωνιστές της να ενισχύονται σημαντικά, Νταβίντ Τρεζεγκέ (David Sergio Trezeguet) στην Γιουβέντους, Γκαμπριέλ Μπατιστούτα (Gabriel Omar Batistuta) στην Ρόμα, η Λάτσιο να υπογράφει τον Κρέσπο (Hernán Jorge Crespo), οπότε έπρεπε να απαντήσουν με κάτι αντίστοιχο. Οι συζητήσεις ξεκινούν, ο παίκτης δηλώνει επίσημα ότι δεν φαντάζεται το μέλλον του αλλού και δεν βρίσκει λόγο να παίξει με άλλη φανέλα. Οι υπογραφές τελικά πέφτουν και στην επίσημη ανακοίνωση γίνεται λόγος για την επιθυμία του παίκτη, κάτι που διέψευσε ρητά ο ίδιος αμέσως! Ο Ντελ Μπόσκε ήταν αντίθετος εξαρχής και δηλώνει ότι κανείς δεν είναι αναντικατάστατος μεν, αλλά εξήρε τον Ρεδόνδο για τον επαγγελματισμό του και τονίζει ότι θα τον αγαπάει για πάντα.

Δυστυχώς τα βάσανα του Ρεδόνδο είχαν μόλις ξεκινήσει. Ύπουλος τραυματισμός στο κέντρο του «Μιλανέλο» ουσιαστικά του κατέστρεψε την καριέρα. Στην Μίλαν κατηγορούσαν την Ρεάλ ότι ήξεραν για τυχόν μακροχρόνιο πρόβλημα στο γόνατο του παίκτη, αλλά αυτό δεν ήταν αλήθεια. Εκεί ήταν που ξεκίνησε μια σωρεία από επεμβάσεις που τραυμάτισαν και ψυχολογικά τον παίκτη. Εκεί ήταν που ο Ρεδόνδο έδειξε πόσο σπάνιος ποδοσφαιρικά και ανθρώπινος ήταν. Ζήτησε από τον Αντριάνο Γκαλιάνι (Adriano Galliani) να σταματήσει να πληρώνεται και να επιστρέψει το αυτοκίνητο και το σπίτι που του είχαν προσφερθεί από την Μίλαν. Ο σύλλογος δεν το δέχτηκε και ο ίδιος ο Γκαλιάνι είπε ότι δεν είχε ξαναδεί ποτέ κάτι τέτοιο!

Μετά από 29 μήνες (!!!) θα κάνει το ντεπούτο του αντικαθιστώντας τον μεγάλο Αντρέι Σεβτσένκο (Andriy Mykolayovych Shevchenko). Ο ίδιος, θα αντιμετώπιζε το παρελθόν του αργότερα παίζοντας εναντίον της μεγάλης του αγάπης στο «Μπερναμπέου» και βλέποντας τους οπαδούς της Ρεάλ να κρατάνε πανό που έλεγε «Ο Θεός επέστρεψε στον παράδεισο». Η Μίλαν εκείνη την χρονιά κατέκτησε το Τσάμπιονς Λιγκ. Χρησιμοποιούνταν αργότερα σταδιακά ώσπου το 2004 τερμάτισε την καριέρα του κατακτώντας με την Μίλαν ένα Κύπελλο Ιταλίας, ένα πρωτάθλημα και το Τσάμπιονς Λιγκ. Αποσύρθηκε διακριτικά, δίχως αποχαιρετιστήρια ματς και φανφάρες. Έτσι απλά και σιωπηλά ήρθε το αντίο του.

Δυστυχώς όμως, ποτέ του δεν έλαμψε με το εθνόσημο (29 συμμετοχές - 1 γκολ). Το 1990 είπε όχι στην κλήση του Κάρλος Μπιλάρδο, επειδή ήθελε να ολοκληρώσει τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο. Το 1994 ήταν η στιγμή που πιστέψαμε πως θα μάγευε μαζί με τον Ντιέγο Αρμάντο Μαραντόνα, αλλά ο Ντιεγκίτο τον... πρόδωσε! Το 1998 δεν ταξίδεψε στη Γαλλία, καθώς δεν υπέκυψε στην απαίτηση του Ντανιέλ Πασαρέλα  (Daniel Passarella) να κουρέψει την κώμη του. Και κάπως έτσι η Αργεντινή στερήθηκε τις θαυμαστές υπηρεσίες του. Ειδικά το 1990 και το 1998 θα μπορούσε μαζί του να κάνει την υπέρβαση. Τουλάχιστον με την Αλμπισελέστε πρόλαβε να κατακτήσει το Κόπα Αμέρικα του 1993, τον τελευταίο δηλαδή μεγάλο τίτλο της χώρας.

Μάλιστα σε εκείνο το τουρνουά ξεστόμισε και μία μυθική ατάκα, που επιβεβαιώνει το πόσο τον ενδιέφερε η εξωτερική εμφάνιση του και δικαιολογεί το ΟΧΙ για να κουρευτεί για το Μουντιάλ της Γαλλίας. Τον διάλογο περιέγραψε χρόνια αργότερα στην αυτοβιογραφία του ο τότε εκλέκτορας της Κολομβίας, Φρανσίσκο Ματουράνα (Francisco Antonio Maturana García). Σε κάποια φάση του Αργεντινή-Κολομβία, ο legend επιθετικός των Καφετέρος, Φαουστίνο Ασπρίγια (Faustino Hernán "Tino" Asprilla Hinestroza) που τότε ήταν στα high του, τον πλησίασε και του είπε περιπαικτικά: «Εσύ μικρέ πόσα κερδίζεις; Εγώ πάνω από 30.000 δολάρια το μήνα», για να λάβει την απάντηση του Ρεδόντο: «Ναι, αλλά όσα και να παίρνεις, εγώ είμαι όμορφος και εσύ έχεις αυτή τη μούρη!»

Εκτός γηπέδων ήταν πάντα πιστός στις αρχές της ζωής που του δίδαξαν οι γονείς του. Πιστός στον Χριστό και μακριά από τα ναρκωτικά. Δεν πίνει αλκοόλ, δεν είναι θιασώτης της ντόλτσε βίτα. Από μικρός ήταν καλό παιδί, ουδέποτε ξεστράκισε, μικρός παντρεύτηκε, μικρός έγινε πατέρας και από τότε δεν βγήκε ποτέ από τον δρόμο που του δίδαξαν οι γονείς του. Οδηγεί μια κατακόκκινη Φεράρι και έχει τρία παιδιά. Τα χρήματα δεν τον άγγιξαν ποτέ, ούτε και έσκυψε το κεφάλι σε όλους αυτούς που έλεγαν ότι δεν θα ξαναπαίξει , μπάλα ποτέ. Υποστηρίζει τις εκστρατείες εναντίον των ναρκωτικών, λατρεύει τα μακαρόνια, ενώ το μόνο ποτό που πίνει είναι η σαμπάνια. Τον ενοχλεί η φτώχεια, ενώ ακούει στο αυτοκίνητο μουσική της πατρίδας του. Δεν ξέχασε ποτέ την Ταγέρες ντε Εσκαλάντα. Την πρώτη ομάδα που κλώτσησε μπάλα σαν παιδί, στα 11του χρόνια!

Ας είναι. Ακόμα και έτσι ο Φερνάντο Ρεδόνδο πέτυχε πάρα πολλά μέσα από την πορεία του στα γήπεδα με το σημαντικότερο όλων να είναι ένα: η εκτίμηση και ο σεβασμός που τρέφουν για αυτόν όχι μόνο οι Αργεντίνοι, όχι μόνο οι Μαδριλένοι αλλά σύσσωμος ο ποδοσφαιρικός πλανήτης!

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• Asociación Atlética Argentinos Juniors

Επαγγελματική καριέρα

• 1985–1990: Asociación Atlética Argentinos Juniors, 65 (1)
• 1990–1994: Club Deportivo Tenerife, 103 (8)
• 1994–2000: Real Madrid Club de Fútbol, 165 (4)
• 2000–2004: Associazione Calcio Milan, 16 (0)

Σύνολο καριέρας: 349 (13)

Διεθνής

• 1992–1999: Αργεντινή, 29 (1)

Τίτλοι

Συλλογικοί

Με τη Real Madrid

• UEFA Champions League: 2 (1997/98, 1999–2000)
• Πρωτάθλημα Ισπανίας: 2 (1994/95, 1996/97)
• Διηπειρωτικό Κύπελλο: 1998
• Σούπερ Καπ Ισπανίας: 1997 και φιναλίστ το 1995
• Ευρωπαϊκό  Super Cup: φιναλίστ το 1998

Με τη Milan

• UEFA Champions League: 2002/03
• Πρωτάθλημα Ιταλίας: 2003/04
• Κύπελλο Ιταλίας: 2002/03
• Ευρωπαϊκό  Super Cup: 2003

Διεθνείς

Με την Αργεντινή

• Πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής Παίδων: 1985
• Κύπελλο Συνομοσπονδιών FIFA: 1992
• Copa América: 1993

Προσωπικές Διακρίσεις

• Καλύτερος Παίκτης Διοργάνωσης Κυπέλλου Συνομοσπονδιών FIFA -Χρυσή Μπάλα: 1992
• Μέλος Επιλέκτων FIFA XI: 1996
• Παίκτης της Χρονιάς για τη Τενερίφη: 2 (1992/93, 1993/94)
• Παίκτης της Χρονιάς για τη Ρεάλ Μαδρίτης: 2 (1996/97, 1999–2000)
• Μέλος Ιδανικής 11άδας της Χρονιάς από την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων Αθλητικού Τύπου: 1997/98
• Καλύτερος Λατινο-Αμερικάνος Παίκτης της 10ετίας στο Ισπανικό Πρωτάθλημα (Trofeo EFE): 1990/99
• Παίκτης της Χρονιάς για την UEFA: 1999–2000

ΠΗΓΕΣ: sport24.gr - gazzetta.gr - cult24.gr - karxarias.tumblr.com

Πολ Γκασκόιν: Αυτός και το “εγώ” του

Ο Άγγλος κεντρικός μέσος Πολ Γκασκόιν (Paul John Gascoigne), γεννήθηκε στις 27 Μαΐου του 1967, στο Ντάνστον, ένα χωριό στην μητροπολιτική περιοχή της πόλης του Γκέιτσχεντ, στη νότια όχθη του ποταμού Τάιν, στη βόρεια Αγγλία. Επίσης γνωστός με το παρατσούκλι «Gazza» (Γκάζα), κέρδισε 57 διεθνείς συμμετοχές με την εθνική ομάδα της Αγγλίας κατά τη διάρκεια της καριέρα του και έχει περιγραφεί από το Εθνικό Μουσείο Ποδοσφαίρου ως «Ο πιο Φυσικά Προικισμένος Άγγλος Μέσος της Γενιάς του». Υπέγραψε με όρους μαθητείας με τη Νιούκαστλ, πριν γίνει επαγγελματίας στην Κορυφαία Κατηγορία του αγγλικού ποδοσφαίρου (πριν τη δημιουργία της Πρέμιερ Λιγκ) με τους «ανθρακωρύχους», το 1985. Τρία χρόνια αργότερα παραχωρήθηκε στη Τότεναμ, κατακτώντας το Κύπελλο Αγγλίας του 1991, πριν αποκτηθεί από την ιταλική Λάτσιο για £ 5,5 εκατομμύρια στερλίνες το επόμενο έτος. Τον Ιούλιο του 1995, πήγε στην Ρέιντζερς της Γλασκόβης, βοηθώντας την ομάδα σε δύο τίτλους πρωταθλήματος και δύο Κύπελλα. Επέστρεψε στην Αγγλία, για την Μίντλεσμπρο τον Μάρτιο του 1998. Έκανε το ντεμπούτο του στην Premier League της σεζόν 1998/99, έχοντας ήδη εμφανιστεί στον τελική του Λιγκ Καπ του 1998. Μεταπήδησε στην Έβερτον τον Ιούλιο του 2000 και αργότερα είχε σύντομες θητείες με τη Μπέρνλι, την Γκανσού Τιάνμα στη Κίνα και τη Μπόστον Γιουνάιτεντ.

Ήταν μέλος της ομάδα της Αγγλίας που έφτασε την 4η θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990, όπου δέχτηκε μία κίτρινη κάρτα στον περίφημο ημιτελικό με τη Δυτική Γερμανία, το οποίο σήμαινε ότι δεν θα αγωνιζόταν στον τελικό αν η Αγγλία κέρδιζε το παιχνίδι. Βοήθησε επίσης την ομάδα να φτάσει στα ημιτελικά του Euro του 1996, σκοράροντας ένα γκολ εναντίον της Σκωτίας, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως ένα από τις καλύτερα του τουρνουά. Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά τη απόσυρσή του από την ενεργό δράση, η ζωή του σημαδεύτηκε από σοβαρά ψυχικά και συναισθηματικής φύσης προβλήματα, ενώ αντιμετώπισε ιδιαίτερα μεγάλα προβλήματα με τον αλκοολισμό. Έχει φυλακιστεί σε πολλές περιπτώσεις και η προσωπική του ζωή τυγχάνει τακτικά εκτεταμένης κάλυψης από τον βρετανικό Τύπο. Έχει συχνά προσπαθήσει να κάνει αποτοξίνωση και να ζήσει χωρίς αλκοόλ, αν και τα προγράμματα αποκατάστασης που ακολουθεί, φαίνεται ότι του δίνουν  μόνο προσωρινή ανακούφιση. Τα προσωπικά του ζητήματα, ήταν και η αιτία που έκλεισε την προπονητική του καριέρα και δεν έχει εμπλακεί με το ποδόσφαιρο από τότε που απολύθηκε από προπονητής  της Κέτερινγκ, το 2005.

Κάθε αρχή και… εύκολη

Από τα παιδικά του χρόνια είχε την τάση να κλοτσάει γενικώς. Είτε μπάλα είτε συμμαθητές του. Για το τελευταίο, μάλιστα, είχε τιμωρηθεί από το διευθυντή του σχολείου του, αλλά και από τους γονείς του. Ξεκίνησε  την ποδοσφαιρική του καριέρα, αγωνιζόμενος στη μεσαία γραμμή, με την Νιούκαστλ, εκεί όπου σε 107 συμμετοχές πετυχαίνει 25 τέρματα. Δεν χάρηκε κάποιο τρόπαιο παρά μόνο διακρίσεις κι εμπειρία. Στη συνέχεια μεταγράφηκε στην ομάδα της Τότεναμ, στο βόρειο Λονδίνο, έναντι του ποσού ρεκόρ των 2,3 εκατομμυρίων ευρώ.

Με τους «πετεινούς» κατάφερε να κερδίσει όσα δεν μπόρεσε με την Νιούκαστλ. Το σημαντικότερο ήταν η αναγνώριση αλλά και το Κύπελλο Αγγλίας της περιόδου 1990/91, κερδίζοντας  2-1 την Νότιγχαμ Φόρεστ. Είχε ήδη συμφωνήσει με τη Λάτσιο λίγες μέρες πριν τον τελικό Κυπέλλου του 1991, για 8,5 εκατομμύρια λίρες, αλλά σε εκείνη την αναμέτρηση έμελλε – ουσιαστικά – να ξεκινήσει η κατιούσα για το σπουδαίο μέσο. Η Τότεναμ του Τέρι Βέναμπλς (Terry Venables),  με αστέρι τον Γκασκόιν,  είχε φτάσει στον τελικό κόντρα στη Νότινγκχαμ του Μπράιαν Κλαφ και είχε τον τίτλο του φαβορί πριν την αναμέτρηση. Στο 15^ο λεπτό, ο Γκάζα προσπάθησε με ένα εγκληματικό τάκλιν, να σταματήσει το δεξιό μπακ της Νότινγκχαμ, Γκάρι Τσαρλς (Gary Charles) πριν ο τελευταίος πατήσει περιοχή. Ο Τσάρλς κέρδισε το φάουλ που ο Στιούαρτ Πιρς (Stuart Pearce) μετέτρεψε σε γκολ, κάνοντας  το 1-0 και ο Γκάζα,  ελάχιστα λεπτά αργότερα ζήτησε αναγκαστική αλλαγή, μιας και είχε διαλύσει το δεξί του γόνατο. Το κοινό της Αγγλίας, ο ίδιος αλλά και οι Λατσιάλι βίωναν λίγες μέρες μετά την απόλυτη στεναχώρια. Θα έχανε ολόκληρη τη σεζόν 1991/92!

Η Λάτσιο θα άφηνε τον παίκτη για ακόμα ένα χρόνο στο Λονδίνο, χωρίς αυτός να μπορεί να αγωνιστεί και η μεταγραφή θα ολοκληρωνόταν επιτυχώς το καλοκαίρι του 1992, έχοντας μειωθεί το ποσό των 8,5 εκατομμυρίων λιρών, στις 5,5. Η απουσία ενός ολόκληρου έτους είχε αφήσει τα σημάδια της στον Άγγλο μεσοεπιθετικό τόσο σωματικά, με τον παίκτη να έχει πάρει πολλά παραπανίσια κιλά αλλά και ψυχολογικά. Τα ξεσπάσματα βίας του Γκασκόιν σε συμπαίκτες, αντιπάλους, προπονητές και δημοσιογράφους ήταν συνηθισμένα σε επίπεδα ρουτίνας. Το μόνο καλό για τον ίδιο ήταν πως σε εκείνο τον  τελικό του 1991, η Τότεναμ είχε τελικά επικρατήσει με 2-1 και είχε κερδίσει το 8^ο Κύπελλο της ιστορίας της. Αυτό ήταν το πρώτο σημαντικό τρόπαιο στην καριέρα του Πολ Γκασκόιν. Κάπου εκεί, ύστερα από 113 συμμετοχές στις οποίες πέτυχε 31 τέρματα, τελείωσε η καριέρα του στους «πετεινούς».

Ήταν 27 Σεπτεμβρίου του 1992, όταν ο Πόλ Γκασκόιν έκανε ντεμπούτο με τη φανέλα της Λάτσιο κόντρα στη Τζένοα. Μια μέρα που έχει μείνει χαραγμένη τόσο στο κοινό της Ιταλίας όσο και στο φίλαθλο ποδοσφαιρικό κοινό ολόκληρης της Αγγλίας. Οι Άγγλοι άλλωστε είχαν δείξει σε απευθείας σύνδεση την αναμέτρηση, σε μια εποχή που δεν υπήρχε τίποτα περισσότερο στο Νησί απ’  τις εγχώριες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις (και τα ευρωπαϊκά παιχνίδια εννοείται). Όλα αυτά για πάρτη του Γκάζα. 50.000 μανιασμένοι Τιφόζι στο Ολίμπικο για έναν Άγγλο. Απίστευτο και όμως τόσο αληθινό και ρομαντικό. «Τρώει παγωτό για πρωινό. Πίνει μπύρα για μεσημεριανό και όταν χτυπάει ή κουράζεται ξεφυσά σαν γέρικη φάλαινα αλλά σαν ποδοσφαιριστής είναι εξαιρετικός». Αυτή η φράση ανήκει στον σπουδαίο Ντίνο Τζοφ (Dino Zoff), προπονητή της Λάτσιο εκείνα τα χρόνια

Τα προβλήματα τραυματισμών, όμως αλλά κυρίως εξαιτίας της απειθαρχίας και της κακής διαγωγής του δεν κατάφερε να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της ομάδας. Αναγκάστηκε να δει πολλά ματς της Ιταλικής ομάδας από τον πάγκο ή ακόμα χειρότερα, από τον καναπέ! Τα χρόνια στην Ιταλία δεν ήταν επιτυχημένα για τον Άγγλο εξαιρουμένης της πρώτης του σεζόν. Πραγματοποίησε μερικές εξαιρετικές εμφανίσεις, σκόραρε 4 γκολ στο πρωτάθλημα (το ένα απ’ αυτά στο ντέρμπι με τη Ρόμα) και βοήθησε την ομάδα να τερματίσει στην 5η θέση. Τη δεύτερη χρονιά και ενώ τα πράγματα δεν πήγαιναν και πολύ καλά, ο παίκτης έσπασε το πόδι του σε προπόνηση της ομάδας προσπαθώντας να κόψει το νεαρό Αλεσάντρο Νέστα (Alessandro Nesta) βάζοντας ουσιαστικά τέλος στην καριέρα του στην Ιταλία. Η απομάκρυνση του Τζοφ και η έλευση του Ζντένεκ Ζέμαν (Zdeněk Zeman) έστειλε τον Άγγλο στην πόρτα της εξόδου να ψάχνει για μια νέα αφετηρία. Την τελευταία του σεζόν στην Ιταλία, ο Γκασκόιν μέτρησε 4 συμμετοχές δίχως να σκοράρει κάποιο τέρμα. Με τη Λάτσιο συμμετείχε σε όλα κι όλα 45 παιχνίδια, στην τριετία που έμεινε εκεί, στα οποία πέτυχε 6 γκολ. Οι αποδόσεις του  μέσο-επιθετικού δεν ικανοποίησαν του ιθύνοντες της Ιταλικής ομάδας, με αποτέλεσμα να του δείξουν την πόρτα της εξόδου.

Το 1995, επέστρεψε στο «Νησί» και πιο συγκεκριμένα, στη Σκωτία και τη Ρέιντζερς. Και εκεί δεν έδειξε σημάδια βελτίωσης ως προς τη διαγωγή του. Οι επιδόσεις του πάντως στο χόρτο, ήταν αξιοζήλευτες. Στα 103 παιχνίδια που συμμετείχε -στα οποία έπαιξε βασικός 92 φορές- πέτυχε 39 γκολ.  Είχε αρχίσει όμως να…. εκδηλώνεται, αφού είχε δεχθεί 15 κίτρινες κάρτες και τρεις κόκκινες. Το 1998, στο ντέρμπι με τη Σέλτικ πανηγυρίζει το γκολ του παίζοντας φλάουτο μπροστά από την εξέδρα των αντιπάλων. Αυτό θεωρείται προσβλητικό για τους καθολικούς καθώς το φλάουτο είναι το όργανο που χρησιμοποιούν οι προτεστάντες στις παρελάσεις τους και έχει συνδεθεί πολιτικά και με την κόντρα των Ιρλανδών καθολικών που αγωνίζονται για την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας από τη Μεγάλη Βρετανία. Στη συλλογή του, πάντως  έχει να θυμάται κι ένα πρωτάθλημα με την σκοτσέζικη ομάδα, στην οποία παρέμεινε μέχρι το καλοκαίρι του 1998 (το 2006 έγινε μέλος του Hall of Fame της) προτού φύγει για να βοηθήσει την Αγγλία, που είχε φτάσει στα ημιτελικά του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1996, αλλά δεν είχε προκριθεί στο τελικό..

Στα «λιοντάρια» …

Με την εθνική ομάδα της Αγγλίας ,ο Γκασκόιν μέτρησε 57 συμμετοχές, στις οποίες πέτυχε 10 τέρματα. Υπήρξε ο ηγέτης της οδηγώντας στην τέταρτη θέση στο Μουντιάλ του 1990 και στα ημιτελικά του Euro 1996. όπου τα «λιοντάρια» αποκλείστηκαν και τις δυο φορές από τη Γερμανία.  Στους αγώνες της Ιταλίας, η Αγγλία διέθετε απίστευτη ομάδα. Δεν ήταν μόνο ο Γκασκόιν, αλλά και ο Γκάρι Λϊνεκερ (Gary Lineker), ο Στιούρτ Πιρς, ο Κρις Γουόντλ (Chris Waddle) και φυσικά ο Πίτερ Σϊλτον (Peter Shilton) κάτω από τα δοκάρια. Οι παίκτες του Μπόμπι Ρόμπσον (Bobby Robson) αντιμετώπισαν στον ημιτελικό τη Γερμανία του Φραντζ Μπεκενμπάουερ (Franz Beckenbauer). Ο αγώνας κρίθηκε στα πέναλτι. Ο Γκασκόιν ήταν εντυπωσιακός και συγκλόνισε τους συμπατριώτες του όταν δέχθηκε την κίτρινη κάρτα που θα σήμαινε ότι θα έχανε τον τελικό αν προκρινόταν η Αγγλία. Προσπάθησε να κρύψει την απογοήτευση του σκουπίζοντας τα δάκρυα του. Στα πέναλτι είχε επιλεγεί να εκτελέσει το 4^ο  κατά σειρά. Το εκτέλεσε ο Γουόντλ και το έχασε καθώς ο «Γκάζα» δεν ήταν καλά ψυχολογικά για να σταθεί ψύχραιμος εκείνη τη κρίσιμη στιγμή.

Η έλλειψη σεβασμού για τους αντιπάλους του υπήρξε παροιμιώδης. Όπως χαρακτηριστικά έχει αποκαλύψει ο Κρις Ουόντλ, «Όταν του είπα ότι θα αγωνιστούμε εναντίον του Φρανκ Ράικαρντ (Frank Rijkaard)), νόμιζε ότι αναφερόμουν σε κάποια... χώρα!». Ψηφίστηκε στην κορυφαία 11άδα του Μουντιάλ του 1990. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, υπήρξε τόσο πολύ δημοφιλής στην Αγγλία, που σε όλες τους τις δραστηριότητες τον ακολουθούσε η λέξη «Gazzamania». Το γκολ που πέτυχε κόντρα στη Σκωτία στο Euro 1996 θεωρείται ένα από τα πιο θεαματικά στην ιστορία της διοργάνωσης.

Πρώτη καταστροφή  

Το 1998, την περίοδο που οι Άγγλοι προετοιμάζονταν για το Παγκόσμιο Κύπελλο αυτής της χρονιάς, ο «Γκάζα» βλέπει το πρόσωπό του να γίνεται πρωτοσέλιδο στις αγγλικές εφημερίδες! Ο λόγος; Κρατούσε ένα μπουκάλι ουίσκι τη στιγμή που οι υπόλοιποι συμπαίκτες του έκαναν διατροφή και προετοιμάζονταν για τους αγώνες εκείνους. Κάτι τέτοιο για τους Άγγλους ήταν κάτι παραπάνω από απαγορευτικό. Με αφορμή, λοιπόν, αυτήν την φωτογραφία, ο προπονητής της ομάδας Γκλεν Χοντλ (Glenn Hoddle), αποφάσισε να τον αφήσει εκτός αποστολής για το Παγκόσμιο Κύπελλο! Αυτό σήμανε την καταστροφή του! «Το πήρε κατάκαρδα και για να το ξεπεράσει το έριξε στο ποτό. Συμμετείχε σε πολλά ξεφαντώματα, με αποτέλεσμα να καταντήσει αλκοολικός. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφεί όχι μόνο ποδοσφαιρικά, αλλά και στην προσωπική του ζωή. Ήρθαν τα πρώτα προβλήματα στη σχέση του με τη γυναίκα του, το ποτό έγινε ο καλύτερος φίλος του. Η σύζυγός του αποφάσισε να πάρει διαζύγιο και μάλιστα τον είχε καταγγείλει για ξυλοδαρμό. Εκτός από τα χρήματα που έπρεπε να καταβάλει στη γυναίκα του, προκειμένου να μεγαλώσει το παιδί τους, έπρεπε να έχει άλλα τόσα για τα άπειρα μπουκάλια ουίσκι που κατανάλωνε καθημερινά.

«Το ένα φέρνει το άλλο» λέει σοφά ο ελληνικός λαός. Το ίδιο έγινε και με τον Γκασκόιν. Πρώτα εισήχθη στο νοσοκομείο, καθώς από την καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ, είχε «αρρωστήσει» και έπρεπε οπωσδήποτε να αποτοξινωθεί, αν ήθελε βέβαια να συνεχίσει να κάνει αυτό που αγαπά, να παίζει ποδόσφαιρο. Το χειρότερο όμως είναι πως του απαγορεύτηκε να ξανασυμμετέχει με την ομάδα των «λιονταριών». Γεγονός που σημαίνει πως η καριέρα του για την Αγγλία σταμάτησε το 1998. Από κει και έπειτα δεν αγωνίστηκε ξανά ούτε σε φιλικό παιχνίδι.

Ψάχνοντας «μόνιμη κατοικία»

Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να εισαχθεί σε νοσοκομείο για αποτοξίνωση, από το οποίο βγήκε.. άλλος άνθρωπος. Μόλις έλαβε το εξιτήριο από το νοσοκομείο, θέλησε να κάνει μια καινούργια αρχή τόσο ποδοσφαιρική, όσο και προσωπική. Εμφανίστηκε αναζωογονημένος. Σταμάτησε, φυσικά, το ποτό, έχασε τα κιλά που είχε πάρει και εστίασε τη προσοχή του στη φυσική κατάσταση.  Έπειτα από τις περιπέτειες που αντιμετώπισε, στο νέο ξεκίνημα που ήθελε να κάνει , φόρεσε την φανέλα της Μίντλεσμπρο,  η οποία έψαχνε να εντάξει στο δυναμικό της έναν έμπειρο παίκτη και τελικά τα κατάφερε να τον αποκτήσει. Με τη νέα του ομάδα είχε 48 συμμετοχές, στις οποίες πέτυχε 4 γκολ. Παρά το γεγονός πως η Μίντλεσμπρο τον κατέκτησε, ωστόσο ο ίδιος, σε ηλικία 33 χρονών, το 2000, αποφάσισε να αλλάξει για άλλη μια φορά φανέλα. Αυτήν τη φορά είχε προορισμό την Έβερτον, στην οποία ωστόσο δεν κατάφερε να παραμείνει με αποτέλεσμα το 2002 και πάλι να ψάχνει ομάδα.

Το ενδιαφέρον του στράφηκε σε μικρότερες κατηγορίες. Έθεσε ως στόχο να βοηθήσει «μικρές» ομάδες, να ανέβουν κατηγορία και να πρωταγωνιστήσουν. Το 2002, λοιπόν, εντάσσεται στο δυναμικό της Μπέρνλι, δηλώνοντας αποφασισμένος να την βοηθήσει και να την οδηγήσει στην Πρέμιερσιπ.  Μάταια όμως, με αποτέλεσμα  τον Ιανουάριο του 2003 να φύγει μακριά.  Ταξιδεύει  στην Κίνα για να ενσωματωθεί στο ρόστερ της άσημης Γκάνσου Τιανμά, ομάδας Β’ κατηγορίας! Η θητεία του εκεί κράτησε μόλις δύο μήνες (!) καθώς τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου, επέστρεψε ξανά στην Αγγλία προκειμένου να βρει κάπου να κλείσει την καριέρα του. Όλες οι πόρτες όμως ήταν κλειστές. Έχοντας επόμενο σταθμό της Οδύσσειας του, την Αριζόνα των Ηνωμένων Πολιτειών, για περαιτέρω θεραπεία από τον αλκοολισμό και αφού έλαβε το εξιτήριο του , έψαξε για νέα ποδοσφαιρική στέγη χτυπώντας πολλές πόρτες στην Αγγλία, απ’ όπου όμως δεν βρήκε καμία ανταπόκριση. Τελικά, αφού δοκιμάστηκε χωρίς επιτυχία για περίπου έξι μήνες στην Γούλβς, κατέληξε στην Μπόστον Γιουνάιτεντ όπου και έκλεισε την πολυτάραχη καριέρα του.

 Η συνήθεια που έγινε λατρεία

Το ποτό ήταν η δική του συνήθεια που, πολλές φορές, ανά διαστήματα, γινόταν λατρεία. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως ακόμη και λίγο πριν κλείσει την καριέρα του μεταφέρθηκε σ’ αυτήν  την κλινική στην Αμερική,  προκειμένου να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του. Τον αλκοολισμό. Έπινε πολύ, Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων, αλλά και όσα κατέγραφαν οι δημοσιογράφοι της Αγγλίας, παντού εμφανιζόταν με μπουκάλια -κι όχι μόνο ένα- ουίσκι στο χέρι. Όπως αναφέρει ο ίδιος, έχασε την προσωπική του ταυτότητα εξαιτίας αυτού του αλκοόλ και βρισκόταν σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Κι ο ίδιος παραδέχτηκε πως πλέον έχει παραδοθεί στο ποτό. Πως του αρέσει να πίνει συνέχεια. Πως δεν αντέχει χωρίς αυτό. Πως είναι ο καλύτερός του σύντροφος. Χωρίς γυναίκα, χωρίς οικογένεια, ζούσε μόνος του σ’ ένα διαμέρισμα στην Αγγλία.

«Πέθανα αρκετές φορές»

Ο ίδιος το 2008 θέλησε να εξομολογηθεί για πρώτη φορά το τι συνέβη στην ζωή του. Θέλησε να μιλήσει για όλους και για όλα. Παραδέχτηκε, λοιπόν, πως το ποτό και τα ναρκωτικά τον σκότωσαν. Απορούσε κι ο ίδιος πως ζούσε ακόμα! «Το 2008, ήταν η χειρότερή μου χρονιά, σχεδόν πέθανα». Μόνος του το είπε, σε συνέντευξή του στη «SUN», πριν από μερικά χρόνια. «Ο φίλος μου Τζίμι Φάιβ Μπέλις λέει ότι όπως οι γάτες έχουν επτά ζωές, έτσι κι εγώ. Έχει δίκιο. Όμως αυτή είναι η τελευταία μου. Το 2008 ήταν μια τρομακτική χρονιά για μένα, η χειρότερη στη ζωή μου. Το ποτό και τα ναρκωτικά παραλίγο να με σκοτώσουν, όχι μία, αλλά αρκετές φορές. Σχεδόν πέθανα το 2008. Η εισαγωγή μου στην εντατική είναι ότι χειρότερο θα μπορούσε να μου συμβεί. Ένα μικρό κομμάτι μέσα μου πέθανε όταν μπήκα εκεί και δεν ξαναγυρίζει πίσω. Η διαφορά αυτή τη φορά είναι ότι ξέρω τι πρέπει να κάνω. Ξέρω ότι δεν πρέπει να ξαναπιώ ποτέ, γιατί αν ξαναπιώ αυτό θα με σκοτώσει. Μέχρι και πριν από ένα μήνα είχα προβλήματα με το φαγητό, δεν μπορούσα να φάω σχεδόν καθόλου, αλλά και με τη συμπεριφορά μου. Έπινα όταν ήμουν ευτυχισμένος και όταν ήμουν δυστυχισμένος. Το παραδέχομαι, σκέφτηκα ακόμα και να πεθάνω».

Ήταν η δήλωση της μετάνοιάς του. Αλλά δεν την εννοούσε. Συνέχισε. Τα ίδια και τα ίδια.  Τον Μάιο του 2008 ο «Γκάζα» έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. Πελάτες ξενοδοχείου στο Σάουθ Κέσινγκτον του Λονδίνου τον βρήκαν σε κατάσταση αμόκ. Ο γιατρός διέγνωσε μανιοκατάθλιψη. Τρεις εβδομάδες νωρίτερα, τύφλα από το ποτό προσπάθησε να πνιγεί στην μπανιέρα ξενοδοχείου και να δώσει τέλος στη ζωή του. Γύριζε στους δρόμους και ζητιάνευε για μερικά ψιλά για να αγοράσει πιοτό. Η αδερφή του έκανε έκκληση δημόσια σε όσους τον αναγνώριζαν να μην του δίνουν χρήματα, αντίθετα να καλούν κάποιον να τον μαζέψει. Τον επόμενο μήνα συνελήφθη επειδή επιτέθηκε σε περαστικό στον δρόμο και μπήκε σε ψυχιατρική κλινική.

Πληροφορίες έλεγαν, από τον μάνατζέρ του Τέρι Μπέικερ(Terry Baker),  πως ο θάνατος ενός φίλου του οφείλεται σ’ αυτή τη λατρεία που δείχνει ο «Γκάζα» στο ποτό. Δυστυχώς όμως, τόσο ο ίδιος ο μάνατζερ όσο κι ο παλαίμαχος τερματοφύλακας της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Πέτερ Σμάιχελ (Peter Schmeichel), ζητούσαν επίμονα βοήθεια από φίλους και γνωστούς προκειμένου να σωθεί ο Γκασκόιν. Λυπούνταν όλοι να τον βλέπουν σ’ αυτήν την κατάσταση. Κάποιοι μάλιστα στο τέλος μιας εκδήλωσης στον Νορθάμπτον δήλωσαν πως «τον βλέπαμε να πεθαίνει μπροστά μας»!

Ο Γκασκόιν ποτέ δε δέχτηκε το ρόλο του «σταρ». Το αντίθετο μάλιστα. Η όλη του συμπεριφορά ήταν συνεχώς προκλητική, ακόμα και όταν βρισκόταν στην κορυφή της δόξας του. Πάθος για το αλκοόλ, συζυγικοί καβγάδες, προσβλητικές ενέργειες, και πολλά νεύρα ήταν αυτά που τον συνόδευσαν και τον συνοδεύουν ακόμα. Σε πολύ χειρότερο βαθμό βέβαια, αφού τώρα έχουν προστεθεί και τα ψυχολογικά προβλήματα, που γεννήθηκαν μετά το άδοξο και απότομο σταμάτημα της καριέρας του, και που του προκάλεσαν μέχρι και τάσεις αυτοχειρίας. Ο ίδιος είχε δηλώσει σε κάποια χρονική στιγμή ότι ήθελε να ξαναγυρίσει στα γήπεδα καθώς «αισθανόταν χωρίς ταυτότητα». Τον χαρακτήρισαν αλκοολικό, ιδιόρρυθμο και στο τέλος τρελό. Αφού δεν μπόρεσε να πουλήσει όσο θα ήθελαν κάποιοι, αφέθηκε στη μοίρα του. Ένα σύστημα που φτιάχνει κομμένους και ραμμένους σταρ δε σηκώνει το αντίθετο. Και δυστυχώς για τον Γκασκόιν ο ίδιος αποφάσισε να το αντιμετωπίσει με λάθος και αυτοκαταστροφικό τρόπο...

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• 1980–1985: Newcastle United Football Club

Επαγγελματική καριέρα

• 1985–1988: Newcastle United Football Club, 92 (21)
• 1988–1992: Tottenham Hotspur                Football Club, 92 (19)
• 1992–1995: Società Sportiva Lazio, 43 (6)
• 1995–1998: Rangers Football Club, 74 (30)
• 1998–2000: Middlesbrough Football Club, 41 (4)
• 2000–2002: Everton Football Club, 32 (1)
• 2002: Burnley Football Club, 6 (0)
• 2003: Gansu Tianma Football Club, 4 (2)
• 2004: Boston United Football Club, 4 (0)

Σύνολο καριέρας: 388 (83)

Διεθνής

• 1987–1988: Εθνική Νέων Αγγλίας, 12 (5)
• 1988–1998: Αγγλία, 57 (10)

Προπονητική καριέρα

• 2005: Kettering Town

Τίτλοι

Συλλογικοί

Με την Newcastle United

• Πρωτάθλημα Νέων Αγγλίας: 1985

Με την Tottenham Hotspur

• Κύπελλο Αγγλίας: 1991

Με την Rangers

• Πρωτάθλημα Σκωτίας: 2 (1995/96, 1996/97)
• Κύπελλο Σκωτίας: 1996
• Λιγκ Καπ Σκωτίας: 1996

Με την Middlesbrough

• Λιγκ Καπ Αγγλίας: φιναλίστ το 1998

Διεθνείς

Με την Αγγλία

• Κύπελλο Ράους: 1989
• Τουρνουά Γαλλίας: 1997
• Παγκόσμιο Κύπελλο: 4^η θέση το 1990
• Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα: στους ημιτελικούς το 1996

Προσωπικές Διακρίσεις

• Καλύτερος Νέος Παίκτης της Χρονιάς από την Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών Αγγλίας: 1987/88
  
• Μέλος Ιδανικής 11άδας της Χρονιάς από την Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών Αγγλίας: 2 (1987/88, 1990/91)
• Αθλητική Προσωπικότητα της Χρονιάς από το BBC: 1990
• Μέλος Ιδανικής 11άδας Διοργάνωσης Παγκοσμίου Κυπέλλου: 1990
• Γκολ της Χρονιάς: 1990/91
• Καλύτερος Παίκτης της Χρονιάς από την Ένωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών Σκωτίας: 1995/96
• Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς από την Ένωση Επαγγελματιών Δημοσιογράφων Σκωτίας: 1995/96
• Μέλος Ιδανικής 11άδας Διοργάνωσης Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος: 1996
• Μέλος του  Hall of Fame του Αγγλικού Ποδοσφαίρου: 2002
• Μέλος του  Hall of Fame των Rangers: 2006

ΠΗΓΕΣ: cobrasports.gr - sombrero.gr - e-soccer.gr - sdna.gr

Ματ Μπάσμπι: Αυτός που νίκησε το θάνατο

Ο Σκωτσέζος δεξιός μέσος ή μεσοεπιθετικός και αργότερα προπονητής Σερ Ματ Μπάσμπι (Sir Alexander Matthew "Matt" Busby), γεννήθηκε στις  26 Μαΐου του 1909 στο μικρό χωριό Όρμπιστον της Σκωτίας. Το όνομά του είναι άρρηκτα δεμένο με την ιστορία της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Πριν ασχοληθεί με την προπονητική, ως ποδοσφαιριστής αγωνίστηκε με τις δύο μεγαλύτερες αντιπάλους της Γιουνάιτεντ, την Μάντσεστερ Σίτι και τη Λίβερπουλ. Σε μια οκταετία με την Μάντσεστερ Σίτι έπαιξε σε 2 τελικούς Κυπέλλου Αγγλίας κατακτώντας το μία φορά το 1934. Από το 1936 αγωνιζόταν Λίβερπουλ, έως τις αρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έπαιξε μια φορά με την Εθνική ομάδα της Σκωτίας εναντίον της Ουαλίας. Του προσφέρθηκε η δουλειά του βοηθού-προπονητή στη Λίβερπουλ, αλλά ήταν απρόθυμοι να του δώσουν τον έλεγχο της πρώτης ομάδας που ο ίδιος επιζητούσε. Ως αποτέλεσμα, ανέλαβε τη κενή θέση του προπονητή στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, όπου έχτισε την περίφημη ομάδα των «Busby Babes» (Μπέμπηδων του Μπάσμπι). Διετέλεσε προπονητής της από το 1945 έως και το 1969 και για το δεύτερο μισό της σεζόν 1970/71. Θεωρείται ευρέως ως ένας από τους Μεγαλύτερους Προπονητές Όλων των Εποχών. Τα προπονητικά του επιτεύγματα και τη μακροζωία του στο τιμόνι της Γιουνάιτεντ ξεπεράστηκαν μόνο από τον Σερ Άλεξ Φέργκιουσον (Sir Alex Ferguson). Σε σύνολο 25 ετών με τον σύλλογο, κέρδισε 13 τρόπαια.

H Ποδοσφαιρική Καριέρα

Η ποδοσφαιρική του καριέρα, ξεκίνησε στις 11 Φεβρουαρίου του 1928, όταν και υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με την Μάντσεστερ Σίτι, στην οποία παρέμεινε μια οκταετία, αγωνιζόμενος ως επιθετικός αρχικά  και ως πλάγιος μέσος στη συνέχεια. Αγωνίστηκε με την Μάντσεστερ Σίτι σε 3 τελικούς του Κυπέλλου Αγγλίας και το κατέκτησε μία φορά, το 1934.Το 1936, έναντι του ποσού των 8.000 λιρών, μεταγράφηκε στην Λίβερπουλ, με την οποία αγωνίστηκε για τρία χρόνια, έως τις αρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αγωνίστηκε μια φορά με την Εθνική ομάδα της Σκωτίας, στις 4 Οκτωβρίου του 1933, εναντίον της Ουαλίας.

Η Προπονητική καριέρα

Ο Ματ Μπάσμπι και οι «Διάβολοι» στο χαλίκι

Ο Ματ Μπάσμπι ανέλαβε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μετά τη λήξη του πολέμου και πιο συγκεκριμένα στις 19 Φεβρουαρίου του 1945. Παρότι ήταν εγγεγραμμένος στα βιβλία των «Ρεντς» ως βοηθός προπονητή, αποδέχθηκε την πρόταση της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην οποία ανέλαβε ως πρώτος προπονητής. H Γιουνάιτεντ είχε προσπαθήσει να τον κάνει δικό της το 1930, ωστόσο η οικονομική της κατάσταση ήταν τόσο δύσκολη, που δεν μπορούσε να καλύψει τις 150 λίρες που ζητούσε η Σίτι, στην οποία αγωνιζόταν. Ο Λουίς Ρόκα (Louis Rocca), ο οποίος έκανε και την κίνηση για να τον φέρει στους «Κόκκινους Διαβόλους», τον γνώριζε καλά από Καθολικούς κύκλους. Από την πρόταση εκείνη, που δεν είχε καρποφορήσει, τον είχε γνωρίσει καλύτερα. Είχε καταλάβει ότι ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος και ήταν εκείνος που ήρθε σε επαφή μαζί του, στέλνοντάς του την επιστολή που τον έφερε στην ομάδα.

Ήδη, από τα μέσα της δεκαετίας του 1930, ο Μπάσμπι ξεχώριζε. Ως ποδοσφαιριστής ακόμα, πρώτα στη Σίτι και μετά στη Λίβερπουλ, είχε κάτι το μοναδικό.  Απέπνεε μια ξεχωριστή αύρα, που φαινόταν ακόμα και στο ντύσιμό του. Ο Ρόκα ήταν σίγουρος πως αποτελούσε τον ιδανικό άνθρωπο για να οδηγήσει τη Γιουνάιτεντ στη νέα εποχή της, πέρα από τα συντρίμμια του πολέμου, στον οποίο ο ίδιος είχε πολεμήσει. Και όταν μετά τον πόλεμο δέχθηκε πρόταση από τη Λίβερπουλ για βοηθός προπονητή, είδε ότι στο Άνφιλντ δεν μπορούσε να εφαρμόσει τις ιδέες που είχε αναπτύξει για το ποδόσφαιρο. Έψαξε έτσι, διαφορετικό προορισμό. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν ο καταλληλότερος.

Ματ Μπάσμπι (δεξιά) & Τζίμι Μέρφι

Στο Μπάρι, της Ιταλίας, την άνοιξη του 1945, παρακολούθησε μια στρατιωτική προπόνηση υπό τις οδηγίες του Τζίμι Μέρφι (James Patrick "Jimmy" Murphy), πρώην παίκτη της Γουέστ Μπρομ, με τον οποίο συζήτησε τις ιδέες του για το ποδόσφαιρο. Διέκρινε ένα πρωτοφανές πάθος στον τρόπο δουλειάς του και μια νοοτροπία πολύ κοντά στη δική του. Αποφάσισε να τον κάνει βοηθό του. Ήταν εκείνο ακριβώς που χρειαζόταν και είχε ένα ακόμα συν. Ως Ιρλανδός, ήταν επίσης Καθολικός! Οι δυο τους ανέλαβαν τον Οκτώβριο του 1945, με τη Γιουνάιτεντ να είναι 16^η στη βαθμολογία και να προπονείται στο Σάλφορντ. Τα ματς της γίνονταν στο Maine Road της Σίτι, για τη χρήση του οποίου πλήρωνε ενοίκιο. Ο νεαρός, ακόμα, manager είχε θέσει ως βασικό όρο τη μη συμμετοχή της διοίκησης στις ποδοσφαιρικές αποφάσεις. Είχε μια ασυνήθιστη για την εποχή προσέγγιση όσον αφορά στην προπονητική. Επέμενε να φτιάχνει εκείνος την ομάδα, με παίκτες της προσωπικής του επιλογής, τους οποίους απαιτούσε να προπονεί με βάση τα δικά του σχέδια. Ήθελε τον πρώτο λόγο σε αγωνιστικά και προπονητικά θέματα, καθώς και στη στελέχωση του ρόστερ, χωρίς παρεμβάσεις στο έργο του. Η διοίκηση το δέχτηκε και  δικαιώθηκε σύντομα ως προς το ρίσκο της πρόσληψης Μπάσμπι.

Με τη φανέλα της εθνικής Σκωτίας, ως αρχηγός

Στο μουσείο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μπορεί κανείς να βρει μια φωτογραφία από την πρώτη συνάντηση με τους παίκτες. Οι χειραψίες είναι άκρως τυπικές. Ωστόσο, υπάρχει κάτι το ξεχωριστό. Ο προπονητής φοράει τα ίδια ρούχα με τους ποδοσφαιριστές, κάτι που εκείνη την περίοδο μόνο συχνό φαινόμενο δεν ήταν! Για την ακρίβεια, ήταν ο πρώτος που προσέγγισε τόσο πολύ τους παίκτες του και φορούσε την ίδια περιβολή με εκείνους. Ο Ματ Μπάσμπι πίστευε πολύ στην φυσική κατάσταση. Θεωρούσε ότι βρισκόταν στον πυρήνα των πάντων. Συνήθιζε να τρέχει μαζί με τους ποδοσφαιριστές του και ήταν αντίθετος με την πρακτική που ήθελε τους προπονητές να μην δουλεύουν με μπάλα κατά τη διάρκεια της βδομάδας, έτσι ώστε στο ματς οι παίκτες να... διψούν περισσότερο για ποδόσφαιρο. Έβαζε στην ομάδα συνθήκες παιχνιδιού στις προπονήσεις, στημένες φάσεις, μαρκαρίσματα, αντεπιθέσεις.

Όπως όμως αναφέρει χαρακτηριστικά το βιβλίο: «Manchester United the Biography» του Τζιμ Γουάιτ, ήταν μια άλλη μέθοδος που βρέθηκε πίσω από την χημεία των «Κόκκινων Διαβόλων». Μια μέθοδος, που έχει πάρει... μυθικές διαστάσεις! Το 1949, όταν το Old Trafford ήταν ξανά έτοιμο, ο Μπάσμπι έπαιρνε τους παίκτες και έπαιζαν το διπλό που έκλεινε την προπόνηση στο πάρκινγκ πίσω από το γήπεδο, που είχε στο έδαφος χαλίκι!  Το «Round the back» του Σκωτσέζου προπονητή πήρε για πολλούς την ίδια θρυλική διάσταση με το «Anfield bootroom» της Λίβερπουλ. Στα εσωτερικά διπλά που γίνονταν στο πάρκινγκ, η ομάδα απέκτησε κατά ένα μεγάλο μέρος την χημεία της. Έγινε ένα πραγματικό σύνολο. Ο Μπάσμπι και ο Μέρφι συμμετείχαν στα ματς με τους ποδοσφαιριστές, γίνονταν ένα με αυτούς, έβγαζαν την όμορφη πλευρά του ποδοσφαίρου. Το «go out and enjoy yourselves» που συνόδευε τους παίκτες πριν τους αγώνες περικλείει ακριβώς αυτή την ομορφιά.

Προφανώς, το «round the back» δεν είχε καμία επιστημονική βάση, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι περισσότεροι από τους παίκτες είχαν να παίξουν μεγάλο χρονικό διάστημα σε τέτοιο επίπεδο. Είχαν, επίσης, βιώσει πόλεμο. Χρειαζόταν χρόνος και σωστή ψυχολογική προσέγγιση. Όταν υπέγραψε συμβόλαιο με τη Γιουνάιτεντ, ο Μπάσμπι ζήτησε πέντε χρόνια για να εφαρμόσει το πλάνο του και να κάνει το σύλλογο διεκδικητή του τίτλου.

Με την επανεφεύρευση της αθωότητας, την διαφορετική δουλειά σε σχέση με τα καθιερωμένα, αλλά και με τον δημοκρατικό τρόπο χειρισμού των αποδυτηρίων (οι παίκτες ήταν ελεύθεροι να εκφράσουν την άποψή τους), η Γιουνάιτεντ έγινε πραγματική ομάδα πολύ νωρίτερα. Στην πρώτη τους χρονιά, οι Μπάσμπι και Μέρφι οδήγησαν την ομάδα στη δεύτερη θέση, πίσω από τη Λίβερπουλ. Ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία μόλις είχε αρχίσει να γράφεται...

Οι μπέμπηδες

Ο Μπάμπι λάτρευε το επιθετικό ποδόσφαιρο και αυτό εφάρμοσε από την πρώτη του στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντα του. Έτσι, στις αμυντικές αρετές των Τζόνι Κάρει (John James "Johnny" Carey), Τζον Άστον (John Aston) και Άλενμπάι Τσίλτον (Allenby Chilton), πρόσθεσε το αστείρευτο επιθετικό ταλέντο των Τσάρλι Μίτεν (Charlie Mitten), Τζακ Ρόουλεϊ (John Frederick "Jack" Rowley) και Σταν Πίρσον (Stanley Clare Pearson). Τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης της Γιουνάιτεντ που τα χρόνια εκείνα βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας δεν άργησαν να έρθουν.

Από αριστερά: Γουντς, Έντουαρτνς, Τέιλορ, Γουίλαν, Μπεντ, Φουλκς, Μπλάντσφλαουερ, Γουέμπστερ, Βάιολετ, Κόλμαν και Μπερ. Οι μπέμπηδες του Ματ Μπάσμπι

Κατέκτησε τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα το 1947, το 1948 και το 1949 και το Κύπελλο Αγγλίας το 1948. Λίγο αργότερα, κατέκτησε το πρωτάθλημα το 1952. Μετά τον τίτλο του 1952, εφάρμοσε διαφορετική πολιτική και αποφασίζει να χτίσει μια νεανική ομάδα παίρνοντας παίκτες από την εφηβική ομάδα. Ως αποτέλεσμα, για κάποιο διάστημα η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ απομακρύνθηκε από τις πρώτες θέσεις της βαθμολογίας. Γρήγορα όμως η στρατηγική του απέδωσε καρπούς. Με παίκτες όπως ο Μπόμπι Τσάρλτον (Robert "Bobby" Charlton), ο Μπίλι Φουλκς (William Anthony "Bill" Foulkes), ο Ντάνκαν Εντουαρντς (Duncan Edwards), ο Έντι Κόλμαν (Edward "Eddie" Colman), ο Ντένις Βάιολετ (Dennis Sydney Viollet), ο Τζάκι Μπλαντσφλάουερ (John "Jackie" Blanchflower) και ο Τόμι Τέιλορ (Thomas "Tommy" Taylor). Αυτοί αποτελούν τα «μωρά του Μπάσμπι»! Και οι τίτλοι έρχονται μαζεμένοι. Πήρε το πρωτάθλημα και πάλι το 1956 με παίκτες που είχαν μέσο όρο ηλικίας μόλις τα 22 χρόνια και που πέτυχαν 103 τέρματα εκείνη τη σεζόν. Η ομάδα έγινε γνωστή ως «οι μπέμπηδες του Μπάσμπι». Την επόμενη περίοδο, 1956/57, «οι μπέμπηδες του Μπάσμπι» ξαναπήραν το πρωτάθλημα και έφτασαν ως τον τελικό στο Κύπελλο, όπου ηττήθηκαν από την Άστον Βίλα. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ του Μπάσμπι έγινε η πρώτη αγγλική ομάδα που αγωνίστηκε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών. Σ' αυτό βοήθησε η πίεση που άσκησε ο Μπάσμπι στην αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία. Η ομάδα έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, όπου αποκλείστηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης. Εκείνη τη χρονιά η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κατάφερε να πετύχει μια νίκη με το μεγαλύτερο σκορ που έχει πετύχει ποτέ σε διοργάνωση,  συντρίβοντας την πρωταθλήτρια Βελγίου Άντερλεχτ με 10-0! Την επόμενη σεζόν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και ο Ματ Μπάσμπι προσωπικά επλήγησαν από μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Το αεροπλάνο που μετέφερε την ομάδα από το Βελιγράδι, όπου είχε αγωνιστεί στο πλαίσιο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με τον Ερυθρό Αστέρα και είχε εξασφαλίσει την είσοδό της στις 4 καλύτερες ομάδες της Ευρώπης, συνετρίβη κατά την απογείωσή του, ύστερα από μια στάση για ανεφοδιασμό στο Μόναχο της Γερμανίας!

Τα τραγικά νέα για το δυστύχημα
στη δημοσιότητα

Οι επιζήσαντες

Η αεροπορική τραγωδία του Μονάχου της 6ης Φεβρουαρίου του 1958, στοίχισε τη ζωή σε 8 ποδοσφαιριστές της. Κανείς δεν ήξερε αν θα τα καταφέρει. Οι Γερμανοί γιατροί δεν έδιναν πολλές ελπίδες στον Μπάσμπι για να ζήσει και απαγόρεψαν να μάθει την αλήθεια για την τύχη των ποδοσφαιριστών και του επιτελείου του, καθώς υπήρχε περίπτωση η κατάστασή του να επιδεινωνόταν δραματικά. Καθολικός ιερέας μάλιστα τον είχε επισκεφτεί δύο φορές ώστε να τον "προετοιμάσει" για τον άλλο κόσμο.  Αλλά ανένηψε ως εκ θαύματος και όχι μόνο επέζησε αλλά μετά από εννέα εβδομάδες νοσηλείας πήρε εξιτήριο. Και πληροφορήθηκε τα σχετικά με την έκταση της τραγωδίας του Μονάχου μερικές εβδομάδες αργότερα, Η σωματική του υγεία πήγαινε περίφημα, όμως ο εσωτερικός του κόσμος ακροβατούσε επικίνδυνα. Ενοχές τον κυρίευαν, αφού εκείνος είχε πιέσει την αγγλική ομοσπονδία να συμμετάσχει η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.

Ο ευρισκόμενος σε κώμα Ματ Μπάσμπι, στο νοσοκομείο του Μονάχου

Οι "μπέμπηδες" του, η ομάδα που είχε κατακτήσει δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα Αγγλίας το 1955/56 και το 1956/57 με μέσο όρο ηλικίας τα 21 και 22 έτη αντίστοιχα, θάφτηκαν κάτω από τα συντρίμμια του αεροπλάνου στην επιστροφή του αγώνα με τον Ερυθρό Αστέρα. Μια οκτάδα υπερταλαντούχων παικτών, που ο ποδοσφαιρόκοσμος περίμενε να λάμπει για πολλά χρόνια στην Ευρώπη, άφησαν την τελευταία τους πνοή στο αεροδρόμιο ή στο νοσοκομείο του Μονάχου και άλλοι δύο δεν κατάφεραν να παίξουν ποδόσφαιρο ποτέ πια. Παρ’ όλα αυτά, ο Σκοτσέζος προπονητής βρήκε το κουράγιο να σταθεί στα πόδια του και μαζί του ζωντάνεψαν οι ελπίδες για αναγέννηση. Τον έπεισε να συνεχίσει η γυναίκα τον, με το επιχείρημα ότι θα τιμούσε έτσι τη μνήμη των αδικοχαμένων ποδοσφαιριστών του.  Η γυναίκα του, του υπενθύμισε την υποχρέωση που είχε να παλέψει κι εκείνος με τη σειρά του υποσχέθηκε στους συγγενείς των θυμάτων να κάνει ξανά τη Γιουνάιτεντ μεγάλη, εις μνήμην των τόσο άδοξα χαμένων ποδοσφαιριστών του. Δίπλα του θα βρισκόταν μια χούφτα από τους επιζήσαντες, με πιο σημαντικούς τους Χάρι Γκρεγκ (Henry "Harry" Gregg), Μπίλι Φουλκς, Ντένις Βάιολετ και φυσικά τον πιτσιρικά που θα γινόταν ο παίχτης σύμβολο στην ιστορία των "κόκκινων διαβόλων", τον Μπόμπι Τσάρλτον.

Ο 21χρονος Μπόμπι Τσάρλτον αναρρώνει στο νοσοκομείο του Μονάχου

Μετάβαση

Ο Μπάσμπι τότε έκανε μια δήλωση, η οποία, όπως αποδείχτηκε δέκα χρόνια μετά, ήταν προφητική. Ζήτησε δεκαετή προθεσμία για να οδηγήσει τους «διαβόλους» στο ψηλότερο σκαλοπάτι του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Σήκωσε λοιπόν τα μανίκια και ξεκίνησε να χτίζει τη νέα Γιουνάιτεντ από το μηδέν. Ή τουλάχιστον σχεδόν από το μηδέν. Πέραν των ελαχίστων διασωθέντων του Μονάχου, ο Σκωτσέζος είχε πλάι του τον πιστό βοηθό και δεξί του χέρι στη δημιουργία της σπουδαίας ομάδας των "μπέμπηδων", τον Τζίμι Μέρφι. Κυρίως όμως, είχε τη στήριξη των χιλιάδων φίλων των "κόκκινων διαβόλων" που αγκάλιασαν τη νέα προσπάθεια με ακόμη μεγαλύτερη θέρμη μετά και το συγκινητικό τελικό Κυπέλλου κόντρα στη Μπόλτον, τρεις μήνες μετά το Μόναχο. Μπορεί το ανέλπιστο πλασάρισμα πίσω από την πρωταθλήτρια Γουλβς την επόμενη σεζόν να θεωρήθηκε ως προάγγελος αναβίωσης των περασμένων μεγαλείων, μολοταύτα οι δύο συνεχόμενες έβδομες θέσεις έδειξαν την αστάθεια που υπήρχε ακόμα στο Στρέντφορντ Εντ.

Ο Ντένις Βάιολετ (κέντρο και δεξιά) αγκαλιά με τον Μπόμπι Τσάρλτον και τον Ματ Μπάσμπι. Αριστερά ο Άλμπερτ Κουίξαλ

Τα γκολ του Ντένις Βάιολετ και του νεαρού Μπόμπι Τσάρλτον κρατούσαν την αποδεκατισμένη Μάντσεστερ σ’ ένα υποφερτό επίπεδο όμως ούτε αυτά δεν έφτασαν για να αποφύγει η Γιουνάιτεντ την ντροπιαστική 15 θέση το 1962, τη χειρότερη που είχε φτάσει ο σύλλογος από το πρωτάθλημα και τον υποβιβασμό του 1937… Τα λόγια  του Φιλ Τσίσναλ (John Philip "Phil" Chisnall) είναι ενδεικτικά: "Για μερικά χρόνια μετά το Μόναχο η ομάδα έμοιαζε προχειροφτιαγμένη αφού ο Ματ Μπάσμπι και ο Τζίμι Μέρφι προσπαθούσαν να την ανοικοδομήσουν. Υπήρχαν πολλοί νεαροί παίκτες που δεν γινόταν να φτάσουν στο κορυφαίο επίπεδο μέσα σε μια νύχτα. Το δυστύχημα επηρέασε τα πάντα και πήρε χρόνια να βρεθεί άλλη φουρνιά που θα πάει μπροστά το σύλλογο".

 Ο Μπάσμπι έψαχνε εις μάτην να βρει μια φόρμουλα που θα έφερνε καλύτερα αποτελέσματα. Το ταλέντο υπήρχε αφού οι Ιρλανδοί μπακ Τόμι Νταν (Tommy Dunn) και Σέι Μπρέναν (Seamus Anthony "Shay" Brennan), ο γκολτζής Ντέιβιντ Χερντ (David Herd), οι προερχόμενοι από τις ακαδημίες Νόμπι Στάιλς (Norbert "Nobby" Peter Stiles) και Μπόμπι Τσάρλτον άφηναν όλοι υποσχέσεις για ένα φωτεινό μέλλον, ωστόσο έμοιαζε σα να λείπει αυτό το πάτημα που θα χρησιμοποιούσαν οι "κόκκινοι διαβόλοι" για να μετατραπούν από ένα αναιμικό σύνολο, σε διεκδικητές τίτλων.

Ο Ματ Μπάσμπι δίνει την κόκκινη φανέλα στον Ντένις Λόου.
Μια μεγάλη καριέρα ξεκινά

 Το Κύπελλο δίνει το έναυσμα

Ήρθε από την Τορίνο το καλοκαίρι του 1962. Πρώην παίκτης της αντιπαθούς  Μάντσεστερ Σίτι και με ένα προβληματικό διάστημα στην Ιταλία, κανείς δεν ήξερε αν θα αποσβέσει το ποσό -ρεκόρ για την εποχή- των 110.000 λιρών που ξοδεύτηκαν για την απόκτησή του. Ο Ντένις Λόου (Denis Law), ο ξανθομάλλης επιθετικός από το Αμπερντίν της Σκωτίας όχι απλώς γέμισε τα παπούτσια του αποχωρήσαντα Ντένις Βάιολετ, αλλά έγινε ένας παίκτης-θρύλος στην ιστορία του συλλόγου τιμώντας την κόκκινη φανέλα για έντεκα μοναδικά χρόνια φορτώνοντας παράλληλα τις αντίπαλες άμυνες με δεκάδες γκολ. Μαζί του εκείνο το καλοκαίρι ήρθε και ο Πατ Κρέραντ (Patrick Timothy "Pat" Crerand) από τη Σέλτικ, δίνοντας μια γερή δόση ποιότητας στη μεσαία γραμμή.

Η σεζόν 1962/63 έμελλε να είναι σημαδιακή στην ιστορία της Γιουνάιτεντ. Η πορεία στο πρωτάθλημα χαρακτηριζόταν και πάλι από συνεχόμενα σκαμπανεβάσματα, φτάνοντας στο σημείο να παίζεται μέχρι και η παραμονή της στον αγώνα με τη Μάντσεστερ Σίτι, τρεις αγωνιστικές πριν το φινάλε, όμως στο θεσμό του Κυπέλλου όλα κυλούσαν διαφορετικά. Αποκλείοντας διαδοχικά Χάντερσφιλντ, Άστον Βίλα, Τσέλσι, και Κόβεντρι, η ομάδα του Μπάσμπι έφτασε στα ημιτελικά όπου θα έβρισκε τη Σαουθάμπτον. Στο ουδέτερο "Βίλα Παρκ" του Μπέρμιγχαμ, ο Ντένις Λόου θα πετύχαινε το 6^ο  του γκολ στη διοργάνωση και ένα από τα 29 συνολικά στη σεζόν, στέλνοντας τη Γιουνάιτεντ στον τελικό του Γουέμπλεϊ.

Το πρόγραμμα του τελικού Κυπέλλου, του 1963

Η 25^η  Μαΐου του 1963, θεωρείται μια μέρα με ιστορική σημασία για το σύλλογο του Μάντσεστερ, ο οποίος θα διεκδικούσε τον πρώτο τίτλο του μετά από 6 χρόνια ξηρασίας. Αντίπαλος, η υπολογίσιμη Λέστερ των Γκόρντον Μπανκς (Gordon Banks), Κόλιν Άπλετον (Colin Appleton) και Ντέιβ Γκίμπσον (Dave Gibson), που έψαχνε το πρώτο τρόπαιο στην ιστορία της. Το ματς ξεκίνησε με τις "αλεπούδες" να μπαίνουν αποφασιστικά και στα πρώτα είκοσι λεπτά να απειλούν τρεις φορές την εστία του Τζον Γκάσκελ (John David Gaskell). Κι εκεί που όλα έδειχναν ότι η Λέστερ θα έφτανε πρώτη στο γκολ, μίλησε ο μεγάλος Ντένις Λόου. Ο "Λόουμαν" των οπαδών της Γιουνάιτεντ δέχτηκε την πάσα από τον έτερο αποκτηθέντα το καλοκαίρι, Πατ Κρέραντ, και αφού έκανε μια πιρουέτα 180 μοιρών έστειλε τη μπάλα στη δεξιά γωνία του ανήμπορου Γκόρντον Μπανκς. Το 1-0 είχε γίνει, και η Μάντσεστερ ανέλαβε για τα καλά το τιμόνι της αναμέτρησης.

 Το τέρμα του Σκωτσέζου έσπειρε φρεσκάδα στην ομάδα του Μπάσμπι, η οποία παίζοντας με μεγάλη αυτοπεποίθηση έφτασε σε δεύτερο γκολ με τον Χερντ, ο οποίος πήρε το ριμπάουντ από το σουτ του Μπόμπι Τσάρλτον. Η μείωση του σκορ από τον Κεν  Κέιγουορθ  (Ken Keyworth) έφερε την άμεση απάντηση του Ντέιβιντ Χερντ για το 3-1 και κάπου εκεί η αντίσταση της Λέστερ έληξε. Λίγα λεπτά μετά ο αρχηγός Νόελ Κάντγουελ (Noel Euchuria Cornelius Cantwell) θα σήκωνε το Κύπελλο μπροστά σε 100.000 θεατές που βρέθηκαν στο αχανές "Γουέμπλεϊ". Η Γιουνάιτεντ επέστρεφε στους τίτλους για πρώτη φορά μετά το δυστύχημα του Μονάχου και μια νέα νότα αισιοδοξίας διαχεόταν στους κόλπους της κόκκινης πλευράς του Μάντσεστερ. Το κυριότερο όμως ήταν, ότι ο Ματ Μπάσμπι έβρισκε επιτέλους το βατήρα που θα χρησιμοποιούσε η ομάδα του για την εκτόξευση…

Ο αρχηγός Νόελ Κάντγουελ κρατά το Κύπελλο, περιτριγυρισμένος από τους πανευτυχείς συμπαίκτες του

  Πίσω στην κορυφή

Το νερό είχε μπει στο αυλάκι. Λίγο η επάνοδος στους τίτλους μετά από μισή ντουζίνα χρόνια και την τραγωδία του ’58, λίγο η επιστροφή στη ευρωπαϊκές διοργανώσεις (Κύπελλο Κυπελλούχων), λίγο η αναδιαμόρφωση του "Ολντ Τράφορντ" λόγω Μουντιάλ του 1966 όπου θα γινόταν στην Αγγλία, ήταν λοιπόν κάτι παραπάνω από φανερό ότι ο Αίολος… φυσούσε ευνοϊκά για την "αρμάδα" του Σκωτσέζου προπονητή, πράγμα που αποτυπώθηκε τη σεζόν του 1963/64. Το σύνολο του Μπάσμπι είχε αποκτήσει μεγαλύτερη ομοιογένεια και τα  46 τέρματα του Ντένις Λόου σε όλες τις διοργανώσεις, ρεκόρ ακατάρριπτο στην ιστορία του συλλόγου, οδήγησαν τη Γιουνάιτεντ σε πορεία πρωταθλητισμού μετά από πολύ καιρό.  Η ανάδυση του Λόου ως παίκτη κορυφαίου επιπέδου επισκίασε την άφιξη στο κλαμπ ενός πιτσιρικά από το Μπέλφαστ της Βορείου Ιρλανδίας, που οι φήμες  έκαναν λόγο για εξωπραγματικό ταλέντο. Ο σκάουτερ της Μάντσεστερ στο Μπέλφαστ, Μπομπ Μπίσοπ (Bob Bishop), βλέποντας ένα 15χρονο κοκκαλιάρικο παιδάκι είχε πει γεμάτος έκπληξη στον Μπάσμπι: "Νομίζω ότι σου βρήκα μια ιδιοφυία!". Δεν είχε καθόλου, μα καθόλου άδικο!

Ο αξεπέραστος Τζορτζ Μπεστ

Ήταν όντως μια ποδοσφαιρική ιδιοφυία ο Τζορτζ Μπεστ (George Best), ένα ασύγκριτο κράμα ποδοσφαιριστή με απαράμιλλη τεχνική, ταχύτητα, διεισδυτικότητα και αίσθηση του γκολ, από τα κορυφαία εξτρέμ που έχει δει ποτέ ο κόσμος της "στρογγυλής θεάς". Με τον ερχομό του του Βορειοϊρλανδού στην ομάδα, η "Αγία Τριάδα" των Λόου, Τσάρλτον, Μπεστ που θα σηματοδοτούσε τα "χρυσά" ηδονικά χρόνια της Γιουνάιτεντ στη δεκαετία του ’60, είχε συμπληρωθεί. Ο μικρός "Τζόρτζι" είχε 17 συμμετοχές στην πρώτη του σεζόν με την ανδρική ομάδα όντας μόλις 18 χρονών και όπως αναμενόταν, αυτός και όλη η Μάντσεστερ θα ανέβαζαν κατακόρυφα την απόδοσή τους στο κοντινό μέλλον. Ύστερα από ένα διστακτικό ξεκίνημα στην "εκστρατεία" για το πρωτάθλημα του 1964/65, οι "διάβολοι" του Ματ Μπάσμπι πραγματοποίησαν ένα εντυπωσιακό σερί μένοντας 15 αγωνιστικές αήττητοι και οι 8 συνεχόμενες νίκες τους έβαλαν για τα καλά στην κούρσα του τίτλου, όπου θα έβρισκαν μεγάλο ανταγωνισμό στο πρόσωπο της Λιντς του Ντον Ρέβι (Don Revie).

Ο Ματ Μπάσμπι δίνει τη Χρυσή Μπάλα του 1964 στοn Ντένις Λόου, πλαισιωμένος από τους Τζορτζ Μπεστ και Μπόμπι Τσάρλτον. Σε λίγα χρόνια θα ήταν και οι τρεις, κάτοχοι του εν λόγω βραβείου

H Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν πρωταθλήτρια, για πρώτη φορά μάλιστα μετά την εποχή των αδικοχαμένων "μπέμπηδων". Κι αυτό χάρη σε αυτή τη νέα εξαιρετική φουρνιά ποδοσφαιριστών που είχε γαλουχήσει ο Ματ Μπάσμπι, η οποία ήταν διψασμένη να γράψει ιστορία. Ο Στάιλς, ο Κρέραντ, ο Μπρέναν, οι παλιοσειρές του Μονάχου Φουλκς και Τσάρλτον, συν φυσικά τα δυο έτερα μέλη της Αγίας Τριάδας, Λόου και Μπεστ, αποτελούσαν ένα σύνολο που έσφυζε από ενέργεια, είχε αποκτήσει εξαιρετική χημεία και απέδιδε θεαματικό ποδόσφαιρο. Οι "κόκκινοι διάβολοι", είχαν επιστρέψει. 

Στις 26 Απριλίου του 1965, το ματς κόντρα στην Άρσεναλ αποκτούσε ιστορική σημασία καθώς με νίκη της η Γιουνάιτεντ θα σφράγιζε την κατάκτηση του πρωταθλήματος ανεξάρτητου της τελευταίας αγωνιστικής. Δυο γκολ του κατόχου της Χρυσής Μπάλας, Ντένις Λόου, κι άλλο ένα από το παιδί θαύμα Τζορτζ Μπεστ, υπέγραψαν το θρίαμβο και αυτό που άπαντες σιγοψυθίριζαν όλη τη χρονιά ήταν γεγονός.

Ο Τζορτζ Μπεστ & ο Νόμπι Στάιλς τρέχουν εκστασιασμένοι με την κούπα του πρωταθλητή

Μια ανάσα από το όνειρο

Όπως και στο Κυπελλούχων έτσι και στο Κύπελλο UEFA, η Γιουνάιτεντ αποκλείστηκε στις λεπτομέρειες στα προημιτελικά και ημιτελικά αντίστοιχα, τις δυο προηγούμενες χρονιές. Η ώρα όμως είχε φτάσει για να τεστάρει αυτή η καινούργια γενιά τις δυνάμεις στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, το απωθημένο που έκρυβε μέσα του ο Μπάσμπι. Τα εμπόδια της φινλανδικής Ελσίνκι και της γερμανικής Βικτόρια ξεπεράστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες για να έρθει το πρώτο σοβαρό εμπόδιο της Μπενφίκα στα προημιτελικά. Η πορτογαλική ομάδα ήταν ένα μεγαθήριο της εποχής, αφού μετρούσε ήδη δύο Κύπελλα Πρωταθλητριών και άλλους δύο χαμένους τελικούς, έχοντας στο δυναμικό της παίκτες σταρ όπως ο Μάριο Κολούνια (Mário Esteves Coluna),  ο Χοσέ Αουγκούστο Τόρες (José Augusto Costa Sénica Torres) και φυσικά το "Χρυσό παπούτσι" της Ευρώπης για δύο σερί χρονιές, ο μεγάλος Εουσέμπιο (Eusébio da Silva Ferreira).

Ο Ντένις Λόου σε προσπάθειά του κόντρα στην Ελσίνκι

Στο πρώτο παιχνίδι του "Όλντ Τράφορντ", οι "Αετοί" της Λισσαβώνας προηγήθηκαν με τον Ζοζέ Αουγκούστο αλλά δύο τέρματα από το σκοτσέζικο δίδυμο των Χερντ και Λόου πριν λήξει το ημίχρονο, έδωσαν προβάδισμα στη Μάντσεστερ. Ο Φουλκς πέτυχε και τρίτο γκολ για τους Άγγλους στο 58’ για να γράψει το τελικό 3-2 ο Τόρρες στο 70’ αφήνοντας ορθάνοιχτα όλα τα ενδεχόμενα για τον επαναληπτικό του "Ντα Λουζ". Στη Βρετανία γνώριζαν μέχρι κι οι πέτρες το τι ήταν ικανός να κάνει αυτός ο αδύνατος μελαχρινός μπαλαδόρος από το Μπέλφαστ. Τη βραδιά της 9^ης  Μαρτίου του 1966 ήταν η στιγμή που η Ευρώπη θα αντίκριζε για πρώτη φορά σε αυτό το επίπεδο το "φαινόμενο" Τζορτζ Μπεστ! Στη ρεβάνς της Πορτογαλίας υπήρχε μόνο μια ομάδα στο γήπεδο και αυτή ήταν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η οποία εμφανίστηκε καταιγιστική και συνέτριψε τη Μπενφίκα με 5-1. Ο Μπεστ καθάρισε την πρόκριση με δυο γκολ στο πρώτα δεκατρία λεπτά για να ακολουθήσουν άλλα δυο τέρματα από τον Τζον Κόνελι (John Michael Connelly) και ένα από τον Μπόμπι Τσάρλτον, σε ένα ματς που έμοιαζε τυπική διαδικασία πριν καν συμπληρωθεί το πρώτο τέταρτο. Ο Μπάσμπι είχε πει στους παίκτες του να κάτσουν πίσω γι’ αυτό το διάστημα στην αρχή του αγώνα, ωστόσο ο παρορμητισμός του 22χρονου Τζόρτζι Μπεστ τον έκανε να δηλώσει: "Αυτός πρέπει να είχε μπαμπάκι στα αυτιά του όταν μιλούσα στα αποδυτήρια".

Η Παρτιζάν Βελιγραδίου θα ήταν η αντίπαλος των "κόκκινων διαβόλων" πριν το μεγάλο τελικό του "Χέιζελ", με τη Γιουνάιτεντ να επιστρέφει στη Γιουγκοσλαβία μετά το μοιραίο παιχνίδι με τον Ερυθρό Αστέρα και την μετέπειτα  τραγωδία του Μονάχου. Έχοντας ανέτοιμους  τους Λόου και Μπεστ η ήττα ήρθε εύκολα με 2-0 στο Βελιγράδι. Στον επαναληπτικό του "Ολντ Τράφορντ", το γκολ του Νόμπι Στάιλς δεν έφτασε για κάτι παραπάνω από μια τιμητική νίκη.  Η χρονιά άφησε πικρή γεύση στον Μπάσμπι και τους ποδοσφαιριστές του αφού η πορεία και ο αποκλεισμός στην Ευρώπη επηρέασαν την απόδοση της ομάδας στο πρωτάθλημα, η οποία έμεινε 10 βαθμούς πίσω από την πρώτη Λίβερπουλ. Χρειαζόταν λίγη ακόμα υπομονή…

Ένας ανέμελος Τζορτζ Μπεστ, στην επιστροφή της ομάδας από τη Λισσαβώνα

 Η Γιουνάιτεντ ανακτά τα σκήπτρα

Το Μουντιάλ του 1966 που διεξήχθη στα αγγλικά γήπεδα σηματοδότησε την άνοδο των "λιονταριών" στην κορυφή του κόσμου για πρώτη (και μοναδική) φορά στην ιστορία τους. Στο κατόρθωμα της ομάδας του Αλφ Ράμσεϊ (Alf Ramsey), πρωταγωνιστικό ρόλο είχαν δύο "κόκκινοι διάβολοι", οι Νόμπι Στάιλς και Μπόμπι Τσάρλτον. Μάλιστα, η πιο εμβληματική προσωπικότητα της Γιουνάιτεντ, ο αξεπέραστος σερ Μπόμπι με την ηγετική παρουσία του στο σύλλογο και την εθνική ομάδα κατέκτησε πέραν το βραβείο του κορυφαίου παίκτη σε πρωτάθλημα & Παγκόσμιο Κύπελλο, και τη "Χρυσή Μπάλα" για το 1966, όπως ο συμπαίκτης του Ντένις Λόου δύο χρόνια νωρίτερα.  Χωρίς ευρωπαϊκές υποχρεώσεις να αποσπούν την προσοχή τους, ο Μπάσμπι και τα αγόρια του είχαν τη δυνατότητα να επικεντρωθούν στην επιστροφή στο θρόνο του πρωταθλητή. Ιδιαίτερες αλλαγές στο ρόστερ δεν υπήρχαν παρά μόνο η έλευση του εξαιρετικού γκολκίπερ Άλεξ Στέπνεϊ (Alexander Cyril "Alex" Stepney) από την Τσέλσι. Επίσης, ο νεαρός Άστον πήρε φανέλα βασικού στο αριστερό άκρο μετά τη φυγή του Κόνελι για τη Μπλάκμπερν, με συνέπεια ο Μπεστ να μετατοπιστεί στα δεξιά αλλά τη διάταξη να σταθεροποιείται σαν 4-2-4.

Μπόμπι και Νόμπι. Τσάρλτον και Στάιλς αποτελούσαν κολώνες της Μάντσεστερ & της εθνικής Αγγλίας

Αν και τα αποτελέσματα της δεν εντυπωσίαζαν κανέναν μέχρι το Δεκέμβρη, η Γιουνάιτεντ πραγματοποίησε ένα αλησμόνητο δεύτερο γύρο. Με μία ήττα όλη κι όλη σε 22 παιχνίδια, με την "Αγία Τριάδα" να σκορπά τον τρόμο στις αντίπαλες άμυνες και αποδίδοντας συναρπαστικό ποδόσφαιρο, το θρόνιασμα στην κορυφή από το Μάρτιο έδειχνε για τα καλά το ποιος θα χαμογελάσει στο φινάλε. Μετά τη συντριβή της Γουέστ Χαμ με 6-1 και την κατάκτηση του πρωταθλήματος, η  εφημερίδα "Sunday Times" έγραφε: "Ήταν ένας θρίαμβος για την όλο και περισσότερο φθίνουσα σχολή προπονητών που πιστεύουν ότι το ποδόσφαιρο είναι πρωτίστως διασκέδαση". Ο Ντένις Λόου αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με 23 τέρματα, τα υπόλοιπα δύο μέλη της τριάδας, Τσάρλτον και Μπεστ δεν έχασαν ούτε ένα παιχνίδι (!), ο Στάιλς λογιζόταν αναντικατάστατος και ο Στέπνεϊ αποδείχθηκε λίρα εκατό κάτω από τα γκολπόστ. Η δόξα του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, καρτερούσε πλέον τους "κόκκινους διαβόλους".

Η πρωταθλήτρια Γιουνάιτεντ του 1966/67

 Η πορεία προς τη δόξα

Μετά τον αποκλεισμό από την Παρτιζάν στα ημιτελικά το 1966, είχε δηλώσει πικραμένος: "Τώρα δεν θα κατακτήσουμε ποτέ το Κύπελλο Πρωταθλητριών".  Από το μυαλό του πέρασε μέχρι και η απόσυρση από τους πάγκους. Ωστόσο ο Ματ Μπάσμπι, αποφάσισε πως έπρεπε να κάνει άλλη μια προσπάθεια γι’ αυτό που τόσο επιθυμούσε.  Άλλωστε ο λόγος του στις οικογένειες των θυμάτων ίσχυε ακόμα.  Η χρονιά του 1967/68, ξεκινούσε πάλι με ελάχιστες αλλαγές στο ρόστερ. Μόνο ο πιτσιρικάς Μπράιαν Κιντ (Brian Kidd) από τις ακαδημίες του συλλόγου λογιζόταν προσθήκη πρώτης γραμμής. Το σύνολο της Γιουνάιτεντ έφτανε σιγά σιγά στην κορύφωσή του.  Η παρουσία των Ντένις Λόου και Μπόμπι Τσάρλτον στην ίδια ενδεκάδα προκαλούσε ίλιγγο στους αντιπάλους, με το έτερο μέλος της "Αγίας Τριάδας", Τζορτζ Μπεστ να χαρίζει στιγμές μαγείας στο κοινό του "Ολντ Τράφορντ". Το "πέμπτο σκαθάρι" όμως, όπως όλες οι μεγαλοφυίες είχε και μια παράπλευρη ζωή. Ο μποέμικος χαρακτήρας κι η αγάπη του για το ποτό πήγαιναν κόντρα στη συμπεριφορά ενός επαγγελματία αθλητή. Ωστόσο αυτός ο άστατος βίος ήταν εκείνο που επιθυμούσε ο ίδιος ο αγαπητός "Τζόρτζι". Η αξία του δε μετριόταν ούτε με Κύπελλα ούτε με βραβεία, γιατί ήταν ένας πραγματικός καλλιτέχνης.

Ο Ματ Μπάσμπι κρατώντας το τρόπαιο του πρωταθλητή, για το 1966/67

 Το φάντασμα της Γιουγκοσλαβίας

Η Γιουνάιτεντ λοιπόν ξεκίνησε τις υποχρεώσεις της στην Ευρώπη απέναντι στη μαλτέζικη Χιμπέρνιανς, με την πρόκριση να έρχεται ουσιαστικά από το πρώτο παιχνίδι στην Αγγλία (4-0).  Αντίπαλος στον επόμενο γύρο η Σαράγεβο, μια ακόμη φορά ομάδα από τη Γιουγκοσλαβία, φέρνοντας  άσχημες μνήμες στον Μπάσμπι. Η Γιουνάινετ παρέταξε μεγάλη συγκέντρωση στο αντιαθλητικό παιχνίδι των Γιουγκοσλάβων εκτός έδρας, με το ματς να λήγει χωρίς γκολ αλλά με ένα μεγάλο κέρδος.  

"Η ισοπαλία αυτή σήμαινε πολλά γιατί συνειδητοποιήσαμε ότι ήμασταν εξίσου καλοί σε οποιοδήποτε στιλ παιχνιδιού. Ξέραμε τι ποδόσφαιρο μπορούσαμε να παίξουμε και πως διαθέταμε μερικούς από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές στον κόσμο. Αλλά στο Σαράγεβο αποδείξαμε στους εαυτούς μας ότι μπορούσαμε να ανταπεξέλθουμε με μια ομάδα 'βρώμικη' όπως η συγκεκριμένη. Σημάδι χαρακτηριστικό της αποφασιστικότητας που μας διέτρεχε ", είχε πει ο Άλεξ Στέπνεϊ.

Ο Άστον σκοράρει από κοντά στο ματς του "Ολντ Τράφορντ"

Στο "Θέατρο των Ονείρων" όμως η Γιουνάιτεντ έδειξε ποιος είναι το αφεντικό. Ο Άστον έβαλε νωρίς νωρίς τους "κόκκινους διαβόλους" οι οποίο είχαν το παιχνίδι ξεκάθαρα υπό τον έλεγχο τους και δεν μασούσαν από τα σκληρά μαρκαρίσματα των Γιουγκοσλάβων. Με την έναρξη του δευτέρου μέρους, σουτ του  Μπεστ βρήκε το δοκάρι μετά από κόντρα, ενώ και η κεφαλιά του Βορειοϊρλανδού λίγο αργότερα αποσοβήθηκε σε κόρνερ. Η Σαράγεβο έμεινε τελικώς με 10 παίκτες, και στο 63’ ο MVP του αγώνα βρήκε επιτέλους το δρόμο προς τα δίχτυα όταν μετά μια περιπετειώδη φάση εντός περιοχής η μπάλα έφτασε στο Τζόρτζι Μπεστ που κεραυνοβόλησε τον Γιουγκοσλάβο γκολκίπερ. Η πλάστιγγα είχε γύρει για τα καλά υπέρ της Γιουνάιτεντ, η οποία δεν ανησύχησε ιδιαίτερα από το γκολ του Ντέλαλιτς στο 87’.

 Η "Βασίλισσα" υποκλίνεται

Στη φάση των "8" η Μάντσεστερ θα έβρισκε και πάλι ομάδα από την ανατολική Ευρώπη. Η πρωταθλήτρια Πολωνίας Γκόρνικ, που είχε αποκλείσει τη Ντιναμό Κιέβου, έμοιαζε σκληροτράχηλος αντίπαλος, ωστόσο το 2-0 του "Ολντ Τράφορντ' έδωσε την πρόκριση παρά την ήττα με 1-0 στην εξαιρετικά δύσκολη αναμέτρηση της ρεβάνς. Η Γιουνάιτεντ βρισκόταν ξανά στα ημιτελικά όπως και πριν δυο χρόνια, το 1966. Επίσης, στα ημιτελικά είχε βρεθεί το 1958 (στοπ από τη Μίλαν), αλλά και το 1957 πάλι με τη σπουδαία ομάδα των "μπέμπηδων" που αποκλείστηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης του Αλφρέντο Ντι Στέφανο (Alfredo Stéfano Di Stéfano). Σχεδόν μια δεκαετία μετά, η "Βασίλισσα" θα έμπαινε ξανά εμπόδιο στο δρόμο για τον τελικό, ο οποίος θα διεξαγόταν μάλιστα στην Αγγλία και το θρυλικό "Γουέμπλεϊ". Στο άλλο ζευγάρι Μπενφίκα και Γιουβέντους θα πάλευαν για μια θέση στον μεγάλο αγώνα της 29^ης  Μαΐου.

Η Ρεάλ Μαδρίτης, πρωταθλήτρια Ισπανίας το 1966-67

Η Ρεάλ φαινομενικά ήταν το φαβορί. Μπορεί να μην υπήρχαν πια οι Ντι Στέφανο, Φέρεντς  Πούσκας (Ferenc Puskás), Ρεϊμόντ Κοπά (Raymond Kopa) και Ριάλ (José Héctor Rial Laguía), αλλά οι Πίρι (José Martínez Sánchez, “Pirri”), Θόκο (Ignacio Zoco Esparza), Αμάρο Αμάνθιο (Amancio Amaro Varela) και η παλιοσειρά Πάκο Χέντο (Francisco "Paco" Gento López), κρατούσαν το σύλλογο σε υψηλό επίπεδο. Εξάλλου δυο χρόνια πριν οι "μερένχες" ήταν πρωταθλητές Ευρώπης για 6η φορά στην ιστορία τους, μια ομάδα μπαρουτοκαπνισμένη σε τέτοιου είδους αναμετρήσεις.  Στο πρώτο "μπραν ντε φερ" του Μάντσεστερ, το ματς ήταν αρκετά κλειστό και ισορροπημένο, τελείως αντίθετο με τον αγώνα του ’57. Το γκολ του Μπεστ με αριστερό βολέ (όπως και με τη Σαράγεβο) έκανε τη διαφορά αλλά ακόμα κι έτσι το 1-0 έμοιαζε λίγο για τον επαναληπτικό του "Μπερναμπέου".

Ο Μπεστ, σε προσπάθειά του στην αναμέτρηση της Αγγλίας

Ο Μπάσμπι προβληματιζόταν για το πως θα παρατάξει τους "κόκκινους διαβόλους", με το Σκωτσέζο τεχνικό να επιλέγει το δρόμο της επίθεσης κρίνοντας άτοπο το να ταμπουρωθεί απέναντι σε μια τέτοια ομάδα, προφυλάσσοντας το ισχνό 1-0. Η ρεβάνς της Μαδρίτης ξεκίνησε με τη Ρεάλ να πιέζει ψάχνοντας το ρυθμό που έβρισκε συνήθως στην έδρα της, ορμώμενη από 125.000 Ισπανούς στις κερκίδες.  Με το "καλημέρα" ο Θόκο είχε κεφαλιά στο δοκάρι, και από το 32’ μέχρι το τέλος του ημιχρόνου έπεσε βροχή από γκολ. Ο Πίρι έκανε το 1-0 για τη Ρεάλ με κεφαλιά, και το λάθος του Μπρέναν εννιά λεπτά αργότερα επέτρεψε στον Χέντο να γράψει το 2-0. Η Γιουνάιτεντ προσπάθησε να ξυπνήσει και σε μια σέντρα του Νταν στο 44’ , ο Θόκο τα ‘κανε θάλασσα και πέτυχε αυτογκόλ βάζοντας τους Άγγλους ξανά στο παιχνίδι. Την τελευταία κουβέντα όμως την είπε ο Αμάρο Αμάνθιο, που με αριστερό σουτ έκανε το 3-1 για τη "Βασίλισσα" και το πρώτο ημίχρονο έληξε με τέσσερα γκολ στα 13 τελευταία λεπτά!

  

Ο Σάντλερ σκοράρει και οι ελπίδες αναγεννώνται

Η Μάντσεστερ βρισκόταν αντιμέτωπη με έναν ακόμη αποκλεισμό στα ημιτελικά και στην ανάπαυλα ο Ματ Μπάσμπι επεσήμανε στους ποδοσφαιριστές του ότι πρέπει να συνέλθουν. "Είστε σπουδαίοι παίκτες αλλά απόψε δεν τα 'χετε πάει καλά. Πηγαίνετε και παίξτε σύμφωνα με τις δυνατότητές σας, θα τα καταφέρετε". Οι "κόκκινοι διάβολοι"  μπήκαν δυνατά, απειλώντας την εστία των "μπλάνκος"  δύο φορές, αλλά οι βολίδες των Κρέραντ και Τσάρλτον έφυγαν λίγο έξω από τα δοκάρια του Μπετανκόρτ (Antonio Rodrigo Betancort Barrera). Στο 73^ο  λεπτό όμως, από φάουλ του Μπρέναν και κεφαλιά του Μπεστ ο Ντέιβιντ Σάντλερ (David Sadler) με κάπως ανορθόδοξο τρόπο μείωσε σε 3-2. Η Γιουνάιτεντ είχε σφυγμό, και πλέον αναζητούνταν ο ήρωας που θα πετύχει το χρυσό τέρμα και θα έστελνε την αγγλική ομάδα στον τελικό. Το όνομα αυτού: Μπιλ Φουλκς.

 

Ο ήρωας του Μονάχου και λυτρωτής στη Μαδρίτη, Μπιλ Φουλκς

Ήταν ένας από τους ελάχιστους διασωθέντες της τραγωδίας του Μονάχου. Βρισκόταν στο σύλλογο ήδη 17 χρόνια, περισσότερα από οποιονδήποτε άλλον παραμένοντας πάντοτε ένας πιστός στρατιώτης στην υπηρεσία του Ματ Μπάσμπι. Η μοίρα τα ήθελε έτσι ώστε ο Φουλκς να σημειώσει στο 79^ο  λεπτό το γκολ που περίμενε κάθε φίλαθλος της Γιουνάιτεντ, εκείνο το οποίο θα έστελνε την ομάδα του στον τελικό. Ο Μπεστ έκανε την προσπάθεια από τα δεξιά και γυρίζοντας τη μπάλα στην περιοχή, ο Άγγλος αμυντικός έπιασε ένα ξερό δεξί σουτ που κατέληξε στα δίχτυα του Μπετανκόρτ.

 Το "Μπερναμπέου" σίγησε, οι παίκτες της Ρεάλ κοιτούσαν αποσβολωμένοι το σκορ. "Το να σκοράρει αυτό το γκολ ο Μπιλ Φουλκς ήταν το πεπρωμένο" είπε ο Άλεξ Στέπνεϊ ενώ ο Μπόμπι Τσάρλτον δήλωνε: "Όταν αποκλείσαμε τη Ρεάλ ήξερα ότι θα παίρναμε το Κύπελλο". Το σφύριγμα της λήξης του διαιτητή Σμπαρντέγια σήμανε την ώρα για τους πανηγυρισμούς. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, θα έδινε το "παρών" στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών για πρώτη φορά στην ιστορία της!

Γιουνάιτεντ και Μπενφίκα, όπως παρατάχθηκαν στον τελικό του "Γουέμπλεϊ"

 Η βραδιά της αποθέωσης

Η πορεία στο Κύπελλο Πρωταθλητριών  ήταν αναμενόμενο να φέρει παρενέργειες στις εγχώριες διοργανώσεις. Το τζετ-λακ από τους αγώνες της Ευρώπης με αυτούς της Αγγλίας είχε ως αποτέλεσμα το πρωτάθλημα να χαθεί στις λεπτομέρειες από τη μισητή συμπολίτισσα Μάντσεστερ Σίτι και το Κύπελλο να έχει κάνει "φτερά" από τον τρίτο γύρο. Στο μυαλό όλων όμως βρισκόταν ένα και μόνο παιχνίδι, ο τελικός με τη Μπενφίκα στο "Γουέμπλεϊ' του Λονδίνου. Η Γιουνάιτεντ καλούνταν να γίνει ο πρώτος αγγλικός σύλλογος που θα κατακτούσε το Πρωταθλητριών, παίζοντας στην ουσία εντός έδρας, μιμούμενη παράλληλα το κατόρθωμα της Σέλτικ ένα χρόνο πριν όταν πήρε το βαρύτιμο τρόπαιο και έγινε η πρώτη ομάδα εκ Βρετανίας νικήτρια του Κυπέλλου με τα "μεγάλα αυτιά".

Μπόμπι Τσάρλτον και Μάριο Κολούνα ανταλλάσσουν λάβαρα πριν την έναρξη

Την παραμονή του τελικού, οι φίλαθλοι των "κόκκινων διαβόλων" που είχαν κατακλύσει το Λονδίνο αγκάλιαζαν τους ήρωές τους και τους ζητούσαν να φέρουν την κούπα στο Μάντσεστερ εις μνήμην των θυμάτων του Μονάχου . Μπροστά λοιπόν στον κίνδυνο να φορτωθούν οι ποδοσφαιριστές του με επιπλέον άγχος, το πρωί του μεγάλου αγώνα ο Μπάσμπι πήγε την αποστολή στην εκκλησία και μετά παρακολούθησαν όλοι μαζί ιπποδρομίες.  Η Μπενφίκα είχε φτάσει κι αυτή στην πόλη, με τους παίκτες του Ότο Γκλόρια (Otto Gloria Martins) να κάνουν βόλτες στους κεντρικούς δρόμους της αγγλικής πρωτεύουσας.  Ο στρατηγός στη μεσαία γραμμή Κολούνα, ο Ζοζέ Αουγκούστο, ο Τόρες και φυσικά ο "μαύρος πάνθηρας" Εουσέμπιο ήταν έτοιμοι για τη μεγάλη αναμέτρηση.

Ο Τσάρλτον στέλνει τη μπάλα στα δίχτυα, για το 1-0

Το βράδυ της 29ης Μαϊου του 1968, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Μπενφίκα πάτησαν το χορτάρι του "Γουέμπλεϊ" μπροστά σε 100.000 παρευρισκόμενους θεατές και άλλους 250.000.000 από τις τηλεοράσεις, αριθμός ρεκόρ για ποδοσφαιρικό ματς εκείνη την εποχή. Οι Άγγλοι κατέβαιναν φορώντας μπλε εμφανίσεις και χωρίς των τραυματία Ντένις Λόου αλλά έχοντας την πλειοψηφία της εξέδρας με το μέρος τους, ενώ η πορτογαλική ομάδα πόνταρε στην εμπειρία της (5^η  παρουσία σε τελικό μέσα στη δεκαετία) και τη δίψα για ρεβάνς από τον ντροπιαστικό αποκλεισμό του 1966. Η αναμέτρηση ξεκίνησε με τους παίκτες της Γιουνάιτεντ να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τον ενθουσιασμό του κόσμου τους, αλλά οι ρητές εντολές του Μπάσμπι να φυλάνε σα τα μάτια τους τον Εουσέμπιο και τον Κολούνα, τους έκανε διστακτικούς. Μια φορά ξέφυγε από τον Στάιλς ο "πάνθηρας" και σημάδεψε το δοκάρι. Από την άλλη η Μπενφίκα έτρεμε τον αεικίνητο Μπόμπι Τσάρλτον και το "μάγο" Τζόρτζ Μπεστ, με συνέπεια οι δύο πλευρές να είναι μαγκωμένες. Στο δεύτερο ημίχρονο όμως, όλα άλλαξαν.                                                                                                   

Ο Ματ Μπάσμπι μιλάει στους παίκτες του πριν ξεκινήσει η παράταση

 Οκτώ λεπτά μετά την έναρξη της επανάληψης, ο Σάντλερ σέντραρε από τα αριστερά,  ο Μπόμπι Τσάρλτον έπιασε μια… άπιαστη κεφαλιά και έστειλε τη μπάλα στην αριστερή γωνία του Χοσέ Ενρίκε (José Henrique). Η Γιουνάιτεντ αποκτούσε κεφάλι στο σκορ και το κοινό στο "Γουέμπλεϊ" παραληρούσε. Η Μπενφίκα βγήκε αμέσως στην κόντρα για την ισοφάριση. Αυτή ήρθε δέκα λεπτά πριν το τέλος, όταν ο Τόρες νίκησε στον αέρα τον Φουλκς και ο επερχόμενος Γκράσα (Jaime Graça) έγραψε το 1-1. Παγωμάρα κυρίευσε προς στιγμήν τους παίκτες της Γιουνάιτεντ. Εξάλλου, το μομέντουμ ευνοούσε  τους Πορτογάλους και λίγα λεπτά μετά το γκολ του Γκράσα, οι παίκτες του Ματ Μπάσμπι είδαν το χάρο με τα μάτια τους. Από βαθιά μπαλιά ο Εουσέμπιο έφυγε στην πλάτη της άμυνας καταδιωκόμενος από τον Νταν και ίσως για μοναδική φορά στην καριέρα του έχασε την ψυχραιμία του, με τον Στέπνει να μπλοκάρει το σουτ και να σώζει τη Μάντσεστερ από τον εφιάλτη της ήττας. Ο "πάνθηρας μάλιστα έδωσε το χέρι του στο Στέπνεϊ για τη μεγάλη επέμβαση. Ο ίδιος ο Στέπνει είχε πει: "Είχα το προαίσθημα ότι ο Εουσέμπιο θα ποντάρει στη δύναμη γι ‘αυτό έμεινα όρθιος. Αν είχε χώρο θα είχε σκοράρει".  Όλα πλέον έδειχναν παράταση…

Ο Τζορτζ Μπεστ μόλις έχει κάνει το 2-1 και σπεύδει να πανηγυρίσει

Ο Μπάσμπι θύμισε στους ποδοσφαιριστές του τα λόγια του στο ημίχρονο: "Πασάρετε κοντά ο ένας στον άλλον και θα κερδίσετε". Ο Νόμπι Στάιλς είχε αγωνιστεί και προ ετών σε παράταση, όταν η Αγγλία νίκησε στον τελικό του Μουντιάλ τη Γερμανία, πάλι στο "Γουέμπλεϊ". "Είχαμε κουραστεί αλλά το ίδιο κι αυτοί. Πάντοτε είχα στο μυαλό μου ότι οι βρετανικές ομάδες βρίσκουν κάτι παραπάνω την κρίσιμη στιγμή. Απλώς δεν ήξερα από που θα ερχόταν". Και όντως ήρθε, από ποιον άλλον, το Τζορτζ Μπεστ. Ο αγαπητός Τζόρτζι εκμεταλλεύτηκε το λάθος του Σάντος και αφού πήρε τη μπάλα πέρασε τον τερματοφύλακα των "Αετών" για να κάνει το 2-1 μέσα σε πανζουρλισμό. Το γήπεδο έγερνε προς την πλευρά της Μπενφίκα και ένα μόλις λεπτό αργότερα ο 19χρονος Κιντ που είχε πάρει τη θέση του τραυματία Λόου, πέτυχε το τρίτο "διαβολικό" γκολ ανήμερα των γενεθλίων του! Ο αγώνας είχε κριθεί, τα πανηγύρια είχαν ξεκινήσει αλλά ακόμη δεν είχε μπει το κερασάκι. Ο Κιντ έκανε τη κούρσα από τα δεξιά και με συρτή σέντρα έκοψε στην περιοχή των Πορτογάλων όπου ο μεγάλος Μπόμπι Τσάρλτον έγραψε το τελικό 4-1.

 Οι εικόνες που ακολούθησαν το σφύριγμα της λήξης του διαιτητή Λο Μπέλο ωχριούν μπορστά σε οποιαδήποτε περιγραφή. Όλοι οι παίκτες της Γιουνάιτεντ έτρεξαν να αγκαλιάσουν τον προπονητή τους, τον ήρωα του Μονάχου που όπως είχε υποσχεθεί θα έφερνε στο σύλλογο τη δόξα που του στέρησε η τραγωδία του 1958.  Όπως είπε και ο Άλεξ Στέπνεϊ: "Συνήθως, όταν τελειώνει ένα μεγάλο ματς νικηφόρο, οι ποδοσφαιριστές πανηγυρίζουν με τον πιο κοντινό συμπαίκτη τους. Εμείς όμως δεν το κάναμε. Σχεδόν όλοι, πήγαμε ασυνείδητα στο Ματ Μπάσμπι για να τον συγχαρούμε. Ήταν το όνειρό του και ο στόχος του από τότε που χάθηκε η σπουδαία ομάδα, το 1958. Επιτέλους τα είχε καταφέρει".

 

Ο Ματ Μπάσμπι πνίγεται στις αγκαλιές των παικτών του

Δέκα χρόνια λοιπόν μετά το χαμό της μεγάλης Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο Μόναχο, ο Ματ Μπάσμπι θα εκπλήρωνε την υπόσχεση του μπροστά στις οικογένειες των θυμάτων, οδηγώντας τους "κόκκινους διαβόλους" στην κορυφή της Ευρώπης. 

"Τη στιγμή που ο Μπόμπι (σ.σ. Τσάρλτον) σήκωσε το Κύπελλο εξαγνίστηκα" 

είχε πει με ειλικρίνεια ο Σκωτσέζος τεχνικός, ο οποίος λίγο αργότερα θα χριζόταν Ιππότης. Ωστόσο, το καλύτερο για  τον σερ Ματ το είχε πει ο πραγματικός ΜVP του τελικού και μετέπειτα νικητής της Χρυσής Μπάλας, Τζορτζ Μπεστ.  'Εκείνη τη μέρα ήταν τόσο ευτυχισμένος, που έμοιαζε σα να  είχε ένα φωτοστέφανο πάνω από το κεφάλι του". Σίγουρα εκείνο το ανοιξιάτικο βράδυ του 1968, οι "μπέμπηδές" του θα ήταν περήφανοι για τον προπονητή τους καμαρώνοντάς τον από τον ουρανό. Χιλιάδες κόσμου πλημμύρισαν αργότερα τους δρόμους του Μάντσεστερ για να αποθεώσουν τους Πρωταθλητές Ευρώπης. Η ομάδα του Στάιλς, του Λόου, του Τσάρλτον, του Άστον, του Κιντ, του Μπεστ, και του προπονητή Ματ Μπάσμπι είχε φτάσει στο ζενίθ της.

Ένα χρόνο αργότερα ο Μπάσμπι εγκατέλειψε τον πάγκο της ομάδας για να πάρει διευθυντική θέση σ' αυτήν.  Μετά από 23 χρόνια στο πάγκο της ομάδας που λάτρεψε και λατρεύτηκε ο σερ Ματ Μπάσμπι, έγινε γενικός διευθυντής. Το Δεκέμβριο του 1970, μετά την απόλυση του Μακκίνες, επέστρεψε   για έξι μήνες στον πάγκο των «κόκκινων διαβόλων».  Δεν τέθηκε όμως ποτέ θέμα μόνιμης επιστροφής του. Στο τέλος της σεζόν σταμάτησε οριστικά την προπονητική. Ο Μπάσμπι είχε επίσης προπονήσει παράλληλα με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ την Εθνική ομάδα της Μεγάλης Βρετανίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948 στο Λονδίνο. Την οδήγησε μάλιστα έως τα ημιτελικά. Ακόμη, εργάστηκε στην Εθνική ομάδα της Σκωτίας ως προσωρινός προπονητής το 1958.

Glory Glory Man United

Στη συνέχει παίρνει τη θέση του διευθυντή του συλλόγου μέχρι και το 1982. Δύο χρόνια νωρίτερα και πιο συγκεκριμένα το 1980, γίνεται πρόεδρος της Γιουνάιτεντ. Δεν θα μπορούσε ποτέ ένας σύλλογος που φέρει τόσο ένδοξη ιστορία μέσα στις φλέβες του,  να μην τιμά με οποιονδήποτε τρόπο δύναται τις μορφές που δημιούργησαν το θρύλο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Προς τιμήν του το 1993 ο δρόμος «Warwick Road North», μετονομάζεται σε «Sir Matt Busby Way», Περπατώντας κάποιος στον περιβάλλοντα χώρο του "Ολντ Τράφορντ", ίσως σε μια στιγμή νιώσει ρίγος και ένα σφίξιμο στην καρδιά. Θα είναι επειδή αντίκρισε το άγαλμα της ιερής τριάδας των Ντένις Λόου, Τζορτζ Μπεστ και Μπόμπι Τσάρλτον, που αγκαλιασμένοι κοιτούν αγέρωχα προς το μέρος του γηπέδου, όπου από τις 27 Απριλίου του 1996, στις ρίζες του δεσπόζει ένα άλλο άγαλμα. Είναι αυτό του Ματ Μπάσμπι, του προπονητή που αφού επέζησε από την τραγωδία του Μονάχου οδήγησε το σύλλογο στην κορυφή της Ευρώπης.  Το σίγουρο είναι πως όσες δεκαετίες κι αν ρίξει ο χρόνος πάνω στην κοσμική μνήμη, οι φίλοι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δεν θα λησμονήσουν ποτέ την τεράστια κληρονομιά της ποδοσφαιρικής τους παράδοσης.

Ήταν Πέμπτη, 20 Ιανουαρίου του 1994, όταν ο σερ Ματ Μπάσμπι άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 85 ετών, χτυπημένος από τον καρκίνο. Είχε ζήσει αρκετά όμως για να δει τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να ξαναζωντανεύει με τον σερ Άλεξ Φέργκιουσον στον πάγκο της από τις «στάχτες» της.

«Το να κερδίζεις το ματς με οποιοδήποτε κόστος δεν είναι κανένα επίτευγμα.. Δεν υπάρχει καμία ντροπή στην ήττα, όταν παίζεις στα όρια της δύναμης και των ικανοτήτων σου. Αυτό που μετράει περισσότερο από όλα είναι ότι το ποδόσφαιρο πρέπει να παίζεται στο σωστό του πνεύμα… Με fair play, χωρίς εύνοιες, με κάθε παίκτη να παίζει ως μέλος της ομάδας και με την παραδοχή του αποτελέσματος χωρίς πίκρα, υποψία και ξιπασιά. Το να παίζεις ποδόσφαιρο με αντιπάλους τις κορυφαίες ομάδες είναι κάτι υπέροχο, εντυπωσιακό, ανεπανάληπτο. Λατρεύω το δράμα του, τις δαντελένιες ικανότητες των ποδοσφαιριστών, τον προσεκτικό και ταυτόχρονα άνετο ρυθμό και την πληθώρα των αντικρουόμενων συναισθημάτων. Είναι τεράστια ευκαιρία για μένα η ενασχόλησή μου με το άθλημα από οποιοδήποτε πόστο και αν αυτό συνέβη. Νιώθω ρομαντισμό, θαυμασμό, και μυστήριο. Υπάρχει αίσθηση ομορφιάς και ποίησης. Το ποδόσφαιρο έχει την ατελείωτη μαγεία και την ποιότητα που έχει ένας μύθος».

Σερ Ματ Μπάσμπι

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• 1928: Denny Hibs

Επαγγελματική καριέρα

• 1928–1936: Manchester City Football Club, 204 (11)
• 1936–1941: Liverpool Football Club, 115 (3)

Σύνολο καριέρας: 319 (14)

Διεθνής

• 1933: Σκωτία, 1 (0)

Προπονητική καριέρα

• 1945–1969: Manchester United Football Club
• 1948: Μεγάλη Βρετανία
• 1958: Σκωτία
• 1970/71: Manchester United Football Club

Τίτλοι

Ως ποδοσφαιριστής

Με την Manchester City

• Κύπελλο Αγγλίας: 1933/34

Ως προπονητής

Με την Manchester United

• Πρωτάθλημα Αγγλίας: 5 (1951/52, 1955/56, 1956/57, 1964/65, 1966/67)
• Κύπελλο Αγγλίας: 2 (1947/48, 1962/63)
• FA Charity Shield: 5 (1952, 1956, 1957, 1965, 1967)
• Κύπελλο Πρωταθλητριών: 1967/68

Προσωπικές Διακρίσεις

• PFA Merit Award: 1980
• Μέλος του Hall of Fame του Αγγλικού Ποδοσφαίρου (Manager): 2002
• Μέλος τουΕυρωπαϊκού Ποδοσφαιρικού  Hall of Fame (Manager): 2008

Τιμές

• Commander of the Most Excellent Order of the British Empire (CBE): 1958
• Knight Bachelor: 1968
• Knight Commander of the Order of St. Gregory the Great (KCSG): 1972

ΠΗΓΕΣ: sport24.gr - gazzetta.gr - e-soccer.gr